بازیگری ناخودآگاه / نوشته پویا ریحانی

بازیگری ناخودآگاه / نوشته پویا ریحانی

چکیده:

بازیگری ناخودآگاه، نوعی رویکرد در هنر نمایش است که به بازیگر این امکان را می‌دهد تا به طور کامل و بدون توجه آگاهانه به مهارت‌های فنی خود، در شخصیت نقش فرو برود. این اصطلاح برگرفته از تکنیک‌های استنیسلاوسکی است و عمدتاً بر استفاده از احساسات و تجربیات شخصی برای کشف لایه‌های عمقی‌تر شخصیت تمرکز دارد. مقاله حاضر ابتدا به معرفی مفهوم بازیگری ناخودآگاه پرداخته، سپس روش‌ها، تکنیک‌ها و تأثیرات آن بر روی هنرپیشه و تماشاگر را بررسی می‌کند.

کلیدواژه‌ها: بازیگری، بازیگری ناخودآگاه، استنیسلاوسکی، تکنیک‌های نمایشی، احساسات.

مقدمه:
هنر بازیگری بیش از آنکه یک حرفه باشد، سفری است به درونی‌ترین لایه‌های وجود انسان. بازیگری ناخودآگاه به عنوان یک رویکرد در این هنر، راهی است برای دستیابی به درکی عمیق‌تر از شخصیت، بدون محدودیت‌های ذهن آگاه. این نوع بازیگری بر پایه اصول کاری استنیسلاوسکی شکل گرفته و به بازیگران اجازه می‌دهد تا از طریق فرایندی خلاقانه، با نقش خویش یکی شوند.

بدنه مقاله:

الف) تعریف بازیگری ناخودآگاه
بازیگری ناخودآگاه را می‌توان به عنوان همذات‌پنداری عمیق بازیگر با شخصیت تعریف کرد. اینستنیکت‌ها، احساسات نهان و حتی خاطرات فراموش شده در این شیوه بیدار شده و به بروز حقیقت شخصیت در لحظه کمک می‌کنند.

ب) ریشه‌های فلسفی
رویکرد ناخودآگاه در بازیگری از نظریات فروید درباره آگاهی و ناخودآگاه و نیز از دیدگاه‌های استنیسلاوسکی در مورد “اگر من بودم” نشأت گرفته است.

ج) تکنیک‌ها و تمرینات
از تکنیک‌های مطرح در بازیگری ناخودآگاه می‌توان به تمرینات مرتبط با حافظه عاطفی، مکاشفه لحظه و اکتشافات شهودی اشاره کرد. این تمرینات به بازیگران کمک می‌کنند تا به لایه‌های پنهانی از شخصیت دست یابند.

د) چالش‌ها و مزایا
بازیگری ناخودآگاه مخاطراتی نیز به همراه دارد. این نوع بازیگری می‌تواند بسیار فرسایشی باشد و بار روانی سنگینی بر بازیگر بگذارد. با این حال، زمانی که به درستی اجرا شود، می‌تواند به تجربه‌ای بسیار اصیل و پرشور منجر شود که تماشاگر را به شدت درگیر می‌کند.

نتیجه‌گیری:
بازیگری ناخودآگاه یکی از قدرتمندترین و موثرترین روش‌های هنر نمایش است که از طریق آن بازیگر می‌تواند به تجربه‌ها و احساساتی دست یابد که غالباً در حیطه ذهن آگاه قرار نمی‌گیرند. هرچند این رویکرد بدون خطر نیست و نیازمند مراقبت‌های روان‌شناختی است، اما با بهره‌گیری صحیح و حرفه‌ای، می‌تواند به خلق لحظاتی ناب و فراموش‌نشدنی در عرصه‌ی هنر نمایش بینجامد. این مقاله تلاش دارد که به بررسی عمیق‌تر این تکنیک و کاربرد آن در هنر نمایش بپردازد، ضمن آنکه به حفظ تعادل و سلامت بازیگر نیز توجه نشان می‌دهد.

به زودی در همین موضوع کتابی نشر خواهم داد .

پویا ریحانی.