یکی از مطالب بسیار مهمی که در امور مدیریت ادعا و مباحث قراردادی بسیار فراگیری آن ضروری می باشد مبحث بسیار کلیدی شرط می باشد.
در نوشتار زیر به خلاصه ای از اقسام شرط می پردازیم که امید است شما دوستان با اهمیت آن آشنا شوید.
ضمناً شایان ذکر است استفاده کردن از شروط و سایر قوانین عادی و مصوبات مراجع خاص نیازمند تخصص قراردادی است و شما می توانید از مشاوره رایگان شرکت رابین توسعه اندیشه پاسارگاد استفاده نمایید.
گفتار اول- اقسام شرط
شرط به اعتبارات مختلف قابل تقسیم است از یک جهت شرط به صریح و ضمنی تقسیم میشود:
شرطی است که طرفین صریحاً آن را در قرارداد ذکر کردهاند، مانند شرط پرداخت مبلغی پول یا نجام کار مشخص
شرطی است که به طور تلویحی از اوضاع و احوال قرارداد استنباط میشود و به طور صریح در قرارداد ذکر نشده اما به ترازی طرفین ملحق و تحمیل میشود. شروط ضمنی را میتوان در اشکال زیر مشاهده کرد:
در صورتی که قانون مشخصی ناظر بر قرارداد باشد حتی بدون توجه طرفین به آن، قانون مورد نظر به منزلهی شرط ضمنی عقد طرفین تلقی میشود.
چنانچه عرف مسلم و قطعی در مورد قرارداد وجود داشته باشد عرف مذکور شرط ضمنی عقد خواهد بود (مادهی 225 ق.م.)
اگر متعاقدین، قرارداد خود را مبنی بر توافقات و شروطی منعقد کرده باشند ولی آن شروط در قرارداد ذکر نشده باشد شروط و توافقات مذکور به منزلهی شرط ضمن عقد محسوب میشوند. به طور مثال، مذاکرات قبل از قرارداد و یا به طور خاص مذاکرات قبل از نکاح، در صورت اثبات توافق بر آنها، مشروط بر اینکه عقد مبتنی بر آنها واقع شود شرط ضمن عقد خواهند بود (مادهی1128 ق.م.).
همچنین شروط ضمن عقد به اعتبار زمان تحقق در حین عقد یا پس از آن به دو قسمت زیر تقسیم میشوند:
شرطی که به طور معمول همراه با انشای عقد اصلی انشاء میشود.
شرطی است که پس از وقوع عقد به آن ملحق میشود.
پذیرش این نوع شرط ،،مورد تردید است، زیرا اصل بر این است که هر عمل حقوقی از زمان ایجاد، اثر دارد.
لذا شرط بعدی نمیتواند اثر شرط ضمن عقد در عقد گذشته را داشته باشد.
استثناء در جایی است که توافق بعدی (شرط) با اجرای عقد اصلی ملازمه دارد.