داشتم توی توییتر چرخ می‌زدم که چشمم خورد به یک توییت در مورد کپی رایت و دزدی CSS ؛ و یاد جریاناتی افتادم ، گفتم مطلبی درباره‌ش بنویسم و دلایلش رو بررسی کنم.
توییتی که خوندم از آقای حمیدرضا ذوالفقار (اگر درست حدس زده و نوشته باشم) بود با این محتوا:
امروز دلم شکست، مشتری قدیمی برای پشتیبانی #جومبانک تیکت گذاشته. رفتم تو سایتش میبینم #هیکاشاپ نال شده نصب کرده و فایل سی اس اس ( CSS ) رو از ما دزدیه بدون این که بخره. اون فایل CSS که دزدیدی بابتش زحمت کشیده شده و از وقت خانوادمون زدیم تا اون ساخته بشه.
این توییت رو که خوندم یاد حوالی سال 90 تا 94 اینا افتادم ، زمانی که ریپ زدن قالب به شدت مد بود! کاری بود که تقریبا هر کسی میکرد و وب سایت های زیادی ، که خدمات کدنویسی وب و ابزارهای آنلاین ارائه میدادن ، انجامش میدادن.
خیلی ساده ، ریپ زدن یعنی دزدیدن! یعنی اینکه می‌اومدن توی یک وب‌سایتی ، قالب و تم اون وب‌سایت از نظرشون زیبا بود ، یه CTRL+U می‌زدن و کل کدها رو کپی می‌کردن. بعد فایل‌های CSS و JS و ... رو توی یک آپلودسنتری که اجرای مستقیم فایل ها رو داشت آپلود می‌کردن(اون موقع پیکوفایل این ویژگی رو داشت) و کوئری های سیستم مدیریت محتوا یا سرویس وبلاگ‌دهی مد نظرشون رو توی قالب جاسازی می‌کردن. (البته اگر خیلی بی چشم و رو بودن ، کار تغییر آدرس فایل های تمپلیت رو هم انجام نمیدادن تا از منابع سرور همون سایت منبع بیچاره استفاده شه!)
این عمل از ریپ زدن تمپلیت وب‌سایت های خارجی شروع شد (چون خارجی بودن ، صاحبش نمیفهمید!) و کم کم که متوجه شدن کار راست چین کردن یه کم زمان بره ، اومدن قالب های وب‌سایت های داخلی رو هم ریپ زدن و اینطوری بود که جنبش ریپ زدن آغاز شد! شما جرات نداشتی یک تمپلیت یا هرچیزی بسازی ، قبل از انتشار ، نال و ارائه می‌کردن.
همونطور که پیداست کل این پروسه ، نتیجه‌ش می‌شد به دست آوردن یک قالب حرفه‌ای و رایگان. اما شاید سوال پیش بیاد که به این صورت جزئی از کجا می‌دونم؟
خب ، راستش من هم چندباری این کار رو کردم! {شرم بر من}
از اونجایی که خودم هم چندباری دست به همچین دست‌کجی زدم ، و بعد ها که تمپلیتی که با دستای خودم طی چندماه برای وب‌سایت خودم ساخته بودم رو ریپ زدن و فهمیدم چقدر کار به دور از انسانیتی هستش و دیگه تموم کردم ، می‌خوام دلایل این کار رو اینجا بررسی کنم ؛ چیزایی که به ذهنم می‌آد و خوشحال می‌شم اگر شما هم نظرات‌تون رو بگید:
قبل از هرچیز بگم که کار بد و دزدی ، عذری نداره و هردلیلی که ذکر بشه باز هم اون کار دزدیه ، پس نکنیم! من اینجا می‌خواهم اون دلایلی که اون موقع خودم دست به همچین کاری زدم رو بیان کنم:
الان چون خیلی وقته از فضای وبلاگ‌نویسی و دیزاین‌های عمومی دور شدم ، اطلاع ندارم که وضعیت بهتر شده یا نه ، اما میبینم که وب‌سایت های فروش تمپلیت اختصاصی زیادی که لایسنس هم ارائه می‌دن ایجاد شده و تعداد خریدهای ابزارها هم توی آمارشون رو که دقت می‌کنم ، حس می‌کنم وضعیت خیلی بهتر شده اما هنوز جای کار داره.
به خاطر تجربه اون موقع‌ام در زمینه تمپلیت ، اکثر این نوشته در زمینه تمپلیت هاست ؛ اما ریپ زدن فقط منحصر به قالب نیست : پلاگین ها ، سی ام اس ها ، ابزارها و نرم افزار ها ، لوگو ها و بنر ها و... به شدت کپی و عرضه می‌شن!
پس اگر این دفعه خواستی یک چیزی رو به این شکل برداری (و چون قانونی و نهادی برای جلوگیری ازش نیست پس فکر کردی که نباید کار بدی باشه) ، به این فکر کن که یک نفر وقتش ، علاقه‌ش و دانشش رو با کلی زحمت گذاشته برای ساختنش. پس این کار بدیه.
اگر دیدی توانایی تهیه کردنش (چه از لحاظ دانش فنی چه از لحاظ مالی) رو نداری و واقعا لازمش داری ، با سازنده‌ش تماس بگیر و بهش بگو.
اینجا که هیچ حمایتی از جامعه برنامه‌نویس ها و هیچ پشتیبانی براشون وجود نداره ، با این وجود برنامه‌نویسا آدمای خوبین ، کمک‌تون می‌کنن :)
پ.ن:
منبع تصویر اول - منبع تصویر دوم
شاد باشید :)
