تاب آوری کیفیتی است که تمام بچه ها با آن متولد میشوند و میتواند پرورش و توسعه بیاید، ایجاد تابآوری چیزی نیست که بزرگسالان برای جوانان انجام دهند،بلکه فرآیندی است جهت فراهمسازی یک محیط حفاظتی،خلق فرصتهایی برای افراد جوان تا در اجتماع شان مشارکت کنند،
پیشنهاد جایگزینیهای مناسب برای اوقات بیکاری جوانان و کمک به افراد جوان تا گذر به دوران بزرگسالی را با موفقیت و سلامت پشت سر بگذارند.
گورون(۱۹۹۵) از تاب آور بودن به عنوان توانایی ایجاد وضعیتی رضایتبخش و رشد صلاحیتهای فردی علیرغم شرایط و دشواری یاد میکنند(مورییس،۲۰۰۷).
برخی از ویژگیهای افراد تاب آور:
بچههای تاب آور قادرند با موفقیت به فشارهای زندگی بپردازند و همچنین قادرند به دستکاری محیط و تابع نیازهای آن توصیف شدهاند، آنها دارای توانایی تطابق سریع با شرایط جدید، ادراک واضح آنچه رخ میدهد، برقرار کردن ارتباط آزادانه و دید مثبت نسبت به خود، توصیف شدهاند، آنها در مقایسه با کودکان آسیبپذیر قادرند که ناکامی را تحمل کنند، اضطراب را مدیریت نمایند و در موقع نیاز، تقاضای کمک کنند.
به نظر فابن(۱۹۹۱) ویژگیهای تابآوری عبارتند از: امید و میل غلبه کردن بر مشکلات، کسب حمایت اجتماعی، معنییابی و هدفگزینی و راهبردهای مشکل گشا (به نقل از محمد خانی، ۱۳۸۵).
بنارد (۱۹۹۱) بیان میکند که جوانان تاب آور دارای ویژگیهایی به قرار زیر میباشند:
۱) صلاحیت اجتماعی
۲) مهارت حل مسئله
) تفکر انتقادی
۴) خودمُختاری و استقلال
۵) احساس هدفمندی
شش گام برای افزایش قدرت تابآوری
الف)گامهای کاهش اثرات خطر:
۱) افزایش پیوند جویی: به معنای افزایش روابط با افراد دیگر یا هرگونه فعالیتی در این باره، پژوهشها نشان میدهد کودکانی که دارای پیوندهای مثبت با دیگران هستند کمتر دچار رفتار هایپر خطر میشوند.
۲)افزایش مرزبندی آشکار پیوسته: انتظارات ما از افراد عمدتا متوجه داوری درباره رفتارهای پرخطر آنهاست که بهتر است به طور مداوم و شفاف گشته و منتقل شوند.
۳)آموزش مهارتهای زندگی
۴)فراهمسازی مهربانی و حمایتگری
۵)داشتن توقعات و انتظارات بالا
۶)فراهم سازی فرصتهایی برای مشارکت معنادار
ب)گامهای تاب آفرینی: این راهبردها بیشتر ویژگیهای محیطی هستند.
ویژگیهای محیط تاب آور (خانواده، مدرسه و اجتماع)
الف)انتظارات امنیت
۱) ارائه راهنمایی و ساختار
۲) چالشطلبی حمایتگرانه
۳) انگیزش
۴) باورهای مثبت
۵) شناسایی نقاط مثبت
۶)ترسیم افق و آیندهای درخشان
ب)پیوندهای مهربانانه
۱) حمایت بی چشم داشت
۲) دلسوزی
۳) شنیدن و درک کردن
۴) باورمندی
۵) اعتماد و ایمنی
ج)مشارکت معنامند(فرصت و مهارت رسمیت)
۱)پذیرش و گنجایش فرد
۲)مسئولیتدهی
۳)فرصتهایی برای مشارکت
۴)فرصتهایی برای رقابت اجتماعی و حل مساله
مراحل حصول تابآوری
به منظور حصول تابآوری، تابآوری ذاتی دانش آموزان، سیستمهای مدرسه باید تغییر را در نحوه برنامهریزیشان ایجاد نمایند.
این دگرگونی باید به کمک جوانان جهت ایجاد سیستمهای سالم تمرکز کند.
برای دستیابی به این هدف و به منظور فراهمسازی محیط های تربیتی که در زمینه تابآوری ثمربخش باشد، اعضا آموزشی مدارس باید واقعا ظرفیت جوانان برای تغییر را باور داشت باشند.
مرحله بعدی حصول تابآوری طراحی راهبردهاست. مدارس میتوانند ابزار برآوردسازی نیازها را فراهم سازند و به اعضا گروه اجازه بارش مغزی را جهت ایجاد کلیه راهبردهای ممکن برای مواجه با نیازهای دانشآموزانشان را برپایه تمرکز روی روابط و فرصتهای موجود برای همکاری دهند.
مرحله آخر حصول تابآوری، وضع پیامدهای شخصی و اجتماعی است، پیامدهای رشدی مثبت تغییری در جوانان بروز میدهد. علاوه بر آن، اثرات اجتماعی میتوانند تغییر موفقیتآمیزی در جوانان ایجاد کنند.
منبع : وبسایت مرهم