گل نرگس یکی از گل‌های گلدانی معروف و زیباست که می‌توانید پیاز آن را در باغچه یا گلدان کاشته و هر سال به تماشای گل‌های زیبایش بنشینید. اما خوب است بدانید که گل نرگس گونه‌های متنوع و زیادی دارد که هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی هستند. بنابراین شما می‌توانید با شناخت گونه‌های مختلف گل نرگس که ما در مقاله زیر به معرفی آن‌ها پرداخته‌ایم، گونه دلخواه خود را خریداری کنید. سپس آن را در باغچه یا گلدان نگهداری کرده و از پرورش آن لذت ببرید.
مقدمه
اگر می‌خواهید بعد از سرمای زمستان، بهار خود را با گلی زیبا و در رنگ‌های لیمویی، کرم، سبز و صورتی آغاز کنید، پیشنهاد ما به شما خرید و نگهداری یکی از انواع گل نرگس است. اگر تا به حال از نرگس نگهداری نکرده‌اید پس حتما از تنوع بالا و زیبایی آن غافلگیر خواهید شد. این گل زیبا و اسطوره‌ای، بومی بخش‌هایی از اروپا، آفریقا، آسیا و مخصوصا سواحل مدیترانه است. امروزه اکثر مردم پیازهای پیوندی از این گیاه را تهیه می‌کنند و برای سال‌ها از آن نگهداری می‌کنند. نگهداری از نرگس کار سختی نیست و می‌تواند سال‌ها محیط زندگی شما را زیبا کند. این گیاه معمولا در پاییز کاشته می‌شود تا در بهار گل بدهد. مثل گل رز، نرگس نیز صدها سال است که توسط انسان‌ها کشت و نگهداری می‌شود. اگر دوست دارید شما هم به جمع دوست داران و نگهدارندگان گل نرگس بپیوندید، با این مطلب همراه شده و با گونه های مختلف گل نرگس بیشتر آشنا شوید. در ادامه به معرفی 15 مورد از محبوب‌ترین انواع گل نرگس خواهیم پرداخت.
یک نکته مهم قبل از شروع مطلب: تمام قسمت‌های گل نرگس و بیشتر از همه پیاز نرگس برای انسان‌ها، سگ‌ها، گربه‌ها و سایر حیوانات خانگی سمی محسوب می‌شود بنابراین حتما به این نکته توجه داشته باشید و اگر فرزند خردسال یا حیوان خانگی دارید، این گیاه را از دسترس او دور نگه دارید.
1. گونه پتی فور زیبا
نرگس پتی فور گلی زیباست که بهار شما را زیبا می‌کند. این گونه زیبا معمولا در بهار شکوفا می‌شود و در سیستم RHS (سیستم طبقه‌بندی گیاهان) این گونه در بخش چهارم و در کنار گیاهانی که قرار می‌گیرد که ساقه آن‌ها گل بیشتر و گل‌های آن یک گلبرگ اضافه دارد. این گیاه ظاهری کرک دار و چشم‌گیر دارد. اگر بین انواع گل نرگس قصد نگهداری از نرگس پتی فور را دارید باید درنظر داشته باشید که در طول زمان ممکن است پیاز این گل ضعیف‌تر شده و تنها یک ساقه گل‌دار داشته باشد. هرچند که با چنین اتفاقی دیگر نرگس شما دیگر پر از گل نخواهد بود، اما این موضوع از زیبایی این گیاه کم نمی‌کند.
مشخصات کلی نرگس پتی فور
2. گونه نیو بِیبی مینیاتوری
نرگس نیو بِیبی مینیاتوری و پیوندی است. نیو بیبی نرگسی زیباست که قرار دادن آن در سبدهای آویزان بر زیبایی آن اضافه می‌کند. لبه گلبرگهای نیو بیبی زرد رنگ است و عطر شیرینی دارد. گل‌های این گیاه کوچک هستند، اما در عوض هر پیاز می‌تواند 3 الی 4 ساقه گل‌دار داشته باشد که همین باعث می‌شود گیاهی پر از گل داشته باشید. این گیاه که در بهار شکوفا می‌شود و عضو بخش هفتم سیستم RHS است. برگ‌های کوچک و متراکم و ساقه‌هایی با 1 الی 5 گل از مشخصه‌های این گونه از گونه های گل نرگس است.
مشخصات کلی نرگس نیو بیبی
3. گونه کریوینا با ظاهری کلاسیک
نرگس کریوینا عضوی از بخش یک سیستم RHS است؛ گلی با ظاهر کلاسیک و شیپوری شکل که احتمالا خیلی دیده‌اید. این نوع نرگس یک تاج میانی فنجانی شکل دارد که در کوچک‌ترین حالت به اندازه گلبرگهای بیرونی‌اش است. این گل زیبا در اوایل بهار و زمانی که سرمای زمستان به پایان برسد شکوفا می‌شود. نرگس کریوینا همچنین یکی از قد بلندترین گونه های گل نرگس است که نمای زیبایی را در باغچه شما ایجاد خواهد کرد.
مشخصات کلی نرگس کریوینا
4. گونه دِوُون سرخ، گونه‌ای پیوندی و خاص
هنوز هیچ باغبانی نتوانسته است که یک نرگس به رنگ قرمز واقعی تولید کند اما دوون سرخ با تاج قرمز نارنجی و گلبرگهای زردش بسیار به این رنگ نزدیک است. این گیاه توسط یک پیوند دهنده انگلیسی پرورش یافته است و نام آن از نوعی گاو قرمز در شهرستان دوون انگلستان گرفته شده است. این گیاه در اواسط بهار گل‌های خاص و زیبایش را شکوفا می‌کند و با تاج بزرگی که دارد عضو بخش دو سیستم RHS که شامل گلهایی با تاج بزرگ می‌شود است. تاجی که حداقل نصف اندازه گلبرگ‌ها می‌شود، اما هیچوقت بزرگتر از آن‌ها نمی‌شود و حقیقتا زیباست.
مشخصات کلی نرگس دوون
5. گونه والدروم دارای ساقه‌های دو تکه
والدروم عضوی از بخش یازدهم سیستم RHS است. گروهی که به‌خاطر ساقه‌های دو تکه و گلبرگهای سفیدی که در اطراف یک تاج پفکی و فنجانی شکل رشد می‌کنند شناخته می‌شوند. این گونه نرگس شباهت زیادی به زنبق رشتی دارد. برخلاف بیشتر گونه‌های این گیاه، والدروم به جای اینکه نوید آمدن بهار را بدهد، نوید آمدن تابستان را می‌دهد؛ درواقع این گیاه در اواسط و اواخر خرداد شکوفا می‌شود.
مشخصات کلی نرگس والدروم
6. گونه وینستون چرچیل معطر
گل‌های بلند و معطر نرگس چرچیل ارزش صبر کردن را دارند. این گیاه معمولا اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد شکوفا می‌شود و هر پیاز آن به‌طور میانگین چهار ساقه گل‌دار با گلبرگ‌هایی کرم رنگ و تاجی زرد رنگ دارد. گلبرگهای این گل در دو ردیف قرار گرفته‌اند و شبیه به میخک هستند که همین مساله این گل را تبدیل به یک گل شاخه بریده محبوب کرده است. نرگس وینستون چرچیل در طبقه 4 سیستم RHS قرار دارد. جایی که گلهایی با گلبرگهای دو تایی قرار می‌گیرند.
مشخصات کلی نرگس وینستون چرچیل
7. گونه تاهیتی با گلهایی بزرگ و خوش‌رنگ
در سال 1950 یک پرورش دهنده نرگس به نام جی لیونل ریچاردسون مجموعه‌ای از گل‌ها را با اسم‌های خاص پرورش داد که یکی از آن‌ها نرگس تاهیتی بود. این گل با تاج نارنجی رنگ و گلبرگهای طلایی رنگش یک کنتراست عالی را ایجاد می‌کرد و به‌همین‌خاطر یکی از گیاهان محبوب ریچاردسون بود. تاهیتی با گل‌های بزرگش که حدودا 10 سانتی‌متر قطر دارند جزئی از بخش چهارم (گلبرگهای دو تایی) به‌شمار رفته و در اواسط بهار شکوفا می‌شود.
مشخصات کلی نرگس تاهیتی
8. گونه زیوا پیپر وایت، خوش‌عطر و زیبا
کافیست از یک باغبان آگاه درباره رایحه نرگس زیوا پیپر وایت سوال کنید تا برایتان از عطر فوق‌العاده این گل بگوید؛ برخی عطر این گیاه را شیرین و برخی دیگر آن را مانند عطر مشک توضیف می‌کنند، اما چیزی که تمام باغبانان درباره نرگس زیوا پیپر وایت اتفاق نظر دارند آن است که نگهداری از زیوا در داخل خانه و گلدان بسیار آسان است. پیاز این گیاه تنها بعد از گذشت چند هفته از کاشته شدن در گلدان می‌تواند شروع به گل دادن کند. این گونه نرگس جزء اولین گیاهانی است که در بهار شکوفا می‌شود و عضو گروه هشتم طبقه‌بندی RHS یعنی “تازتا” به‌شمار می‌رود؛ گروهی که شامل نرگس‌هایی با تاج کوچک و عطری زیاد است.
مشخصات کلی نرگس زیوا پیپر وایت
9. گونه توتو، از گونه‌های پاکوتاه نرگس
یکی از گونه های سفید و زیبای گل نرگس که می‌تواند بهار زیباتری را برای شما به‌ارمغان بیاورد، نرگس توتو است. این گونه از انواع پاکوتاه گل نرگس است که ارتفاع آن نهایتا 30 سانتی‌متر و در اوایل بهار شکوفا می‌شود؛ ازاین‌رو این گیاه بهترین انتخاب برای نگهداری در گلدان یا استفاده در گوشه‌های باغچه است. هر ساقه از نرگس توتو شامل تعداد زیادی گل به شکل ستاره با گلبرگهای سفید و تاجی زرد رنگ است و زیبایی خاص خود را داراست. توتو در بخش دوازدهم سیستم RHS قرار می‌گیرد؛ جایی که شامل تمام نرگس‌هایی است که ویژگی‌های مختلف آن‌ها باعث شده تا در طبقه‌های دیگر جای نگیرند.
مشخصات کلی نرگس توتو
10. گونه آیس فولیس، گونه‌ای پیوندی دارای ساقه‌های بلند
این گونه از گونه های نرگس ساقه‌های بلند دارد که در اواسط بهار گل می دهد. روی هر ساقه از نرگس آیس فولیس گلهایی با تاج زرد رنگ و گل برگ‌هایی به رنگ سفید برفی قرار دارد. این نوع از انواع نرگس می‌تواند برای سال‌ها زندگی کرده و هر سال مجددا گل بدهد. اگر به هلند سفر کنید که خانه اصلی این گیاه است می‌توانید نوعی از آن را ببینید که در اوایل بهار گل می‌دهد و این درحالی است که این گیاه جزء بخش سوم از سیستم طبقه بندی RHS است؛ بخشی که شامل گلهایی با تاج بزرگ هستند که در میانه بهار گل می‌دهند.
مشخصات کلی نرگس آیس فولیس
11. گونه رپتور، گونه‌ای جذاب برای زنبورها و پروانه‌ها
طبقه ششم نرگس‌ها که رپتور نیز بخشی از آن است تاجی برجسته و گلبرگهای خمیده و رو به عقب دارند. روی ساقه‌های این گیاه زیبا یک گل می روید که معمولاً ساقه را خم می‌کند. گل‌های این نوع نرگس برای حشرات گرده‌افشان مثل زنبورها و پروانه‌ها بسیار جذاب است، ازاین‌رو اگر این گونه از انواع گل نرگس را در خانه‌تان داشته باشید، میزبان زنبورهای دوست داشتنی و پروانه‌های زیبا خواهید بود. نرگس رپتور در اوایل بهار شکوفا شده و جزء اولین گیاهانی است که گل می‌دهد.
مشخصات کلی نرگس رپتور
12. گونه مری گی لیرت، با گل‌های متفاوت و جذاب صورتی‌رنگ
نرگس مری گی لیرت برخلاف بیشتر گونه های گل نرگس که زرد، سفید یا ترکیبی از این دو رنگ هستند، گلهایی صورتی رنگ و گاها گلبهی دارد که می‌تواند هر باغچه‌ای را زیبا کند. این نرگس گونه از انواع گل نرگس در سال 2013 معرفی شده و از مشخصات آن ساقه‌هایی دو تکه است که بیشتر از یک نرگس شبیه گل صد تومانی است. این گیاه معمولا در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت شکوفا می‌شود و در سیستم RHS این گیاه عضو بخش یازدهم و جزء گیاهانی است که تاجی به اندازه نصف گلبرگ‌ها دارد. همین مساله باعث شده تا نرگس مری گی لیرت ظاهری پفکی به خود بگیرد.
مشخصات کلی نرگس مری گی لیرت
13. گونه داچ مستر دارای گل‌های خیره‌کننده زرد‌رنگ
نرگس داچ مستر از گونه بسیار قدیمی “کینگ آلفرد” گرفته شده است و یکی از گونه های محبوب گل نرگس به‌شمار می‌رود. گل‌های زیبا و زرد رنگ این نرگس ظاهری شیپوری شکل دارند و معمولا در اوایل تا اواسط بهار شکوفا می‌شوند. داچ مستر می‌تواند از طریق پیاز خود در طول چند سال تکثیر شود و عصو بخش اول سیستم RHS است؛ بخشی که شامل نرگس‌هایی با تاجی به اندازه یا بزرگتر از گلبرگ‌ها می‌شود.
مشخصات کلی نرگس داچ مستر
14. گونه شاعر، گونه‌ای بومی از گل نرگس
نرگس شاعر یک گونه بومی است و جزء اولین نرگس‌هایی است که برای کشت و پرورش دادن استفاده شده است. امروزه این گونه از انواع نرگس نیز جزء یکی از گیاهان محبوب در دنیاست. بیشتر گونه های گل نرگس گونه شاعر نیز می‌تواند به‌سرعت بزرگ و گسترده شود بی‌آنکه مهاجم باشد و همه فضای اطرافش را به تسخیر خود در آورد. گلبرگهای سفید این گیاه در اطراف تاجی زرد رنگ با لبه‌های سرخ آراسته شده‌اند و گلهایی سفید رنگ و زیبا با عطری دلنشین را به رخ می‌کشند. نرگس شاعر نیز از جمله نرگس‌های معطر است که عطری شبیه به یاسمن یا سنبل دارد و در صنعت عطرسازی از آن استفاده می‌شود. این نرگس در بخش نهم سیستم RHS قرار دارد؛ بخشی که کاملا مختص به نرگس شاعر و گونه‌هایی است که از آن مشتق شده‌اند.
مشخصات کلی نرگس شاعر
15. گونه پروفسور انیشتین، مناسب کاشتن در باغچه
گلهایی بزرگ با تاجی واکسی و براق که در کنار گلبرگهای سفید و براقش جلوه زیبایی دارد نشانه‌های گل نرگس پروفسور انیشتین است. این گیاه عموما در اواسط بهار شکوفا می‌شود و عطری دلنشین دارد. نرگس پروفسور انیشتین یکی از گیاهان مناسب برای نگهداری در باغچه است که می‌تواند هر سال مجددا گل بدهد. این نرگس در دسته دوم سیستم RHS جایی که تاج گیاه حداقل یک سوم اندازه گلبرگ‌ها است، قرار دارد.
مشخصات کلی نرگس پروفسور انیشتین
پاسخ به سوالات متداول درباره گونه‌های مختلف گل نرگس
1. این گل زیبا به طور کلی چند گونه دارد؟
با احتساب گونه‌های بومی و پیوندی، بیش از 13 هزار گونه از این گیاه وجود دارد که هر کدام مشخصات و ظاهر خاص خود را دارند.
2. آیا نرگسی با گل‌های صورتی در طبیعت وجود دارد؟
متاسفانه در طبیعت چیزی به نام نرگس صورتی وجود ندارد، اما برخی باغبانان و پرورش دهندگان، گونه‌هایی پیوندی از این گیاه را تولید کرده‌اند که رنگی نزدیک به رنگ صورتی دارد. این دسته از نرگس‌ها به‌شدت نادر و کمیاب هستند و شاید نتوانید به‌راحتی یکی از آن‌ها را پیدا کنید. جالب است بدانید نرگس‌های صورتی نیز در ابتدا که شکفته می‌شوند سفید، زرد یا نارنجی هستند و برای صورتی شدن نیاز به سایه دارند. در مجموع باید بگوییم که هیچ موقع نیز یک نرگس صورتی واقعی ندیده و در نهایت یک نرگس گلبهی رنگ خواهید دید.
3. کدام‌یک از گونه‌های گل نرگس عطر بیشتری دارد؟
همان‌طور که می‌دانسد همه گونه‌های نرگس معطر و خوشبو هستند، بااین‌حال برخی از آن‌ها عطر بیشتری دارند مثل نرگس بیبی مون (baby moon)، نرگس ژرانیوم (geranium) و نرگس دالیا (thalia) که بین این 3 نرگس دالیا یکی از معطرترین و خوشبوترین انواع گل نرگس است.
4. آیا می‌توان نرگس مینیاتوری در طبیعت یافت؟
نرگس مینیاتوری در واقع همان نوع پاکوتاه گل نرگس است. مثل نرگس‌های معمولی، نرگس مینیاتوری نیز در پاییز کاشته شده و در بهار شکوفا می‌شود. گفتنی است اندازه نوع پاکوتاه گل نرگس با توجه به گونه آن متغیر است، اما معمولا گونه‌های پاکوتاه آن بین 10 الی 15 سانتی‌متر رشد می‌کنند.
5. نماد و مفهوم گل نرگس چیست؟
گل نرگس جزء اولین گلهایی است که در بهار شکوفا می‌شود و خبر از پایان زمستان و آمدن بهار را می‌دهد. به‌همین‌خاطر این گیاه نمادی از تولد دوباره و آغازی تازه است. اگر می‌خواهید به کسی که شروعی تازه و مسیری جدید را آغاز کرده هدیه‌ای بدهید، گل نرگس انتخابی عالی برای شماست.
