تیم فوتبال بارسلونا برای چندمین بار در فصل جاری با از دست دادن امتیاز صدر جدول را به رقیب دیرینه‌اش تعارف کرد، اکنون رئال مادرید با پیروزی مقابل اسپانیول سرنوشت قهرمانی لالیگا را در دست خودش دارد و در فاصله 6 هفته مانده به پایان بازی‌ها با دو امتیاز اختلاف در صدر جدول ایستاده است.
تیم فوتبال بارسلونا در سه فصل اخیر ثبات و اقتدار قبل را ندارد، باخت مقابل تیم‌های آ‍اس رم و لیورپول در نیمه نهایی لیگ قهرمانان درحالی که طی بازی رفت برد پرگل و قاطعی در زمین خودی کسب کرده بودند اعتماد به نفس بازیکنان این تیم را خدشه دار کرده است.
سوالهای زیادی این روزها در ذهن هواداران این تیم می‌گذرد، منشا ناکامی‌های اخیر کجاست؟ عامل عملکرد پر نوسان بازیکنان چیست؟ از لابلای تیتر روزنامه ها و یادداشت های تحلیلی معمولا این جوابها بیرون می‌آید: مدیریت پراشتباه باشگاه، ضعف سرمربی و نحوه عملکرد بازیکنان، اما دایره مقصران وضعیت فعلی به همین افراد محدود می‌شود؟ آیا شریک جرم دیگری در وضعیت تیم فوتبال بارسلونا وجود دارد که نامی از او برده نمی‌شود؟
پست مدیریت مدیر ورزشی در باشگاه بارسلونا نقش بسیار کلیدی و تاثیر گذاری دارد. جذب بازیکنان مدنظر سرمربی در باشگاه بارسلونا به عهده مدیر ورزشی این تیم است، متصدی این پست با توجه به نیاز سرمربی، توان مالی باشگاه و وضعیت قرارداد بازیکنان و در نظر گرفتن محدودیت ویزاهای کاری تلاش می‌کند بهترین خرید ممکن را انجام بدهد. در این مسیر استعدادیاب ها و آنالیزورها، داده‌های زیادی را از بازیکنان در اختیار مدیر ورزشی می‌گذارند تا او بتواند بهترین بازیکن در دسترس را برای پروژه باشگاه جذب کند.
تیکسی بگیریستین و آندونی زوبی‌زارتا بهترین خریدهای سالهای اخیر را برای باشگاه بارسلونا انجام دادند و بدون شک یکی از پایه های موفقیت فرانک رایکارد، گوآردیولا و لوئیز انریکه ستاره هاو استعداد‌هایی بودند که این دو مدیر ورزشی در فاصله سالهای 2003 تا 2015 در اختیار آنها قرا دادند، نقش بگیریستین در موفقیت های بارسلونا به حدی زیاد بود که مالکان منچستر سیتی او را قبل از گوآردیولا به خدمت گرفتند تا پروژه استعداد یابی و ارتقای سطح بازیکنان این تیم را بالا ببرد.
با نگاه به عملکرد 10 سال اخیر مدیران ورزشی باشگاه بارسلونا تا حدودی می توان دلیل افت نسبی این تیم را پیدا کرد. زوبی‌زارتا دروازه‌بان سابق و با سابقه این تیم از سال 2010 تا 2015 مدیر ورزشی تیم بارسلونا بود و ستاره‌هایی چون: ماسکرانو، فابرگاس، الکسیس سانچز، یوردی آلبا، نیمار، راکیتیچ، لوئیز سوارز و تراشتگن را برای این تیم جذب کرد و پایه آخرین قهرمانی بارسلونا در لیگ قهرمانان را گذاشت.
بعد از اخراج زوبی‌زارتا توسط بارتامئو، مسئولیت این پست به روبرتو فرناندز سپرده شد، بازیکنانی چون آردا توران، پاکوآلکاسر، آندره گومز، یاسپر سیلسن، ساموئل اومتیتی، فیلیپه کوتینیو، اوسمان دمبله و پائولینیو در فاصله سالهای 2015 تا 2018برای بارسلونا توسط فرناندز جذب شدند.
بعد از عملکرد نه چندان خوب فرناندز در به خدمت گیری بازیکنان جایگزین برای ستاره های جدا شده یا بازنشست شده‌ایی مثل ژاوی، دنی آلوز، پدرو، فابرگاس، نیمار و اینیستا مسئولیت مدیر ورزشی به دفاع چپ مشهور تیم افسانه‌ایی گوردیولا یعنی اریک آبیدال سپرده شد.
اریک آبیدال در دو فصل گذشته تلاش کرد با خرید بازیکنانی مثل گریزمن، آرتور ملو، ارتور ویدال، فرانک دی‌یونگ، کوین پرینس بوآتنگ و برایتویت ضعف‌های بارسلونا را در خطوط مختلف بپوشاند و نیازهای سرمربی را برآورده کند اما عملکرد او تحت تاثیر ناکامی در پروژه بازگرداندن نیمار، انتقال د‌لیخت به یوونتوس و جذب گریزمن با یک فصل تاخیر و پرداخت حق فسخ قرار گرفت. آخرین تصمیم آبیدال مبنی بر معاوضه استعداد جوان و آینده داری مثل آرتور ملو با میرالیم پیانیچ سی ساله با موجی از واکنش های منفی روبرو شده است، بخصوص اینکه آرتور توسط خود آبیدال برای جانشینی اینیستا در تیم جذب شده بود.
برای اینکه دقیق‌تر به تاثیر تصمیمات مدیر ورزشی بارسلونا در میزان موفقیت و عملکرد تیم نگاه کرد باید نگاهی به جدول زیر بیندازیم.
نتیجه عملکرد این سه مدیر پشت آمار و اعداد نهفته است. روبرتو فرناندز در سه فصل بیشتر از 5 فصل زوربی‌زارتا برای خرید بازیکن هزینه کرد، او در هر سال به طور میانگین 177 میلیون یورو بودجه صرف کرد اما نتوانست برای دنی آلوز، پویول، ژآوی و اینیستا جانشینی پیدا کند، فرناندز بعد از ناکامی در حفظ نیمار، سرآسیمه اوسمان دمبله را از دورتموند جذب کرد؛ طبق اعلام سایت ترنسفرمارکت ارزش دمبله در زمان جذب در بازار 33میلیون یورو بود و اکنون نیز ارزشی حدود 55 میلیون یورو دارد اما فرناندز دست و دلبازانه برای جذب دمبله رقمی معادل 125 میلیون یورو را به دورتموند پرداخت.
بعد از ناکامی دمبله در ترکیب بارسلونا، فرناندز به سراغ کوتینیو رفت، درپایان مذاکرات سرانجام با لیورپول بعد از دریافت رقم هنگفت 145 میلیون یورو رضایت نامه اورا صادر کرد. کوتینیو اکنون با قرارداد قرضی در بایرن مونیخ به سر می‌برد. بازیکنانی که فرناندز در اختیار سرمربی بارسلونا قرار داد به طور میانگین 40 بازی برای این تیم انجام دادند و به طور میانگین گل‌های بسیار کمی را به ثمر رساندند.
زوبی‌زارتا با جذب استعداد ها و ستاره های مختلف بیشترین نقش را در شاکله تیم فعلی ایفا کرده است، بازیکنان جذب شده توسط او تا امروز میانگین 101 بازی را برای بارسلونا ثبت کرده اند، مقایسه این عدد با عملکرد دو مدیر ورزشی بعدی بارسا به ما نشان می‌دهد بازیکنان جذب شده توسط زوبی‌زارتا تا چه اندازه توسط مربیان مختلف در ترکیب بارسا قرار گرفته‌اند.
نکته جالب در میانگین گل زده توسط بازیکنانی که در دوره زوبی زارتا جذب شده اند این است که از 17 بازیکن جذب شده 2 نفر دروازه بان هستند(تراشتگن و کلودیو براوو) اما باز با این حال این بازیکنان میانگین 21/7 گل زده طی دوران حضور خود را برای بارسلونا ثبت کرده اند، درحالی که با وجود عناصر تهاجمی مانند کوتینیو، آلکاسر و دمبله در بین بازیکنان جذب شده در دوره تصدی فرناندز میانگین گل زده آنها 4/6 گل است، این عدد با وجود جذب عناصر تهاجمی مثل ملکوم، گریزمن و برایتویت در دوره تصدی آبیدال، میانگین نازل 2/9 گل است.
بگیریستین و بعد از آن زوبی‌زارتا به خوبی و با موفقیت پروژه بازسازی بارسلونای بعد از ریکارد و سپس گوآردیولا را به پیش بردند، به طوری که تیم با از دست دادن ستاره هایی مثل زامبروتا، یایا توره، تیاگو موتا، ویکتور والدز، رافائل مارکز، کارلس پویول، دکو، ابراهیموویچ، اتوئو، رونالدینیو و تیری هانری از مسیر موفقیت خارج نشد.
حالا زنگ خطر در باشگاه برای بارسا به گوش می‌رسد، در آنسوی میدان رئال مادرید رقیب دیرینه، دو فصل بعد از جدایی کریستیانو رونالدو با این فقدان کنار آمده و با جذب ستاره های جدید و استعداد‌های درخشان درحال ترمیم و بازسازی است.اما در این سو فرناندز و آبیدال با صرف 917 میلیون یورو در پروژه بازسازی بارسلونا ناکام بوده اند.
نکته مهم این است که بخش زیادی از تیم اصلی بارسلونا سالهای پرفروغ و اوج فوتبال خود را پشت سر گذاشته اند و حداکثر یک یا دوسالی با خداحافظی از فوتبال و سالهای اوج فاصله دارند. مدیر ورزشی بارسلونا باید هرچه سریع تر برای پیکه، آلبا، بوسکتس، سوارز و مسی جانشین مناسبی بیابد. در یک جمله، سرنوشت باشگاه بارسلونا بیشتر از انتخاب سرمربی، به انتخاب های مدیر ورزشی بعدی این تیم بستگی دارد.
