دیپلماسی اقتصادی
چین با اعلام چهاردهمین برنامه پنج ساله توسعه خود به دنبال یک جهش بزرگ تجاری و اقتصادی در جهان است. راهبرد موسوم به (یک کمربند و یک راه) که چین را به اقتصاد دور دست ترین کشورها وصل میکند مقدمه توافقات چین با ۱۲ کشور غرب آسیا به همراه ایران شده است. که در سال ۹۴ پروژه مشارکت راهبردی را آغاز کرده، ولی دولت تدبیر امید برجام را بر توافق ۲۵ ساله که از این دسته پروژه های راهبردی میباشد به عقب انداخته، در حالی که فقط در صنایع تولیدی عربستان ۴۵۰ میلیار دلار سرمایه گذاری شده ودر پروژه هایی چون کویت نوین و صنایع هوایی امارات بسیار پیشتاز تر بوده است
اقدامات چین در همکاری منطقه ای تا جایی پیش رفت که طرحی موسوم به شراکت اقتصادی جامع منطقه ای (Rcep) با ۱۵ کشور آسیایی منعقد ساخت که ۳۰ درصد از اقتصاد جهان را در انحصار خود قرار میدهد به گونهای که اتاق بازرگانی آمریکا به صراحت اعلام داشت اگر امریکا نجنبد باید بنشیند و نظاره گر باشد.
سیاست چین در این سالها تلاش ارام و پیوسته در مسیر توسعه بوده است در حالی که امریکا در این سالها با پرداختن به مسائل امنیتی و نظامی(بالغ بر ۸۰۰ پایگاه نظامی در سراسرجهان ) اقتصاد خود رابا هزینه های گزاف مواجه ساخته است. به گونهای که کارزار تجاری پکن و واشنگتن از ۲۰۱۵ با سبقت قدرت خرید چین از امریکا شدت یافت
بایدن و ترامپ در رفتار با چین
ترامپ با سیاست (فقط امریکا) کارزار تجاری را به وادی جنگ اقتصادی پیش برد با روی کار آمدن بایدن هیچ تحول عمیقی در سیاست خارجی با چین اتفاق نمی افتد چون مسئله تجاری با چین یک اصل اساسی از منافع ملی امریکا محسوب میشود همان طور که پرزیدنت بایدن در اولین سخنرانی خود در ۲۰۲۱ مونیخ به صراحت از آغاز یک رقابت نفس گیر با چین یاد کرد. بایدن پیش از ریاست جمهوری در مقاله فارن افرز معتقد بود: «راهبرد( ترامپ )در مقابل چین کاملا مبتنی بر عقلانیت است و تنها اشتباه در آن بود که جبهه متحدی در این راستا تشکیل نداد» به همین خاطر در این برهه زمانی بهترین آلترناتیو جمهوری اسلامی استفاده از شکاف اقتصادی پیش آمده مابین امریکا و چین است و ایران به دلایل ژئوپلیتیکی و ایجاد چالش های سیاسی و هژمونی برای امریکا دلمشغولی هایی را درست کرده، که میتواند بهترین متحد غرب آسیا برای چین باشد تا امریکا الویت اول خود را به مسائل امنیتی و نظامی ترجیح دهد و از جریانات اقتصادی و مباحث مربوط به شرق آسیا غافل بماند. شاید نتوان از چین توقع یک متحد راهبردی شبیه آنچه مابین امریکا و متحدین غرب آسیا اتفاق افتاده را برای روابط با ایران در نظر گرفت. اما میتوان با تغییر رویکرد از سوی اروپا به سوی شرق و همگرایی فعال در طرح هایی چون (مشارکت اقتصادی جامع منطقه ای) یا (مشارکت راهبردی)و(یک کمربند و یک راه) به سمت دیپلماسی اقتصادی و شکست تحریم ها با همگرایی مبتنی بر منافع اقتصادی در گام دوم انقلاب اسلامی گام برداشت.