عرضه پول در سیستمهای مالی کشورها از زمانی که پول اختراع شده است تا امروز در اختیار دولتها و بانکهای مرکزی بوده است. بانکهای مرکزی باید بسته به نیاز اقتصاد و متناسب با رشد اقتصادی پول جدید وارد چرخه اقتصادی کنند. اما عمدتا این دولتها هستند که به ارقام نجومی پول نیازمندند و بانک مرکزی را مجبور به انتشار پول جدید برای رفع نیازهایشان میکنند. آرزوی گروهی از اقتصاددانان مانند فریدمن این بوده که سیستم پولی از انحصار دولتها خارج شود. اختراع بیت کوین متاثر از این دیدگاه و قطع دست کشورها در انحصار بازار پول بوده است.
در مورد اثر انتشار پول جدید در اقتصاد، نظریههای مختلفی مطرح شده که به نظریههای پولی معروفند. اما مشخصا اگر انتشار پول متناسب با رشد اقتصادی و به عبارت بهتر تقاضای جدید برای پول نباشد، ارزش آن پول را کاهش میدهد. عاملی که موجب بی ارزش شدن پول زیمباوه و ونزوئلا در حد کاغذ باطله شد. عاملی که در ارزش پول موثر است میزان تقاضا برای آن در بازار مالی است. وقتی مقدار زیادی نقدینگی به بازار تزریق شود که بیش از نیاز بازار باشد، قیمت کالا و خدمات افزایش مییابد.
کالاهای سرمایهای مانند طلا هم تابع همین رویه هستند. هر چه میزان استخراج طلا از تقاضا برای خرید آن فزونی بیابد، ارزش طلا کمتر میشود و برعکس، وقتی تقاضا برای طلا افزایش یابد، قیمت آن بالا میرود. یکی از دلایل جهش قیمت طلا در بحرانهای اقتصادی هم این است که افراد برای حفظ ارزش سرمایه خود، آن را با طلا معاوضه میکنند و حجم بالای تقاضا، شیب منحنی ارزش را شدیدا بالا میبرد.
بیت کوین چه به عنوان پول و چه به عنوان دارایی یا کالا، تابع روابط اقتصادی است که در طول دو قرن اخیر کشف و تجربه شدهاند. مهمترین تابع اقتصاد، رابطه عرضه و تقاضا است که بسیاری از پارامترهای دیگر را تعریف میکند. تغییرات قیمت بیت کوین در ده سالی که از ورودش به بازار میگذرد بسیار پرتلاطم بوده است. اما همیشه این تقاضای بالا بوده که جهشهای قیمتی را بوجود آورده است. از اولین جهش قیمتی در سال 2011 که بعد از چاپ مقاله فوربس در مورد بیت کوین و افتتاح سایت جاده ابریشم، بزرگترین نسبت افزایش قیمت بیت کوین را پدید آورد و بیت کوین را از پیله بسته برنامه نویسان به جامعه هل داد، تا جهش پایان سال 2017 که دست پرورده شبکههای اجتماعی بود همیشه هجوم خریداران بوده که باعث رقابت بر سر منابع محدود بیت کوین و افزایش سرسام آور قیمت آن شده است.
تعداد بیت کوین محدود است و افزایش روزانه آن تغییر چندانی در تعداد بیت کوینهای موجود در بازار بوجود نمیآورد. در سالهای اخیر، افزایش تعداد کل سکههای بیت کوین از 9.8% در سال 2015 به 3.7% در سال 2019 رسیده است. کلا از سال 2015 تا 2020 حدود 4 میلیون سکه اضافه شده که از این 18 میلیون سکه موجود هم حدود 4 تا 5 میلیون سکه کاملا غیر فعالند. بسیاری از دارندگان عمده بیت کوین هم عمدتا به آن به مثابه سرمایهگذاری بلند مدت نگاه میکنند. در بازار معاملات بیت کوین تنها حدود 20 درصد کل سکههای موجود رد و بدل میشود. این بازار روزانه صد تا دویست میلیارد دلاری، عمدتا توسط مالکین خرد تا متوسط بیت کوین با موجودیهای کم میگردد.
حال اگر انتشار یا استخراج سکه جدید در این بازار نصف شود، چه تغییری در آن بوجود میآید؟ عملا هیچ تغییری! قیمت بیت کوین را همچنان عوامل بازار و عرضه و تقاضا تعیین میکند. مطمئنا تبلیغات فراوانی که روی بالارفتن قیمت بیت کوین بعد از هاوینگ میشود، متقاضیان آن را افزایش خواهد داد و قیمت را بیشتر میکند. اما هاوینگ تنها روی درآمد ماینرها و استخراج کنندگان بیت کوین موثر است و نه قیمت بیت کوین.
منحنی لگاریتمی قیمت بیت کوین و تغییرات آن که مورد استناد معتقدین به اثر هاوینگهای قبلی روی قیمت بیت کوین دارد هم به خوبی نشان میدهد که بعد از هر هاویتگ بازار کوچکترین عکس العملی نشان نداده است و جهشهای قیمتی، ماهها بعد و در اثر عواملی دیکر بوجود آمدهاند.