رشتۀ حسابدارى بازرگانى
گروه تحصىلى ادارى مالى
تعریف های زیادی برای حسابداری ارائه شده است ولی به طور کلی به معنای دسته بندی و گزارش گیری از فعالیت های مالی در سازمان های مختلف است. اصول حسابداری ۱ در رابطه با اصول پایه فعالیت های حسابداری و ایجاد گزارش های مالی برای بخش های خدماتی و بازرگانی سازمان ها است. کتاب اصول حسابداری۱ شروعی کامل بر آموزش حسابداری است و میتوان آن را پایه و اساس یادگیری حسابداری دانست.
بخش اول دارای قسمت های زیر است:
بخش دوم دارای قسمت های زیر است:
طبقه بندی موسسات از نظر مالکیت:
- عمومی
- خصوصی
- تعاونی
طبقه بندی موسسات از نظر نوع فعالیت:
- خدماتی
- بازرگانی
- تولیدی
طبقه بندی موسسات از نظر هدف قعالیت:
- انتفاعی
- غیر انتفاعی
طبقه موسسه از نظر تعداد مالکین:
- انفرادی
- غیر انفرادی
سیستم حسابداری موجود در دنیای امروز سیستم حسابداری دوبل است .اساس وشالوده سیستم حسابداری دوبل معادله اصلی حسابداری است که در آن
داراییها = بدهی ها + سرمایه
دارایی : داراییها به مجموعه اموال مطالبات وجوه نقد وتمامی چیزهایی که دارای منافع آتی باشد .
بدهی : حق یا ادعای اشخاصی غیراز مالک موسسه نسبت به داراییها.
سرمایه : حق یا ادعای مالک یا مالکین نسبت به دارائیهای موسسه.
مثال 1 :موسسه ای 50000000 ریال دارایی داشته باشد وبدهی های موسسه 15000000 ریال باشد که این امر نشان گرآن است که صاحب موسسه 70 درصد موسسه را مالک می باشد و 30 درصد دارایی های موسسه به دیگران تعلق دارد.
35000000 = X بنابراین 50000000 =
درس دوم - چرخه حسابداری شرکت های مختلف
چرخه حسابداری شرکت های مختلف (خدماتی بازرگانی تولیدی):
امروز می خوام واستون از چرخه حسابداری در واحدهای مختلف بگم که به نظر خودم واقعا کامله ویه شرح جزئی هم فعلا در دسترس شما دوستان قرار میدم تا بعدا به شرح کامل هر کدام بپردازیم.
1 ) جمع آوری اسناد ومدارک مثبته :
منظور همان فاکتورفیش ورسیدهای پرداخت رسیدهای بانکی وغیره می باشد.
2 ) تجزیه وتحلیل اسناد ومدارک مثبته :
منظور تجزیه تحلیل یا همان دودو تاچهارتای یک حسابدار است کهمثلا اگر رسیدی یا فاکتوری در دست دارد جهت چگونگی وغیره آن فکر می کند.
3 ) سند حسابداری :
پس از تجزیه وتحلیل حسابدار می بایست جهت ثبت های مربوطه به سند حسابداری رجوع کند که امروزه دراکثر ادارات در نرم افزارهای کا مپیوتری حسابداری انجام میگردد.
4) دفتر روزنامه :
سپس می بایست از روی سند حسابداری دفتر روزنامه که جزء دفاتر قانونی می باشد ثبت گردد.که این نکته قابل ذکر است دفتر روزنامه دقیقا همانند سند حسابداری می باشد.
5 ) دفتر کل:
بعد از ثبت دفتر روزنامه می بایست مانده هرحساب در دفترکل که به صورت ریز هرحساب درآن گنجانده شده منتقل گردد.
6 ) دفترمعین :
بعد از دفتر کل نیز می باست هر کدام از حسابها که ریز دارند همانند بانک مثلا بانک ملی صادرات و....می بایست به صورت جزء وارد دفتر معین گردد.
7) مانده گیری از حسابهای دفتر کل :
در پایان سال مالی می بایست از تمامی حسابهای دفتر کل مانده گیری کرد.
8 ) تراز آزمایشی :
پس از مانده گیری از حسابهای دفتر کل می بایست به ترتیب خاصی که بعدا در سرفصلی تحت عنوان تراز آزمایشی توضیح داده خواهد شد کلیه حسابها گنجانده گردد.قابل ذکر است که تراز آزمایشی دو ستونی می باشد .
9 ) اصلاح حسابها :
در پایان هر دوره مالی وپس از ایجاد ترازآزمایشی یکسری اصلاحات می بایست در دفاترمالی صورت گیرد.عمده این اصلاحات به استهلاک دارایی های ثابت همچنین مشخص نموده ذخیره مطالبات مشکوک الوصول وهزینه های اجاره وبیمه وحقوق هایی که بنا به دلایلی مثلا فراموشی حسابدار پرداخت نگردیده است می باشد.
10) ترازآزمایشی اصلاح شده :
پس از انجام اصلاحات می بایست حسابدار ترازآزمایشی ای را طراحی نموده که کلیه اصلاحات نیز در آن قید شده باشد.که نام آن تراز آزمایشی اصلاح شده می باشد.
11) صورت سود وزیان :
نتیجه فعالیت هرشرکتی اعم از خدماتی بازرگانی وتولیدی از روی صورت سودوزیان مشخص می گردد که این صورت در هر واحدی به صورت متفاوتی با واحدهای دیگر می باشد.
12) صورت سرمایه :
صورت سرمایه نیز به ترتیب سرمایه اولیه وسپس اگر سرمایه گذاری مجددی وجود داشته باشد وهمچنین برداشت نیز کسر می گردد ودر نهایت سود یا زیان طی سال مالی اضافه یا کسر می گردد تا میزان سرمایه درپایان دوره مشخص گردد.صورت سرمایه در تمامی واحدهای خدماتی بازرگانی وتولیدی معمولا به یک شکل می باشد.
13) ترازنامه :
بیلان یا ترازنامه به 3 شکل طراحی می گردد که بعدا به صورت کامل توضیح داده خواهد شد .اما مهمترین آن ترازنامه به شکل T می باشدکه دارایی های در یک طرف ودر طرف دیگر مجموع بدهی ها وسرمایه درج می گردد که میبایست 2طرف با یکدیگر بر اساس معادله حسابداری برابر وتراز باشد.
14) بستن حسابهای موقت :
در هر شرکتی 2نوع حساب وجود دارد :حسابهای دائم وموقت.حسابهای موقت که در هر واحدی (خدماتی تولیدی وبازرگانی) متفاوت می باشد در پایان سال معمولا به حساب خلاصه سود (زیان ) بسته می شوند.البته درتمامی واحدها هزینه به عنوان حساب موقت می باشد.
15) تراز اختتامی :
قبل از بستن حسابهای دائم می بایست لیستی از آن در صورتحسابی تحت عنوان ترازاختتامی تهیه گردد.
16) بستن حسابهای دائمی :
پس از بستن حسابهای موقت نوبت به بستن حسابهای دائم می رسد.عمده حسابهای دائمی شامل دارایی ها بدهی ها وسرمایه می باشد.
17) تراز افتتاحی در سال مالی جدید :
قبل از افتتاح حسابهای دائم درسال مالی جدید می بایست لیستی از آن در صورتحسابی تحت عنوان ترازافتتاحیه تهیه گردد.
18) افتتاح حسابهای دائمی درسال مالی جدید :
تمامی حسابهای دائمی (دارایی بدهی سرمایه) با حساب ترازافتتاحی افتتاح میگردند.
یک ) اولین رویداد مالی درحسابداری ،سرمایه گذاری اولیه (نقد وغیر نقد)می باشدکه موجب افزایش دارایی وافزایش سرمایه می شود ودرواقع در بدهی ها بی تاثیراست.
چگونگی ثبت در حالت اول :
بانک *****
سرمایه *****
شرح : ثبت سرمایه گذاری اولیه به صورت نقد.
چگونکی ثبت در حالت دوم :(مثلا)
سا ختمان ****
زمین ****
سایر داراییها ****
سرمایه *****
شرح : ثبت سرمایه گذاری اولیه به صورت غیر نقد.
دو ) خریدداراییها:
- خرید نقدی داراییها : که درمعادله حسابداری بی تاثیر می باشد.
اثاثه / ملزومات ***
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت خرید دارایی به صورت نقد.
- خرید نسیه دارایها : که باعث افزایش دارایی وبدهی می شود ودر سرمایه بی تاثیر است.
اثاثه / ملزومات ***
حسابهای پرداختنی ****
شرح : ثبت خرید دارایی به صورت نسیه.
سه ) برگشت دارایی های خریداری شده به فروشنده :
- برگشت دارایی خریداری شده به طور نسیه برای فروشنده که موجب کاهش دارایی وبدهی ودر سرمایه بی تاثیر.
حسابهای پرداختنی ***
اثاثه / ملزومات ****
شرح : ثبت برگشت دارایی خریداری شده نسیه به فروشنده.
- برگشت دارایی خریداری شده به طور نقد برای فروشنده که کلا درمعادله حسابداری بی تاثیر بوده یعنی بدین معنا که یک دارایی اضافه (بانک) ودارایی دیگر کاهش(دارایی خریداری شده ) یافته است.
بانک / صندوق ***
اثاثه / ملزومات ****
شرح : ثبت برگشت دارایی خریداری شده نقد به فروشنده.
چهار ) انجام خدمات برای مشتری :
- خدمات نقـــــــــــدی :
بانک / صندوق ***
درآمـــد ****
شرح : ثبت درآمد از بابت ارائه خدمات ودریافت وجوه آن.
- خدمات نسیـــــــه :
حسابهای دریافتنی ***
درآمـــد ****
شرح : ثبت درآمد از بابت ارائه خدمات به صورت نسیه.
که هردو منجر به افزایش دارایی وافزایش سرمایه می شود ودر بدهی بی تاثیر بوده.
پنج ) وصول مطالبات : که در معادله حسابداری بی تاثیراست.(یعنی یک دارایی افزایش – بانک – ویک دارایی کاهش – حسابهای دریافتنی – می یابد.
بانک/صندوق ***
حسابهای دریافتنی ****
شرح : ثبت وصول مطالبات
شش ) پرداخت بدهی ها: که موجب کاهش دارایی وبدهی شده ودرسرمایه بی تاثیراست.
حسابهای پرداختنی/ وام پرداختنی ****
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت پرداخت بدهی ها
هفت ) هزینه ها: که به دوصورت برموسسه تحمیل می شوند:
وقوع هزینه های نقدی که کاهش دارایی وسرمایه را به دنبال داشته ئدربدهی بی تاثیراست.
هزینه برق ****
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت هزینه برق و پرداخت نقدی آن.
- وقوع هزینه های غیرنقدی که موجب افزایش بدهی وکاهش سرمایه میشود ودر دارایی بی تاثیر می باشد.
هزینه برق ****
حسابهای پرداختنی ****
شرح : ثبت هزینه برق به طور نسیه (عدم پرداخت وجه آن )
هشت ) برداشت که به طورکلی به سه شکل انجام می شود :
- برداشت نقد :
برداشت ****
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت بابت برداشت آقای فلانی از بانک / صندوق
برداشت غیر نقد :(مثلا)
برداشت ****
اثاثه ****
شرح : ثبت بابت برداشت آقای فلانی از به صورت غیرنقدی.
- برداشت کالا :
برداشت ****
موجودی کالا ****
شرح : ثبت بابت برداشت آقای فلانی از موجودی کالا
به طور کلی منجربه کاهش دارایی وسرمایه شده ودر بدهی ها بی تاثیرمی باشد.
نه ) سرمایه گذاری مجدد : به طور کلی سرمایه گذاری مجدد چه نقد وچه غیر نقد موجب افزایش سرمایه ودارایی شده ودر بدهی بی تاثیر است.
- ثبت در صورت سرمایه گذاری مجدد نقدی :
بانک ****
سرمایه ****
شرح : ثبت سرمایه گذاری مجدد نقدی.
- ثبت در صورت سرمایه گذاری مجدد غیرنقدی :
ساختمان ***
زمین ***
سرمایه ****
شرح : ثبت سرمایه گذاری مجدد غیر نقدی.
ده ) درصورت فروش دارایی توسط موسسه که سه حالت ذیل صورت خواهد گرفت:
- فروش به قیمت تمام شده : درمعادله حسابداری بی تاثیراست.
بانک ****
اثاثه ****
شرح : ثبت فروش دارایی به قیمت تمام شده.
- فروش با سود :
بانک *****
اثاثه ****
سود ناشی ازفروش دارایی ***
شرح : ثبت فروش دارایی با سود(بیشتر ازقیمت تمام شده)
- فروش با زیان :
بانک ****
زیان ناشی از فروش دارایی ***
اثاثه ****
شرح : ثبت فروش دارایی با زیان(کمتر ازقیمت تمام شده)
ثبت رویداد های مالی درحسابها :
در حسابداری برای ثبت وخلاصه کردن اثرات رویدادهای مالی برمعادله حسابداری یک واحد اقتصادی از( حساب ) استفاده می کنند.برای اینکه اثر هررویداد مالی را بر اجزای معادله حسابداری یعنی داراییها ، بدهی ها وسرمایه مالک نشان دهیم از شکل حساب T استفاده می کنیم.این شکل حساب ،شبیه حرف T انگلیسی است ودارای 3 قسمت به شرح زیر می باشد:
الف ) عنوان حساب
ب ) سمت راست حساب یا بدهکار
ج ) سمت چپ حساب یا بستانکار
درس سوم - اثر رویدادهای مالی برمعادله حسابداری
یک ) اولین رویداد مالی درحسابداری ،سرمایه گذاری اولیه (نقد وغیر نقد)می باشدکه موجب افزایش دارایی وافزایش سرمایه می شود ودرواقع در بدهی ها بی تاثیراست.
چگونگی ثبت در حالت اول :
بانک *****
سرمایه *****
شرح : ثبت سرمایه گذاری اولیه به صورت نقد.
چگونکی ثبت در حالت دوم :(مثلا)
سا ختمان ****
زمین ****
سایر داراییها ****
سرمایه *****
شرح : ثبت سرمایه گذاری اولیه به صورت غیر نقد.
دو ) خریدداراییها:
- خرید نقدی داراییها : که درمعادله حسابداری بی تاثیر می باشد.
اثاثه / ملزومات ***
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت خرید دارایی به صورت نقد.
- خرید نسیه دارایها : که باعث افزایش دارایی وبدهی می شود ودر سرمایه بی تاثیر است.
اثاثه / ملزومات ***
حسابهای پرداختنی ****
شرح : ثبت خرید دارایی به صورت نسیه.
سه ) برگشت دارایی های خریداری شده به فروشنده :
- برگشت دارایی خریداری شده به طور نسیه برای فروشنده که موجب کاهش دارایی وبدهی ودر سرمایه بی تاثیر.
حسابهای پرداختنی ***
اثاثه / ملزومات ****
شرح : ثبت برگشت دارایی خریداری شده نسیه به فروشنده.
- برگشت دارایی خریداری شده به طور نقد برای فروشنده که کلا درمعادله حسابداری بی تاثیر بوده یعنی بدین معنا که یک دارایی اضافه (بانک) ودارایی دیگر کاهش(دارایی خریداری شده ) یافته است.
بانک / صندوق ***
اثاثه / ملزومات ****
شرح : ثبت برگشت دارایی خریداری شده نقد به فروشنده.
چهار ) انجام خدمات برای مشتری :
- خدمات نقـــــــــــدی :
بانک / صندوق ***
درآمـــد ****
شرح : ثبت درآمد از بابت ارائه خدمات ودریافت وجوه آن.
- خدمات نسیـــــــه :
حسابهای دریافتنی ***
درآمـــد ****
شرح : ثبت درآمد از بابت ارائه خدمات به صورت نسیه.
که هردو منجر به افزایش دارایی وافزایش سرمایه می شود ودر بدهی بی تاثیر بوده.
پنج ) وصول مطالبات : که در معادله حسابداری بی تاثیراست.(یعنی یک دارایی افزایش – بانک – ویک دارایی کاهش – حسابهای دریافتنی – می یابد.
بانک/صندوق ***
حسابهای دریافتنی ****
شرح : ثبت وصول مطالبات
شش ) پرداخت بدهی ها: که موجب کاهش دارایی وبدهی شده ودرسرمایه بی تاثیراست.
حسابهای پرداختنی/ وام پرداختنی ****
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت پرداخت بدهی ها
هفت ) هزینه ها: که به دوصورت برموسسه تحمیل می شوند:
- وقوع هزینه های نقدی که کاهش دارایی وسرمایه را به دنبال داشته ئدربدهی بی تاثیراست.
هزینه برق ****
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت هزینه برق و پرداخت نقدی آن.
- وقوع هزینه های غیرنقدی که موجب افزایش بدهی وکاهش سرمایه میشود ودر دارایی بی تاثیر می باشد.
هزینه برق ****
حسابهای پرداختنی ****
شرح : ثبت هزینه برق به طور نسیه (عدم پرداخت وجه آن )
هشت ) برداشت که به طورکلی به سه شکل انجام می شود :
- برداشت نقد :
برداشت ****
بانک / صندوق ****
شرح : ثبت بابت برداشت آقای فلانی از بانک / صندوق
- برداشت غیر نقد :(مثلا)
برداشت ****
اثاثه ****
شرح : ثبت بابت برداشت آقای فلانی از به صورت غیرنقدی.
- برداشت کالا :
برداشت ****
موجودی کالا ****
شرح : ثبت بابت برداشت آقای فلانی از موجودی کالا
به طور کلی منجربه کاهش دارایی وسرمایه شده ودر بدهی ها بی تاثیرمی باشد.
نه ) سرمایه گذاری مجدد : به طور کلی سرمایه گذاری مجدد چه نقد وچه غیر نقد موجب افزایش سرمایه ودارایی شده ودر بدهی بی تاثیر است.
- ثبت در صورت سرمایه گذاری مجدد نقدی :
بانک ****
سرمایه ****
شرح : ثبت سرمایه گذاری مجدد نقدی.
- ثبت در صورت سرمایه گذاری مجدد غیرنقدی :
ساختمان ***
زمین ***
سرمایه ****
شرح : ثبت سرمایه گذاری مجدد غیر نقدی.
ده ) درصورت فروش دارایی توسط موسسه که سه حالت ذیل صورت خواهد گرفت:
- فروش به قیمت تمام شده : درمعادله حسابداری بی تاثیراست.
بانک ****
اثاثه ****
شرح : ثبت فروش دارایی به قیمت تمام شده.
- فروش با سود :
بانک *****
اثاثه ****
سود ناشی ازفروش دارایی ***
شرح : ثبت فروش دارایی با سود(بیشتر ازقیمت تمام شده)
- فروش با زیان :
بانک ****
زیان ناشی از فروش دارایی ***
اثاثه ****
شرح : ثبت فروش دارایی با زیان(کمتر ازقیمت تمام شده)
ثبت رویداد های مالی درحسابها :
در حسابداری برای ثبت وخلاصه کردن اثرات رویدادهای مالی برمعادله حسابداری یک واحد اقتصادی از( حساب ) استفاده می کنند.برای اینکه اثر هررویداد مالی را بر اجزای معادله حسابداری یعنی داراییها ، بدهی ها وسرمایه مالک نشان دهیم از شکل حساب T استفاده می کنیم.این شکل حساب ،شبیه حرف T انگلیسی است ودارای 3 قسمت به شرح زیر می باشد:
الف ) عنوان حساب
ب ) سمت راست حساب یا بدهکار
ج ) سمت چپ حساب یا بستانکار
خط عمودی حساب را به دو سمت راست و چپ تقسیم می کند .عنوان حساب هم درقسمت بالای خط افقی نوشته می شود . مثلا حساب نقد و بانک یک موسسه به شکل حساب T به صورت زیر نمایش داده می شود:
نقد وبانک
سمت چپ
یا
بستانکار
سمت راست
یا
بدهکار
کاربرد اصطلاحات سمت راست وچپ کمی مشکل است وبدین لحاظ به جای استفاده ازاین دو اصطلاح ، از واژه های بدهکار وبستانکار استفاده میشود.همواره به یاد داشته باشیم که درمورد هرحساب ،بدهکار به معنی سمت راست وبستانکار به معنی سمت چپ حساب می باشد.
قاعده ثبت افزایش وکاهش درحسابها :
هرفعالیت مالی موثر برمعادله حسابداری منجربه کاهش یا فزایش یک یا چند حساب می شود.نحوه ثبت افزایش وکاهش درحسابها به نوع وماهیت آن بستگی دارد .افزایش هردارایی در بدهکار حساب مربوط ثبت می شود.کاهش هردارایی نیز درسمت چپ حساب مربوط ثبت می گردد.درمقابل افزایش بدهی وسرمایه مالک درسمت چپ/ بستانکار وکاهش بدهی وسرمایه مالک درسمت راست/بدهکار نشان داده میشود.
داراییها
کاهش دارایی بستانکار
افزایش دارایی بدهکار
بدهی وسرمایه
کاهش بدهی وسرمایه بدهکار
افرایش بدهی وسرمایه بستانکار
درس چهارم
در این درس ودرس بعدی به تعاریفی از مفاهیم اولیه حسابداری که در درس دوم هم به بعضی از اونها به صورت گذرا اشاره کردیم می پردازیم:
اسناد مثبته (اسناد ثابت کننده):در حسابداری مجموعه اسناد ومدارکی راکه دلالت بر وقوع یک معامله ویایک رویداد مالی نماید اسنادمثبته نامیده می شوند.مثل فیش آب وبرق وگاز وتلفن فیش بانکی فاکتور خرید وفروش و.....لازم به ذکراست اسناد مثبته حتما نمی بایست چاپی ودارای شکل بخصوصی باشد.بلکه شکل اسناد متنوع وگاها دست نویس است.
دلایل اهمیت اسناد مثبته اینست که اولا مبنای تجزیه وتحلیل وثبت رویدادمالی دراسناد ومدارک ودفاتر قانونی می باشند وثانیا به منظور پیگیری های بعدی لازم می باشند.اسناد مثبته حتما بایستی واضح روشن وبدون خدشه باشد.
سند حسابداری:نظربه اهمیت ثبت صحیح بدون خدشه وقلم خوردگی رویدادهای مالی دردفاتر قانونی لازم است بعد از تجزیه وتحلیل رویداد مالی وقبل از ثبت رویدادمالی در دفاتر قانونی رویدادمالی رادر یک فرم پیش نویس به نام سند حسابداری ثبت کنیم تاپس از وصول اطمینان ازدرستی ثبت مذکور رویداد را به دفاتر قانونی انتقال دهیم.بنابراین سند حسابداری برگه ای است که درآن رویدادهای مالی بعد ازتجزیه وتحلیل وقبل از ورود به دفاتر قانونی ثبت می شوند.در واقع رویداد مالی واقع می شود ،اسناد مثبته مرتبط جمع آوری می شود ،اسناد مثبته تجزیه وتحلیل می گردد. سند حسابداری تنظیم می گردد وسند حسابداری تایید می گردد ودرنهایت سند به دفاتر قانونی انتقال می یابد.سند حسابداری به سند روزنامه نیز مرسوم می باشد .لازم به ذکر است تنظیم ونگهداری سند حسابداری الزامی نیست.درواقع سند حسابداری پیش نویس دفاتر روزنامه وکل است.
دفاتر موسسه :دفاتر موسسات به 2 دسته تقسیم مشود :دفاتر رسمی (قانونی) – دفاترغیررسمی (کمکی)
دفاتر رسمی شامل دفترروزنامه(ثبت اولیه) ، دفتر کل (ثبت نهایی) ، دفتر دارایی ، دفتر کپیه.
دفاتر غیررسمی هم شامل دفتر معین ،دفتر خرید ،دفتر فروش ، دریافتی صندوق ، پرداختی صندوق و...... می باشد.
دفتر روزنامه :عبارت است از دفتری که رویدادهای مالی روزانه وبه ترتیب تاریخ وقوع درآنها ثبت می شوند.
دفتر کل :دفتری است که درآن مجموعه حسابهای یک موسسه به تفکیک نگداری می شوند ودفتر کل اصلیترین دفتر قانونی موسسه است ومعمولا ترازآزمایشی ،سود (زیان) ، صورت سرمایه وترازنامه ازروی آن تنظیم می شود.
درآمد : بهای خدمات انجام شده برای مشتریان که یا دریافت شده ویا وصول آن به آیند موکول می گردد.درحسابداری کلیه حسابداران ملزمند درآمد را به محض انجام کارشناسایی وثبت کنند.چه بهای آن دریافت شود وچه بهای آن به آینده موکول گردد که این اصل را اصل تحقق درآمد می نامند.
سه شکل ثبت درآمد:
1) ثبت انجام خدمت ودریافت بهای آن :
بانک ****
درآمد ****
2 ) ثبت انجام خدمت که بهای آن درآینده موکول می شود:
حسابهای دریافتنی ****
درآمد ****
3 ) ثبت انجام خدمت ازمحل وصولی های قبلی:
پیش دریافت درآمد ****
درآمد ****
هزینه :مخارجی که موسسات بابت کسب درآمد متحمل می شوند اصطلاحا هزینه نامیده می شوند.هزینه به 3 شکل انجام می گیرند :
1 ) هزینه های نقدی:
هزینه حقوق ****
نقدوبانک ****
2 ) هزینه های غیرنقدی:
هزینه حقوق ****
حقوق پرداختنی ****
3 ) هزینه های از محل پیش پرداختها:
هزینه اجاره ****
پیش پرداخت اجاره ****
قاعده: کل پیش پرداخت ها دارایی بوده وکل پیش دریافت ها بدهی محسوب می شوند.
هزینه ها به محض تحمل می بایستی ثبت شود چه بهای آنها پرداخت شود وچه بهای پرداخت آنها به آینده موکول گردد.اصل مقابله درآمد با هزینه که به این اصل که به اصل تطابق نیز مرسوم است ونام دیگر آن اصل وضع هزینه های یک دوره از درآمدهای همان دوره نیز می باشد بیانگراین معناست که کلیه درآمدهای کسب شده دریک دوره مالی با تمامی هزینه های تحمل شده درهمان دوره مالی می بایستی مقابله شود
تعریف سود وزیان:صورتحساب سود وزیان یک صورت حساب مالی است که درآن کلیه درآمدهای کسب شده دریکدوره مالی با کلیه هزیه های انجام شده درهمان دوره مالی مقابله می شود .نتیجه سودوزیان به 3 شکل مشخص می گردد.
سود ویژه = درآمد> هزینه ها
زیان ویژه = درآمد<هزینه ها
نه سود نه زیان سربه سر= درآمد = هزینه ها
صورت حساب سودوزیان برای یک دوره مالی تهیه وتنظیم می شود درحالی که ترازنامه دریک تاریخ مشخص وضعیت مالی موسسه را نشان می دهد.
دفتر معین: در برخی موارد حسابداران به اصلاعاتی جزئی تر از آنچه که در دفتر کل ثبت شده نیازدارند این اطلاعات جزئی را در دفتری کمکی به نام دفتر معین ثبت می کنند.پس دفتر معین دفتری است که بعضی از سرفصل های دفتر کل راتشریح می کند.
اصلاح حسابها : در حسابداری در پایان دوره مالی مانده برخی از حسابها می بایستی اصلاح وتعدیل گردد.اصلاح حسابها به منظور رعایت اصل وضع هزینه های یک دوره از درآمدهای همان دوره انجام می شود ودریک موسسه خدماتی حسابها به دو گروه زیر طبقه بندی می شود:
حسابهای دائمی : مانده حسابهای دائمی از یک دوره مالی به دوره مالی بعد انتقال می یابد.که این حسابها شامل موارد زیر می باشد: دارایی ، بدهی ، سرمایه
حسابهای موقت : به مجموعه حسابهایی گفته می شود که به یک دوره مالی به خصوص مربوط می شود وبه دوره های مالی قبل وبعد مربوط نمی شود. وشامل موارد زیل می شود:
درآمد و هزینه ، برداشت ، خلاصه سود وزیان
حسابهای مختلط : به حسابهایی گفته می شوند که قسمتی ازآنها دائمی وقسمتی موقت است .درواقع بخشی از آنها سودوزیانی وبخشی دیگر ترازنامه ای اند.و مهمترین آنها عبارتند از:
- پیش پرداختها که منقضی شده آن در سرفصل هزینه های باید قرار بگیرد و منقضی نشده آن جزء دارایی های می باشد.
- پیش دریافتها که در پایان دوره مالی به دو بخش تقسیم می شوند : یکی بخش تحقق یافته (درآمد) ودیگری بخش تحقق نیافته ( بدهی )
- ملزومات یک حساب مختلط است که مانده آن در 29 اسقند می بایست در اصلاح حسابها که بعد توضیح خواهیم داد اصلاح شود ودر واقع ملزومات مصرف شده جزء هزینه و مصرف نشده آن کماکان جزء دارایی می باشد.
سیستم حسابداری نقدی: تمامی رویدادهای مالی هنگام شناسایی ودرصورت دریافت یا پرداخت وجه ثبت می شوند.دراین سیستم درآمدهای نسیه وهزینه های نسیه ثبت نمی شوند.
سیستم حسابداری تعهدی : رویدادهای مالی نقدی وغیرنقدی ثبت ومنعکس می شود.سیستم حسابداری متداول در دنیای امروز سیستم حسابداری تعهدی می باشد.
درس پنجم : (کلیه ثبت ها طی دوره مالی درواحدهای خدماتی )
1) ثبت سرمایه گذاری اولیه (همونطور که قبلا گفتیم ) :
بانک ****
سرمایه ****
2) ثبت دریافت وام :
بانک ****
وام پرداختنی ****
3) ثبت خرید دارایی ها از قبیل آپارتمان ، ملزومات ، وسائط نقلیه ، اثاثه و...
دارایی مربوط ****
بانک / حسابهای پرداختنی ****
نکته : درثبت فوق درقسمت بستانکار دو حساب را نوشته ایم ومنظور آن است که درصورت خرید نقدی داراییها حساب بانک و درصورت خرید نسیه دارایی حساب ، حسابهای پرداختنی یا بستانکاران ،بستانکار می گردد.
4) ثبت بازپرداخت بدهی و وام دریافتی:
حسابهای/ وام پرداختنی ****
بانک ****
5) ثبت وصول مطالبات ( حسابهای دریافتنی ):
بانک ****
حسابهای دریافتنی ****
6) ثبت برداشت :
برداشت ****
بانک / صندوق ****
7) ثبت فروش دارایی ها :
بانک/حسابهای دریافتنی ****
دارایی مربوطه ****
8) ثبت ارائه خدمات به صورت نقد ونسیه :
بانک / حسابهای پرداختنی ****
درآمد ****
9) ثبت دریافت خدمات به صورت نقد ونسیه :
هزینه مربوطه ****
بانک / حسابهای پرداختنی ****
10) ثبت پیش پرداختها :
پیش پرداخت مربوطه ****
بانک ****
11) ثبت پیش دریافت ها :
بانک ****
پیش دریافت مربوطه ****
12) ثبت سرمایه گذاری مجدد:
بانک ****
سرمایه ****
اصلاح حسابها
همونطور كه كه در درس دوم ملاحظه نموديد در مرحله هشتم چرخه حسابداري وبعد از ترازآزمايشي كه به زودي به صورت كامل توضيح داده خواهد شد ودرپايان دوره مالي مرحله اصلاح حسابها وجود دارد لذا اين مبحث رو اينگونه آغاز مي كنيم كه بين تراز آزمايشي وتراز آزمايشي اصلاح شده مرحله اي به نام اصلاح حسابها وجوددارد كه دراين مرحله يكسري ثبت هاي اصلاحي ازبابت يكسري موارد ازجمله هزينه ها ودرآمدهاي ثبت نشده (همانند هزينه حقوقي كه فراموش شده باشد) – اصلاح حسابهاي پيش پرداختها (اعم از پيش پرداخت بيمه واجاره) – ذخيره مطالبات مشكوك الوصول – استهلاك انباشته دارايي هاي ثابت. والبته قبل ازاينكه اين موارد اصلاح حساب موجودي كالاي ابتداوپايان دوره درسيستم ثبت دائمي حسابداري شركت هاي بازرگاني كه به صورت كامل در درس هاي آتي ودرقسمت حسابداري شركتها توضيح داده خواهدشد.
خب از هزينه ها ودرآمدهاي ثبت نشده درپايان سال مالي قبل از بستن حسابها وبعد از بستن حسابها شروع مي كنيم.در رابطه با هزينه هاي ثبت نشده قبل از بستن حسابها مي تونيم با2مثال شروع كنيم .يكي درمورد هزينه ملزومات مصرفي ويكي در رابطه با هزينه حقوق پرداختني كه درمورد ملزومات بايد گفت كه درپايان دوره مالي حسابداران با توجه به بررسي هاي به عمل آمده مشخص مي نمايند كه يكسري ازملزومات (خودكار كاغذ دفتر و....) از بين رفته و حالا به دليل خرابي پايان عمر ودلايل ديگر .كه مي بايست حسابداران اين ملزومات مصرف شده در طي دوره را ازحساب ملزومات خارج نمايند.كه جهت اين امر حساب ملزومات بستانكار وهزينه ملزومات بدهكار شود.
هزينه ملزومات ****
ملزومات ****
شرح :ثبت خروج ملزومات مصرفي وحساب هزينه گرفتن آن.
حال به هزينه حقوق پرداخت نشده طي دوره مي پردازيم.مثلا درپايان دوره مشخص مي شود كه يكي از كاركنان حقوق خودرا دريافت ننموده است.كهدر اين صورت بايد ثبت زيرانجام پذيرد:
هزينه حقوق ****
حقوق پرداختني ****
شرح : ثبت شناسايي حقوق پرداخت نشده طي دوره.
كه درزمان پرداخت مي بايست حساب حقوق پرداختني بدهكار وحساب بانك/صندوق بستانكار گردد.
اصلاح حسابها/قسمت دوم
(درآمد - پیش دریافت - پیش پرداخت )
خب مبحث اصلاح حسابها رو باهم ادامه می دیم.البته این مبحث خیلی زیاده ، هنوز اول راهیم ولی سعی می کنم حداکثر طی 2 درس آینده این مبحثو به بهترین نحو به پابان برسونم.
اینطوری شروع می کنم این درسو که همونطور که یکی از اصلاحات حساب رو در پایان دوره مالی گفتیم حال به اصلاح حساب درآمد می پردازیم یعنی درآمدهایی که در طول دوره مالی ثبت نشده ودرپایان هر دوره مالی مشخص شده اند .خب مثلا درآمدخدمات رو ماثبت نکردیم ودرپایان دوره مالی می بایست دراصلاح حساب ها به اینگونه عمل می نمائیم.
حسابهای دریافتنی ****
درآمد خدمات ****
شرح : ثبت اصلاح حساب درآمد خدمات.
خب اینم از این ،بریم سریکی دیگه از موارد اصلاح حسابها .پیش دریافت ها یکی دیگه از اصلاحات حساب می باشد.عمده پیش دریافت ها درحساب درآمد است .پیش دریافت چیست ؟ همونطور که طی دروس قبل گفتیم پیش دریافت ها زمانی وقوع می یابند که مثلا زمانی که درآمدی شکل نگرفته وموسسه قبل از اینکه ارائه خدمات نماید، مبلغی را دریافت نماید واز این بابت بانک بدهکار وپیش دریافت درآمد که به درآمد تبدیل شده رو با توجه به میزان ارائه خدمات درآمدی مربوطه وتاریخ قرارداد درآمد مربوطه وحساب کردن آن می بایست پیش دریافت درآمد را بدهکار ودرآمد را بستانکار نمائیم.
پیش دریافت درآمد ****
درآمد ****
یکی دیگه از اصلاحات حساب پیش پرداخت ها می باشد که تقریبا مثل پیش دریافت ها باهاشون برخورد می کنیم البته با این تفاوت که پیش دریافت مربوط به درآمد وپیش پرداخت مربوط به هزینه است.پیش دریافت هزینه ها نیز همونطور که گفتیم به این شکل می باشد که زمانی که درقبال دریافت خدمات از قبل پول آن را می پردازیم.(مثلا)
پیش پرداخت اجاره *****
بانک *****
درپایان دوره مالی می بایست مقدار هزینه ای که از بابت آن پیش پزداخت ایجاد گردیده ،شناسایی می گردد وثبت آن به این شکل می باشد:
هزینه اجاره ****
پیش پرداخت اجاره ****
اصلاح حسابها / قسمت سوم
(مبحث مطالبات + چگونگی روش ایجاد ذخیره برای مطالبات )
در ادامه این مبحث به چگونگی ایجاد ذخیره مطالبات مشکوک الوصول ومطالبات سوخت شده در پایان دوره مالی می پردازیم.مطالبات ازنظر امکان وصول یا عدم وصول به 3 دسته تقسیم میشه :
الف ) حتمی الوصول : حتما وصول می شوند وامکان عدم وصول آنها صفر است.
ب ) لاوصول : امکان وصول آنها تقریبا صفر وناممکن است.
ج ) مشکوک الوصول :دروصول یاعدم وصول آنها مشکوک ومردودیم.
شیوه های حذف مطالبات سوخت شده از دفاتر وحسابها:
الف ) روش حذف مستقیم مطالبات سوخت شده.
ب ) روش استفاده از حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول.
روش حذف مستقیم : دراین روش هرگاه تمام یا قسمتی از مطالبات موسسه سوخت شده واز دفاتر حذف شود ثبت زیر در دفاتر انجام می شود.
هزینه مطالبات سوخت شده ****
حسابهای دریافتنی ****
هزینه مطالبات سوخت شده درپایان دوره در ردیف سایر هزینه ها وبه سود ( زیان) بسته می شود.مطابق این روش هرگاه مطالبات سوخت شده ای که از دفاتر حذف شده اند مجددا وصول شوند لازم است ثبت های زیر صورت پذیرد:
ثبت امکان وصول مطالبات سوخت شده :
حسابهای دریافتنی ****
هزینه مطالبات سوخت شده *****
ثبت وصول آن مطالبات :
صندوق/بانک ****
حسابهای دریافتنی ****
حال در صورت وصول این مطالبات سوخت شده در سال یا سالهای مالی بعد از دوره مالی می بایست ثبت زیر انجام شود:
ثبت احیای مجدد مطالبات سوخت شده:
حسابهای دریافتنی ****
سایر درآمدها ****
و جهت وصول آن ثبت زیر:
صندوق/بانک ****
حسابهای دریافتنی ****
روش حذف مستقیم روش ساده ای است که در بسیاری از موسسا ت کوچک قابل اجرا است ولی با اصول حسابداری مغایراست .این روش دواصل واقعیت وتطابق را خدشه دار می کنه یعنی اصول را در نظر نمی گیرد.
تذکر:درتمام موسسات بزرگ وکوچک درسال اول تاسیس روش مورد استفاده برای حذف مطالبات سوخت شده روش حذف مستقیم است.
روش حذف مطالبات سوخت شده با استفاده از حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول : مطابق این روش هرگاه تمام یا قسمتی ازمطالبات موسسه ای سوخت شود جهت حذف آن حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول بدهکار و حسابهای دریافتنی را بستانکار می کنیم.
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول ****
حسابهای دریافتنی ****
براساس این روش هرگاه مطالبات سوخت شده قبلی مجددا وصول شوند ( چه در این دوره مالی وچه در دوره های ملی آتی ) لازم است ثبت ها زیر انجام شوند:
ثبت احیای مجدد مطالبات سوخت شده باتوجه به این روش:
حسابهای دریافتنی ****
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول ****
ثبت وصول آن مطالبات :
بانک/صندوق ****
حسابهای دریافتنی ****
به چهار روش امکان پذیر است :
الف ) روش درصدی از حسابهای دریافتنی
ب ) روش روش درصدی از فروش های نسیه
ج ) روش تجزیه سنی حسابهای دریافتنی
د ) روش بررسی موردی
الف ) روش درصدی از حسابهای دریافتنی :
براساس این روش رپایان دوره مالی معمولا درصدی از حسابهای دریافتنی باتوجه به تجارب سالهای گذشته به عنوان ذخیره مطالبات مشکوک الوصول اختصاص می یابد.
مثال: مانده حسابهای دریافتنی موسسه بازرگانی ایران درپایان دوره مالی 14000000 ریال است .این موسسه همه ساله معادل 5 درصد مانده حسابهای دریافتنی خود برای مطالبات مشکوک الوصول ذخیره ذر نظر می گیرد .مطلوب است محاسبه وثبت ذخیره لازم برای حسابهای دریافتنی ؟
700000=5% * 14000000
هزینه مطالبات مشکوک الوصول 700000
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول 700000
تذکر اول : هزینه مطاالبات مشکوک الوصول یک حساب موقت وسود وزیانی است ولازم است درپایان دوره مالی به منظور رعایت اصل تطابق (تخصیص ) باید به سود/زیان بسته شود.این هزینه در دردیف هزینه های عمومی واداری به سود وزیان منتقل میشود.
تذکر دوم : حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول دارای مانده بستانکار است وبه منظور رعایت اصل واقعیت می بایستی درترازنامه درردیف داراییهای جاری به صورت کاهنده درزیر حساب های دریافتنی نوشته شود.
ب ) روش روش درصدی از فروش های نسیه :
مطابق این روش درپایان دوره مالی درصدی ازفروش های نسیه موسسه جهت مطالبات مشکوک الوصول درنظر گرفته میشود.
مثال : مجموع فروش های سالانه موسسه ای 16000000 ریال است که 30درصد آن نقدومابقی نسیه است .این موسسه همه ساله معادل 3 درصد فروش های نسیه خود رابرای مطالبات مشکوک الوصول ذخیره درنظر می گیرد.مطلوب است محاسبه وثبت ذخیره لازم ؟
11200000=70% * 16000000
336000= 3% * 11200000
هزینه مطالبات مشکوک الوصول 336000
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول 336000
ج ) روش تجزیه سنی حسابهای دریافتنی :
دراین روش عمر حسابهای دریافتنی مورد بررسی قرار می گیرد .معمولا احتمال وصول مطالباتی که مدت زمانطولانی ازسررسیدشان سپری شده است کم وغالبا ناممکن است.
مثال : موسسه ای جهت درنظر گرفتن ذخیره مطالبات مشکوک الوصول روش تجزیه سنی را مورد استفاده قرار می دهند .جدول زیر حسابهای دریافتنی موسسه همچنین مدت سپری شده از سررسید را نشان می دهند.
?
جواب :
100=5% * 2000
500=10 % * 5000
200= 20 % * 1000
2000=50 % * 4000
2800= 100 + 500 + 200 + 2000
هزینه مطالبات مشکوک الوصول 2800
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول 2800
تعدیل مانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول در پایان دوره مالی به این شکل است که : این حساب یک حساب دائمی وترازنامه ای است یعنی مانده حساب ذخیره مطالبات مشکوک الوصول درپایان دوره مالی می بایستی تعدیل وبه روز شود سپس به دوره مالی بعد انتقال یابد.
د ) روش بررسی موردی :
تقریبا بهترین روش برای محاسبه ذخیره لازم برای مطالبات مشکوک الوصول به این صورت است که حسابهای دریافتنی موسسه مورد به مورد تجزیه وتحلیل شده وبرای هریک میزان مشخصی جهت مطالبات مشکوک الوصول منظور می گیرد.
مثال : جدول زیر حسابهای دریافتنی موسسه ای را به تفکیک نشان می دهد .همچنین درصدلازم برای مطالبات مشکوک الوصول نیز مطرح شده است .باتوجه به اطلاعات مطرح شده مطلوب است محاسبه ذخیره لازم برای مطالبات مشکوک الوصول ؟
درصد امکان وصول
مبلغ طلب
نام مشتری
100%
ريال 1,200,000
موسسه رهنما
75%
ريال 800,000
سعیدی
90%
ريال 500,000
حمیدی
80%
ريال 1,000,000
مرادی
100%
ريال 1,500,000
بازرگانی کاوه
جواب :
200000= 25% * 800000
50000= 10% * 500000
200000= 20 % * 1000000
450000 = 200000 + 50000 + 200000
هزینه مطالبات مشکوک الوصول 450000
ذخیره مطالبات مشکوک الوصول 450000
اصلاح حسابها / قسمت چهارم
(چگونگی استهلاک گیری داراییهای ثابت )
خب درآخرین قسمت مبحث اصلاح حسابها به اصلاح حساب دارایی های ثابت می پردازیم.برای تحقق این امر می بایست ابتدا توضیحات مختصری در خصوص داراییهای ثابت بدیم . (قابل ذکر است به زودی نسبت به ارائه مبحث کامل داراییهای ثابت اقدام خواهیم کرد)
دارایی های ثابت به دارایی هایی گفته می شود که به طور نسبی دارای عمر طولانی هستند ودرجزیان عادی عملیات موسسات مورد استفاده قرار می گیرند.این دارایی ها صرفا به منظور استفاده موسسات تهیه شده وبه منظور سرمایه گذاری وفروش مجدد تحصیل نشده است. دارایی های ثابت را به اساس مختلفی مثل دارایی های غیرجاری ، دارایی های سرمایه ای وماشین آلات وتجهیزات نیز می نامند.
دارایی های ثابت به 2 دسته کلی تقسیم می شوند:
الف ) دارایی های ثابت مشهود : دارایی موجودیت فیزیکی وملموس بوده وقابل رویت هستند مثل زمین ، ساختمان و...
ب ) دارایی های ثابت نامشهود: دارایی موجودیت ملموس نبوده وقابل مشاهده ورویت نیستند مثل سرقفلی حق الامتیاز و...
دارایی های ثابت مشهود به 2 دسته استهلاک پذیر واستهلاک ناپذیر تقسیم بندی میشوند.تنها دارایی ثابت مشهود استهلاک ناپذیر زمین است.البته مشروط به اینکه به عنوان دارایی نقصان پذیر مورد توجه قرار نگیرد ( مثلا زمینی که مورد استفاده به عنوان معدن قرار می گیرد).
دارایی های ثابت نامشهود به دو دسته کلی استهلاک پذیر مثل حق التالیف وحق الاختراع واستهلاک ناپذیر مثل علائم تجاری وسرقفلی می باشد.
استهلاک دارایی های ثابت
کاهش تدریجی ارزش دارایی های ثابت در طی سالهای عمر مفید که براثر عواملی چون کهنه شدن ،فرسوده شدن ، ،از مد افتادن ومنسوخ شدن ایجاد میشود این کاهش تدریجی عمدتا استهلاک نامیده می شود.درپایان دوره مالی براساس روشهایی که خواهیم گفت این هزینه محاسبه می شود (هزینه استهلاک دارایی ثابت)ودرحسابهای هردوره مالی منعکس می شود.نحوه ثبت آن نیز به این صورت است که حساب هزینه استهلاک رابدهکار نموده وحساب استهلاک انباشته را که حساب کاهنده دارایی های ثابت می باشد بستانکار می کنند :
هزینه استهلاک دارایی ثابت ****
استهلاک انباشته دارایی ثابت ****
شرح: ثبت محاسبه استهلاک فلان دارایی ثابت .
حساب هزینه استهلاک داراییهای ثابت ، درپایان دوره مالی به همراه سایر هزینه های به حساب سود/ زیان منتقل می شود،ولی حساب استهلاک انباشته ،جزو حسابهای دائم است وبه سال بعدی انتقال می یابد ودر ترازنامه درقسمت دارایی ها و به عنوان یک حساب کاهنده از همان دارایی ثابت مربوط به خودش گنجانده می شود.
عوامل موثر در تعیین استهلاک :
دارایی های ثابت به هنگام تحصیل آن ، دارای قیمت تمام شده ای می باشد که واقعی است ودردفاتر ثبت میشود.لیکن سایر عواملی که درتعیین استهلاک موثر می باشند تخمینی هستند.یکی از این عوامل ، عمر مفید می باشد وبه دوره ای اطلاق می شود که می توان از یک دارایی ثابت استفاده کرد.عمرمفید می تواند برحسب سال ، ماه ، روز یا ساعت باشد.
یکی دیگر از عوامل یادشده ارزش اسقاط می باشد وآن عبارت است از ارزشی که یک دارایی ثابت پس از اتمام عمر مفید دارا می باشد.بنابراین درمحاسبه استهلاک ،سه عامل باید مورد توجه قرار گیرد که عبارتند از:
الف ) بهای تمام شده دارایی ثابت (واقعی )
ب ) عمرمفید ( تخمینی )
ج ) ارزش اسقاط ( تخمینی )
همانطور که مشادهمی کنید ارزش اسقاط وسالهای عمر مفید به طور تخمین تعیین می شود.
در برآورد عمرمفید باید یه سری نکات مورد توجه قرار بگیره واونم اینه که :
الف ) کسانی که از دارایی استفاده می کنند مشخص باشند.
ب ) کاربرد دارایی به صورتی باشد که به هنگام تحصیل دارایی منظور نظر بوده است.
ج ) خط مشی موسسه برای تعمیر ونگهداری دارایی درمدت استفاده مشخص باشد.
روش های محاسبه (استهلاک دارایی های ثابت )
الف ) روش خط مستقیم یا اقساط مساوی :
دراین روش میزان هزینه استهلادر طی عمر مفید یکسان می باشد و2 روش سالهای عمر مفید و روش درصدی از قیمت تمام شده تقسیم می شود.
ب ) روش متغیربودن هزینه :
دراین روش میزا ن هزینه استهلاک باساعات کارکرد یا میزان تولید تناسب دارد.که این روش هم به دو روش متغیر بودن هزینه براساس تولید و ساعات کارکرد تقسیم میشه.
ج ) روش نزولی :
دراین روش میزان هزینه استهلاک بیشتر درسال اول وکاهش تدریجی آن درطی سالهای بعد مورد توجه می باشد.روش مجموع سنوات وروش مانده نزولی که به آن درصدی از ارزش دفتری نیز می گویند از انواع (روش نزولی ) می باشند.
د ) روش استهلاک براساس نظریه های سرمایه گذاری :
دراین روش ، مبلغ پرداخت شده برای خرید دارایی درحکم مبلغی خواهد بود که سرمایه گذاری شده است ودرطول عمر مفید دارایی بازده معادل اصل سرمایه گذاری واستفاده ای که ازآن انتظار می رود مورد توجه قرار می گیرد.
خب ادامه بمونه در قسمت پایانی استهلاگ گیری
تراز آرمایشی اصلاح شده
خوب بالاخره بعداز یک وقفه تقریبا یکماهه به ادامه آموزشهای حسابدار جوان می پردازیم بعد از مانده گیری از دفاتر کل و اقدام به اصلاح حسابهاکه کاملا توضیح داده شد می بایست به تراز آزمایشی اصلاح شده بپردازیم . البته می بایست به این نکته اشاره کرد که ما یک تراز آزمایشی دیگر نیز داریم که در واقع قبل از اصلاح حسابها آن را تهیه می کنیم . اما در اینجا می بایست حتما نام (تراز آزمایشی اصلاح شده ) قید گردد. تفاوت این دو تراز آزمایشی ( اصلاح شده و اصلاح نشده )تنها در این است که در تراز آزمایشی اصلاح شده ایی که اصلاحات حسابرسی را که انجام داده ایم به غیر از استهلاک انباشته دارایی های ثابت وموارد مشکوک الوصول راقید می نماییم . تراز آزمایشی در واحدهای خدماتی ، بازرگانی و تولیدی متفاوت است که ما در اینجا تنها به تراز آزمایشی واحدهای خدماتی و بازرگانی می پردازیم و واحد های تولیدی را در آینده ایی نزدیک توضیح خواهیم داد.
تراز آزمایشی اصلاح شده در واحدهای خدماتی :
در تراز آزمایشی اصلاح شده واحدهای خدماتی ابتدا می بایست دارایی ها ، بدهی ها و بعد سرمایه و برداشت و بعد از آن کلیه در آمدها و هزینه ها ثبت گردد.
دارایی ها
بدهی ها
سرمایه
برداشت
کلیه درآمدها
کلیه هزینه ها
تراز آزمایشی اصلاح شده در واحدهای بازرگانی :
در واحد های بازرگانی به دلیل اینکه مامی توانیم از یکی از دو روش ثبت دائمی وار موادی ( که در درس بعد توضیح داده خواهد شد) استفاده نمائیم بنا براین هرکدام از آنها بشکل زیر است .
تراز آزمایشی اصلاح شده واحدهای بازرگانی به روش ثبت ادواری :
دارایی ها
بدهی ها
سرمایه
برداشت
خلاصه سود وزیان
فروش
برگشت از فروش وتخفیفات
تخفیفات نقدی فروش
خرید
هزینه حمل کالای خریداری شده
برگشت از خرید وتخفیفات
تخفیفات نقدی خرید
کلیه هزینه ها
تراز آزمایشی اصلاح شده واحدهای بازرگانی به روش ثبت دائمی :
دارایی ها
بدهی ها
سرمایه
برداشت
فروش
تخفیفات نقدی فروش
بهای تمام شده کالای فروش رفته
کلیه هزینه ها
در درس بعدی به روش های ثبت ادواری ودائمی در واحدهای بازرگانی به صورت کامل خواهیم پرداخت
تفاوت سند حسابداری با دفتر روزنامه
در ارتباط با این موضوع باید اینچنین گفت که دفتر روزنامه جزء دفاتر قانونی یک واحد به حساب می آید که می بایست در ابتدای سال مالی و پایان سال مالی به ترتیب برای شروع سال مالی جدید و جهت حسابرسی مالیاتی در پایان سال به اداره دارایی تحویل شود.مجموعه کارهایی که در آن نیز ابعاد حسابداری نیز مشخص می شود را می بایست ثبت کرد وثبت آن در دفتر روزنامه نیز بایستی انجام پذیرد.در تمام ادارات و شرکت های دولتی وغیر دفتر روزنامه می بایست به صورت دستی باشد تا همانطور که گفته شد به عنوان دفتری قانونی به اداره دارایی تحویل گردد.اما سند حسابداری همانطور که می دانید از لحاظ ساختار ثبتی دقیقا عین دفتر روزنامه می باشد با این تفاوت ها که جزء دفاتر قانونی محسوب نمی شود واینکه در واقع سند حسابداری جهت پیوست ضمائم به کار می رود. یعنی به طور مثال فیش تلفن را به روش تعهدی می بایست در دفتر روزنامه وسند حسابداری به این صورت که هزینه تلفن را بدهکار ودر مقابل حسابهای پرداختنی را بستانکار ثبت نمائیم و حال اینکه خود فیش را می بایست به پیوست سند حسابداری قرار داد و در واقع جزئیات هر ثبتی همیشه به پیوست اسناد قابل مشاهده و دسترسی هستند.ضمن اینکه در پایان هر سند حسابداری که معمولا امروزه به صورت نرم افزاری می باشد یعنی در نرم افزارهای کامپیوتری ثبت وپرینت گرفته می شود، نام مدیر عامل یا مدیر کل یا رئیس شرکت ودر واقع رئیس مربوطه وغیره......... ثبت می گردد که می بایست به امضاء آنان برسد.مثلا در شرکت پست به شکل ذیل در پایان یک سند حسابداری اسامی مسئولین ذیربط جهت امضاء سند درج می گردد :
رضا رضایی امیر امیریان جعفر جعفری ایمان ایمانی
مدیر کل پست استان عامل ذیحساب ممیز اسناد تنظیم کننده
**نوشته شده درمورخ 1399/01/25 توسط مهندس میلادرحمتی کارشناس امور مالی و مالیاتی**
Iranian Institute of Certified Accountants
Iranian Institute of Certified Accountants
iica.ir
