یکی از نکات بسیار مهم در هنگام نگهداری از گیاهان آپارتمانی، توجه به جنس و اندازه گلدان هر گیاه است. زیرا اگر گیاهان گلدان مناسبی نداشته باشند، این مسئله می‌تواند بر رشد آن‌ها تاثیر بدی بگذارد و حتی باعث پژمرده شدن آن‌ها شود. به همین منظور ما در مقاله زیر به توضیح نکات مهم در هنگام انتخاب گلدان مناسب برای گیاهان و انواع مختلف گلدان که میتوانید برای گیاهان خود خریداری کنید، پرداخته‌ایم. پس به شما توصیه می‌کنیم قبل از خرید گلدان، در ابتدا مقاله زیر را مطالعه فرمایید تا بتوانید مناسب‌ترین گلدان‌ها را برای گیاهان خود انتخاب کنید.
مقدمه
یکی از راه‌های نشان دهنده علاقه ما به گیاه خانگی‌مان، قرار دادن آن در گلدانی زیبا و مناسب است. زمانی که گیاه جدیدی تهیه می‌کنیم معمولا در گلدانی پلاستیکی قرار دارد که نه جلوه زیبایی دارد و نه معمولا مناسب نگهداری گیاه است. خرید گلدان زیبا نه‌تنها باعث بهتر شدن ظاهر گیاه شما و زیباتر جلوه کردن آن، بلکه باعث حال بهتر و انرژی مضاعف برای شما نیز می‌تواند. یک گلدان زیبا می‌تواند مرکز ثقلی برای خانه و یا اتاق شما باشد. معمولا در انتخاب گلدان جدید برای گیاه خانگی تنها به زیبایی توجه می‌شود و اینکه این گلدان چقدر مناسب گیاه ما است فراموش می‌شود. انتخاب یک گلدان زیبا ولی اشتباه نه‌تنها کمکی به گیاه ما نمی‌کند، بلکه ممکن است باعث مرگ آن نیز شود. ازاین‌رو در این مطلب می‌خواهیم نکاتی را مرور کنیم که در انتخاب یک گلدان مناسب برای گیاه خانگی تاثیرگذار است، در ادامه نیز به معرفی گلدان‌های مختلف پرداخته و خصوصیات و ویژگی‌های هر کدام را برای شما خواهیم گفت. اگر نمی‌دانید گلدان مناسب برای گیاه شما کدام است، با ما همراه شده و ادامه این مطلب را از دست ندهید.
برای انتخاب گلدان مناسب باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
پیش از اینکه زیبایی گلدان را مدنظر قرار دهید باید به چند نکته کلیدی و مهم توجه کنید. نکاتی مثل اندازه، زهکشی و حتی جنس گلدان که می‌توانند تاثیر زیادی در سلامت گیاه شما بگذارند.
1. سایز گلدان
اولین قدم برای انتخاب یک گلدان مناسب این است که اندازه مناسب برای گیاه خود را تشخیص دهید. طبق یک قاعده کلی اگر گیاه شما در گلدانی با قطر زیر 25 سانتی‌متر زندگی می‌کند، باید موقع خرید گلدان، گلدانی را برای آن درنظر بگیرید که 3 الی 5 سانتی‌متر در قطر، از گلدان قبلی گیاه بزرگتر باشد و اگر گیاه شما در گلدانی بالای 25 سانتی‌متر زندگی می‌کند، گلدانی را برای آن درنظر بگیرید که 5 الی 8 سانتی‌متر بزرگتر باشد.
به‌عنوان‌مثال اگر زاموفیلیایی خریده‌اید که در یک گلدان پلاستیکی با قطر 10 سانتی‌متر زندگی می‌کرده است میتوانید آن را به گلدانی با اندازه قطر 12 سانتی‌متر یا نزدیک به آن منتقل کنید. یا مثلا اگر فیلودندرونی تهیه کردید که در گلدانی با قطر 30 سانتی زندگی می‌کند میتوانید آن را به گلدانی با قطر 35 سانتی‌متر منتقل کنید.
شاید برای شما سوال باشد و یا وسوسه شده باشید که چرا از اول گلدانی بسیار بزرگتر انتخاب نکنید که برای سال‌ها خیالتان راحت باشد، دراین‌باره باید بگوییم که این کار به دو دلیل اشتباه است:
2. زهکش گلدان
دومین نکته از نکات مهم برای تهیه گلدان مناسب، زهکشی است. همیشه گلدانی را انتخاب کنید که در کف آن سوراخ‌های تخلیه آب وجود داشته باشد. این سوراخ‌ها باعث می‌شود تا آب اضافی از زیر گلدان خارج شود و درون خاک باقی نماند. تخلیه آب اضافی همچنین باعث می‌شود تا خاک سبک‌تر شده و جریان هوا درون خاک برقرار شود. وجود جریان هوا و اکسیژن در اطراف ریشه بسیار مهم است و باعث جلوگیری از ایجاد قارچ یا باکتری می‌شود.
بااین‌حال اگر گلدانی دیدید که واقعا دوستش داشتید و سوراخ تخلیه آب نداشت نگران نباشید هنوز هم راهی وجود دارد؛ اولین راه این است که خودتان کف آن را با مته و دریل سوراخ کنید، اما اگر این امکان هم وجود نداشت باید سراغ راه دوم بروید که البته کمی کار شما را سخت‌تر می‌کند. برای این راه باید گلدانی کمی کوچک‌تر از گلدان اصلی تهیه کنید که سوراخ تخلیه آب داشته باشد و گیاه خود را در آن بکارید. سپس گلدان کوچک‌تر را در گلدان بزرگتر قرار دهید به طوری که دیگر دیده نشود. حالا برای آبیاری باید گلدان کوچک‌تر را بیرون بیاورید، آب بدهید، اجازه دهید آب اصافی خارج شود و سپس آن را مجددا به گلدان اصلی منتقل کنید. این روش مخصوصا برای گیاهانی که آب کمتری نیاز دارند بسیار مناسب است.
3. جنس گلدان و طرح و رنگ آن
وقتی دو عامل مهم سایز و سوراخ زهکشی را بررسی کردید و خیالتان راحت شد، زمان آن فرا رسیده که نوعی از گلدان را انتخاب کنید که با طراحی داخلی فضای شما همخوانی داشته و البته، شما نیز دوستش داشته باشید. بین انواع گلدان‌ها محبوب‌ترین نوع گلدان‌ها، گلدان‌های سرامیکی هستند. این گلدان‌ها در طرح‌ها، رنگ‌ها و اندازه‌های مختلفی پیدا می‌شوند. بعد از آن گلدان‌های سفالی قرار دارند. این گلدان‌ها جذاب و البته سنگین هستند. همچنین این گلدان‌ها زودتر از گلدان‌های دیگر خشک می‌شوند و گلدان های مناسب برای گیاهانی مثل ساکولنت‌ها، کاکتوس‌ها و ارکیده‌ها به‌شمار می‌روند. همین مساله باعث می‌شود گلدان‌های سفالی در دوره‌های کوتاه‌تری نیاز به آبیاری پیدا کنند و همچنین تمیز کردن آن‌ها سخت‌تر باشد.
گلدان‌های پلاستیکی و فایبرگلس هم خوبی هستند. طرح‌ها و رنگ‌های این نوع گلدان‌ها نسبت به گلدان‌های سرامیکی و سفالی بسیار بیشتر است، وزن کمی دارند، به راحتی تمیز می‌شوند و البته ارزان‌تر هم هستند. این گلدان‌ها به‌خاطر جنسی که دارند، آب کمتری نسبت به نوع سفالی می‌خواهند. گلدان‌های پلاستیکی برای قرار دادن گیاه روی طاقچه‌ها یا جاهایی که وزن زیادی را نمی‌توانند تحمل کنند بسیار مناسب‌اند.
علاوه‌بر گلدان‌های یاد شده گلدان‌های چوبی، شیشه‌ای، فلزی، حصیری یا لعابی نیز در بازار موجود است که در صورت تمایل برای نگهداری از گیاه خود میتوانید از آن‌ها استفاده کنید.
4. پاکیزه نگه‌داشتن گلدان
بعد از انتخاب گلدان مناسب تمیز نگه داشتن آن یک عامل مهم است که باید به آن توجه داشته باشید؛ چراکه پاکیزه نگه‌داشتن گلدان تاثیر مهمی در جلوگیری از آفت و بیماری دارد. همچنین اگر می‌خواهید از گلدانی قدیمی مجددا استفاده کنید بسیار مهم است که بیرون درون آن را به‌خوبی تمیز کنید.
اگر به گلدان‌های سفالی و قدیمی خود دقت کنید لایه‌ای سفید رنگ را می‌بینید که در دیواره‌های آن جمع شده است. این لایه سفید رنگ همان رسوباتی است که از تبخیر آب حاصل شده است. برای خلاصی از دست این رسوبات باید گلدان خود را با کمک محلول سرکه، آب و سیم ظرفشویی یا برس بسیار زبر بشویید. سپس گلدان را برای بیست دقیقه در محلولی از آب و مایع سفید کننده (یک قسمت مایع سفید کننده و 9 قسمت آب) قرار دهید. این کار باعث می‌شود که باکتری‌های مضر، قارچ‌ها و یا تخم حشراتی که احیانا درون گلدان باقی مانده‌اند از بین بروند. در نهایت گلدان را آبکشی و بعد از خشک شدن استفاده کنید.
برای گلدان‌های پلاستیکی نیز میتوانید از پارچه‌ای تمیز و آب گرم و صابون استفاده کنید. در نهایت وقتی ظاهر گلدان از خاک و آلودگی پاکیزه شد آن را مانند همان روشی که بالاتر گفتیم در محلول آب و مایع سفید کننده قرار دهید و سپس آبکشی کنید.
معرفی گلدان‌های زیبا و مناسب برای گیاهان
حالا که متوجه شدیم یک گلدان مناسب باید چه خصوصیاتی داشته باشد سراغ بخش بعدی مطلب یعنی معرفی چندین نوع گلدان زیبا می‌رویم.
1. گلدان‌های سرامیکی کروی؛ ساده و شیک
گلدانی به سبک مینیمال، ساده و زیبا! این نوع گلدان از جنس سرامیک است، در کف آن سوراخ تخلیه آب وجود دارد و به همراه آن سینی زیر گلدان را نیز دریافت می‌کنید تا مجموعه‌ای زیبا و یک دست داشته باشید. اگر اهل ساده‌گرایی و مینیمالیسم هستید این گلدان برای شما مناسب است.
2. گلدان‌های مواد آلی استوانه‌ای با ظاهری جذاب
این گلدان جنسی متخلخل دارد و آب در آن با سرعت بیشتری خشک می‌شود. گلدان مواد عالی مناسب گیاهانی است که به خاک خشک‌تری نیاز دارند و ترجیح می‌دهند مدت کمتری را در خاک خیلی مرطوب بمانند.
این محصول در دو اندازه مختلف ارائه می‌شود که هر کدام دو رنگ سفید و طوسی دارند. سبک ساده و مینیمال این گلدان باعث می‌شود تا مناسب هر فضایی باشد و زیبایی گیاه شما را چند برابر کند.
3. گلدان‌های بتنی مخروطی؛ رنگارنگ و زیبا
اگر به دنبال گلدانی هستید که رنگ‌های زنده و جذابی داشته باشد این نوع گلدان یک انتخاب مناسب برای شماست. رنگ‌های شاد و چشمگیر این گلدان در کنار جنس بتنی و مقاومی که دارد انتخاب را بسیار ساده می‌کند. کافی است رنگبندی محیط داخلی خود را در نظر بگیرید، یکی از این گلدان‌ها را سفارش بدهید، سپس گیاه خود را به خانه جدیدش منتقل کنید و هر دوی شما خوشحال و خندان شوید.
4. گلدان‌های بتنی استوانه‌ای در اندازه‌های مختلف
اگر طرفدار طرح مخروطی نیستید نگران نباشید. طرح استوانه‌ای این گلدان با 3 سایز مختلف و رنگ‌های کلاسیکی که دارد بیشتر سلیقه‌ها را راضی می‌کند. با توجه به اندازه گیاه خود و فضای در دسترسی که دارید گلدان مناسب خود را انتخاب کنید و از زیبایی آن لذت ببرید.
5. گلدان‌های سرامیکی هنری با طرح‌هایی فانتزی و جذاب
گلدان سرامیکی هنری مناسب کسانی است که گیاهی کوچک دارند و طرفدار طرح‌هایی فانتزی‌تر هستند. پایه زیر این گلدان باعث می‌شود که خیال شما بابت آب اضافه خارج شده از زیر آن راحت باشد و با خیال راحت گیاه خود را آبیاری کنید. همچنین رنگبندی جذابی که این نوع گلدان‌ها دارد کار شما را برای ست کردن آن با محیط اتاق راحت‌تر می‌کند.
6. گلدان‌های فلزی استوانه‌ای مناسب برای آویزان کردن
گلدان‌های فلزی استوانه‌ای گلدان‌هایی سبک با رنگ‌هایی شاد و چشمگیراند که اگر آن‌ها را در کنار یکدیگر قرار دهید رنگین کمانی از رنگ‌ها را خواهید داشت. این نوع گلدان ها برای آویزان کردن بسیار مناسب هستند، زیرا بسیار سبک هستند و در میان آن‌ها معمولا شیاری قرار دارد که به‌راحتی میتوانید طنابی دور آن پیچیده و نگران سر خوردن آن نباشید.
سوالات رایج درباره گلدان‌های مناسب برای گیاهان
1. آیا مواد به کار رفته در ساخت گلدان، در نگهداری از گیاه تاثیر دارند؟
بله، موادی که در ساخت گلدان به کار می‌رود می‌تواند در نگهداری گیاه تاثیرگذار باشند؛ به‌عنوان‌مثال یک گلدان سفالی زودتر از یک گلدان پلاستیکی خشک می‌شود، ازاین‌رو به زهکشی بهتر خاک بیشتر کمک کرده و گیاه شما بیشتر به آبیاری نیاز خواهد داشت.
2. گلدان مناسب برای هر گیاه چه گلدانی است؟
این مساله کاملا به گیاه شما بستگی دارد؛ اگر گیاه شما به آب کم و گردش هوای زیاد نیاز دارد میتوانید از گلدانی سفالی استفاده کنید، اما اگر نیاز دارید که گیاه خود را به‌طور مداوم جابه‌جا کنید به سراغ گلدان‌های پلاستیکی یا فلزی بروید که وزن کمتری دارند. گفتنی است گیاهان بسیار بزرگ بهتر است در گلدان‌های سفالی زندگی کنند.
3. چگونه گلدانی با اندازه مناسب برای گیاهان خود انتخاب کنیم؟
طبق یک قاعده کلی بهتر است همیشه گلدانی را انتخاب کنید که نهایتا یک سایز از گلدان قبلی یا توپ ریشه گیاه بزرگتر باشد. دراین‌باره باید بگوییم که گلدان خیلی بزرگ باعث دیرتر خشک شدن خاک و گلدان خیلی کوچک باعث جلوگیری از رشد ریشه‌ها و آسیب به گیاه می‌شود.
4. گلدان‌های پلاستیکی در چه صورت برای گیاهان مناسب هستند؟
برخلاف سفال و رس، گلدان‌های پلاستیکی متخلخل نیستند. یعنی اجازه نمی‌دهند رطوبت یا اکسیژن از جداره‌های آن داخل یا خارج شود. به‌همین‌خاطر رطوبت در گلدان‌های پلاستیکی حدود 2 برابر بیشتر ماندگار می‌شود. ازاین‌رو اگر معمولا در آبیاری گیاهان خود فراموشکار هستید گلدان‌های پلاستیکی برای شما بهتر است.
5. گلدان‌های سرامیکی برای کدام‌یک از گیاهان مناسب‌اند؟
برای گلدان‌های سرامیکی، سفالی یا بتنی بهتر است گیاهی را انتخاب کنید که خاکی تقریبا مرطوب را دوست داشته باشد. برخی از گیاهانی که ترجیح می‌دهند خاکشان مرطوب باشد، اما این رطوبت خیلی ماندگار و زیاد نباشد شامل پوتوس، فیلودندرون و ارکیده می‌شوند.
6. آیا کف گلدان باید حتما دارای سوراخ باشد؟
وجود سوراخ در کف گلدان نکته بسیار مهمی است. این سوراخ باعث می‌شود که آب اضافه از زیر گلدان خارج شده و داخل آن باقی نماند. گفتنی است ماندن آب اضافه در خاک گلدان به ریشه گیاه شما آسیب می‌زند. ازاین‌رو اگر گلدان شما سوراخ ندارد، با یک دریل یا ابزار مشابه آن را سوراخ کنید.
7. چگونه یک گلدان با زهکش خوب درست کنیم؟
برای این کار باید از خاکی مناسب استفاده کنید. به‌این‌منظور خاک برگ و خاک گلدان انتخاب‌های مناسبی هستند چون معمولا بافتی درشت دارند. همچنین میتوانید از شن یا سنگ‌ریزه نیز در کف گلدان استفاده کنید یا اینکه در سوراخ‌های کف گلدان تکه‌ای سنگ یا تکه‌ای شکسته از گلدان دیگر بگذارید. این کار باعث می‌شود ضمن خارج نشدن خاک گلدان، آب اضافی نیز در گلدان باقی نماند.
