گل شیپوری یکی از گلهای رنگارنگ و زیبایی است که به دلیل شکل ظاهری خاصی که دارد طرفداران زیادی دارد. این گل در هنگام خرید سبد گل و دستهگل نیز مورد انتخاب بسیاری از افراد است. شما میتوانید برای خرید یک سبد یا باکس گل شیپوری، به یک سایت خرید اینترنتی گل و گیاه مراجعه کنید. اما جالب است بدانید با یادگیری روش کاشت و نگهداری گل شیپوری، میتوانید آن را در باغچه نیز بکارید.
شناخت گل شیپوری
شیپوری یکی از محبوبترین گلها در آسیا، بخصوص ایران است. این گل به دلیل شکل خاص و نوین خود انتخابی بینظیر برای زیباتر کردن دسته گلها و باغچه هاست. شیپوری تنوع رنگی مختلفی دارد، مثل سبز، صورتی، سفید، زرد و نارنجی. اگرچه اسامی دیگری هم برای او وجود دارد ( مثل نیلوفر آبی، نیلوفر شیپوری و … ) اما رایجترین نام برای آن، همین “شیپوری” است. این گل دوست داشتنی متعلق به آفریقای جنوبی است؛ اما به دلیل راحتی رشد و بی دردسر بودنش امروزه در تمام نقاط جهان کاشته میشود.
با گُل سِتان همراه باشید تا پس از معرفی گل شیپوری، روش کاشت آن را بخوانید.
بررسی تاریخچه گل شیپوری
نام لاتین این گل Calla lily است. Calla در زبان یونانی به معنی زیبایی است.
کاشف شیپوری، “کرت اسپرنگل” در آغاز این گل را گل “تکریم” نامگذاری کرد. اما بعدها این نام تغییر کرد و اسامی دیگری هم برای آن پشنهاد شد. در نهایت شکل متفاوت و شیپورشکل گلبرگها بر تمامی این اسامی پیروز شد، تا جایی که امروزه همه این گل را با نام گل “شیپوری” میشناسند!
نماد و مفهوم گل شیپوری
همانند نامهای مختلف، معانی مختلفی هم برای گل شیپوری زیبا ثبت شده است. از زمان یونان باستان تا به امروز، گلها به عنوان نمادی خوش یمن و خوشآیند در زندگی ما حضور دارند.
یونانیان باستان، به دلیل شباهت شکل این گل با شکل جام، آن را با شادی و مهمانی همراه کرده بودند و از آن در مراسمهای ازدواج خود استفاده میکردند. به همین دلیل این گل نمادی برای زیبایی، خلوص و پاکدامنی است.یکی از رنگهای معروف گل شیپوری، رنگ سفید آن است که به طور گسترده در مراسمهای ترحیم و خاکسپاری و در عین حال مراسمهای عروسی از آن استفاده میشود.
گونههای مختلف گل شیپوری
به دلیل تنوع رنگی بالای شیپوری، میتوان در تمام طول سال از رنگهای مختلف آن استفاده کرد و در هر مناسبتی از حضور این گل زیبا لذت برد! در بهار، گلهای شیپوری روشنتر هستند ( مثل سفید، صورتی و یاسی)؛ اما در پاییز رنگهای تیرهتری از شیپوری را شاهد هستیم ( مثل زرد، نارنجی، بنفش تیره و قرمز ). بهترین فصل برای تهیه شیپوریهای رنگارنگ، تابستان است. در این فصل اکثر رنگهای مختلف شیپوری یافت میشوند.
شیپوری، گلی سمی!
شیپوری سمی است و خطری جدی برای حیوانات و کودکان محسوب میشود. حتما آن را با دستکش لمس کنید و مواظب باشید تا کودک و یا حیوان خانگی شما آن را نخورد. چون ممکن است دچار عوارض گوارشی شدیدی شود.
نگهداری از گل شیپوری و کاشت آن
اگر شیپوری را به صورت شاخهای تهیه کرده اید، ساقه آن را چک کنید. یک ساقه سالم باید مستحکم بوده و نازک و یا خیلی کلفت نباشد. ساقه را کمی کوتاه کنید و آن را در گلدان قرار دهید. گلدان باید کاملا تمیز باشد تا ساقه دچار مشکل نشود. حتما به آب، غذای مایع مخصوص گل اضافه کنید. گلدان را در محیطی خنک قرار دهید.
ممکن است انتهای ساقه کمی پیچ بخورد. این اتفاق در صورت رخ دادن فتوسنتز رخ میدهد. برای جلوگیری از آن، گلدان را مات و یا تیره انتخاب کنید.
میتوانید خودتان هم ریزوم شیپوری را تهیه کنید و در گلدان و یا باغچه خود بکارید. طبق دستور مخصوص کاشت ریزوم عمل کنید، میتوانید روش کاشت را از متخصص گل و گیاه بپرسید. در خرید آن شک نکنید، شیپوری گلی عالی برای کاشت و نگهداری در منزل است!
مشکلات احتمالی گل شیپوری
در ادامه به بررسی مشکلات گیاه و توضیح راه حل این مشکلات میپردازیم.
زرد شدن برگهای شیپوری
اگر بزرگترین مشکل شیپوری شما، زرد شدن برگهاست، باید علت را در خاک گیاه خود جویا شوید. برگهای زرد در اغلب اوقات نشانه وجود مشکلاتی در ریشه و گاهی سایر دلایل هستند.
زرد شدن برگها ممکن است در اثر کمبود عناصر ضروری نیز اتفاق بیفتد؛ کمبود عناصری مانند نیتروژن، آهن، زینک و … میتواند ضمن تضعیف گیاه رنگ برگها را تغییر دهد.
از دیگر دلایل رایج زرد شدن برگهای شیپوری، پوسیدگی ریشه است. ریشه این گیاه نباید برای مدتی طولانی در خاک خیس قرار بگیرد. رطوبت بیش از حد خاک سبب فاسد شدن ریشه شده و زمینه را برای ابتلای گیاه به سایر بیماریها فراهم میکند.
درمان زرد شدگی برگهای شیپوری، با تغییر شرایط محیطی آن امکان پذیر است. گیاه را از گلدان خارج کرده و ریشه را از خاک پاک کنید. سپس آن را به خوبی بررسی کرده و اگر متوجه تغییر رنگ بخشی از توپ ریشه شدید، آن را با یک چاقوی تمیز جدا کنید. حال آن را در خاکی تازه و غنی بکارید. مواظب باشید در طی عملیات کاشت مجدد، به ریزوم گیاه آسیبی وارد نکنید. دیگر نباید اشتباهات گذشته را تکرار کنید، بنابراین گیاه را هرگز غرقاب نکنید.
گل ندادن شیپوری
گل دادن شیپوری معمولا با مشکلات خاصی روبرو نخواهد شد. به همین علت اگر گیاه شما موفق به گلدهی نشده است، یکی از سه مورد زیر برای آن رخ داده است :
• نیتروژن بیش از حد
• کمبود آب
• کمبود نور خورشید
اگر مشکل گیاه نیتروژن بیش از حد خاک باشد، معمولا سریع رشد کرده و ظاهری سرحال دارد. در این حالت، مشاهده خواهید کرد که لبه برگها قهوهای شدهاند. درست است که میزان بالای نیتروژن سبب افزایش رشد برگها میشود، اما از گلدهی گیاه جلوگیری میکند! کود مصرفی را تغییر داده و از کودی غنی در فسفر استفاده کنید. میزان فسفر کود، باید بیشتر از میزان نیتروژن آن باشد.
اگر شیپوری شما در محلی کاشته شده که نمیتواند به قدر کافی آب دریافت کند، شکوفه نیز نخواهد داد.
در این شرایط رشد گیاه متوقف شده، برگها زرد رنگ میشوند و گیاه نیز پژمرده خواهد شد. در این صورت گیاه را در مکانی دیگر از باغچه خود بکارید، و یا میزان آبیاری را افزایش دهید.
شیپوری عاشق نور خورشید است. اگر در مکانی کاملا سایه کاشته شود، قادر به گل دادن نخواهد بود. نور کم، سبب توقف رشد آن نیز خواهد شد. اگر فکر میکنید مشکل گیاه شما عدم دریافت نور کافی است، آن را در مکانی آفتابیتر کاشته و یا گلدان را به منبع نور نزدیکتر کنید.
تا به اینجا، عللی که مطرح کردیم بین شیپوری گلدانی و شیپوری که در باغچه کاشته است یکسان بود. اما شیپوری گلدانی، میتواند علت دیگری نیز برای عدم گلدهی خود داشته باشد. در حقیقت، این مشکل در شیپوریهای گلدانی رایجتر است : عدم سپری کردن دوران خفتگی و در نتیجه عدم آمادگی برای گلدهی.
برای اینکه شیپوری گلدانی را برای گلدهی تشویق کنید، باید دوران خفتگی خوبی را برای آن فراهم کنید. انجام دادن این کار کاملا ساده است:
فقط کافی است با توقف گلدهی آبیاری را نیز متوقف کنید! اجازه دهید خاک کاملا خشک شود. سپس برگها خشک شده و گیاه مرده به نظر میرسد. آن را در مکانی خنک (نه سرد) و تاریک به مدت 2 ماه قرار دهید. بعد از سپری شدن این مدت، مجدد گیاه را از مکان سابق خارج کرده، به مکانی پر نور ببرید و روند آبیاری را مجدد آغاز کنید. برگها مجددا رشد خواهند کرد و کمی بعد از آنها، شاهد رشد شکوفههای زیبا خواهید بود!
فراموش نکنید که پیاز شیپوری انرژی لازم برای گلدهی را در فصل زمستان ذخیره میکند، این انرژی از برگهای گیاه جمع آوری میشود. به همین دلیل هرگز نباید برگهای شیپوری را جدا کنید، اجازه دهید به طور طبیعی پژمرده و زرد شده و خود به خود بریزند. اگر آنها را جدا کنید، در حقیقت منبع انرژی را از گیاه جدا کردهاید.
قهوهای شدن برگها و گل شیپوری
قهوهای شدن برگها و گل شپیوری در نتیجه آبیاری بیش از حد گیاه رخ میدهد.
در صورت مشاهده، آبیاری را کاهش داده و اجازه دهید گیاه کمی خشک شود.
شیپوری باید در خاکی با زه کشی مناسب کاشته شده و مرتبا آبیاری شود. شیپوری خاکی مرطوب را دوست دارد، اما این به معنای خیس کردن بیش از حد آن نیست.
مسئله مهم در آبیاری شیپوری، تدوام این کار است. خیلی خیس/ خیلی خشک شدن گیاه سبب از بین رفتن ریشه خواهد شد. پس بین دفعات آبیاری وقفه ایجاد نکنید و سعی کنید به نیازهای گیاه توجه کنید.
شیپوری گلدانی نسبت به شیپوری کاشته شده در باغچه، سریعتر خشک میشود. به همین دلیل به آبیاری بیشتری نیاز دارد. با آمدن پاییز و مشاهده کردن برگهای زرد رنگ، آبیاری را کاهش دهید. اجازه دهید گیاه با آرامش و بدون اضطراب وارد دوران خفتگی خود شود.
عطر گل شیپوری
شیپوری گلی معطر است. شیپوری صورتی و زرد بیشترین عطر را دارند.
کاربرد گل شیپوری
در گذشته، از ریشه خاکی گل شیپوری برای درمان درد مفاصل استفاده میکردند. در واقع شیپوری استفاده دارویی مختصری در آفریقای جنوبی داشت. اما امروزه از شیپوری بیشتر در دسته گلها استفاده میشود و چون نمادی برای پاکی و خلوص است، عضو ثابت گل آرایی مراسم عروسی و حتی ترحیم است.
استفاده دارویی شیپوری به صورت موضعی بوده است. فراموش نکنید که شیپوری بسیار سمی است. پس هرگز طعم آن را امتحان نکنید!