خدای ناکرده در هر مرحله از سرطان هستید یا یکی از عزیزانتان در حال مبارزه با این هیولاست. از تغذیه‌ی درست در کنار مصرف دارو غافل نشوید. مریض خود را به راحتی از دست رفته تصور نکنید و حتما رژیم غذایی مناسب را تعقیب کنید.
سرطان یکی از بیماری‌های پیچیده و چالش‌برانگیز است که تاثیرات عمیقی بر بدن و زندگی فرد مبتلا دارد. درمان‌های مختلفی برای سرطان وجود دارد، از جمله شیمی‌درمانی، پرتودرمانی و جراحی، که هر یک به نوعی بر وضعیت بدنی بیماران تاثیر می‌گذارند. تغذیه مناسب یکی از عوامل کلیدی در بهبود کیفیت زندگی بیماران سرطانی و کمک به بهبود نتایج درمانی است. در این مقاله، به بررسی اصول تغذیه‌ای مناسب برای بیماران مبتلا به سرطان می‌پردازیم و به طور خاص به نقش چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیتونوترینت‌ها می‌پردازیم.
بدن بیماران سرطانی به طور معمول نیاز به کالری و پروتئین بیشتری دارد تا بتواند با اثرات بیماری و درمان‌ها مقابله کند. منابع پروتئینی با کیفیت مانند گوشت قرمز کم‌چرب، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، لبنیات و مواد غذایی گیاهی مانند حبوبات و مغزها باید در رژیم غذایی آنها گنجانده شود.
التهاب می‌تواند اثرات منفی بر روی بد روند درمان داشته باشد. مصرف مواد غذایی مانند توت‌ها، سبزیجات برگ‌سبز، ماهی‌های چرب (مانند سالمون و تون)، روغن زیتون و ادویه‌هایی مانند زردچوبه می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
هورمونی که طی درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی ترشح می‌شود ممکن است منجر به کم‌آبی بدن گردد. مصرف کافی مایعات، از جمله آب، سوپ‌ها و نوشیدنی‌های طبیعی، برای حفظ هیدراتاسیون ضروری است.
میوه‌ها و سبزیجات غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی و کاهش اثرات جانبی درمان‌ها کمک کنند. توصیه می‌شود حداقل پنج وعده میوه و سبزی در روز مصرف شود.
برخی مواد غذایی می‌توانند علائم ناخواسته‌ای مانند تهوع، استفراغ و ناراحتی معده را تشدید کنند. غذاهای پرادویه، چرب، سرخ‌کردنی و فرآوری‌شده باید تا حد امکان از رژیم غذایی حذف شوند.
برخی بیماران سرطانی ممکن است اشتهای کمی داشته باشند یا نتوانند وعده‌های بزرگ غذا را تحمل کنند. در این موارد، توصیه می‌شود وعده‌های کوچک و متعدد در طول روز مصرف شود.
چربی‌ها نقش مهمی در بدن ایفا می‌کنند و منبع اصلی انرژی هستند. با این حال، انتخاب نوع مناسب چربی‌ها می‌تواند تاثیری مثبت بر سلامت بیماران سرطانی داشته باشد.
- چربی‌های غیر اشباع: این نوع چربی‌ها که در ماهی‌های چرب، آجیل‌ها و روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون یافت می‌شوند، می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود سلامت قلب کمک کنند.
- چربی‌های امگا-3: این چربی‌ها به ویژه در ماهی‌های چرب مانند سالمون و مکریل وجود دارند و می‌توانند به کاهش التهاب و حمایت از سیستم ایمنی کمک کنند.
- چربی‌های ترانس: این چربی‌ها که در غذاهای فرآوری‌شده و سرخ‌شده یافت می‌شوند، می‌توانند خطر بیماری‌های قلبی را افزایش دهند.
- چربی‌های اشباع: مصرف زیاد این چربی‌ها که در گوشت قرمز چرب و محصولات لبنی پرچرب وجود دارند، باید محدود شود.
کربوهیدرات‌ها منبع اصلی انرژی برای بدن هستند. با این حال، کیفیت کربوهیدرات‌ها بسیار مهم است.
- غلات کامل: نان سبوس‌دار، جو دوسر، کینوآ و برنج قهوه‌ای از منابع خوب کربوهیدرات‌های پیچیده هستند که انرژی پایداری فراهم می‌کنند و به کنترل سطح قند خون کمک می‌کنند.
- سبزیجات: سبزیجات حاوی فیبر هستند که به بهبود گوارش و حفظ وزن سالم کمک می‌کند.
- قندهای ساده: این نوع کربوهیدرات‌ها که در شیرینی‌جات، نوشابه‌ها و محصولات فرآوری‌شده یافت می‌شوند، می‌توانند سطح قند خون را افزایش داده و به جای انرژی پایدار، انرژی سریع و زودگذری فراهم کنند.
آنتی‌اکسیدان‌ها مواد مغذی هستند که می‌توانند از سلول‌های بدن در مقابل آسیب‌های اکسیداتیو محافظت کنند و در کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی موثر باشند.
- توت‌ها: بلوبری، توت‌فرنگی و انگور سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
- سبزیجات با رنگ‌های تیره: اسفناج، کلارد سبز، بروکلی و کلم پیچ منابع خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
به عنوان نمونه اگر کاهو میخرید کاهوی تیره و بخشهای تیره تر کاهو که اصلی تر هستند را حتما نگه داشته ومصرف کنید
- چای سبز: این نوشیدنی حاوی پلی‌فنل‌ها و فلاونوئیدها است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند.
- مغزها و دانه‌ها: بادام، گردو، دانه کنجد و دانه چیا منابع خوبی از ویتامین E و سلنیوم هستند که آنتی‌اکسیدانی هستند.
فیتونوترینت‌ها مواد مغذی طبیعی هستند که در گیاهان یافت می‌شوند و تعدادی از آنها دارای خاصیت ضدسرطانی هستند.
- کاروتنوئیدها: این گروه شامل بتاکاروتن، لیکوپن و لوتئین است که در میوه‌ها و سبزیجات نارنجی، قرمز و زرد یافت می‌شوند.
- فلاونوئیدها: این مواد مغذی در میوه‌ها، سبزیجات، چای، شکلات تیره و انواع توت‌ها وجود دارند.
- ایزوفلونها: این مواد مغذی بیشتر در محصولات سویا یافت می‌شوند و می‌توانند به کاهش ریسک برخی از انواع سرطان کمک کنند.
- میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ: هر رنگ از میوه‌ها و سبزیجات معمولاً یک نوع خاص از فیتونوترینت‌ها را ارائه می‌دهد.
- محصولات سویا: توفو، تمپه و شیر سویا منابع خوبی از ایزوفلونها هستند.
- غلات کامل و حبوبات: این غذاها نیز می‌توانند مقادیر زیادی از فیتونوترینت‌ها را فراهم کنند.
تغذیه مناسب می‌تواند تاثیر مثبت بسیاری بر کیفیت زندگی و نتایج درمان بیماران سرطانی داشته باشد. با رعایت اصول تغذیه‌ای مطرح‌شده و توجه به مصرف چربی‌های سالم، کربوهیدرات‌های پیچیده، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیتونوترینت‌ها، بیماران می‌توانند به بهبود وضعیت بدنی خود کمک کنند و اثرات جانبی درمان‌ها را کاهش دهند. مشاوره با یک متخصص تغذیه و پیگیری دقیق دستورات پزشک معالج نیز از ضرورت‌های حیاتی در مدیریت بیماری سرطان است.
