امارات متحده عربی
امارات اگرچه به ظاهر یک کشور قلمداد میشود ولی در حقیقت از هفت ایالت مختلف به نامهای «ابوظبی»، «دوبی»، شارجه، عجمان، ام القوین، راس الخیمه و فجیره تشکیل شده است. در میان کشورهای عربی خلیج فارس، امارات از ناهمگونی سیاسی و وجود رهبری مقتدر رنج میبرد. دلیل آن نیز اداره کشور توسط خانوادههای مختلفی که حکومت در آن به شکل مورثی است.
علت دیگر این ناهمگونی ساختارهای سیاسی، اقتصادی، جمعیتی، فرهنگی، نظامی و نژادی به شدت متفاوتی است که باعث شده تا امارات با یکپارچهگی، فرسنگها فاصله داشته باشد. به همین دلیل شما می بینید که در تاریخ این کشور همواره میان این ایالات درگیری و نزاع بوده است. به طور مثال در 1946م ابوظبی و دوبی، در 1972م فجیره و شارجه، شارجه با ام القوین و دبی وارد جنگ شدهاند. نکته جالب این اختلافات آن است که در زمان بروز همه این اختلافات، این انگلستان بوده که میانجی گری کرده و اختلافات را برطرف نموده است. حتی اختلاف میان عربستان و ابوظبی بر سر چاههای نفتی نیز با دخالت انگلیس حل شد.
البته از نظر نباید دور داشت که این کشور پیش از این تحت قیمومیت انگستان بوده که در 1971م استقلال مییابد. به همین دلیل تا قبل از این هیچگونه تقابل سیاسی، اقتصادی و یا حتی نظامی با رژیم صهیونیستی ندارد.1 ولی بعد از استقلال به همراه عربستان در تحریم نفتی این رژیم شرکت میکند. اما همچون عربستان با گذشت زمان در رفتار سیاسی خود با اسرائیل تجدید نظر داده است. در واقع به دلیل حمایت مردمی امارات از جریان فلسطین و این که مسأله فلسطین از منظر اعراب تا حد زیادی یک مسأله عربی است، زمامداران این کشور همواره برای حفظ موقعیت خود، از رابطه مستقیم با این رژیم خود داری میکنند.
روابط گسترده امارات و رژیم صهیونیستی
از این رو امارات همچون سایر کشورهای عربی روابط اقتصادی خود با اسرائیل را از طریق کشورهای ثالثی مثل قبرس هلند و شرکتهای بزرگ چند ملیتی انجام میدهد. به طور مثال قراردادهای تسلیحاتی میان ابوظبی و رژیم غاصب صهیونیستی از طریق دو شرکت اسرائیلی «البیت» و ایروناتیکس» صورت میگیرد.
«دوری گولد» مدیر کل وزارت امور خارجه اسرائیل در 2015م در جریان سفر به امارات و شرکت در نشست دوسالانه آژانس بین المللی انرژیهای تجدید پذیر، از افتتاح دفتر نمایندگی اسرائیل در امارات خبر داد. البته مقامات اماراتی از ترس واکنش افکار عمومی، از علنی کردن این جریان خودداری نمودند. اگرچه این دفتر به دلیل حمله اسرائیل به غزه چند بار بسته شد ولی کماکان به فعالیت خود به طور مخفی ادامه میدهد.2
علاوه بر این «ایتان بن الیاهو» فرمانده پیشین نیروی هوایی اسرائیل به «آوی لئومی»به عنوان با نفوذترین سرمایه گذار صهیونیستی در ابوظبی کمک میکند تا او بتواند میان شرکت خود و ابوظبی چند قرار داد مهم تصویب کند. همچنین یک بازرگان معروف به نام «کوحامی» عدهای از فرماندههان اسبق نظامی اسرائیل را که به عنوان مشاور با وی همکاری میکردند با یک هواپیمای خصوصی به ابوظبی برد. این مطالب بیانگر نکتهای است که ساختار اقتصادی رژیم صهیونیستی به شدت با نهادهای امنیتی و سیاسی گره خورده است.
روابط میان امارات و رژیم اسرائیل به قدری وسیع است که روزنامه نیویورک تایمز طی مقالهای از آن پرده برداری میکند و روزنامه معاریو اسرائیل هم چگونگی آن را شرح میدهد.3
به عبارتی کشورهای عربی به قدری مرعوب رژیم صهیونیستی و حامی او آمریکا شدهاند که در تعامل خود با آنها با یکدیگر مسابقه میدهند. این روند به قدری روشن و واضح است که نتانیاهو به نخست وزیر انگلیس «ترزامی» میگوید: «کشورهای عربی زیادی اسرائیل را یک هم پیمان حیاتی میدانند و نه دشمن، خبر خوشحالی کننده این است که دیگران (کشورهای عربی) به طور بیسابقه دور اسرائیل گردهم میآیند، این مسئلهای است که هرگز در زندگیام تصور آن را نمیکردم».
با عرض تأسف برای جامعه عرب در 2014م «عبدالله بن زاید» وزیر خارجه امارات، با همتای اسرائیلی خود در فرانسه دیدار میکند و به او برای تأمین هزینه جنگ در غزه پیشنهاد کمک میدهد. حتی در 2017م به طور علنی در مانور هوایی آمریکا و اسرائیل و یونان شرکت میکند که این خود دربردارنده نوعی پیام سیاسی به کشورهای منطقه بود.
همکاری امارات و موساد
امارات متحده عربی مدتی است که در جهت تشکیل یک شبکه اطلاعاتی گسترده در منطقه تلاش میکند. نشریه آمریکایی «فارن پالیسی»4 طی گزارشی ویژه در این باره نوشت:
امارات به منظور تشکیل یک «امپراطوری جاسوسی» در منطقه از مأموران و افسران سابق اطلاعات مرکزی آمریکا برای آموزش ابزارهای پیشرفته جاسوسی استفاده میکند. فارن پالیسی به نقل از شش منبع مطلع گفت که افسر سابق اطلاعات آمریکا «لری سانچز» جهت ایجاد چنین سازو کار و مرکز اطلاعاتی برای ولی عهد ابوظبی، به مدت شش سال است که در این کشور فعالیت میکند. جالب است که «سانچز» طی گزارشی ایران، اخوان المسلمین و القاعده را در صدر لیست تهدیدات احتمالی امارات متحده عربی معرفی کرده است. همچنین «اریک پرینس» مؤسس و پایه گذار «بلک واتر»، مسئولیت ایجاد یک گردان از نظامیان تحت امر ولی عهد امارات را بر عهده گرفته است.
محقق ارشد شرکت امنیتی «زیمپریوم»، «سیمونه مارگاریتلی» از آنجایی که از سوی امارات دعوت به همکاری شده بود اظهار داشت: «سرویس اطلاعاتی امارات متحده عربی در حال تشکیل یک تیم کارشناسی متشکل از متخصصان سایبری سراسر جهان، با هدف توسعه و تقویت یک سیستم کنترل و نظارت است تا بتواند هر شهروند ابوظبی و دبی را کنترل و به اطلاعاتش دسترسی یابد».
یک منبع آگاه در تأیید ادعای مطرح شده میگوید: « هرکس از لحظهای که خانه را ترک میکند تا زمانی که به آن بازمیگردد، هر لحظه تحت کنترل و نظارت است. تمام کارها و الگوهای اجتماعی و شخصی او ثبت، تحلیل و آرشیو میشود. شاید این امر به نظر غیر ممکن برسد اما اتفاقی است که امروزه در ابوظبی در جریان است».5
اما اهداف امارات از تشکیل چنین مرکز اطلاعاتی و جاسوسی قوی چه میتواند باشد؟
هدفهای متفاوتی میتواند وجود داشته باشد اما برخی از این اهداف که از اهمیت بیشتری برخوردارند عبارتند از:
1- امارات علاقهمند است زودتر از سایر نهادهای امنیتی دیگر در منطقه به اطلاعات مورد نظر خود دست یابد تا هم از غافلگیر شدن خود جلوگیری کرده و هم در صورت نیاز رقیب مقابل را غافلگیر کند.
2- با این کار قصد دارد به محور اطلاعاتی عربستان و حتی آمریکا در منطقه تبدیل شده و بازیگر اصلی جاسوسی و ضد جاسوسی در جهان عرب باشد.
3- از این راه به دنبال جبران ضعف سیاسی و نظامی خود در منطقه است.
4- استفاده از قدرت جاسوسی برای ایجاد یک شبکه ترور حرفهای در منطقه، تا از این طریق مخالف خود را از بین ببرد. به طور مثال برخی از گزارشات حاکی از ترور مشایخ وبزرگان قبائل، جریان های مذهبی و سیاسی است که مخالف حضور نظامیان اماراتی در شهر بندری عدن واقع در جنوب یمن است.
5- در نهایت میتوان گفت مهمترین هدف آن ضربه زدن به بازیگران منطقهای چون ایران، قطر و ترکیه و تسلط نامحدود بر فعالیت ساکنان مردم امارات است.
البته از نظر نباید دور داشت که رابطه اطلاعاتی امارات با آمریکا بیتردید به ارتباط اطلاعاتی و جاسوسی با اسرائیل خواهد انجامید. اگرچه ترور «محمود المبحوح» (یکی از فرماندهان حماس) توسط موساد در دبی، توسط نیروهای امنیتی اماراتی لو رفت، ولی این داستان مربوط به سال 2010م و اختلافات نتانیاهو و اوباما و برخی مسائل اقتصادی باز میگردد.6 چرا که با گذر زمان روابط میان رژیم اسرائیل و امارات عمیقتر و وسیعتر شده است.
نکته جالبی که در این جا لازم است به آن توجه شود آن است که در حال حاضر رئیس موساد «یوسی کوهن» عملیات عادی سازی کامل روابط با امارات را بر عهده دارد. طی مذاکرات کوهن با مسئول اماراتی، قرار است اسرائیل در جشنواره (EXPO2020)7 در دبی، مشارکت داشته باشد.8
در پایان میتوان گفت با کنار هم نهادن اطلاعات بیان شده، روابط عمیق سیاسی، اقتصادی، نظامی و اطلاعاتی میان امارات متحده عربی و رژیم صهیونیستی، به راحتی قابل تبیین و تحلیل است. این امر اوج نفوذ و سیطره آمریکا و اسرائیل بر کشورهای منطقه را میرساند که جبهه مقاومت را به شدت تهدید میکند.
پینوشت:
1 – فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، ژئوپلوتیک مرزهای امارات متحده عربی، جعفر ولدانی، اصغر، فروردین 1389، شماره 271، ص 70-80.
2- http://alwaght.com/fa/News/123386.
3- http://www.iqna.ir/fa/news/3723260.
4- «فارن پالیسی» (Foreign Policy) یا «سیاست خارجی» نام مجله خبری سیاسی-اقتصادی است که بنیانگذاران آن «ساموئل هانتینگتون» و «وارن منشل» میباشند و هر دو ماه یکبار منتشر میشود.
5 – https://www.tabnak.ir/fa/news/757600.
6 – فصلنامه راهبردی جهان اسلام، دلایل ترور المبحوح و پیامدهای آن، حاجیان، محمدرضا، زمستان 88، شماره 40، ص 281-267.
7 – «اکسپو ۲۰۲۰» یک نمایشگاه جهانی ثبت شده توسط دفتر بینالمللی نمایشگاهها (BIE) در پاریس به تاریخ ۲۷ نوامبر ۲۰۱۳ است. اکسپو یک رویداد جهانی با رویکرد فرهنگی- اجتماعی است که توسط کشوری که برنده کاندیداتوری این نمایشگاه شده، برگزار میشود. هر اکسپو دارای یک موضوع جهانی است و در محلی برگزار میشود که بعنوان مکان تعامل و ارتباط رو در رو برای مشارکت کنندگان و بازدیدکنندگان تحت عنوان یک نوآوری برپا میشود .
8- https://www.mehrnews.com/news/4605241.