اتاق سرور جایی است که زیرساخت مرکزی IT که هسته فناوری اطلاعات سازمان‌ها را تشکیل می‌دهد در آن قرار می‌گیرد. در دنیای امروز ما فقط حملات نرم افزاری نیستند که داده‌ها و سیستم‌های IT را تهدید می‌کنند، یک اتاق سرور "ناامن" هم می‌تواند خطرات قابل توجهی را به همراه داشته باشد. به همین دلیل ضروری است تا اقدامات سازمانی و زیرساختی در انتخاب و طراحی اتاق سرور در نظر گرفته شود. برای ساخت اتاق سرور به چه چیزی نیاز داریم؟ در این مقاله 10 مورد از استانداردهای اتاق سرور را بررسی می‌کنیم. این استانداردها در مورد مرکز داده نیز صدق می‌کنند.
استانداردهای طراحی اتاق سرور چیست؟
هنگامی که می‌خواهیم اتاق سرور یا مرکز داده را طراحی کنیم، یکی از اولین چیزهایی که باید در لیست قرار دهیم استانداردهای طراحی و سیستم‌های مدیریتی آن است. پاسخ به این سوال می‌تواند بسته به امکانات IT و حیطه‌ای که در آن فعالیت می‌کنید، متفاوت باشد. مراکز داده Hyperscale و colocation معمولا به استانداردها و سطوح دسترسی خاصی نیاز دارند. از طرفی دیگر، تمرکز دیتاسنترهای سازمانی کوچک‌تر و اتاق‌های سرور بیشتر روی حل مشکلاتی خاص مانند: نحوه مصرف انرژی، بهبود امنیت کلی و برنامه‌ریزی تداوم کسب و کار می‌باشد.
استانداردهای جهانی دیتاسنتر
مراکز داده از اوایل دهه 1950 وجود داشته‌اند؛ زمانی که شرکت‌هایی مانند IBM رایانه‌های خود را به بازار عرضه کردند. در آن زمان هیچ استاندارد خاصی برای طراحی مرکز داده وجود نداشت. این صنعت در طول دهه‌های گذشته با تکیه بر استانداردهای شبکه و مخابرات تکامل یافت.
در اروپا، استانداردهای اتاق سرور EN 50173 بوده است که فناوری اطلاعات و سیستم‌های کابل کشی عمومی را پوشش میداد. در ایالات متحده، استاندارد ANSI/TIA-942 جهت ارائه بهترین عملکرد برای زیرساخت‌های مخابراتی دیتاسنترها تعریف شد. مسئله‌ای که در رابطه با هر دو استاندارد وجود دارد این است که هر دوی آن‌ها مبتنی بر کابل کشی هستند. استانداردهای اروپایی (EN) اسنادی هستند که توسط سه سازمان اروپایی شامل CEN، CENELEC و ETSI تایید شده‌اند. این استاندارد همچنین توصیه‌هایی برای بهینه سازی و پایداری مصرف انرژی ارائه می‌دهد.
10 مورد از استانداردهای اتاق سرور
بهترین دستورالعمل‌هایی که باید هنگام برنامه ریزی برای ایجاد یک اتاق سرور در نظر بگیرید را در ادامه مشاهده می‌کنید:
ساختمان اتاق سرور
اختصاص دادن یک ساختمان مجزا به اتاق سرور بسیار ایده آل است. اگر اتاق سرور در داخل ساختمان شرکت راه اندازی شود، باید حداقل در منطقه امن و به دور از خطر آتش سوزی قرار داشته باشد. هنگام انتخاب مکانی برای اتاق سرور، خطرات ناشی از محیط آن را نیز باید در نظر گرفت.
منبع تغذیه در اتاق سرور
وقتی صحبت از منبع تغذیه به میان می‌آید، باید توجه کرد که اتاق سرور دارای مدارهای سازگار باشد. در صورت امکان اتاق سرور باید جدا از سایر سیستم‌ها به مدار خود متصل شود. در غیر این صورت باید از نوارهای پریز با فیلترهای ولتاژ استفاده کند. در صورت قطعی برق باید از یک منبع تغذیه (UPS) استفاده شود. سیستم‌های یو پی اس کنترل خاموشی سیستم‌ها را تضمین می‌کنند. اگر قطعی برق طولانی مدت باشد، استفاده از ژنراتور برق اضطراری برای حفاظت از سیستم‌ها توصیه می‌شود.
سیستم کف کاذب اتاق سرور
اتاق سرور ایده‌آل دارای یک سیستم کف کاذب است که یکی از اجزای مشترک اتاق سرورها یا مراکز داده محسوب می‌شود و مزایای بسیاری را ارائه می‌دهد. کابل کشی و لوله کشی‌ها از جمله سیم کشی برق، سیم کشی مخابرات، سیم کشی امنیتی و سیستم تهویه می‌توانند در فضای زیرین کف اتاق پنهان شوند که این امر منجر به افزایش ایمنی اتاق می‌شود. کف کاذب با پانل‌های سوراخ دار و سیستم تهویه، هوای مطبوعی را برای اتاق سرور فراهم می‌کند. علاوه بر این، نگهداری آسان کف کاذب آن را به یک گزینه عالی برای اتاق سرور تبدیل می‌کند.
محافظت از اتاق سرور در برابر گرما و آتش
اتاق سرور باید از قرار گرفتن در معرض گرما و آتش محافظت شود. اگر تبادل هوا و حرارت معمولی در اتاق کافی نباشد، باید سیستم‌های تهویه مطبوع در محل نصب شوند. علاوه بر این، هشدار دهنده‌های دود و سیستم‌های اعلام حریق نیز باید در دسترس باشند. این سیستم‌ها می‌توانند آتش سوزی سیستم‌های IT را در مراحل اولیه تشخیص دهند. با سیستم‌های خاموش کننده خودکار می‌توانید از خرید سیستم‌های جدید گران قیمت جلوگیری کنید. علاوه بر این، یک کپسول آتش نشانی دستی (دی اکسید کربن، آرگون، نیتروژن، FM 200 و غیره) باید در هر اتاق سرور وجود داشته باشد. اطمینان حاصل کنید که اشیاء قابل اشتعال مانند کاغذ و پلاستیک در فضای اتاق سرور نباشند.
ضد آب بودن اتاق سرور
سیستم‌های IT نیز باید در برابر آب محافظت شوند. اگر اتاق سرور پنجره دارد، باید مراقب باشید که آب یا باران وارد اتاق سرور نشود. همچنین باید از وجود خطوط انتقال آب در اتاق سرور اطمینان حاصل شود.
حفاظت در برابر سرقت
در ورودی اتاق سرور باید همیشه قفل باشد و افراد غیرمجاز نتوانند بلافاصله وارد آن شوند. برای ایمن کردن اتاق سرور در برابر سرقت یا ورود غیرمجاز، درها، پنجره‌ها و سایر گزینه‌های ورودی باید ایمن شوند تا بتوانند در مقابل انواع سرقت‌ها مقاومت بیشتری نشان دهند. اگر از فضای عمومی به پنجره‌ها دسترسی وجود دارد باید توسط شبکه، قفل و شیشه ایمن شود. دریچه‌ها و بخش‌های مشابه ساختمان نیز می‌توانند دسترسی ناامن را فراهم کنند و به همین دلیل باید ایمن شوند.
نظارت تصویری
امنیت اتاق سرور را می‌توان با نظارت تصویری مکان ورودی افزایش داد. باید حتما از دوربین‌های نظارتی برای نظارت افرادی که از اتاق سرور بازدید می‌کنند، استفاده شود. برای ثبت هویت افرادی که از اتاق سرور بازدید می‌کنند و زمان ورود و خروج آن‌ها از کارت شناسایی یا استفاده از شاخص بیومتریک استفاده کنید.
مجوز دسترسی به اتاق سرور
یک مجوز کتبی باید برای ورود به اتاق سرور تنظیم شود. این مجوز تعیین می‌کند که چه افرادی می‌توانند به اتاق دسترسی داشته باشند. دسترسی فقط باید به کسانی داده شود که برای انجام وظایف خود به سیستم‌های فناوری اطلاعات نیاز دارند. مفهوم مجوز همچنین باید بگوید که چه کسی مجوزها را از نظر سازمانی و فنی برای افراد مختلف تعیین می‌کند.
مستندسازی و کنترل
حضور در اتاق سرور نه تنها باید قانونی باشد، بلکه باید مرتبا بررسی شود. مجوزهای دسترسی به اتاق سرور را ثبت کنید و برای یافتن افرادی که خارج از ساعات کاری به آن وارد می‌شوند را زیر نظر بگیرید.
مدیریت کلید اتاق سرور
در نهایت باید توجه داشت که چه کسی یک کلید (یا چیپ کارت) اتاق سرور را دریافت کرده است. همچنین باید توجه داشت که به طور کلی چند کلید موجود است. کلید نیز باید در جای ایمن نگهداری شود تا در هنگام نیاز ضروری به اتاق سرور بتوان از آن استفاده کرد. البته دستورالعمل‌های مناسب در صورت مفقود شدن کلید و اینکه این موضوع به چه کسانی باید گزارش داده شود نیز نباید فراموش شود.
طراحی اتاق سرور برای آینده
استانداردهای اتاق سرور دائما در حال تغییر است زیرا سازمان شما رشد می‌کند، نیروی کار افزایش می‌یابد و تکنولوژی‌های جدید وارد بازار می‌شوند.
اتاق سرور خود را با اطمینان از اینکه می‌تواند نیازهای آینده شما را با حداقل اختلال در تنظیمات فعلی برآورده کند، طراحی کنید. هنگام برنامه ریزی برای اندازه اتاق سرور (ارتفاع سقف، متراژ و غیره) توسعه آن در آینده را در نظر بگیرید.
به یاد داشته باشید که تجهیزات جدید به نیروی کار اضافی نیاز دارد. به عنوان مثال، هر 100 کیلووات تجهیزات تقریبا به 30 کیلووات انرژی بیشتر برای خنک شدن نیاز دارد. همچنین باید استراتژی مشخصی را برای کابل کشی نیز در نظر گرفت.
مهم‌ترین استاندارهای طراحی اتاق سرور
اتاق سرور فضایی در محل کار است که به عملکرد سرورهای رایانه، ذخیره سازی داده‌ها و تجهیزات شبکه اختصاص داده شده است. در حالی که از دیتاسنتر برای چندین مشتری (صدها یا حتی هزاران نفر) و برای یک هدف خاص استفاده می‌شود، اتاق سرور معمولا منابع فناوری اطلاعات را برای یک سازمان تامین می‌کند.
در طراحی استانداردهای اتاق سرور باید جنبه‌های مختلفی را برای عملکرد صحیح در نظر گرفت. صرف نظر از اینکه این اتاق به اندازه یک کابینت باشد یا بیشتر فضای محل کار شما را اشغال کند، اتاق سرور باید دارای مشخصات زیر باشد:
• اتصال شبکه و پهنای باند کافی برای عملکرد آسان
• ظرفیت کافی سرور برای رفع نیازهای ذخیره سازی سازمان
• فضای فیزیکی کافی برای قرار دادن تمام تجهیزات ضروری IT در حال و آینده
• کنترل‌ها و سنسورهایی که به حفظ دما و رطوبت کمک می‌کنند.
• جریان هوای مناسب که از ورود گرما جلوگیری می‌کند و آسیب‌های ناشی از حرارت به سخت افزار را از بین می‌برد.
• سیستم‌های اطفاء حریق که شعله را بدون پاشیدن آب خاموش کنند.
• یک منبع برق اضافی که کارکرد تجهیزات را تضمین می‌کند، حتی اگر منبع برق اولیه قطع شود.
• حفاظت از آسیب دیدن تجهیزات در هنگام زلزله
• اقدامات امنیتی فیزیکی جهت محافظت از اتاق سرور در برابر تهدیدات خارجی و داخلی
• اقدامات امنیت سایبری درجه یک برای مقابله با حملات سایبری
نتیجه گیری
امروزه هیچ سازمانی بدون اتاق سرور نمی‌تواند پیشرفت کند. برای طراحی و سازماندهی اتاق سرور به دلیل موقعیت مکانی تجهیزات باید الزاماتی نظیر فضای مناسب، ارتفاع سقف، سطح دما، رطوبت و غیره برآورد شود. بدون رعایت استانداردهای اتاق سرور مشکلاتی به وجود می آید که عواقب بلندمدتی را برای رشد و درآمدزایی کسب و کارها به همراه خواهد داشت. استانداردهای اتاق سرور به گونه‌ای است که هم بازگشت سرمایه شما تضمین شود و هم تاثیر مثبتی بر زیرساخت IT سازمان‌ها داشته باشد.
