یکی از زیبا‌ترین گل‌های موجود در دنیا که تنوع رنگی بی‌نظیری نیز دارد، ژربرا است. احتمالا ژربرا را در هنگام خرید سبد گل و یا دسته گل، دیده‌اید و از جذابیت زیاد آن خبر دارید. اما اگر می‌خواهید با گل ژربرا و روش کاشت، نگهداری و نماد آن بیشتر آشنا شوید، مطلب زیر را مطالعه فرمایید. پس از آن نیز برای خرید این گل زیبا می‌توانید به یک فروشگاه گل و گیاه آنلاین سر بزنید.
شناخت گل ژربرا
ژربرا عضوی از خانواده آفتابگردان، بنفشه و گل میناست. این گل زیبا در نقاط مختلفی یافت می‌شود؛ مثلا از آفریقا تا ماداگاسکار، مناطق گرمسیر آسیا و حتی در آفریقای جنوبی.
ژربرا در نخست تنوع زیادی نداشت و مانند اکثر گلها به انواع انگشت شماری محدود می‌شد، اما امروزه با کمک علم باغبانی، انواع مختلف و رنگارنگی از این گل در طی پروسه پیوند زدن ایجاد شده است.
این گل معمولا به صورت شاخه‌ای و در دسته گلها استفاده می‌شود، خبر خوب این است که ژربرا عمر طولانی در گلدان دارد و اگر به خوبی از آن نگهداری کنید، تا چند هفته سالم و باطراوت باقی می‌ماند.
با ما همراه باشید تا بعد از معرفی گل ژربرا (Gerbera) وانواع آن، تاریخچه و روش کاشت و نگهداری آن را بدانید.
بررسی تاریخچه گل
با وجود اینکه این گل در آفریقای جنوبی کشف شده، اما باز هم رد پایی از هلند( که به پایتخت گل جهان معروف است)در این ماجرا وجود دارد! در سال 1727، گیاه شناسی هلندی به نام “فردریک گرونوویس” این گل را در آفریقا کشف کرد و آن را به افتخار همکارش، ” تراگت ژربر”، ژربرا نامگذاری کرد.
ژربرا در سال 1827، به انگلستان برده شد و در آنجا اصلاح شده و بارها پیوند زده شد. از سال 1950، هلند مهم‌ترین کشور در زمینه تولید ژربرا است. این گل حدود 50 سال است که در دنیا بسیار محبوب شده و در مقیاس عظیم تولید می‌شود.
نماد و مفهوم ژربرا
همانطور که گفتیم، ژربرا عضوی از خانواده گل‌های بنفشه است. پس مانند آنها معانی مختلفی دارد. مثل بی‌گناهی، پاکی و خلوص. ژربرا نمادی برای زیبایی هم هست.
ژربرا در رنگهای روشن، نماد بخشش، زندگی و استقامت است.
گونه‌های مختلف گل
به خاطر طول عمر طولانی این گل در گلدان و محبوبیت زیاد آن، امروزه انواع بسیار مختلفی از ژربرا در بازار وجود دارد. تا حدی که می‌توان گفت تنوع رنگهای ژربرا بی انتهاست!
مثلا سفید، کرم، زرد، هلویی، نارنجی، صورتی، بنفش، قرمز و … ژربرا را می‌توانید در همه رنگهای رایج پیدا کنید. علاوه بر این، انواع چندرنگ و رنگین کمانی هم از آن تولید شده است.
ژربرا در تمام طول سال یافت می‌شود و محدود به فصل خاصی نیست. می‌توان این گل را در سه دسته کلی بررسی کرد :
گل بزرگ، گل کوچک ( ژربرا مینی یا ژرمینی) و نوع ویژه.
یک ژربرا با اندازه استاندارد، حدود 13 سانتی‌متر و یک ژربرای مینی حدود 9 سانتی‌متر قد دارد. علاوه بر اندازه، تعداد و شکل گلها هم متفاوت است. ممکن است تکی، دوتایی و یا چندتایی روی یک ساقه قرار گرفته باشند.
آیا ژربرا سمی است؟
خوشبختانه ژربرا برای انسان‌ها و حیوانات خانگی سمی و خطرناک نیست. اما بهتر است مواظب باشید که کودکان و یا حیوانات خانگی آن را نخورند تا دچار عواض گوارشی نشوند.
کاشتن گل ژربرا و نگهداری از آن
ارزان‌ترین روش برای کاشت ژربرا، تهیه کردن دانه آن است. دانه را در یک سینی کاشت مصنوعی بکارید.اگر تهیه کردن این بسترهای کاشت مصنوعی برای شما دشوار است، آن را در یک گلدان ساده بکارید.
در نظر داشته باشید که خاک رس برای رشد ژربرا مناسب نیست، چون استریل و تمیز نیست و ممکن است از جوانه زدن ژربرا جلوگیری کند. گلدان را از ماسه، کود و الیاف گیاهی پر کنید و نور و آب کافی برای او فراهم کنید. خاک او نباید خشک باشد.از وجود حفرات در زیر گلدان اطمینان حاصل کنید.
اگر ژربرا را به صورت شاخه‌ای خریده اید، آن را در یک گلدان قرار دهید. آب تمیز و شفاف در آن بریزید و چند قطره کلر به آن اضافه کنید. لازم نیست آب زیادی در گلدان بریزید، چون ساقه ژربرا حساس است و در حضور آب اضافی زود فاسد می‌شود.
آفات آلوده کننده گل و راه رفع آنها
1- برگ‌هایی را که تحت هجوم کرم‌برگ قرار گرفته‌اند، از گیاه جدا کنید.
کرم‌برگ حشره‌ای کوچک، مشکی یا زرد رنگ است که با ایجاد حفره روی برگها، از شیره موجود در آنها تغذیه می‌کند. این حفره‌ها در نهایت برگ سالم را سوراخ کرده و آن را به برگی خالدار تبدیل می‌کنند. کرم‌برگ در برگها تخم ریزی کرده و ضمن تبدیل این تخم‌ها به لارو، تونل‌هایی در رگه‌های داخلی آن ایجاد خواهد شد.
2- اگر برگها ظاهری پاره و رشته رشته پیدا کردند، باید به دنبال لارو کرم برنده و کرم پیله ساز بگردید.
لارو‌های کرم برنده و کرم پیله ساز نیز از سایر آفات این گیاه به شمار می‌روند. آنها با جویدن لبه برگها، می‌توانند سبب پژمردگی گیاه شده و یا با هجوم به ساقه، گیاه را به سمت فروپاشی سوق دهند.
در مورد کرم و لارو، به دلیل اندازه بزرگ خود، برداشتن با دست بهترین راه حل است. اما برای درمان تریپس و کنه تار عنکبوتی، باید از محلول آب و صابون استفاده کنید.
3- اگر شاهد حضور شته‌ها بودید، محلول صابون حشره کش و یا روغن مخصوص باغبانی به گیاه اسپری کنید. شته، حشره‌ای ریز و سبزرنگ است. هر دوی این اسپری‌ها در برابر تریپس و کنه تار عنکبوتی هم موثر هستند.
4-تریپس (ریشک بال) و کنه تارعنکبوتی، دو آفت رایج ژربرا هستند.تریپس، حشره‌ای ریز با بال‌های حاشیه دار است و کنه تار عنکبوتی، حشره‌ای بسیار کوچک است که بر روی برگ، مانند نقطه‌های متحرک به نظر می‌رسد.
این آفات از شیره موجود در سلول‌های درونی ژربرا تغذیه کرده و منجر به ضعیف شدن گیاه می‌شوند.
با اینکه تشخیص حضور این آفات کمی دشوار است، اما اغلب اوقات می‌توان حضور کنه تار عنکبوتی را از تارهای ظریفی که بر سطح گیاه ایجاد می‌کند تشخیص داد.
کنه تار عنکبوتی به برگهای جوان حمله می‌کند، در حالی که تریپس به داخل گل وارد می‌شود.
تریپس می‌تواند در صورت پیشروی زیاد، هنگام باز شدن شکوفه‌ها فقط چند گلبرگ پاره پاره بر جای بگذارد!
اسپری‌ها، ضمن اینکه از آفت کش‌های شیمیایی ایمن‌تر هستند، در صورت تداوم مصرف تاثیری عالی بر گیاه خواهند داشت؛ به ویژه که در اولین برخوردها با آفات آنها را از بین می‌برند.
بیماری‌های ژربرا
1- برنامه آبیاری خود را تغییر دهید.
کپک خاکستری، نام دیگر قارچ بوتیریس سینرئا است، قارچی که بر سطح گلها و برگهای بیمار یک لایه مخملی از کپک ایجاد می‌کند.
در صورت مشاهده کپک خاکستری، آبیاری گیاه را تعدیل کنید. این کپک باعث رنگ پریدگی و سوراخ شدن گلها شده و یا سبب پژمردگی و پوسیدگی برگها و ریشه گیاه خواهد شد. الگوی صحیح آبیاری را دنبال کنید، یعنی گیاه را تا زمان اشباع شدن ریشه آبیاری کنید. سپس اجازه دهید سطح خاک خشک شده و مجدد آبیاری را به طور کامل انجام دهید.
این روش، از ایجاد سفیدک سطحی نیز جلوگیری خواهد کرد.
سفیدک سطحی می‌تواند در اثر قارچ‌های مختلفی ایجاد شود، اما دلیل اصلی ایجاد آن رطوبت بسیار بالای محیط یا بارش شدید باران است. البته این قارچ‌ها محدود به حضور آب نبوده و حتی در غیبت آن نیز می‌توانند به تکثیر خود ادامه دهند.
تشخیص سفیدک آسان است، آنها پوششی سفید-خاکستری بر سطح برگها و ساقه هستند.
2- فاصله 45-30 سانتی متری بین گیاهان را رعایت کنید. اگر گیاهان را در کنار هم می‌کارید، باید آنها را با فاصله نسبت به هم قرار دهید. زیرا تراکم و به هم چسبیدگی گیاهان مانع از گردش صحیح هوا شده و احتمال ایجاد کپک خاکستری و سایر بیماری‌های وابسته به رطوبت را بالا می‌برد.
3- اگر ژربرا به کپک یا سفیدک مبتلا شده، بخش‌های درگیر را از گیاه جدا کنید. زیرا این بیماری‌ها به سرعت به سایر بخش‌ها و حتی گیاه‌های مجاور سرایت خواهند کرد. بخش‌های جدا شده را با سایر کمپوست‌ها مخلوط نکرده و آنها را جداگانه دور بریزید.
4- اگر محل اتصال ساقه به ریشه، در داخل خاک فرو رفته است؛ گیاه را از خاک خارج کنید. منظور از فرو رفتن، ایجاد شدن نشست خاک در اطراف آن است.
ژربرا را مجدد بکارید، طوری که محل اتصال ریشه و ساقه کمی بالاتر از سطح خاک قرار بگیرد. اگر این بخش در خاک دفن شود، گیاه مستعد ابتلا به پوسیدگی ریشه خواهد شد؛ اتفاقی که در نهایت مرگ آن را رقم خواهد زد. اما طبق یک قانون کلی، ژربرا باید هر دو سال یکبار، مجدد کاشته شود.
عطر گل
به طور کلی ژربرا عطر کم و شیرینی دارد. البته انواع خاصی از آن عطر قوی‌تری دارند.
کاربرد ژربرا
ژربرا به عنوان یک گل تزیینی بسیار محبوب و پرکاربرد است و در اکثر باغچه‌ها حضور دارد.
