در لغت واژه گیربکس به معنای جعبه دنده است ولی در اصطلاح قطعه ای در سیستم انتقال قدرت می باشد که بین موتور خودرو و یا همان تولید کننده توان و دستگاه هایی همچون میکسر یا همان مصرف کننده توان قرار دارد. اصلی ترین وظیفه گیربکس ها ایجاد گشتاور مورد نیاز برای استفاده در قسمت های مختلف صنعتی و تغییر سرعت دوران می باشد. در ادامه به شرح انواع گیربکس و نحوه کارکرد هر کدام خواهیم پرداخت پس تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.
گیربکس ها از نظر نوع ساخت و کاربرد انواع مختلفی دارند که در بازار با نام های زیر شناخته می شود:
گیربکس های حلزونی یکی از پرکاربردترین و متداول ترین گیربکس های صنعتی می باشند. این گیربکس ها از یک ماردون فولادی که سنگ خورده و سخت کاری پیوسته شده، تشکیل شده است. یک چرخنده حلزونی نیز معمولا از جنس برنز ریخته گیری شده تا این قطعه تکمیل شود. گیربکس های حلزونی به وسیله این دو قطعه حرکت سینماتیکی خود را تامین می نماید. این گیربکس ها به علت زاویه خروجی و ساختارشان، کاربری های بسیاری دارند. کارکرد نرم این گیربکس حلزونی به علت عملکرد نرم در سیستم هایی که به راه اندازی نرم و ایجاد گشتاور نیاز است همچون آسانسورها و سیستم های بالابر، بسیار کاربردی می باشد. این گیربکس ها را می توان در هشت حالت مختلف نصب کرد که این موضوع یکی از مهم ترین مزایای گیربکس حلزونی به شمار می رود.
گیربکس شافت مستقیم تعدادی چرخ دنده دارد که دارای ساختار هلیکال یا مارپیچ هستند به همین دلیل به آن ها گیربکس هلیکال می گویند. این چرخ دنده ها در گروه چرخ دنده های ساده اما با پروفیل مورب در مقایسه با امتداد شفت قرار دارند. در این نوع جعبه دنده ها انتقال نیرو با توجه به ساختار چرخ دنده هایشان با حرکت یک نقطه ای به موازات سطح دنده صورت می گیرد. گیربکس های هلیکال به دلیل درگیری نرم چرخ دنده ها و کاستن صدا در سیستم های انتقال نیرو مورد استفاده قرار می گیرند و می توانند در توان ها و دورهای بالاتری در مقایسه با دنده های ساده به کار برده شوند. گیربکس های شافت مستقیم بدین صورت عمل می کند که با کم شدن دور موجب بالا رفتن گشتاور در بخش خروجی می شود. هلیکال ها با توجه به نوع طراحی در اندازه های متوسط قرار خواهد گرفت.
گیربکس آویز به علت ویژگی چند محور بودن، قادر به تولید نسبت های تبدیل بالاتری می باشد که بر اساس این ویژگی، می تواند گشتاور بالایی نیز ایجاد کند و در مواقعی که به کارکرد دائمی و گشتاور بالا نیاز است، گزینه بسیار مناسبی به شمار می رود. گیربکس های آویز همچون گیربکس های شافت مستقیم ساختار چرخدنده یکسانی دارند. تنها فرق این دو گیربکس ساختار چند محوری این دستگاه است که به شکل موازی می باشند. علاوه بر آن گیربکس های آویز به علت حجم زیادی از روغن به شکل دائمی ظرفیت حرارتی بالایی در مقایسه با سایر جعبه دنده های شافت مستقیم دارد و همین امر موجب کاهش میزان خرابی دنده ها و افزایش عمر کارکرد گیربکس خواهد شد.
گیربکس های گرانول پینیون از دو چرخ دنده که امکان منتقل کردن گشتاور در زاویه 90 درجه را دارند و تعدادی چرخدنده هلیکال تشکیل شده است. با هدف منتقل کردن نیرو در محورهای متنافر، غیر متعامد و متعامد به سیستم درگیری دنده ها به صورت مورب نیاز بوده و که به وسیله چرخدنده های مخروطی مارپیچ تامین خواهد شد.
گیربکس های صنعتی یکی از گیربکس های شافت مستقیم با توان گشتاور فوق العاده بالا می باشند. این گیربکس ها از نظر نوع کارکرد و ظاهر به تک محور، شتری، قورباغه ای، چند محور، زد و روسی تقسیم می شوند. گیربکس های صنعتی اغلب با توجه به وزن ارائه می گردد و پایین ترین وزن آن 400 کیلوگرم می باشد. این گیربکس ها با توجه به سفارش مشتری و به شکل کوپل شده و یا تک با موتور تولید می شود.
گیربکس های خورشیدی در صنایع سنگین و سبک جهت افزایش یا کاهش دور در صورت زیاد بودن در مقایسه با توان و تبدیل های زیاد در راندمان بالای گیربکس و در فضاهای محدود مورد استفاده قرار می گیرد. این چرخدنده ها با قابلیت استفاده در توان ها و دورهای بالا یکی از پرمصرف ترین چرخ دنده ها شناخته شده است که در دو نوع چند استیج و تک استیج طراحی و تولید می شود.
در برخی از صنایع نیاز می باشد تا دور الکتروموتور بدون به وجود آوردن گشتاور پیش از ورود به گیربکس افزایش یا کاهش داشته باشد. مسئولیت این کار برعهده گیربکس دور متغیر است. این گیربکس بر اساس نوع طراحی به سه نوع گیربکس دور متغیر هیدرولیکی، گیربکس دور متغیر واریاتور و گیربکس دور متغیر تسمه پولی تقسیم بندی می شود.
گیربکس ها از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که به شرح ذیل می باشد:
چرخدنده ها: چرخدنده یکی از اصلی ترین اجزای گیربکس ها به شمار می رود که شکل و جنس آن ها بر اساس نوع گیربکس متفاوت است.
پوسته: در الکتروموتور گیربکس دار تمامی چرخ دنده ها در داخل این پوسته قرار می گیرد که جنس آن اغلب از چدن ریخته گری است تا بتواند مقاومت بالایی داشته باشد.
شافت های ورودی و خروجی: شافت های ورودی و خروجی نیز از دیگر اجزای گیربکس ها هستند که معمولا از جنس فولاد و به شکل سوراخ می باشند.
یاتاقان: یاتاقان ها وظیفه تحمل بارهای محوری و شعاعی شافت الکتروموتور گیربکس دار را برعهده دارد.
کاسه نمد: کاسه نمدها یکی از اجزای گیربکس است که از ورود گرد و غبار و خروج روغن جلوگیری می کند.
درپوش کنترل روغن: درپوش های کنترل روغن وظیفه دارند روغن داخل الکتروموتورهای گیربکس را کنترل کنند.
گیربکس ها قطعاتی است که جهت منتقل کردن توان مکانیکی از یک تولید کننده توان به یک مصرف کننده و همین طور برآورده کردن سرعت دورانی و گشتاور مورد نیاز مصرف کننده مورد استفاده قرار می گیرد.
خرید گیربکس کاری بسیار تخصصی است و حتما باید با شناخت کاملی صورت گیرد. همان طور که در بالا اشاره کردیم، گیربکس ها از اجزای مختلفی تشکیل شده اند که هر کدام کارکرد مخصوص به خود را دارند. بنابراین شناخت انواع گیربکس و آشنایی با نحوه عملکرد آن ها بسیار حائز اهمیت است. همچنین جنس و کیفیت گیربکس ها دو فاکتور مهم برای خرید این قطعه به شمار می رود. در صورتی که قصد خرید گیربکس را دارید، می توانید از طریق شماره های درج شده در سایت با کارشناسان بازرگانی راد تماس گرفته تا ضمن معرفی انواع گیربکس ها، بهترین و مناسب ترین گیربکس را به شما پیشنهاد دهند.
گیربکس ها از جنس و کیفیت های مختلفی تشکیل شده اند. بنابراین متریال به کار رفته در ساخت انواع گیربکس به صورت مستقیم بر روی قیمت آن تاثیرگذار است. برای افزایش کارایی و استفاده طولانی مدت از این قطعه بهتر است کمی بودجه بیشتری در نظر گرفته و این محصول را با بالاترین کیفیت و از مراکز معتبر خریداری کنید. بازرگانی راد یکی از معتبرترین مراکز فروش انواع گیربکس در ایران است و تمامی گیربکس های موجود در این شرکت دارای گارانتی اصالت و سلامت فیزیکی کالا می باشد. جهت اطلاع از قیمت ها با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل نمایید.
منبع : وبسایت بازرگانی راد
