پلی اتیلن یا پلی اتیلن (با اختصار PE ؛ نام IUPAC پلی اتیلن یا پلی (متیلن) متداول ترین پلاستیک مورد استفاده امروزی است. این یک پلیمر خطی ، ساخته شده توسط انسان ، همو پلی است که در درجه اول برای بسته بندی (کیسه های پلاستیکی ، فیلم های پلاستیکی ، ژئوممبران ها ، ظروف از جمله بطری ها و غیره) استفاده می شود. از سال 2017 ، سالانه بیش از 100 میلیون تن رزین پلی اتیلن تولید می شود که 34٪ از کل بازار پلاستیک را تشکیل می دهد. یک پلیمر اتیلن مخصوصاً: هر نوع ترموپلاستیک نیمه کریستالی سبک (CH2CH2) x که در برابر مواد شیمیایی و رطوبت مقاوم است ، از ویژگی های عایق خوبی برخوردار است و خصوصاً در بسته بندی و عایق بندی استفاده می شود.
پلیاتنها یا پلیاتیلنها خانوادهای از گرمانرمها میباشند که از طریق پلیمریزاسیون گاز اتیلن (C2H4) بهدست میآیند. از طریق کاتالیست و روش پلیمریزاسیون این ماده میتوان خواص مختلفی همچون چگالی، شاخص جریان مذاب (MFI)، بلورینگی، درجه شاخهای و شبکهای شدن، وزن مولکولی و توزیع وزن مولکولی را در آنها کنترل کرد. پلیمرهای با وزن مولکولی پایین را به عنوان روانکننده (Lubricant) بهکار میبرند. پلیمرهای با وزن مولکولی متوسط واکسهایی امتزاجپذیر (مخلوط پذیر) با پارافین میباشند و نهایتاً پلیمرهایی با وزن مولکولی بالاتر از ۶۰۰۰ در صنعت پلاستیک بیشترین حجم مصرف را به خود اختصاص میدهند. پلی اتیلن شامل ساختار بسیار سادهای است، بهطوریکه سادهتر از تمام پلیمرهای تجاری میباشد. یک مولکول پلی اتیلن زنجیر بلندی از اتمهای کربن است که به هر اتم کربن دو اتم هیدروژن چسبیدهاست. گاهی اوقات به جای اتمهای هیدروژن در مولکول (پلی اتیلن)، یک زنجیر بلند از اتیلن به اتمهای کربن متصل میشود که به آنها پلی اتیلن شاخهای یا پلی اتیلن سبک (LDPE) میگویند؛ چون چگالی آن به علت اشغال حجم بیشتر، کاهش یافتهاست. در این نوع پلی اتیلن مولکولهای اتیلن به شکل تصادفی به یکدیگر متصل میشوند و ریخت و شکل بسیار نامنظمی را ایجاد میکنند. چگالی آن بین ۹۱۰/۰ تا ۹۲۵/. است و تحت فشار و دمای بالا و اغلب با استفاده از پلیمریزاسیون رادیکالهای آزاد وینیلی (Free radical polymerization) تولید میشود. البته برای تهیهٔ آن میتوان از پلیمریزاسیون زیگلر ناتا (Ziegler-Natta polymerization)نیز استفاده کرد. پلی اتیلن سبک (چگالی پایین) عموماً پلی اتیلنی نرمتر و دارای بلورینگی کم تری است. این پلیمر معمولاً به صورت گلولهای شکل به بازار عرضه شده و بهطوری وسیع در کاربردهایی مصرف میشود که در آنها شفافیت، خنثی بودن، سهولت فرایند پذیری، پایداری و خواص خوب الکتریکی مد نظر است.
تقسیمبندی اساسی پلی اتیلن ▪ HDPE پلی اتیلن با دانسیته بالا ▪ LDPE پلی اتیلن با دانسیته پایین ▪ LLDPE پلی اتیلن سبک خطی ▪ VLDPE پلی اتیلن خیلی سبک ▪ UHMWPE پلی اتیلن با وزن مولکولی بسیار بالا (کاربردها: جلیقه ضد گلوله و ساخت مفاصل مصنوعی مانند تعویض مفصل زانو و تعویض مفصل ران ) ▪ COPOLYMERSکوپلیمرهای اتیلن -ونیل استر ▪ IONOMERS یونیمرها ▪ PEX پلی اتیلن با اتصالات عرض ▪ PERT پلی اتیلن مقاوم به گرما (کاربرد لولههای آب گرم)
آیا پلی اتیلن همان پلاستیک است؟ پلی (متاکریلات متل) ، پلی اتیلن و پلی پروپیلن. یک پله بالاتر از پلاستیک های کالایی ، پلاستیک های مهندسی یا پلاستیک های تخصصی هستند که گران ترند و برای کاربردهای کم حجم استفاده می شوند. هر دو پلی پروپیلن و پلی اتیلن نوعی پلاستیک هستند - یک ماده پلاستیکی که به عنوان پلیمر شناخته می شود. پلی اتیلن ها از دسته پلیمر های گرمانرم محسوب میشوند و به محض رسیدن به نقطه ذوب به مایع تبدیل می شوند و همچنین به محض رسیدن به نقطه انجماد فرایند منجمد شدن اتفاق می افتد. سنتز شیمیایی اتیلن که از نفت خام بدست می آید را میتوان پلی اتیلن نامید که به اختصار PE و یا polythene مینامند. وجود کاتالیست و پلیمریزاسیون سبب میشود که شاخص مشخصی از قلی شبکه ای شدن و وزن مولکولی و همینطور درجه شاخه ای در آن بهطور دقیق کنترل شود. دو اتم هیدروژن در کنار دو کربن به صورت زنجیره ای قرار گرفته اند. لوله های LDPE دارای نیرو بین مولکولی هستند و استحکام کششی آنها کمتر است. روش تولید این نوع لوله ها پلیمریزاسیون رادیکالی بوده بنابر این این نوع لوله برای استفاده در مکان هایی که انعطاف پذیری مورد نیاز است استفاده می شود.
پلیاتیلن کاربرد فراوانی در تولید انواع لوازم پلاستیکی مورد استفاده در آشپزخانه و صنایع غذایی دارد. از LDPE در تولید ظروف پلاستیکی سبک و همچنین کیسههای پلاستیکی استفاده میشود. HDPE، در تولید ظروف شیر و مایعات، انواع وسایل پلاستیکی آشپزخانه و مخازن آب پلی اتیلن کاربرد دارد. در تولید لولههای پلاستیکی و اتصالات لولهکشی معمولاً از MDPE استفاده میکنند. پلی اتیلن یک ترموپلاستیک سبک وزن و بادوام با ساختار متغیر کریستالی است. این یکی از پلاستیک های پرمصرف در جهان است (سالانه ده ها میلیون تن در سراسر جهان تولید می شود). از پلی اتیلن در موارد مختلف برای فیلم ها ، لوله ها ، قطعات پلاستیکی ، ورقه ها و لمینت ها و غیره استفاده می شود. LLDPE به دلیل بالا بودن میزان انعطافپذیری در تهیه انواع وسایل پلاستیکی انعطافپذیر مانند لولههایی با قابلیت خم شدن کاربرد دارد. اخیراً پژوهشهای فراوانی در تولید پلی اتیلنهایی با زنجیر بلند و دارای شاخههای کوتاه انجام شدهاست. این پلی اتیلنها در اصل HDPE با تعدادی شاخههای جانبی هستند. این پلی اتیلنها ترکیبی، استحکام HDPE و انعطافپذیری LDPE را دارند. پلی اتیلن با چگالی کم گاهی بازیافت می شود. این یک پلاستیک بسیار سالم است که تمایل به دوام و انعطاف پذیری دارد. مواردی مانند کیسه های پلاستیکی زیپ کیپ ، کیسه های ساندویچ ، بطری های قابل فشردن و کیسه های پلاستیکی مواد غذایی از LDPE ساخته شده اند. درب بطری های پلاستیکی اغلب از PP ساخته می شوند.
محصولات پلی اتیلن با چگالی بالا بسیار ایمن هستند و مواد شیمیایی را به غذاها یا نوشیدنی ها منتقل نمی کنند. محصولات HDPE معمولاً بازیافت می شوند. وسایل تهیه شده از این پلاستیک شامل ظروف شیر ، روغن موتور ، شامپوها و نرم کننده ها ، بطری های صابون ، مواد شوینده و سفید کننده ها است.
شرکت پرتونیل در سال 76 به منظور تولید ورق های ترموپلاستیک صنعتی قابل مصرف در صنایع مختلف کشور و با بهره گیری از مشاورین اروپایی و زیر نظر متخصصین مجرب داخلی پلیمری کشور تاسیس گردید و در حال حاضر کیفیت محصولات این شرکت در شمار بهترین محصولات موجود در بازار های ایران و کشورهای همسایه می باشد و محصولات این شرکت به کشور هایی چون جمهوری آذربایجان،عراق و کشورهای آسیای میانه صادر میگردد و در افق آینده دستیابی به بازار های اروپایی و جهانی را مد نظر خود قرار داده است.
منبع:https://partonil.com/