پی‌نوشت1: قصد دارم در چند پست در مورد ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها صحبت کنم. اما فکر کنم دو پست اول به مقدمات این موضوع بپردازم. این کار به جمع شدن مطالب ذهن خودم کمک می‌کند و امیدوارم برای خواننده هم مفید باشد.
پی‌نوشت 2: اینکه مطالب زیر مقدمات هستند نباید از ارزش آنها بکاهد. در واقع جزو مهم‌ترین مطالبی هستند که بزرگان این حوزه در ایران و جهان در موردشان صحبت می‌کنند.
در چندسال اخیر با رشد استارتاپ‌ها و بازیگرانی همچون شتابدهنده‌ها، مراکز رشد و نوآوری، سرمایه‌گذاران خطرپذیر (Venture Capitals) و سرمایه‌گذاران خصوصی (Private Equity) مفهوم ارزش‌گذاری استارتاپ بیش از پیش شنیده می‌شود و دوره‌های مختلفی هم برای آموزش آن برگزار شده(لینک) یا در حال برگزار است(لینک).
شاید بسیاری از ما نتوانیم تعریف مشخصی از یک استارتاپ در قالب کلمات ارائه دهیم اما احتمالا همه ما یک تصویر ذهنی از این موجودات در ذهن داریم. اما بد نیست به تعریف زیر از استارتاپ که توسط سایت Forbes.com ارائه شده، توجه کوتاهی داشته باشیم:
Startups are businesses that want to disrupt industries and change the world—and do it all at scale. Startup founders dream of giving society something it needs but hasn’t created yet—generating eye-popping valuations that lead to an initial public offering (IPO) and an astronomical return on investment(ROI).
مفهوم جمله بالا احتمالا این است که:
استارتاپ‌ها موجوداتی هستند که می‌خواهند دنیا و صنعت خود را تغییر بنیادی دهند، طوریکه دنیا به قبل و بعد از آنها تقسیم شود. آنها می‌خواهند یک رویا را به حقیقت مبدل کنند و ارزشی ایجاد کنند که چشم‌گیر باشد.
در تعریف استارتاپ سه کلمه مهم وجود دارد: مقیاس‌پذیری (Scalability) و تکرارپذیری (Repeatable)و برهم‌زنندگی (Disruptive).
این کلمات به قدری اهمیت دارند که هزاران کلمه در مورد هرکدام نوشته شده است و پادکست‌های زیاد در مورد آنها ضبط شده است.
در مورد مفهوم مقیاس‌پذیری و تکرارپذیری شاید صحبت‌های مجید کیانپور در پادکست کارکسب مناسب باشد. من مفهوم ان کلمه را بصورت جمله زیر میفهمم:
«انتظار دارم اگر یک دانه را میکارم بعد از مدتی حداقل 2 دانه (هر چقدر بیشتر بهتر) را برداشت کنم و این کار تکرارپذیر(repeatable) باشد.»
اما توصیه میکنم حتما به پادکست مجید کیانپور گوش کنید. آدم باسوادی است و شنیدن حرف‌هایش دلپذیر است. او مفهوم برکت در عصر خودمان را هم خیلی خوب توضیح می‌دهد.
برای فهم یک استارتاپ مطالب زیادی در اینترنت است که می‌توانید با یک سرچ ساده به آنها دست پیدا کنید از جمله این و این و این.
واقعیتش این است که من فکر میکنم همه ما تقریبا یک تصویر مشابه از استارتاپ داریم و بهمین خاطر در این پست خیلی به تعریف آن و مفهومش نمی‌پردازم. بعنوان حسن ختام این پست بد نیست به عکس زیر توجه کنید:
رشد استارتاپ‌ها خیلی شبیه رشد انسان است. هر چقدر استارتاپ کودک‌‍کتر است آسیب‌پذیری آن بیشتر است و احتمال مرگ آن نیز بیشتر خواهد بود. اما این نمودار آنقدر مهم است که بسیاری از دوره‌های این حوزه حول‌وحوش آن می‌چرخند و هر مرحله‌اش می‌تواند یک کسب‌وکار جدا باشد.
