فولاد یک شاخه از آلیاژ است که از دو عنصر کربن و آهن تولید میشود. این نوع آلیاژ یکی از مهمترین فلزات جهان و پرکاربردترین محصولات میباشد. این محصول کاملا ارزان و به صرفه و قابل دسترس است.
فولاد به راحتی استخراج میشود. این تعاریفی که از فولاد آلیاژی شده باعث میشود تا حدودی همهی صنایع از فولاد آلیاژی استفاده کنند.
از جمله صنایع نفت، پتروشیمی، هواپیما سازی از فولاد آلیاژی استفاده میکنند.
چیزی که فولاد را نسبت به بقیه آلیاژها و فلزات برتر کرده است امکان ساخت انواع فولاد آلیاژی با اضافه کردن برخی عناصر به آن است. فولاد زنگ نزن با 10تا 26 درصد کروم در همین دسته قرار میگیرد.
فولاد کم آلیاژ و فولاد پر آلیاژ
فولاد کم آلیاژ به آن دسته از فولاد گفته میشود که کمتر از 8 درصد عناصر آلیاژی را در محتوا خود داشته و فولاد پر آلیاژ بر خلاف کم آلیاژ بیشتر از 8 درصد عناصر آلیاژی در محتوا خود داشته
1.فولاد آلیاژهای کروم دار
2.فولاد آلیاژی وانادیوم دار
3.فولاد آلیاژی تنگستن دار
4.فولاد آلیاژی منگنزدار
5.فولاد آلیاژی کبالت دار
6.فولاد آلیاژی نیکل دار
7.فولاد آلیاژی مولییدن دار
این نوع محصول آلیاژی علاوه بر کربن و برخی عناصر دیگر دارای درصد قابل توجهی عنصر کروم است. این عنصر درون آهن ذوب و گداخته شده ریخته میشود و پس از آن در مجاورت کربن تبدیل به کربور ساده و مضاعف از آهن و کربن میگردد.
این محصول خاصیت بینظیر زنگ زدگی را به این فولاد آلیاژی میدهد هر چقدر درصد کروم این محصول بیشتر شود خاصیت ضد خوردگی و ضد زنگ زدگی فولاد آلیاژی افزایش مییابد.
این محصول یکی از عنصرهایی است که به فولاد ویژگیهای خاص اضافه میکند. این محصول به آهن گداخته شده اضافه میشود و کارییدهای آن شروع به دانهسازی میکند. این کار به دانههای که در فولاد است اجازه بزرگ شدن نداده و آنها را کنترل میکند. این نوع محصول آلیاژی دارای بافت ریز دانه و ظریف میباشد. و شکل پذیری خوبی دارد.
این نوع محصول از آلیاژی سختی بسیار بالا و برندگی زیاد دارد و از فولاد تنگستن دار برای ساخت انواع تیغه، مته، ابزار برنده، قلم تراش و غیره استفاده میشود.
منگنز یکی از محصولاتی که وقتی آن را به فولاد اضافه میکنند از خواص ویژهایی برخورداری میشود و مانع تشکیل ذرات آستنیت شده و شکل پذیری فولاد را بیشتر میکند.
برای محکم و پر استحکام بودن فولاد یک عملیات به نام کونینج کردن روی آن عنصر انجام میشود این فرایند باید در بازه زمانی مشخص صورت بگیرد و اگر این فرایند دیر یا زودتر از زمانش انجام بشود باعث بیثباتی فولاد میشود.
این محصول در فولاد باعث میشود که ذرات استنیت در آن شکل نگیرد و این باعث میشود سختی فولادحتی در دماهای بسیار بالا و بحرانی تغییر نکند. برای اینکه بخواهیم این محصول سرعت و استحکام بالایی را در فولاد کبالت دار بیشتر بشود مقداری تنگستن به آن اضافه میکنیم.
نیکل یک محصول پراستفاده و مهم در مبحث آلیاژ سازی میباشد. نیکل باعث افزایش نیروی کششی و سختی فولاد میشود و این باعث کاهش خاصیت شکل پذیر آن نمیشود معمولا نیکل تا سطح 35 درصد به فولاد اضافه میشود.
یکی از مهمترین ویژگیهای فولاد نیکل افزایش فولاد در برابر زنگ زدگی و زنگخوردگی است یک چیزی که در مورد آلیاژ باید قابل توجه دانست امکان ادغام چند عنصر همزمان با هم است. به طور مثال اگر به فولاد آلیاژی نیکل دار کروم اضافه شود خواص فولاد تا چند برابر افزایش پیدا میکند.
این محصول به راحتی هم در آهن آلفا و هم در آهن گاما قابل حل شدن میباشد. این محصول بعد از حل شدن در آهن باعث آزاد شدن کربورهای مرکب و مضاعف میباشد. خواص مهم در عنصر مولییدن مقاومت خوردگی، نیروی کششی و چقرمگی فولاد را چندین برابر افزایش میدهد.
فولاد آلیاژی از آهن، کربن و برخی عناصر دیگر تشکیل شده
فولاد غیر آلیاژی که هیچ عنصر دیگری در حین ذوب به آن اضافه نمیشود
فولاد آلیاژی از کربن زیادی تشکیل میشود
فولاد غیرآلیاژی از کربن کمی تشکیل شده
فولاد آلیاژی با اضافه کردن از عناصر مختلفی در حین ذوب ساخته میشود
فولاد غیر آلیاژی هیچ عنصری در هنگام ذوب شدن به فولاد اضافه نمیشود
فولاد آلیاژی به دلیل وجود آهن که در خود دارد از مقاومت در برابر خوردگی کمتری برخوردار است
فولاد غیر آلیاژی به دلیل وجود آهن بسیار زیاد در خود به شدت دچار خوردگی میشود