اگر کامپیوتر شما به شدت فرسوده و قدیمی شده، چند راه برای ارتقای کامپیوتر وجود دارد که با انجام این کارها می‌توانید مجدد از کامپیوتر خود مثل قبل در برنامه‌ها و بازی‌های ویدیویی جدید استفاده کنید. در این مطلب به بررسی چند کار ساده برای ارتقای کامپیوتر می‌پردازیم.
اگر کامپیوتری دارید که مشخصا قدیمی شده اما همچنان می‌توانید کارهای ساده‌ای را مثل وب‌گردی و گشت و گذار در فضای مجازی را انجام دهید، کامپیوتر شما نیاز به یک ارتقای اساسی دارد. به خصوص این‌که عمر اجزای داخلی کامپیوتر شما حداقل ۱۰ سال شده است. مهم‌ترین دلیل برای ارتقای کامپیوتر، اجرای بی‌نقص و سریع‌تر نرم‌افزارهایی است که در حال حاضر با کندی و حتی کرش اجرا می‌شوند. اگر با کامپیوتر خود به طور دورکاری مشغول انجام پروژه‌های کاری هستید، ارتقای سیستم کامپیوتری باید در اولویت دغدغه‌هایتان باشد. پنج راه حل برای این کار وجود دارد.
۱. ارتقا یا خرید یک SSD
خرید یک SSD یکی از اولین قطعاتی است که اکثر افراد به شما برای ارتقای کامپیوتر توصیه می‌کنند. به طور معمول هارد درایو رایانه‌ی شخصی‌تان نه تنها ممکن است در برابر SSD کندتر باشد، بلکه با گذر زمان فرسوده‌تر و کندتر هم می‌شود. به همین سبب، سرعت اجرای برنامه‌ها هم کندتر می‌شود. بنابراین، اولین ارتقای حیاتی برای کامپیوتر باید خرید یک SSD کاملا جدید و مدرن باشد.
اگر کامپیوتر شما خیلی قدیمی باشد و اجزای آن مربوط به قبل از سال ۲۰۱۳ میلادی است، احتمالا اسلات M.2 روی مادربرد تعبیه نشده است. با این‌که یکی از الزامات نصب SSD مدل‌های جدید وجود اسلات M.2 است، شما همچنان می‌توانید به دنبال خرید یک SSD مناسب باشید. تنها کافی است که متد اتصال کانکتور قدیمی SATA با SSD سازگار باشد. یک SSD با این شرایط و مدل می‌تواند چندان عاقلانه نباشد اما شما سرعت بیشتری را در حین تجربه با سیستم کامپیوتر کسب خواهید کرد.
پس از خرید و نصب SSD روی کامپیوتر خود، حتما دقت کنید همه چیز را از داخل هارد درایو خود به SSD منتقل کنید. این نقل و انتقال برای بهبود راندمان سرعت کامپیوتر ضروری است. برای مثال اگر شما یک برنامه‌ی سنگین مثل فتوشاپ را روی SSD نصب کنید، با سرعت بهتری اجرا می‌شود.
۲. ارتقای پردازنده
یکی دیگر از راهکارها برای ارتقا کامپیوتر، ارتقای پردازنده یا همان CPU است. پردازنده‌ی قوی‌تر می‌تواند موجب اجرای سریع برنامه‌ها شده و از طرفی دیگر، شما می‌توانید فرمان‌های بیشتری را در یک واحد زمانی مشخص اجرا کنید. با این حال، اگر مادربرد کامپیوتر شما قدیمی است، باید حواستان باشد تا یک پردازنده‌ی سازگار با مادربرد را برای خرید پیدا کنید. بنابراین، ابتدا باید مدل مشخص چیپست کامپیوتر خود را بررسی کنید. دانستن نام دقیق مدل به شما کمک می‌کند که چه پردازنده‌هایی را می‌توانید برای سیستم خود انتخاب کنید.
اگر در پی بردن به اسم مدل پردازنده با مشکل مواجه شده‌‌اید، شما می‌توانید با نصب نرم افزار CPU-Z روی سیستم کامپیوتری خود، اسم و مشخصات دقیق پردازنده و تمامی اجزای کامپیوتر را متوجه شوید. تنها کافی است پس از نصب این برنامه، روی سربرگ Mainboard کلیک کنید. اسم چیپست مادربرد در بخش Southbridge یافت می‌شود.
شما با دانستن درباره‌ی نوع مدل چیپست مادربرد، به راحتی در گوگل می‌توانید پردازنده‌های سازگار با مادربردتان را پیدا کنید. با این حال، به طور خلاصه بخشی از رایج‌ترین مادربردها و پردازنده‌های سازگار با این قطعه را در بخش زیر خلاصه کرده‌ایم:
پردازنده‌های AMD
X570: Ryzen 5000/4000/3000/2000 (Zen 3, Zen 2, Zen+)
B550/A520: Ryzen 5000/4000/non-G 3000 (Zen 3, Zen 2)
X470/B450: Ryzen 5000/4000/3000/2000/1000, Athlon 200GE, 3000G (Zen 3, Zen 2, Zen+, Zen)
X370/B350: Ryzen 5000/4000/3000/2000/1000, A 9000, Athlon 200GE/3000G/X4 900 (Zen 3, Zen 2, Zen+, Zen, Excavator)
A320: Ryzen 3000G/2000/1000, A 9000, Athlon 200GE/3000G/X4 900 (Zen+, Zen, Excavator)
پردازنده‌های اینتل
Z690/H670/B660/H610: Intel Core 12th Gen (Alder Lake)
Z590/H570/B560/H510/Z490/H470: Intel Core 11th Gen, 10th Gen (Rocket Lake, Comet Lake)
B460/H410: Intel Core 10th Gen (Comet Lake)
Z390/Z370/H370/B360/H310: Intel Core 9th Gen, 8th Gen (Coffee Lake-S, Coffee Lake)
Z270/H270/B250/Z170/H170/B150/H110: Intel Core 7th Gen, 6th Gen (Kaby Lake, Skylake)
Z97/H97: Intel Core 5th Gen, 4th Gen (Broadwell, Haswell)
Z87/H87/B85/H81: Intel Core 4th Gen (Haswell)
لیست پردازنده‌های سازگار بر اساس مادربرد می‌تواند متغیر باشد. بنابراین، قبل از تلاش برای خرید حتما باید نسبت به مدلی که خریداری می‌کنید تحقیقات کاملی را از قبل انجام داده باشید. اگر مادربرد شما خیلی قدیمی است، بهترین کار این است تا مادربرد جدیدی را خریداری کنید تا بتوانید از پردازنده‌های مطلوب‌تر و قوی تر مثل Core i7 بهره‌برداری کنید. هر چند، در برخی از کیس‌ها به دلیل گرمایی که پردازنده ایجاد می‌کند، وجود یک سیستم خنک‌کننده ضروری است.
اگر پردازنده با مادربرد سازگار هم باشد، شما باید اطمینان حاصل کنید که از آخرین آپدیت BIOS استفاده می‌کنید؛ به خصوص این‌که یک مادربرد قدیمی در اختیار دارید و قرار است تا یک پردازنده‌ی جدید روی آن نصب کنید. این احتمال وجود دارد که اگر BIOS در این سناریو آپدیت نشده باشد، پردازنده‌ی جدیدی که خریداری می‌کنید روی مادربرد قدیمی‌تان به درستی کار نکند.
ارتقای پردازنده به تنهایی بهبودی حائز اهمیتی را در عملکرد کامپیوتر به دنبال ندارد. اگرچه، ارتقای پردازنده موجب می‌شود تا سیستم کامپیوتر تحت فشارِ برنامه‌های مختلف روان‌تر اجرا شود. البته اگر مادربرد شما خیلی قدیمی است، توصیه می‌کنیم به جای ارتقای پردازنده، به فکر ارتقای مادربرد هم باشید تا بتوان در آینده سایر اجزای کامپیوتر را هم ارتقا داد.
۳. ارتقای رم (RAM)
اگر در هنگام کار با کامپیوتر احساس می‌کنید سیستم کامپیوتر شما تحت فشار بسیار زیاد است، شاید نیاز باشد تا علاوه بر ارتقای پردازنده، رم کامپیوتر را هم ارتقا دهید. به هر حال، شاید شما بتوانید کارهای زیادی را به پردازنده محول کنید اما اگر مقدار رم کافی نباشد، علنا حافظه‌ی دستگاه به اندازه‌ای قدرتمند نیست که فرامین و دستورهای مختلف را به خاطر داشته باشد. بنابراین، مورد بعدی برای بهبود عملکرد کامپیوتر، ارتقای رم است.
ابتدا شما باید چک کنید که رم کامپیوتر شما چه مقدار است. شما این موضوع را نیز می‌توانید با نرم‌افزار CPU-Z بررسی کنید. تنها کافی است پس از باز کردن نرم‌افزار مورد نظر، روی سربرگ Memory کلیک کنید. شما می‌توانید نوع رم را در بخش Type به همراه سایر مشخصات رم کامپیوترتان پیدا کنید.
اگر رم کامپیوتر شما از نوع DDR4 است، گزینه‌های فراوانی برای خرید در اختیار شما قرار دارد. با این حال، قطعات رم با نوع DDR3 و DDR2 کم‌یاب‌تر از نوع اخیر هستند و شاید یافتن این دو نوع برای خرید دشوارتر باشد. اگر امکان‌پذیر است، قطعه‌ی رم را بهتر است با گارانتی خریداری کنید. برای این‌که هزینه‌ی کمتری را بپردازید می‌توانید برای خرید رم دسته‌ی دوم هم اقدام کنید. هر چند، شما باید ابتدا مطمئن شوید که مادربرد کامپیوتر شما تا چه میزان رم را می‌تواند پشتیبانی کند. با این‌که تعداد اسلات‌ها شاید به نظر کافی باشد، برخی از مادربردهای قدیمی نهایتا ۸ یا ۱۶ گیگا بایت را پشتیبانی می‌کنند. وقتی که شما رم جدید را روی کامپیوتر نصب می‌کنید، احتمالا از سرعت بیشتر در فعالیت‌های مختلف نرم‌افزاری شگفت‌زده خواهید شد.
۴. ارتقای سیستم تهویه
گاهی اوقات تنها با ارتقای سیستم تهویه‌ی کامپیوتر می‌توانید تغییرات مثبت زیادی را اعمال کنید. با فرسوده شدن اجزای داخلی کامپیوتر به مرور زمان، فن‌های کامپیوتر هم ممکن است فرسوده گردد. برای بهبود این وضعیت، کافی است تا ابتدا رایانه‌ی شخصی خود را از پریز برق بیرون کشیده و سپس کیس را باز کنید. اگر خیلی وقت است که کیس خود را باز نکرده‌اید احتمالا با انبوهی از گرد و غبار روبه‌رو خواهید شد. همین میزان گرد و خاک می‌تواند اثربخشی سیستم کامپیوتر را کاهش دهد. حتما چک کنید آیا فن‌های کامپیوتر به درستی می‌چرخند یا خیر. اگر این اتفاق نمی‌افتد، حتما یک فن سالم دیگر را در داخل کیس نصب کنید.
اگر پردازنده به طور مستمر گرمای زیاد تولید کند، شاید بهتر باشد سیستم خنک‌کننده‌ی داخل کیس را هم بررسی کرد. شاید بد نباشد که کولر CPU را در آورده و با زدن خمیر سیلیکونی مجدد آن را در جای خود نصب کرد. اگر همچنان پردازنده گرمای زیادی را تولید می‌کند و به سایر اجزا فشار وارد می‌شود، باید به فکر خرید یک سیستم خنک‌کننده‌ی قوی‌تر و بهتر باشید.
۵. تغییر سیستم عامل
در نهایت، اگر شما اجزای مذکور را ارتقا داده‌اید اما هنوز دلتان می‌خواهد عملکرد کامپیوتر بهتر شود، شاید تغییر سیستم عامل گزینه‌ی نهایی برای ارتقای کامپیوتر باشد.
منظور از تغییر سیستم عامل، تغییر از نسخه‌های قدیمی ویندوز به نسخه‌های جدیدتر مثل ویندوز ۱۰ و ۱۱ است. البته سیستم عامل‌های دیگری مثل لینوکس هم وجود دارد که اگر کامپیوتر شما ویژگی‌های مورد نیاز را داشته باشد، شما قادر خواهید بود یک سیستم عامل جدید و متفاوتی را روی سیستم کامپیوتر خود نصب کنید. با تمامی این تفاسیر، از آنجایی که اکثر نرم‌افزارها و بازی‌های ویدیویی روی سیستم عامل ویندوز ۱۰ منتشر شده و بهینه می‌یابند، بد نیست از این نوع ویندوز به خصوص آخرین آپدیت‌هایش به منظور کار بتوان استفاده کرد.
نیاز به سرعت؛ دغدغه‌ی مهم پیرامون ارتقای کامپیوتر
موارد گفته شده برای ارتقای کامپیوتر می‌تواند هزینه‌بر باشد. بسته به این‌که شما تا چه اندازه می‌توانید هزینه کنید و همچنین نوع جنس و مدلی که برای خرید انتخاب می‌کنید می‌تواند روی هزینه‌ی تمام شده اثرگذار باشد. با این حال، حتما بررسی کنید که تمامی اجزای داخل کامپیوتر باید از یک سازگاری درون گروهی با یکدیگر برخوردار باشند. بهترین سرعت در یک کامپیوتر، مستلزم این هماهنگی‌ها بین اجزای مختلف است. شما می‌توانید با تهیه‌ی یک لیست از قطعاتی که باید ارتقا پیدا کنند، به تدریج برای ارتقای هر قطعه اقدام کنید.
