باقیمانده آنتی بیوتیک در شیر ممکن است زمانی ایجاد شود که گاوها برای عفونت های باکتریایی با آنتی بیوتیک درمان شوند و آثاری از داروها در شیر آنها باقی بماند. خطرات بالقوه سلامتی مرتبط با مصرف شیر حاوی باقی مانده آنتی بیوتیک، هم برای بهداشت عمومی و هم برای مصرف کنندگان نگران کننده است.
روش های مختلفی برای تشخیص باقی مانده آنتی بیوتیک در شیر استفاده می شود، از جمله:
-سنجش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA): این روش از آنتی بادی ها برای شناسایی آنتی بیوتیک های خاص در نمونه های شیر استفاده می کند. این روس سریع و حساس است و می تواند چندین آنتی بیوتیک را به طور همزمان تشخیص دهد.
-کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC): این روش ترکیبات مختلف یک نمونه از جمله آنتی بیوتیک ها را جدا و آنالیز می کند. دقت بالایی دارد و می تواند سطوح بسیار پایین آنتی بیوتیک را در شیر تشخیص دهد.
-طیف سنجی جرمی (MS): این روش برای شناسایی و تعیین کمیت ترکیبات خاص در یک نمونه از جمله آنتی بیوتیک ها استفاده می شود. بسیار حساس است و می تواند طیف وسیعی از آنتی بیوتیک ها را در شیر تشخیص دهد.
-واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR): این روش می تواند وجود DNA باکتریایی مقاوم به آنتی بیوتیک ها را تشخیص دهد. بسیار حساس است و می تواند سطوح بسیار پایین ژن های مقاومت آنتی بیوتیکی را تشخیص دهد.
-سنجش میکروبی: این روش شامل رشد باکتری بر روی یک محیط خاص و سپس آزمایش باکتری ها برای بررسی اینکه آیا می توانند در حضور آنتی بیوتیک ها زنده بمانند یا خیر می باشد. این روش می تواند وجود باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک را در شیر تشخیص دهد.
تست حسی: این روش بر اساس مشاهده تغییرات رنگ، بو، بافت و طعم شیر است. این یک روش ساده، سریع و ارزان است اما همیشه قابل اعتماد نیست.
همه این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب روش به موقعیت و نوع آنتی بیوتیک مورد آزمایش بستگی دارد. متداول ترین روش الایزا است که در صنایع لبنی و آزمایشگاه های کنترل رسمی کاربرد فراوانی دارد.
حتما بخوانید: کیت تشخیص سریع چیست؟
چندین روش به عنوان رپیدتست یا تشخیص سریع برای تشخیص باقی مانده آنتی بیوتیک در شیر استفاده می شود، از جمله:الایزا، پلیمراز، سنجش میکروبی و تست حسی که از بین آنها روش الایزا سریعتر است و با استفاده از کیت تشخیص سریع آنتی بیوتیک انجام می شود.
-سنجش ایمونوسوربنت مرتبط با آنزیم (ELISA): الایزا یک آزمایش سریع است که می تواند آنتی بیوتیک های خاص را در نمونه های شیر تشخیص دهد. استفاده از آن ساده است و می تواند در عرض چند دقیقه نتایج را ارائه دهد. کیت های الایزا به صورت تجاری در دسترس هستند و به طور گسترده در صنایع لبنی و آزمایشگاه های کنترل رسمی استفاده می شوند.
-واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR): PCR یک روش تشخیص سریع است که می تواند وجود DNA باکتریایی مقاوم به آنتی بیوتیک ها را تشخیص دهد. حساس است و می تواند سطوح بسیار پایین ژن های مقاومت آنتی بیوتیکی را تشخیص دهد. PCR می تواند نتایج را در چند ساعت ارائه دهد.
-سنجش میکروبی: این روش شامل رشد باکتری بر روی یک محیط خاص و سپس آزمایش باکتری ها برای بررسی اینکه آیا می توانند در حضور آنتی بیوتیک ها زنده بمانند یا خیر. این روش می تواند وجود باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک را در شیر تشخیص دهد. سنجش میکروبی می تواند نتایج را در عرض چند روز ارائه دهد.
-تست حسی: این روش بر اساس مشاهده تغییرات رنگ، بو، بافت و طعم شیر است. این یک روش ساده، سریع و ارزان است اما همیشه قابل اعتماد نیست.
توجه به این نکته مهم است که روش های آزمایش سریع به اندازه سایر روش های پیچیده تر مانند HPLC یا MS دقیق نیستند، اما برای آزمایش های معمول در صنایع لبنی راحت تر و کاربردی تر هستند.