یکی از مواردی که در هنگام آغاز یک فعالیت اقتصادی و ثبت شرکت با آن روبرو خواهید شد تنظیم اساسنامه شرکت می باشد که در این مقاله تلاش شده است اطلاعاتی در این زمینه ارائه شود در نخستین گام به تعریفی از اصل اساسنامه و چیستی آن می پردازیم : در تعریف لغتی اساسنامه باید اشاره کرد که کلمه اساس نامه از دو بخش اساس و نامه تشکیل گردیده است و در لغت شناسی اساس به معنای پی ،پایه، بنیاد، شالوده، بن، بنیان، پیکره، اصل معنا تعریف شده است کلمه اساس نامه از تعریف لغتی خود دور نمی باشد ،اساسنامه در واقع سندی می باشد که به شرکت اعتبار می بخشد به موجب اینکه در آن اهدافی و نحوه دستیابی به این اهداف و خط مشی و سرمایه شرکت ،سهم شرکاء و وظایف آنان همچنین مواردی مانند تصمیم گیری در رابطه با انتخاب هیئت مدیره و مجامع عمومى و بازرسان شرکت و تعداد مدیران و نحوه انتخاب و مدت مأموریت و چگونگى تعیین جانشین مدیرانى که فوت یا استعفاء نموده و یا محجور و معزول مى‌شوند مشخص گردیده است. پس همانگونه که مشاهده فرمودید اساسنامه نقش بسیار مهمی در جهت گیری های اصلی شرکت و گامها و فعالیت های بعدی آن خواهد داشت و همانگونه برای افراد یک جامعه داشتن اوراق شناسایی حائز اهمیت می باشد و هویت آنان محسوب می شود اساسنامه نیز به نوعی معرف ماهیت کلی شرکت و هدف گیری های کلی آن می باشد. در تعریفی از دکتر جعفری لنگرودی آمده است: مقررات یا قراردادی که برای طرز کار یک جمعیت ( در حقوق عمومی یا خصوصی) مقرر و معین می شود مانند قانون اساسی و اساسنامه شرکتهای تجاری و انجمن ها. در میان انواع شرکتهای تجاری شرکت های سهامی عام و سهامی خاص لزوما می بایست دارای اساس نامه باشند.
۱. نام شرکت.
۲. موضوع فعالیت شرکت که به وضوح به آن اشاره می شود (تعیین فعالیت شرکت در اساسنامه بسیار حائز اهمیت می باشد در این رابطه مشاورین ثبت شرکت کیا آماده راهنمایی شما می باشند )
۳. مدت شرکت (محدود یا غیر محدود)
۴. مرکز اصلى شرکت و محل شعب آن در صورتى‌که تأسیس شعبه مورد نظر باشد
۵. مبلغ سرمایه شرکت و تعیین وجوه نقدى و غیرنقدى آن
۶. تعداد سهام بى‌نام و با نام و مبلغ اسمى آنها و هرگاه ایجاد سهام ممتاز مورد نظر باشد تعیین تعداد، خصوصیات و امتیازات این‌گونه سهام
۷. تعیین مبلغ پرداخت شده هر سهم و نحوه مطالبه بقیه اسمى هر سهم و مدتى که باید مطالبه شود که البته این مدت بیش از ۵ سال نمى‌باشد
۸. نحوه انتقال سهام با نام
۹. طریقه تبدیل سهام با نام به سهام بى‌نام و بالعکس
۱۰. در صورت پیش‌بینى امکان صدور اوراق قرضه، ذکر شرایط و ترتیب آنها
۱۱. شرایط و ترتیب افزایش و کاهش سرمایه شرکت
۱۲. مواقع و ترتیب دعوت مجامع
۱۳. مقررات راجع به حد نصاب لازم جهت تشکیل مجامع عمومى و ترتیب اداره آنها
۱۴. تعداد مدیران و طرز انتخاب و مدت مأموریت و نحوه تعیین جانشین براى مدیرانى که فوت نموده و یا استعفاء مى‌کنند یا به جهات قانون محجور، معزول و یا ممنوع مى‌گردند
۱۵. تعیین وظایف و حدود اختیارات مدیران
۱۶. تعداد سهام تضمینى که مدیران باید به صندوق شرکت بپردازند
۱۷. قید اینکه شرکت داراى چند نفر بازرس خواهد بود و نحوه انتخاب و مدت مأموریت آنها
۱۸. تعیین آغاز و پایان سال مالى شرکت و موعد تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان و تسلیم آن به بازرسان و مجمع عمومى سالانه
۱۹. نحوه انحلال اختیارى شرکت و ترتیب تصفیه امور آن
۲۰. چگونگى تغییر اساسنامه
