نارسایی زودرس تخمدان که با نام نارسایی اولیه تخمدان نیز شناخته می شود، به از دست رفتن عملکرد طبیعی تخمدان ها قبل از سن 40 سالگی می گویند.
در این عارضه تخمدان ها به اندازه نرمال هورمون استروژن تولید نمی کنند یا به طور منظم تخمک آزاد نمی کنند.
ناباروری، نتیجه شایع این عارضه است.
نارسایی زودرس تخمدان گاهی با نام یائسگی زودرس خوانده می شود، اما این دو عارضه یکسان نیستند.
زنانی که به نارسایی زودرس تخمدان مبتلا هستند ممکن است سال ها پریود های نامنظم و گاه به گاهی را تجربه کنند، حتی ممکن است باردار شوندن اما زنانی که زود یائسه می شوند عادت ماهانه و بارداری ندارد.
بازیابی سطح استروژن در زنان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان از ایجاد عوارضی مانند پوکی استخوان، که در نتیجه پایین آمدن استروژن ایجاد می شود، پیشگیری می کند.
علائم و نشانه های نارسایی زودرس تخمدان چیست؟
علائم و نشانه های نارسایی زودرس تخمدان شبیه به یائسگی است و از نتایج کمبود استروژن می باشد.
این علائم شامل موارد زیر می شود:
· عادت ماهانه نامنظم یا عدم قاعدگی
· اشکال در بارداری
· گر گرفنتگی
· تعریق شبانه
· خشکی واژن
· تحریک پذیری یا اشکال در تمرکز
پزشک برای نارسایی زود رس تخمدان ها از درمان و داروهای زیر برای بیماران تجویز می نماید که عبارتند از:
درمان با استروژن:
این روش درمانی به پیشگیری از پوکی استخوان و کاهش گرگرفتگی و تخفیف دیگر علائم ناشی از کمبود استروژن کمک می کند.
معمولا پزشک استروژن را به همراه پروژسترون تجویز خواهد کرد، خصوصا اگر فرد رحم خود را خارج نکرده باشد.
اضافه کردن پروژسترون از جدار داخلی رحم ( آندومتر) حفاظت می کند تا دچار تغییرات پیش سرطانی ناشی از دریافت استروژن تنها نشود.
ترکیب هورمون ها می تواند منجر به خونریزی مجدد واژینال شود، اما به معنای بازیابی عملکرد تخمدان ها نیست.
با توجه به سلامت عمومی و ترجیحات شما، می توانید درمان هورمونی را تا سن 50 الی 51 سالگی ( سن میانگین یائسگی طبیعی) ادامه دهید.
در زنان مسن تر درمان طولانی مدت با استروژن به همراه پروژسترون خطر بیماری های قلبی و عروق خونی ( قلبی عروقی) و سرطان سینه را افزایش می دهد.
اما در زنان جوان مبتلا به نارسایی زودرس تخمدان مزایای درمان هورمونی بیشتر از خطر های احتمالی است.
مکمل های کلسیوم و ویتامین D:
مصرف هر دو این مکمل ها در پیشگیری از پوکی استخوان اهمیت ویژه ای دارد و احتمال اینکه این موارد را از طریق رژیم غذایی و یا نور آفتاب دریاب کنید، بسیار کم است.
ممکن است پزشک قبل از آغاز مصرف مکمل ها آزمایش تراکم استخوان تجویز کند تا اندازه اولیه چگالی استخوان را برای مقایسه های بعدی بررسی کند.
انجمن دارو به خانم های 19 تا 50 ساله، دریافت روزانه 1000 میلی گرم کلسیوم را از طریق غذا یا مکمل غذایی توصیه می کند.
این مقدار در زنان بالای 51 سال به بیش از 1200 میلی گرم افزایش می یابد.
هنوز دانشمندان به میزان بهینه روزانه ویتامین دی دست نیافته اند.
مصرف روزانه 600 تا 800 واحد بین المللی از طریق غذا و مکمل شروع خوبی محسوب می شود.
اگر ویتامین D خونتان کم است پزشک دوز بیشتری را توصیه می کند.
درمان ناباروری
هیچ درمان تایید شده ای برای بازیابی این پیامد شایع نارسایی زودرس تخمدان وجود ندارد.
فهمیدن این عارضه و درک اندوه ناشی از، از دست دادن عملکرد تخمدان ها بسیار حائز اهمیت است.
اگر نیاز به مشاوره جهت بهبود نارسایی زودرس تخمدان دارید، حتما به پزشک زنان و زایمان با تجربه ای نظیر دکتر محبوبه ماموریان اصفهانی مراجعه نمایید.
بعضی از بانوان به همراه همسرشان به سراغ بارداری از طریق لقاح آزمایشگاهی ( لقاح مصنوعی یا IVF ) با استفاده از اهدای تخمک می روند.
این روش به این صورت است که تخمک ها را از بدن اهدا کننده خارج می کنند و آن ها را توسط اسپرم همسر در آزمایشگاه بارور می کنند.
تخمک بارور شده ( رویان) را در رحم خانم قرار می دهند.
منبع: دکتر ماموریان متخصص زنان و نازایی در میرداماد
