طبقه بندی های مختلفی برای انواع تورم وجود دارد، که هر کدام بر اساس معیارهای خاصی دسته بندی می شوند. در اینجا به دو دسته بندی رایج اشاره می کنم:
1. براساس سرعت افزایش قیمت ها:
تورم خزنده: نرخ تورم سالانه بین 1 تا 3 درصد، که به عنوان ایده‌آل‌ترین حالت تورم در نظر گرفته می‌شود.
تورم ملایم: نرخ تورم سالانه بین 3 تا 6 درصد، که نشان دهنده ثبات نسبی در اقتصاد است.
تورم در حال شتاب: نرخ تورم سالانه بین 6 تا 10 درصد، که می تواند نگرانی هایی را برای ثبات اقتصادی ایجاد کند.
تورم شدید: نرخ تورم سالانه بین 10 تا 20 درصد، که نشان دهنده بی‌ثباتی قابل توجه در اقتصاد است.
ابر تورم: نرخ تورم سالانه بیش از 20 درصد، که وضعیتی بسیار خطرناک و فلج کننده برای اقتصاد است.
انواع تورم
2. براساس علل ایجاد کننده:
تورم ناشی از تقاضا (فشار تقاضا): زمانی رخ می دهد که تقاضای کل برای کالاها و خدمات از عرضه آنها بیشتر باشد، که منجر به افزایش قیمت ها می شود.
تورم ناشی از هزینه (فشار هزینه): زمانی رخ می دهد که هزینه های تولید، مانند دستمزد مواد اولیه یا حمل و نقل، افزایش می یابد و در نتیجه قیمت ها برای مصرف کنندگان بالا می رود.
تورم ساختاری: به تورمی اطلاق می شود که ریشه در مشکلات ساختاری اقتصاد مانند ناکارایی، انحصار یا بوروکراسی دارد.
تورم وارداتی: زمانی رخ می دهد که افزایش قیمت ها در کشورهای دیگر از طریق تجارت به کشور داخل سرایت کند.
تورم انتظاری: زمانی رخ می دهد که مردم انتظار افزایش قیمت ها در آینده را داشته باشند، که این امر می تواند منجر به افزایش تقاضای کنونی و در نتیجه تورم بیشتر شود.
تورم پولی: زمانی رخ می دهد که بانک مرکزی پول بیشتری را به اقتصاد تزریق کند، که منجر به کاهش ارزش پول و افزایش قیمت ها می شود.
تورم ناشی از کسری بودجه: زمانی رخ می دهد که دولت پول بیشتری را از آنچه از طریق مالیات جمع آوری می کند، خرج می کند، که منجر به افزایش تقاضای پول و در نتیجه تورم می شود.
تورم ناشی از شوک: ناگهانی و غیر منتظره، مانند بلایای طبیعی یا جنگ، که می تواند منجر به اختلال در عرضه یا تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت ها شود.
سایر انواع تورم:
تورم بخش: نرخ تورم در یک بخش خاص از اقتصاد، مانند بخش مسکن یا بخش مواد غذایی.
تورم نقطه ای: افزایش ناگهانی قیمت یک کالای خاص یا خدمات.
تورم اساسی: نرخ تورم بدون احتساب قیمت های مواد غذایی و انرژی.
تورم تعدیل شده با دستمزد: نرخ تورم با در نظر گرفتن افزایش دستمزدها.
تورم ناخالص داخلی: نرخ تورم سنجیده شده با استفاده از شاخص قیمت ناخالص داخلی.
تورم ضمنی: نرخ تورم استخراج شده از اوراق قرضه دولتی.
تورم ریسک: نرخ تورمی که سرمایه گذاران برای محافظت از خود در برابر تورم آینده انتظار دارند.
به یاد داشته باشید که اینها فقط برخی از انواع تورم هستند و ممکن است طبقه بندی های دیگری نیز وجود داشته باشد.
درک انواع مختلف تورم برای تحلیل وضعیت اقتصادی و تصمیم گیری های آگاهانه مالی مهم است.
