حل مسئله از جمله مهارتهای زندگی است که بهرهمندی از آن منجر به پیشرفت در زندگی و بهبود روابط اجتماعی میشود. ممکن است مشکلات مدام به سمت شما هجوم بیاورند و شما را به زحمت بیاندازند.
در صورتی که توان مقابله با آنها را به شیوهای مؤثر نداشتهباشید آسیبهای روحی فراوانی به سراغ شما میآیند. به کار گیری مهارت حل مسئله از این موضوعات جلوگیری میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه انواع مهارت های زندگی کلیک کنید.
برای حل کردن مسائل به شیوه صحیح و بهینه، لازم است مراحلی را به صورت پیوسته طی کنید. بسیاری از محققان از مجموعه این مراحل با عنوان روش حل مسئله «دایرهای» یاد میکنند. این روش شامل بهبود استراتژیها و طبقه بندی دانش میشود.
گاهی افراد مراحل را به صورت جدی طی نمیکنند و سریع از آن عبور میکنند؛ به همین دلیل موفق به یادگیری و به کارگیری این مهارت نمیشوند.
در وضعیتی دیگر ممکن است فرد برای مدت زیادی در هر کدام از مراحل باقی بماند و یا به مراحل قبلی بازگردد تا در نهایت راه حل متناسب را بیابد. درمان شناختی رفتاری به شما کمک میکند تا به بهترین نحو با تعارضات موجود مقابله کنید. برای آشنایی بیشتر با درمان شناختی رفتاری کلیک کنید. در ادامه به بررسی مراحل حل مسئله پرداختهایم.
انجام مراحل زیر به صورت پیوسته به شما کمک میکند تا مهارت حل مسئله را در خود پرورش دهید و به راه حلهای مناسب در مواجهه با مشکلات برسید.
این مرحله ممکن است بسیار ساده و پیش پا افتاده به نظر برسد اما همیشه شناسایی مسئله کاری ساده به شمار نمیرود. در پاره ای از اوقات، افراد درگیر در یک مسئله ممکن است به اشتباه تنها بخشی از مسئله را به عنوان مشکل در نظر بگیرند. این امر باعث میشود تا تلاشهای افراد ناکافی و با بی ثمر باشد.
پس از این که مسئله شناخته شد، حال نیاز است تا مسئله به طور کامل تعریف شود تا بتوان برای حل آن اقداماتی کرد. توجه داشتهباشید که تعریف مسئله باید قابل سنجش، عینی و اختصاصی باشد. مسئله را به گونهای برای خود شرح دهید که رسیدن به هدف در آن امکان پذیر باشد.
قدم بعدی برای حل مسئله، پرورش دادن یک راه حل است. طبیعتا نمیتوان یک استراتژی و روش کلی را در این مرحله به کار گرفت؛ چرا که این استراتژی بسته به شخصیت فرد و موقعیتی که در آن قرار دارد، متفاوت است.
از مشکلاتی که باعث میشود فرد در این مرحله به طور موفقیت آمیز عمل نکند، ابتلا به اختلالات شخصیتی است. جهت آشنایی با اختلالات شخصیت و علائم آنها کلیک کنید.
پیش از به کارگیری راه حل مورد نظر اطلاعات بهتر است اطلاعات خود را طبقه بندی کنید. آگاهی شما از مسئله چقدر است؟ چه چیزهایی برای شما مبهم هستند؟ اطلاعات دیگری که در دسترس هستند و برای انتخاب بهترین راه حل لازماند را سازماندهی کنید.
در صورتی که از منابع نامحدود مالی، زمانی و منابع مورد نیاز دیگر برای حل مسئله، برخوردار نیستید، پیش از شروع به حل کردن مسائل، اولویت آنها را تعیین کنید. اگر مسئله مهمی نیست، نیازی به هدر دادن منابع زیاد برای آن ندارید. پس بیشتر انرژی و منبع خود را بر روی مسائل مهمتر متمرکز کنید.
یک روش حل مسئله کارآمد، میل به ارائه نظارت بر نوع پیشرفت را به همراه دارد. اگر روش پیش رو موجب پیشرفت نمیشود، نیاز است تا روش و یا هدف مورد بازبینی قرار گیرد. این نکته را در نظر داشتهباشید که میزان اعتماد به نفس شما در بینشتان نسبت به پیشرفت تأثیر میگذارد. در این زمینه پیشنهاد میکنیم مقاله اعتماد به نفس را مطالعه کنید.
پس از رسیدن به به یک راه حل، نیاز است تا نتایج را ارزیابی کرده و تعیین کنید که آیا مسیر انتخاب شده برای حل مشکل مسیر مناسبی است یا خیر. ارزیابی ممکن است سریع صورت گیرد، مثل چک کردن پاسخ یک مسئله ریاضی برای پی بردن به صحیح بودن آن، یا میتواند آهسته صورت گیرد، مثل ارزیابی جلسات روان درمانی پس از چندین ماه.