مولتی ورس و متاورس واقعا وجود دارند؟ درست از زمانی که مارک زاکربرگ در پایان اکتبر 2021 یک کنفرانس برگزار کرد، هیجان و انتظاری که طرفداران واقعیت مجازی و شرکتهای فناوری برای آن دارند میتواند شبیه به عرضه آیفون جدید در بلک فرایدی باشد، همانقدر دست نیافتنی! اما متاورس هنوز بالقوه است و افراد مختلف از جمله خالقان متاورس نظرات متفاوتی در مورد آینده آن دارند. این دقیقا همان چیزی است که باید از اینترنت جدید انتظار داشت. این مقاله دو مفهوم متاورس و چند جهانی یا مولتی ورس را توضیح میدهد که برای درک جهان جدید به آن نیاز خواهید داشت.
مولتی ورس همان متاورس است؟
خبر خوب برای آن دسته از افرادی که به پاسخ قطعی نیاز دارند این است: البته که ما میدانیم متاورس چیست. متیو بال، اینفلوئنسر واقعیت مجازی متاورس را اینگونه توصیف میکند:
متاورس یک شبکه انبوه از جهانهای مجازی سه بعدی در زمان واقعی است که تعداد نامحدودی از کاربران میتوانند به طور همزمان با حضور و با ارائه دادههای فردی مانند هویت آن را تجربه کنند.
بنابراین، برخلاف برخی از نظرات رایج میان افراد: متاورس فقط واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده نیست. متاورس فقط مجموعهای از بازیهای آنلاین چندنفره، مراکز خرید مجازی، محیطهای اجتماعی یا شبیهسازی نیست. همچنین فقط یک محصول نیست که توسط متا، فیسبوک سابق، ساخته شده باشد. متاورس شامل همه این چیزها خواهد بود، اما برای رسیدن به مرحله نهایی باید چیزی ارائه دهد که تا به الان وجود نداشت.
چند جهانی یا مولتی ورس یعنی چه؟
مولتی ورس (Multiverse) یا چند جهانی در لغت به معنای جهانهای متعدد است. البته این ایده هنوز اثبات نشده است، اما قدمت این تئوری احتمالا به تمدن بشریت میرسد. یکی از این نظریهها میگوید که از آنجایی که کیهان متشکل از ذرات اتمی (یا زیر اتمی) است و همه آنها بهطور تصادفی حرکت میکنند، جهان ما یکی از هزاران جهانهایی است که میتواند وجود داشته باشد! هر کدام از این جهانها تاریخ متفاوتی دارند و گاهی اوقات قوانین فیزیکی متفاوتی در آنها حکم فرماست.
نظریه جهانهای متعدد فیزیک کوانتوم ادعا میکند که نه تنها وجود جهانهای جایگزین غیرممکن نیست، بلکه همه آنها به طور همزمان وجود دارند. این تئوری مبتنی بر اصل برهم نهی کوانتومی است: هر ذره هم در حالت A است و هم در حالت B و تا زمانی که مشاهده نشود به طور هم زمان می تواند در تمام حالتهای ممکن قرار داشته باشد.
تئوری جهان های متعدد
تئوری جهانهای متعدد میگوید که جهانهای موازی اینگونه ایجاد میشوند: به عنوان مثال، در یک جهان در حال خواندن این مقاله هستید و در جهان دیگر چیزی نمیخوانید. همچنین، جهانهایی وجود دارند که در آنها اینترنت وجود ندارد. مجموعه همه این جهانهای موازی چند جهانی یا مولتی ورس نامیده میشود. در این چارچوب، همه آنها قوانین فیزیکی یکسانی دارند، اما برخی از نظریههای کیهان شناسی ادعا میکنند که تعداد بینهایت جهان نیز وجود دارد که قوانین فیزیکی متفاوتی در آنها اعمال میشود. اصل اساسی این است: هر جهان در چندجهانی مجزا است؛ اگرچه نظریههایی در مورد امکان سفر از یک جهان به جهان دیگر نیز وجود دارد.
آیا متاورس وجود دارد؟
در حال حاضر بسیاری از شرکتها و سازمانها در حال ساخت دنیای مجازی اختصاصی برای خود هستند. برخی از آنها جوامع آنلاینی دارند که از دنیای خود استفاده میکنند، درست مانند متاورس ما. در این دنیای مجازی
فعالیتهای واقعی بدون نیاز به یک محیط واقعی انجام میشود. فعالیتهایی مانند: بازی، تعامل، خرید، سرمایه گذاری، کار، بازدید از رویدادها و ساختن خانه.
در اینجا باید به شما بگوییم که متاورس هنوز وجود ندارد! شرکتهای توسعهدهنده متاورس مانند: مایکروسافت ممکن است دوست داشته باشند نام “واقعیت مجازی” خود را متاورس بگذارند، اما این مفهوم بسیار گمراهکننده خواهد بود. آنچه اکنون داریم یک چند جهانی یا مولتی ورس است.
ادغام جهان فیزیکی و مجازی
راه دیگر برای درک متاورس دیجیتال این است که تا زمانی که واقعیت مجازی از دنیای فیزیکی جدا باشد، ما هنوز در عصر چند جهانی یا مولتی ورس هستیم. متاورس “واقعی” تعامل عمیق بین دو قلمرو را امکان پذیر میکند. به عنوان مثال: هنگامی که شما یک ماشین را در دنیای واقعی خریداری میکنید، بلافاصله در متاورس در دسترس میشود. یا وقتی در دنیای مجازی قانونی را زیر پا بگذارید، از شغل واقعی خود اخراج خواهید شد. یا وقتی پایتان در دنیای واقعی بشکند، راه رفتن در متاورس نیز سخت میشود. متاورس دقیقا مانند یک لایه مجازی از جهان فیزیکی ما خواهد بود.
از دیدگاه فناوری، این مدل به این معنی است که متاورس را به صورت واقعیت افزوده یا هولوگرام در مکانهای فیزیکی مشاهده میکنید. اما در چند جهانی یا مولتی ورس، واقعیتی مجزا با ساختار زمانی و مکانی خاص خود را تجربه خواهید کرد.
ما در حال حاضر در چندجهانی زندگی میکنیم. چه برای بازیهای آنلاین (Fortnite، GTA، Roblox، Minecraft)؛ چه برای کار (Microsoft Mesh، Horizon World)؛ چه برای علم، پزشکی، مهندسی (nVidia omniverse)؛ یا صرفا برای داشتن یک زندگی با کار و ثروت مجازی (Second life, VRchat, Decentraland).
برای تبدیل شدن تجربیات آنلاین مولتی ورس به متاورس، این جهانهای مجازی باید به یکدیگر متصل شده و با واقعیت فیزیکی ادغام شوند. تا زمانی که بتوانید با دوستان خود به صورت آنلاین در فضای مجازی Fortnite ورزش کنید یا فیلم تماشا کنید، یا ماشینی را که در GTA دزدیدهاید در بازار سیاه در Decentraland بفروشید، ما هنوز در جایی قرار داریم که در دو دهه گذشته بودهایم. جایی که صنعت گیم در حال تلاش است تا توجه مخاطبان خود را جلب کند.
مدل جهان های موازی چگونه است؟
ما میتوانیم متاورس و مولتیورس را بر اساس نحوه مدیریت و خطی بودن زمان متمایز کنیم. آیا پروفایل شما در این جهانها یکسان است و فقط ظاهرش با توجه به ویژگیهای گرافیکی تغییر میکند؟ آیا شما با ثروت، دارایی و اعتبار اجتماعی خود در تمام دنیاهای مجازی، چند جهانی یا مولتی ورس همیشه یک نفر هستید؟ یا در هر کدام هویت متفاوتی دارید؟
آیا همه چیز مانند جهان فیزیکی برای شما در یک جدول زمانی اتفاق میافتد؟ یا میتوانید زندگیهای متعددی را به عنوان چندین شخصیت داشته باشید؟ و اینکه اگر در دنیای مجازی بمیرید، می توانید دوباره زنده شوید یا بازی تمام شده است؟!
نتیجه گیری
بر اساس چشمانداز سیاسی کنونی و ماهیت جهانهای مجازی، بخش بزرگی از آینده متاورس احتمالا در چند جهانی یا مولتی ورس باقی خواهد ماند. شاید ما به سمت دنیای چند جهانی پیش میرویم که به حبابهای چندگانه تقسیم شدهاند. هر یک از این حباب ها میتوانند قوانین متفاوتی داشته باشند که توسط دولت ها اتخاذ میشود. اما با این روند تکنولوژی که به سرعت در حال رشد و تغییر است، مسیر آینده ممکن است خیلی زود توسط اولین افراد متخصص در این حوزه تعیین شود.