یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری در استان هرمزگان «قلعه پرتغالی‌ها» است که ازدوران استعماری پرتغال تعدادی قلعه در سواحل و جزایر جنوبی ایران جای مانده است و امروزه تبدیل به آثار تاریخی ارزشمندی شده است.
این قلعه‌ها با پیشینه تاریخی ۵۰۰ ساله و با معماری خاص تقریباً در بیشتر مناطق حاشیه خلیج فارس از جمله بندر قشم، کنگ، عمان، رأس الخیمه، قشم و جزیره هرمز وجود دارند.
بندر کنگ که قدمتی طولانی دارد یکی از شهرهای بندر لنگه به حساب می‌آید و در استان هرمزگان واقع شده است.این شهر مکانی برای تجار بود و کشتی‌های بزرگی نیز در آن پهلو می‌گرفتند که از آنها برای تجارت به هند، بصره، ممباسا و کشور‌های آفریقایی استفاده می‌شد. تجار این منطقه خرما، الورد، المستکی، جوز، لوز و سجاده به کشور‌های مقصد می‌بردند و از آنجا نیز چوب، چای و پارچه وارد می‌کردند. تجار در بندرکنگ منازلی را نیز برای خودشان ساخته بودند که اغلب این خانه‌ها از سنگ و گچ ساخته شده بود و در بالای آنها نیز بادگیر وجود داشت ،در آن سال ها شهر کنگ یکی از مراکز مهم دولت پرتغال بوده است.
در جلد دوم کتاب سمینار خلیج فارس همچنین درمورد اقامت پرتغالی ها در بندرکنگ نوشته اند: پس ازسقوط هرمز، چون پرتغالی ها از پس گرفتن آن جزیره به کلی مایوس شدند، با شاه عباس از در دوستی در آمدند و از آنچه در سواحل ایران داشتند رسماً چشم پوشیده و در عوض اجازه گرفتند در بندرکنگ که در هفت کیلومتری شمال شرقی بندرلنگه واقع بود قلعه و تجارتخانه ای بسازند و در بحرین به صید مروارید بپردازند.
آنچه معلوم است این ساختمان در گذشته قلعه مستحکمی بوده و در سفرنامه ها و کتب از آن یاد شده و بی شک محل گمرک و بارانداز و تجارتخانه پرتغالیان و هلندیان بوده و بازمانده قلعه پرتغالی است.
در زمانی که برتغالی ها تسلط بر خلیج فارس و منطقه داشتن، لنگرگاهی در کنگ ساخته بودند که کشتی های بزرگشان در آن لنگر می انداختند، همچنین قلعه بزرگی ساخته بودند که مقر حکومت آنها بود، آثار این قلعه در کنار دریا باقی مونده. وقتی که آب دریا مَد می یابد آب اطراف بقایای این قلعه رو فرا می گیره، اما وقتی که آب دریا در حالت جزر هستش، قسمتی بزرگی از قلعه نمایان می شه، این قلعه نزد مردم کنگ به قلعه برتغالیها معروفه.
قلعه پرتغالی ها پایگاه مهمی برای پرتغالی‌ها به منظور حفاظت از نیروها و تجهیزاتشان بوده است ، این قلعه‌ها با پلان چهار ضلعی نامنظم، دارای دیوارهای به قطر حدود ۳/۵ متر و برج‌هایی به ارتفاع حدود ۱۲ متر در چهار گوشه قلعه‌است. قلعه پرتغالی‌های کنگ شامل انبارهای اسلحه، آب انبار بزرگ، اتاق‌های سرباز خانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی، تالار است. در انتهای یکی از ستون های قلعه آثاری وجود داردکه نشان میدهد بالای این ستون قبلاً سقفی موجود بوده و یا با سنگ و ساروج به پایه دیگر متصل شده است.
منبع: راهنما سفر
