پیستون خودرو قطعه ای توخالی و استوانه ای شکل می باشد که یک سر آن باز و سر دیگرش بسته است. این قطعه بخش مهمی از سیستم احتراق داخلی به شمار می آید که نقش به سزایی در تبدیل سوخت مورد نیاز خودرو به انرژی دارد. در واقع پیستون یک جزء متحرک است که از بنزین موجود در سیلندرها که به سمت میل لنگ در گردش هستند، جهت انتقال نیرو استفاده می کند. این قطعه برای اینکه حرکت خطی سیلندرها را به حرکت دایره ای تبدیل نماید، به چرخ ها نیرو وارد می کند.
ربانی پارت وارد کننده قطعات یدکی اورجینال کیا و لوازم یدکی هیوندای برای مشاوره و راهنمیی خرید در خدمت شماست.
در حقیقت به دیسک در حال حرکت داخل یک سیلندر، پیستون خودرو گویند. این قطعه از یک عایق گازی تولید شده است. با حرکت دیسک در سیلندر، انبساط و انقباض مایع یا گاز صورت می پذیرد. پیستون نقش مهمی در تبدیل انرژی گرما به انرژی مکانیکی و برعکس دارد. بر این اساس، پیستون ها از اجزای اصلی موتورهای احتراق داخلی به حساب می آیند. برای اینکه پیستون بتواند به صورت مداوم انرژی گرما را به کار تبدیل نماید، باید یک روند چرخه ای را دنبال کند. جهت تکمیل این چرخه روش های زیادی وجود دارد.
مثلا وارد کردن حرارت به گاز داخل سیلندر سبب گسترش حجم آن می گردد و کار مفیدی را انجام می دهد. علاوه بر آن، خارج کردن گرما از سیلندر موجب کاهش فشار گاز می گردد و در نتیجه راحت تر فشرده می شود. همچنین با وارد نمودن نیرو، پیستون دوباره به حالت قبل برمی گردد تا آماده انجام چرخه دیگری باشد.
پیستون خودرو یک صفحه فلزی ضخیم است که باعث فشرده شدن گاز داخل سیلندرها می‌شود. از آنجایی که این صفحه فلزی به اندازه عرض سیلندرها می باشد، لذا هیچگونه هوا یا سوختی از آن عبور نمی کند. این فرایند از بخش فوقانی سیلندر آغاز می شود و مانند دریچه ای باز می شود تا هوا و سوخت به داخل استوانه راه یابد. آنگاه پیستون به سمت پایین انتقال می یابد تا کار فشرده سازی مخلوط سوخت و هوا انجام گیرد. لازم به ذکر است که فشرده سازی این مخلوط پیش از احتراق، بسیار حائز اهمیت می باشد. چرا که سبب انفجار شده و باعث می شود که از سوخت به بهترین نحو استفاده شود. پس از آن، برای احتراق سوخت و ایجاد انفجار، شمع ایجاد جرقه می نماید.
در این مرحله، نیروی به وجود آمده از انفجار، موجب حرکت پیستون خودرو می گردد و دریچه اگزوز نیز باز می شود. این عمل به خارج شدن دود و سوخت سوزانده شده از سیلندر کمک شایانی می کند. همراه با بالا و پایین رفتن پیستون، بالای میله اتصال نیز بالا و پایین می رود. بخش زیرین میله اتصال هم باعث حرکت دایره ای آن می شود. این حرکت دایره ای همان چیزی است که برای چرخش چرخ ها مورد استفاده قرار می گیرد. این عملیات چندین بار با سرعت زیاد در تمام مدتی که موتور روشن است، تکرار می گردد.
پیستون خودرو برای عملکرد داخلی اتومبیل بسیار حیاتی می باشد. زیرا به غیر از پیستون، هیچ راهی وجود ندارد که انرژی خام موجود در بنزین یا گازوئیل را تبدیل به نیروی حرکتی کند. بنابراین پیستون به خوبی چرخ ها را می چرخاند و اتومبیل شما را به جلو هدایت می کند. بنابراین از این قطعه که یک جزء متحرک به شمار می آید، جهت چرخاندن چرخ ها بهره می گیرند.
در واقع قسمت های اصلی پیستون خودرو برای انواع مختلف، تفاوتی ندارد. ولی شکل آن با توجه به نوع سوخت، موتور سیلندر و سرسیلندر تغییر می کند. در این خصوص باید بگوییم که پیستون دارای چند بخش مهم می باشد که عبارتند از:
تاج در قسمت بالای پیستون خودرو قرار دارد. این بخش متغیر است و با مخلوط گاز و هوا برخورد دارد. طراحی اصولی این قسمت نقش به سزایی در کیفیت اختلاط هوا و سوخت، احتراق و قدرت تولید شده توسط موتور خواهد داشت.
دامنه در بخش پایینی پیستون خودرو وجود دارد که طراحی آن به صورت بدون برش، با برش سطحی و با برش کامل صورت می پذیرد. این قسمت با میل لنگ و شاتون در ارتباط است. معمولا دامنه قطر کمتری نسبت به تاج پیستون دارد. ناگفته نماند که روی دامنه پیستون در قسمت بالا و پایین سوراخ های ریزی وجود دارد. این سوراخ ها برای نفوذ روغن به داخل پیستون تعبیه شده اند.
اصولا این بخش از پیستون خودرو در قسمت فوقانی دامنه نصب می گردد. محل قرارگیری رینگ ها از طریق شیار رینگ فراهم می شود.
این قطعه میله ای توخالی می باشد که جهت برقراری ارتباط پیستون با شاتون به کار برده می شود.
پیستون خودرو از جنس آلیاژ چدن یا آلومینیوم می باشد. معمولا پیستون های چدنی به علت سنگینی و بدنه بزرگتر، در خودروهای دیزلی با سرعت بالا کاربرد دارند. اینگونه پیستون ها علاوه بر اینکه وزن آنها سنگین است، انتقال حرارتی پایین و شکستگی بالایی نیز دارند. ولی پیستون های آلومینیومی بیشتر در خودروهای سواری مورد استفاده قرار می گیرند. این پیستون ها به دو روش آهنگری و ریخته گری ساخته می شوند. شایان ذکر است که پیستون های آلومینیومی آهنگری در مقایسه با ریخته گری از دوام بالاتری برخوردار هستند.
در حالت کلی، همه پیستون های موجود در سیلندرهای موتور خودرو باید از لحاظ اندازه و وزن یکسان باشند. در غیر این صورت، عملکرد آنها دچار اختلال می گردد. از طرفی، تفاوت وزن و اندازه در پیستون ها سبب برهم زدن تعادل وزنی موتور و ناهماهنگی عملکرد قسمت های دیگر می شود.
به حلقه ای که داخل شیارهای رینگ قرار می گیرد، رینگ پیستون خودرو می گویند. این حلقه های فلزی از جنس چدن بوده و در برابر گرما مقاومت بالایی دارند. تعداد رینگ های موجود در هر پیستون از 3 تا 7 عدد متغیر می باشد. البته این مورد بستگی به نوع موتور و تراکم مخلوط هوا و سوخت دارد. به طور معمول در موتورهای بنزینی از 3 یا 4 رینگ و در موتورهای دیزلی از 6 یا 7 رینگ استفاده می شود.
کاربرد رینگ ها این است که فضای لقی بین سیلندر و پیستون را با قرار گرفتن در اطراف پیستون کنترل می کنند. همچنین محل قرارگیری پیستون را با حفظ فاصله مشخصی از سیلندرها تنظیم می کنند. رینگ های تراکم و رینگ های روغن از انواع رینگ های پیستون خودرو به شمار می روند.
چگونگی مراقبت از پیستون خودرو بسیار حائز اهمیت می باشد. باید بدانید که تمامی قطعات متحرک موتور که در فاصله کمی از قطعات مجاور هستند، جهت کارایی بهتر نیاز به عوامل کاهش دهنده اصطکاک دارند. از این رو، باید به طور منظم روغن کاری شوند. لازم به ذکر می باشد که برای حرکت راحت پیستون در داخل سیلندر نیز باید روغن کاری صورت گیرد. چرا که وجود روغن کافی بین سیلندر و پیستون موجب حفظ تعادل پیستون می شود. همچنین تاثیر فراوانی در عملکرد بهتر رینگ ها دارد و حتی از استهلاک آنها جلوگیری می کند.
بنابراین روغن کاری استاندارد دوره ای نقش به سزایی در پیشگیری از کاهش آسیب های احتمالی پیستون خودرو دارد که باید مد نظر قرار گیرد. ذکر این مورد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد که نگه داشتن موتور خودرو در دورهای بالا، فشار وارده به پیستون را بالا می برد. این امر منجر به فرسایش آن می گردد. برای رفع این مشکل، سرویس منظم سیستم خنک کاری اتومبیل امری ضروری تلقی می گردد. پس با سرویس منظم قطعاتی مانند واتر پمپ، ترموستات، فن و رادیاتور، از بالا رفتن دمای پیستون جلوگیری به عمل آورید.
