دنیای وارونه یا دنیای عکسالعمل (Upside-Down world) عبارت است از یک مفهوم یا تصویر ذهنی که به تناقض و تغییر نسبی در طرز تفکر و برخی از عوامل زندگی اشاره میکند. این اصطلاح به طور کلی در مواردی استفاده میشود که نظامها، ارزشها، معیارها و چارچوبهای معمول به طور کلی برعکس یا متضاد شوند.
در دنیای وارونه، چیزهایی که عادی و معمول بوده و به آنها عادت کردهایم، تغییر میکنند. ممکن است ارزشها و اصول اجتماعی و فرهنگی ما به چالش کشیده شده و نظم و ترتیب معمول برهم میزند. به عنوان مثال، در دنیای وارونه ممکن است ایدههای غیرقابل قبول و ناعادلانه به نظر برسند و ارزشهای اخلاقی و اجتماعی تغییر کنند.
نمونههایی از دنیای وارونه ممکن است در مواردی مانند سیاست، فلسفه، هنر و فرهنگ مشاهده شود. این مفهوم گاهی در آثار هنری، ادبیات، فیلمها و روایتهای داستانی نیز به تصویر کشیده میشود تا ایدهای از تغییر و تناقض در جهان خلق شود.
معنای دقیق و استفاده از این اصطلاح میتواند بسته به زمینه و مفهوم مورد استفاده متفاوت باشد، اما در کل، دنیای وارونه به وضعیتی اشاره دارد که چیزها به صورت ناگهانی و خلاف انتظار تغییر میکنند و نظم و قواعد معمول را به چالش میکشند.