امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یک ابداع رمزنگاری نوظهور است که از مرزها و سیستمهای بانکی فراتر میرود تا یک اکوسیستم مالی جهانی منطبق بر اینترنت را ایجاد کند. دیفای شروع به تغییر شکل دادن مسائل مالی جهانی و تجارت الکترونیکی کرده، اما هنوز دسته داراییها برای بسیاری از سرمایهگذاران بهصورت رمزآلودی باقی مانده است. اولین آموزش مقدماتی دیفای که ما ارائه میدهیم، یک مرور کلی بر دیفای، مطالعات موردی انجامشده و توکنهای اصلی چندین پروتکل مشهور و نامآشنا انجام میدهد. در این گزارش دیفای، ما سیستمهای مالیای که اقتصاد ابری رمزنگاری اینترنت نسل سوم را نیرومند میکنند، بهصورت دقیق و کامل بررسی میکنیم.
رمزنگاری، اینترنتی را ایجاد میکند که مالک آن کاربران هستند و دیفای آن کاربران را قادر میسازد تا مالک بخشی از آن اکوسیستم مالی باشند. دیفای موج سوم از رشد اقتصاد ابر رمزنگاری و همچنین موج بعدی از نوآوریهای فناوری مالی است. دسترسی گسترشیافته اینترنت به اطلاعات و دیفای این قدرت را دارد تا همین کار را برای سیستم بانکداری انجام دهد. دیفای بهدنبال تغییر روشهایی است تا مردم به اینترنت اعتماد کنند و ۳۳ میلیون خانوار آمریکایی فاقد حساب بانکی، ۱.۷ میلیارد بزرگسال فاقد حساب بانکی در سراسر دنیا و ۴.۶ میلیارد کاربر اینترنتی و جایگزینهای بانکداری جدید را ترغیب به استفاده از خود بکند.
پشته جدید اینترنت: اقتصادهای ابری اینترنت نسل ۳
با گسترش پشته فناوری، اینترنت به رشد خود ادامه میدهد. برنامههای دیفای یکی از جدیدترین لایههای این پشته را نشان میدهند. با پیشرفتهای جدید در نوآوریهایی که پیشتر به وجود آمده بودند، آنها موارد جدیدی را قفلگشایی کرده، باعث تولید ارزشهای عظیم شده و به ایجاد لایههای آینده پشته منجر شدند. برخی از پیشرفتهای کلیدی که به نوآوریهای رمزنگاری و سپس دیفای منجر شده، از موارد زیر سرچشمه گرفته است:
این پیشرفتهای پشته فناوری با هم ترکیب شدهاند تا اقتصاد رمزنگاریشدهای را که امروزه میشناسیم، ایجاد کنند. رمزنگاری سرمایهگذاری پیشگام جدیدی را پیشنهاد میدهد که در اشتراک اینترنت و بازارهای نوظهور قرار دارد. این اقتصادهای ابری رمزنگاریشده با صادر کردن سرویسها و کالاهای اینترنتی به اقتصادهای سنتی در سراسر دنیا، به رشد سریع خود ادامه میدهند. دیفای مالکیت شبکههای مالی که این تغییر طرح و الگوی اینترنتی به نام اینترنت نسل سوم را تأمین میکنند، ارائه میدهد.
اقتصادهای رمزگذاری شده در فازهای رشد که به جوامع مبتنی بر اینترنت بهشدت پیچیده اجازه شکلگیری دادهاند، تکامل یافتهاند. پول دیجیتال، سکوهای اقتصادی و اکوسیستمهای مالی، تاکنون، سه مورد از فازهای پرتکرار در بلوغ رمزنگاری بودهاند. همانند فازهای اینترنت نسل اول و دوم، هر فاز جدید رمزنگاری اینترنت نسل سوم بر اساس ارتقای مراحل قبلی ساخته شده بود:
با پدیدار شدن نوآوریهای جدید، آنها از نوآوریهای قدیمی بهره برده و از ترکیب آنها برای شتاببخشیدن به اقتصاد رمزنگاریشده استفاده میکنند. دیفای جدیدترین موج پیشرفت در دنیای رمزنگاری است.
دیفای؛ فناوری مالی ۲.۰
دیفای یک اکوسیستم سیستمهای بانکداری مبتنی بر اینترنت است که به کمک برنامههای نرمافزاری روی سکوهای اقتصادی ابری رمزنگاریشده مانند اتریوم اجرا میشوند. برنامههای دیفای که اغلب dApps (برنامههای توزیعشده) نامیده میشوند، بهدلیل طبیعت جهانی خود، سرویسهای مالی را در دسترس تمامی افرادی که دسترسی به اینترنت دارند، قرار میدهند. Dappهای دیفای از پروتکلهای نرمافزارهای متنباز که توسط کاربران شبکههای رمزنگاریشده مدیریت میشوند، بهره میبرند تا واسطهای بسیاری از سرویسهای ارائهشده توسط شرکتهای مالی سنتی را حذف کنند. دیفای بهتازگی ظهور پیدا کرده، اما این بخش بهسرعت به بلوغ رسیده تا چندین خدمت پایهای و اساسی بانکداری را تسهیل کند که این خدمات شامل پول باثبات، ارائه وام و قرضگرفتن، تبادلات مالی، ابزار مشتقه، دادهها، مدیریت داراییها و دیگر موارد میشود.
از زمانی که MakerDAO در سال ۲۰۱۵ ایجاد شد، بسیاری از دیگر برنامههای دیفای از طریق بخشهای بانکداری ظهور کردهاند. بعد از چندین سال از تکرار فناوریها، سال ۲۰۲۰ به سالی تبدیل شد که دیفای محصول متناسب با بازار را تولید کرد و واقعاً پرواز کرد. دیفای مشاهده کرد که ارزش پروتکلهای پیشرو از زیر یک میلیارد دلار تا تقریباً ۹۰ میلیارد دلار افزایش پیدا کرد.
ایجاد ارزش دیفای در بخشهای مختلف متفاوت است که تبادلات توزیعشده و سکوهای وامدهی تاکنون سهم بیشتری از رشد را داشتهاند، در حالی که بخشهای دیگر با به بلوغ رسیدن فناوری توسعه مییابند.
دیفای بهسرعت در حال رسیدن به نقطهای است که اکوسیستم بهوجودآمده از پروتکلها ممکن است بهطور جدی شروع به رقابت با شرکتهای خدمات مالی فعلی کنند. ارزش بازار داراییهای پیشرو دیفای در حال حاضر بیش از ۲.۵ درصد ارزش بازار ۴.۲ تریلیون دلاری بخش سرویس مالی S&P500 است.
سرعت رشد سهم بازار دیفای بسیار تحسینبرانگیز است. بهطور نسبی، دیفای در کمتر از دو سال سهم خود از بخش مالی ایالات متحده را ۲۵ برابر کرده و از ۰.۱ درصد به ۲.۵ درصد رسانده است.
اکوسیستم دیفای هنوز در مقایسه با فرصتهای کل بازار در دسترس (TAM) در دورههای اولیه خود قرار دارد. کل ارزش بازار دیفای هنوز ۱.۶ درصد از کل ارزش بازار هشت تریلیون دلاری صنعت سرویس مالی جهانی را در اختیار دارد. در همین حال، ارزش بازار جیپی کورگان بهتنهایی پنجبرابر اندازه کل اکوسیستم دیفای است.
دیفای این پتانسیل را دارد تا هم با جذب سهام صنایع مالی مشروع و هم با رشد سهام بهعنوان نسبتی از ارزش دو تریلیون دلاری اقتصاد رمزنگاری، رشد کند و توسعه یابد.
دیفای بهدنبال ارائه تغییر طرح روش بانکداری سنتی از طریق چندین کانال است:
روشن است که بانکها ضدرقابتی هستند و از بهاشتراکگذاشتن اطلاعات کاربران یا تجمیع آن با دیگر ارائهدهندگان سرویسهای مالی بیزار هستند. هدف آنها از این کار حفظ سهم بازار خود در صنعت بهبلوغرسیده است. هرچند آن چیزی که برای بانکها بهترین است، همواره برای مشتریان بهترین نیست.
این عملکرد موجب ایجاد سیستمهای بانکداری مجزا و متمایز از هم شده که بهطور بهینه با یکدیگر تعامل ندارند، اشتراکگذاری کارآمدی از دادههای مالی گذشته کاربران ندارند که دسترسی محدودی به اعتبارات دارند و محیطی هستند که نوآوریهای مالی را کُند میکنند. مشکلات اینچنینی سیاستگذار را مجبور کرده تا قانون بانکداری آزاد را در مناطقی مانند اتحادیه اروپا تصویب کند.
ابتکارات بانکداری باز موجب شده تا موجی از بانکهای رقیب اتحادیه اروپا ایجاد شوند که با مؤسسات قدیمی که حالا به دسترسی بیشتری به APIهای سیستم آنها نیاز دارند، به رقابت بپردازند. هنوز هم این مقررات تا جایی که امیدوار بودیم، پیش نرفته است. اکنون، بسیاری از بانکهای رقیب به جای رقابت با بانکهای قدیمی، با آنها مشارکت میکنند تا سیستم را برای کاربران بهبود بخشند.
پروتکلهای دیفای سرویسهای آنها را با استفاده از سیستمهای نرمافزاری متنباز تعاملپذیر، شفاف و بدون مجوز ارائه میدهد. در نتیجه، برنامههای دیفای میتوانند بدون اجازه یا خطر از دست دادن دسترسی به لایههای زیربنایی حیاتی، روی هم نوآوری داشته باشند، در حالی که کاربران آزاد هستند تا دارایی و دادههای خود را به اکوسیستم بیاورند. معماری آزاد دیفای به انفجار نوآوریای منجر شده که سرویسهای مالی را به «بانکداری بهعنوان API» تبدیل کرده است، مانند اینترنت و یوتیوب و بستههای تلویزیونی جداشده از هم.