میوه خشک و طرز تهیه آن

هدف از خشک کردن میوه چیست؟

از آنجا که نگه‌داری میوه‌ی تازه همیشه میسر نبوده ، لذا انسان همواره دنبال راهی برای نگه‌داری طولانی‌ مدت میوه‌ها بوده امروزه از فریز کردن به عنوان بهترین روش نگه‌داری مواد غذائی نام برده می‌شود این در حالی است که بسیاری از میوه‌ها اگر حالت یخ زدگی پیدا کنندکیفیت ظاهری نامناسبی پیداکرده و معمولا به همین دلیل به صورت یخ زده مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. بعنوان مثال، پرتقال، سیب، هندوانه یا موز یخ زده،فرم مناسبی برای مصرف شدن ندارند.

از زمان‌های قدیم، خشک کردن، مربا کردن، در شکر نگه‌داری کردن را برای نگه‌داری میوه‌ها استفاده کرده‌اندحتی امروزه نیز مصرف میوه‌های خشک از اقبال بسیاری برخوردارند و دستگاه‌های برقی و گازی برای خشک کردن سریع میوه‌ها در اختیارمردم قرار گرفته است.

ميوه خشک شده را مى توان براى مدت بسيار طولانى تر از ميوه هاى تازه نگهدارى كرد و به ويژه در سفرهاى طولانى كه يخچال در دسترس نيست ميوه خشک شده مى تواند يك ميان وعده مفيد باشد.

البته میوه های خشک شده برای مصرف در شرایط خاص مانند تغییر فصل یا استفاده در ورزش‌هایی مانندکوهنوردی که امکان حمل وزن زیاد بار وجود ندارد، سودمند هستند.متخصصان معتقدند مهم ترین وجه تمایز میوه های خشک شده با میوه های تازه، تبخیر آبی است که حاوی مقادیر قابل توجهی مواد مغذی است.

میوه خشک چیست؟

میوه خشک شده خشکباری است که تقریبا تمام آب خود را از طریق خشک کردن از دست می دهد و در فرایند خشک شدن حجم میوه کاهش پیدا می‌کند. در‌‌ میان میوه‌های خشک رایج ‌ترین آن کشمش است و سپس می‌توان به آلو، انجیر و زردآلو اشاره کرد. میوه خشک به تازگی در بین ما ایرانیان به عنوان یک میان وعده‌ی عالی در مدرسه، محل کار و دورهمی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فراورده در دسته‌بندی خشکبار قرار می‌گیرد و همان میوه‌های تازه هستند که آب آن‌ها گرفته‌شده است.

همان‌طور که میدانید اغلب میوه‌ها مانند؛ هلو، زردآلو، انجیر، شلیل و سایر میوه‌ها فقط در فصول خاصی در دسترس هستند و پیدا کردن آن‌ها در مابقی فصل‌ها سخت است؛ بنابراین با روش خشک‌کردن، به‌راحتی می‌توانیم در طول سال به آن‌ها دسترسی داشته باشیم. جالب است بدانید کشورمان پس از ترکیه، صادرکننده‌ی نمونه میوه خشک به جهان است.

میوه‌های خشک دیگر همچون انبه، آناناس، کرنبری، موز و سیب در دسترس هستند که بیشتر به شکل شیرین شده مورد استفاده قرار می‌گیرند.یکی از مزیت‌های خوبی که میوه خشک نسبت به میوه‌ی تازه دارد در مدت زمان نگهداری آن است، میوه خشک را می‌توان برای مدت زمان بیشتری بدون یخچال نگهداری کرد.

یک تکه از میوه خشک دارای همان ارزش غذایی میوه‌ی تازه است با این تفاوت که میوه‌ی خشک به صورت فشرده شده در یک بسته، بسته‌بندی می‌شود. میوه های خشک نسبت به میوه ی تازه از نظر ویتامین سی فقیر هستند.

میوه‌ی خشک سرشار از فیبر، مواد معدنی و ویتامین است، بنابراین به عنوان یک میان وعده می تواند درصد زیادی مواد مغذی وارد بدن کند.

روش های خشک کردن میوه

روش اول خشک کردن در آفتاب

همانگونه که همه ما از مادربزرگ ها و مادر های خود به یاد داریم همه آن ها میوه ها را در فضای باز خشک میکردند.معمولا در این روش خشک شدن میوه چند روز کامل زمان احتیاج است . برای خشک کردن میوه ها در فضای باز باید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید.

1 - اولین چیزی که در این روش شما به آن نیاز دارید نور آفتاب است. پس برای خشک کردن میوه ها باید یک روز آفتابی را انتخاب کنید هر چه هوا گرمتر باشد برای این کار مناسب تر است.

2- میوه ها را شسته و با دستمال تمیزی آنها را خشک نموده و به برشهای نازک برش میدهیم البته که قطر برشها خیلی مهم است نه خیلی نازک باشد که در فرایند خشک شدن بقدری خشک شود که دیگر قابل خوردن نباشند و نه اینکه برشها ضخیم باشد که در اینجا هم در فرایند خشک شدن مشکل بوجود می آید.

3 - تکه های میوه را روی سینی توری استیل ضدزنگ، پلاستیکی یا فایبرگلاس با روکش تفلون قرار دهید و با کمی فاصله روی توری بچینید. اگر سینی توری ندارید میتوانید از سینی معمولی استفاده کنید اما یک پارچه روی سینی بیندازید و میوه ها را روی پارچه بچینید.

4 - برای اینکه میوه ها زودتر خشک شوند بهتر است سینی میوه از زمین فاصله داشته باشد تا هوا از زیر آن جریان پیدا کند. برای اینکار یک قابلمه کوچک یا یک آجر زیر سینی بگذارید تا سینی از زمین فاصله داشته باشد.

5 - شب ها سینی میوه را داخل منزل بیاورید یا ظرف را داخل یک جای سرپوشیده قرار دهید. زیرا هوای خنک شب باعث میشود دوباره رطوبت به میوه ها برگردد.

6 - هر روز یکی دوبار به میوه ها سر بزنید و میوه هایی که خشک شده اند و حالت ترد پیدا کرده اند را جدا کنید.

روش دوم خشک کردن در فر

یکی دیگر از روش های خشک کردن میوه، خشک کردن با جریان هوا است که ترکیبی از جریان هوا و حرارت کم است این کار معمولاً در فر انجام می شود. خشک کردن با فر بهترین روشی است که می توانید استفاده کنید زیرا شکر یا ماده افزودنی دیگری به آن نمی افزایید و تنها چندین ساعت زمان برای این کار نیاز دارید.

فایده انجام این کار در خانه آن است که روی نتیجه کار خود کنترل دارید و میوه ها را به هر اندازه و شکلی که مایل هستید، خشک کنید.

کیفیت میوه خشک شده به اندازه تکه های میوه و مدت زمان خشک کردن آن بستگی دارد.

مواد لازم برای خشک کردن میوه در فر

کاغذ مومی یا لاینر های سیلیکونی و سینی فر یا توری های گرد مخصوص پیتزا

در این روش برای جلوگیری از رشد باکتری ها میوه ها را در دمای پایین گرم می کنند تا آب آنها به قدر کافی تبخیر شود.

۱. میوه ی موردنظرتان را آماده کنید، بهتر است این میوه ها کاملا رسیده باشند .

۲. میوه ها را با آب سرد بشویید قسمت لکه دارشان را جدا کنید و هسته میوه و ساقه میوه را جدا کنید .

۳. میوه ها را به صورت هم اندازه برش بزنید تا در زمان یکسانی خشک شوند. میوه های کوچک مثل انگور، توت فرنگی، گیلاس و گوجه فرنگی مینیاتوری را می توان به صورت درسته خشک کرد. میوه های متوسط را می توان نصف یا حلقه حلقه کرد و میوه های بزرگیا خیلی سفت مثل انبه، آناناس و نارگیل را باید ورقه ورقه کرد.

۴. اگر دوست دارید پوست میوه ها را بگیرید ، تکه های میوه را 30 ثانیه در آب جوش بریزید و سپس به یک ظرف آب یخ منتقل کنید تا پوست میوه ها راحت جدا شود.

۵. برای حفظ ظاهر زیبای میوه ها و به حداقل رسیدن تغییر رنگ آنها را 10 دقیقه درون آب لیمو و آب قرار دهید، سپس در آبکش بریزید و با یک حوله ی بدون پرز به آرامی خشک کنید.

۶. فر را از قبل در دمای 54 تا 71 درجه ی سانتی گراد گرم کنید.از درجه ی حرارت پایین تر برای میوه های برش خورده ی نازک مانند سیب یا هلو و از دمای بالاتر برای توت فرنگی ها و سایر توت های کامل استفاده کنید.

۷. روی سینی فر را با کاغذ مومی بپوشانید و تکه های میوه را با حفظ فاصله بچینید.

۸. یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی میوه ها برای جلوگیری از جمع شدن (لوله شدن) آنها قرار دهید.

۹.میوه ها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت سینی فررابچرخانید

۱۰ هنگامی که میوه خشک بافتی مانند چرم پیدا کرد و حدی منعطف بود، آماده بیرون آوردن از فر است.

۱۱ بعد از بیرون آوردن میوه های خشک از فر آنها را در ظرف های پلاستیکی یا شیشه ای بریزید و برای 4 تا 5 روز سر ظرفها را باز بگذارید تا رطوبت باقی مانده آنها تبخیر شود. سپس در ظرف را ببندید.

روش سوم خشک کردن با استفاده از دستگاه میوه خشک کن

استفاده از دستگاه میوه خشک کن، سبب می شود آب میوه به صورت خیلی آرام ، آهسته و با حرارت خیلی کم تبخیر شود.اکثر این دستگاه های میوه خشک کن در کف خود المنت برقی مشبک دارند که روی آن ها هواکش قرار دارد.

بسته به نوع میوه و نوع دستگاه میوه خشک کن، 24 ساعت وقت لازم است تا میوه ها به صورت کامل خشک شوند. اگر قصد خشک کردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات را داشته باشید استفاده از دستگاه های میوه خشک کن یکی از بهترین گزینه هاست.

۱. میوه خشک کن را روی تنظیمات خشک کردن میوه قرار دهید و اگر چنین تنظیماتی ندارد، آن را روی درجه ی حرارت 57 درجه ی سانتی گراد بگذارید.

۲. میوه ها را درون خشک کن بچینید.

۳. میوه ها در این دستگاه با توجه به میوه و ضخامت آن به 24 تا 48 ساعت زمان برای خشک شدن نیاز دارند.

۴. بعد از 24 ساعت اول برای جلوگیری از خشک شدن بیش ازحد میوه ها، آنها را مدام چک کنید.

۵. میوه ها خشک و ترد شده را جمع آوری کنید. میوه خشک باید نسبتا سفت باشندزیرا رطوبت آنها از بین رفته است.

خواص میوه خشک برای سلامتی

۱. بهبود هضم

میوه های خشک برای درمان یبوست مناسب هستند. مطالعات نشان می دهند که آلو خشک در بهبود دفعات و قوام مدفوع مؤثر است. میوه های خشک بخصوص آلو سرشار از فیبرهای محلول و نامحلول هستند که باعث تقویت سلامت دستگاه گوارش می شوند و دفع شما را منظم نگه می دارند. فیبرهای محلول همچنین به عنوان پربیوتیک عمل می کنند و باکتری های خوب را در روده شما تغذیه می کنند. علاوه بر این سوربیتول، یک قند الکل موجود در آلوها در برخی افراد دارای خاصیت ملین است.

۲. تقویت سیستم ایمنی بدن

اگر سیستم ایمنی بدن شما به تقویت نیاز دارد انواع توت خشک و پرتقال خشک را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. این میوه های فوق العاده دارای ویتامین A، ویتامین C و آهن هستند. به علاوه کالری و کربوهیدرات آن نسبت به سایر میوه های خشک کمتر است.ویتامین C موجود در این میوه های خشک دارای خاصیت تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است. این ماده مغذی می تواند دفاع طبیعی بدن شما را تقویت کند، از پوست شما در مقابل استرس اکسیداتیو محافظت کند و از عفونت های سیستمیک جلوگیری کند. علاوه بر این آسیب اکسیداتیو ناشی از آلاینده های زیست محیطی را کاهش می دهد و آنزیم های تنظیم کننده سم زدایی سلولی را فعال می کند.

۳. سلامت پوست

میوه هایی مانند انبه حاوی امگا 3 و سایر چربی های لازم برای سلامت پوست و سیستم ایمنی بدن هستند. کشمش یا انگور خشک شده نیز حاوی رسوراترول است که روند پیری پوست را کند می کند.

۴. کنترل دیابت

میوه های خشک علی رغم داشتن قند زیاد به جلوگیری از دیابت و بهبود علائم آن کمک می کنند. محققان مصرف میوه خشک را به بهبود مصرف مواد مغذی، کاهش وزن بدن و کاهش خطر دیابت مرتبط کرده اند. برخی از آنتی اکسیدان ها در انگور و سایر میوه های خشک ممکن است به بهبود پاسخ انسولین کمک کرده و از لوزالمعده در برابر التهاب و استرس اکسیداتیو محافظت کنند.

خرما خشک ممکن است تغییرات عصبی و رفتاری مرتبط با دیابت را کاهش دهد. دانشمندان همچنین خاطرنشان كردند كه میوه های خشک سرشار از کوئرستین و سایر پلی فنول ها با اثرات ضد التهابی، ضد دیابتی و ضد چاقی هستند.

۵. کمک به درمان فقر آهن

همه ما به آهن احتیاج داریم، به خصوص افراد گیاهخوار یا وگان که از گوشت قرمز آهن دریافت نمی کنند باید آهن مورد نیاز بدن خود را از منابع گیاهی تهیه کنند. آلو و زردآلو حاوی مقدار قابل توجهی آهن هستند و خوردن آنها در جلوگیری از کم خونی بسیار مفید است. پزشکان معمولا به افرادی که دچار کم خونی هستند آلو، کشمش و زرد آلو را توصیه می کنند، این میوه ها برای کسانی که با عوارض خوردن قرص آهن درگیر هستند نیز می توانند مفید باشند.

۶. خواص ضد سرطان

میوه های خشک، نقش مهمى در تأمين سلامتى بدن ايفا مى كنند. اين قبيل مواد خوراكى فاقد چربی هستند، بايد گفت كه اين مواد غذايى منابع سرشارى از پروتين، مواد معدنى و ويتامين هاى آنتى اكسيدانى است.

میوه های خشک يكى از مهمترين منابع غنى سلنيوم هستند كه براى تأمين سلامت سيستم ايمنى بدن ضرورى است، هم چنين داراى برخى خواص ضد سرطانى است و ميزان ابتلا به سرطان هاى پروستات، ريه و روده را در حدود ٥٠ در صد كاهش مى دهد. هم چنين از پيشرفت سرطان سينه در زنان و بروز مشكلات پروستات در مردان جلوگيرى مى كند.

آیا میوه خشک می تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد؟

برخی از شرکت های تولید کننده میوه خشک،براى اينكه برخى از ميوه هاى خشک شده، شيرين و جذاب تر شوند انها را با شكر و يا شربت قبل از خشك شدن پوشش مى دهند. به ميوه هاى خشک كه شكر اضافه مى شود ميوه شيرين ناميده مى شود. قند اضافه شده، بارها و بارها نشان داده شده است كه اثرات مضر بر سلامت دارد زيرا سبب افزايش خطر ابتلا به چاقى، بيمارى هاى قلبى و حتى سرطان مى شود.

نگهداری میوه خشک

میوه خشک سرعت و قابلیت بالایی در جذب رطوبت محیط دارد و می‌تواند هدف هجوم حشرات قرار گرفته یا کپک بزند، بنابراین باید در جای خشک و خنک با رطوبت نسبی پایین و به دور از گرما نگهداری شود.

تا زمانی که میوه دارای گرما و حرارت باشد نباید بسته بندی شود. ظروف شیشه‌ای و پلاستیکی بهداشتی و کیسه گزینه مناسبی برای نگهداری میوه خشک هستند. باتوجه به نوع خشکبار این محصولات تا حدود ده ماه قابلیت نگهداری دارند.

https://khoshkstore.com/product-category/dry-fruit/