نوشتن ذاتاً یک فرآیند خلاقانه است. به نظر می رسد این برای محقق علمی مناسب است، جایی که خلاقیت همراه با تفکر انتقادی کلید موفقیت است.افسوس که بسیاری از دانشمندان خود را نویسندگان شایسته ای نمی دانند و وظیفه نوشتن را هم ترسناک و سخت می دانند. برای آن دسته از خوانندگانی که در نوشتن مقاله برای مجلات علمی تجربه ندارند، یک راز وجود دارد: برای نوشتن یک مقاله علمی خوب، لازم نیست نویسنده خوبی باشید. دلیل آن این است: یک فرمول برای ساختار و سازماندهی یک مقاله علمی وجود دارد، به طوری که دانشمند/نویسنده بتواند بر آنچه که بهتر می داند – علم – تمرکز کند و کمتر نگران نوشتن باشد. در نوشتن مقالات علمی نباید کلمات را به طور سلیقه ای یا از روی احساسات انتخاب کرد چرا که قرار نیست شما یک داستان عاشقانه یا رمان جنایی بنویسید به همین دلیل باید به طور کامل بر روی فرمول مقاله نویسی و علم متمرکز شوید. در طول 350 سال گذشته، مجلات علمی سبک، ساختار و سازماندهی متمایزی را ایجاد کرده‌اند که فهمیدن آنچه را که از مقاله علمی نیاز دارند را برای نویسنده و خواننده آسان می‌کند: ارتباط موثر ایده های علمی. این را باید بدانید که مخاطب یک مقاله علمی همه ی مردم جامعه نیستند بلکه مقالات برای هدفی بزرگ و قشری خاصی از جامعه مانند مهندسان نوشته می شوند. یک جامعه علمی مشخص با پیش زمینه های مشخص و اهداف مشخص مهمترین و اصلی ترین مخاطبین یک مقاله علمی هستند. با پیروی از ساختار استاندارد و سازماندهی یک مقاله علمی پژوهشی، نویسنده از بسیاری جهات در محدودیت قرار می گیرد. اما این محدودیت‌ها باعث می‌شود نویسنده و خواننده روی محتوا تمرکز کنند، که اغلب منجر به مقاله بهتری می‌شود.
اکثریت قریب به اتفاق مقالات منتشر شده در مجلات علمی، امروزه از ساختار نسبتاً ساده ای پیروی می کنند. با برخی تغییرات، اکثر مقالات از قالبی به نام "IMRaD" استفاده می کنند:
Introduction // معرفی
Method (experiment, theory, design, model) // روش (آزمایش، نظریه، طراحی، مدل)
Results and Discussion // نتایج و بحث
Conclusions // نتیجه گیری
این قالب امروزه بسیار فراگیر است و کمتر مقاله ای پیدا می شود که از این قالب استفاده نکند. البته اشکال دیگری هم برای نوشتن یک مقاله وجود دارد اما پیروی از ساختار IMRaD دو مزیت اصلی دارد: سازماندهی محتوای مقاله را برای نویسنده آسان‌تر می‌کند، و یافتن اطلاعات مورد نظر را برای خواننده آسان‌تر می‌کند. در ادامه هر کدام از بخش های معرفی شده را بیشتر بررسی می کنیم
بخش مقدمه باید به دو سوال پاسخ دهد: "چی؟" و چرا؟" مقاله درباره چیست و چرا خواننده باید به آن اهمیت دهد؟ پاسخ به این دو سوال بسیار ضروری است. بنابراین، یک مقدمه باید خواننده را از موضوع مقاله آگاه کند و خواننده را برای ادامه خواندن ترغیب کند.
یک مقاله قبل از اینکه در یک مجله علمی منتشر شود باید چهار معیار زیر را داشته باشد:
از این چهار معیار، نویسنده باید بتواند به وضوح سه مورد از این معیارها را در مقدمه مقاله معرفی کند (نوع تحقیق، نتایج و اهمیت). کیفیت ضمنی است و باید نشان داده شود، نه اینکه صرفاً ادعا شود.
جریان اصلی مقدمه از موضوعات کلی شروع می شود و سپس به سمت خاص تر شدن می رود. به طور مشخص مقدمه مقاله پژوهشی از سه مرحله تشکیل شده است:
می توان از روش زیر برای نوشتن مقدمه در مقاله علوم مهندسی استفاده کرد:
و یا از روش زیر برای نوشتن مقدمه مقاله در زمینه علوم پایه استفاده کرد:
برخی از مقالات مقدمه را با ارائه طرح کلی مقاله به پایان می‌رسانند، اگرچه من طرفدار این سبک نیستم
برخی از مشکلات رایج در نوشتن مقدمه عبارتند از ارائه اطلاعات غیر ضروری (گفتن انچه که خواننده می داند یا نیازی به دانستن آن ندارد)، اغراق در اهمیت کار، یا ناتوانی در توضیح اینکه این مقاله در صدد است به چه سئوالاتی پاسخ دهد.
بخش روش کار، قلب پژوهشنامه و مقاله است. در اينجا با اين سؤالات روبرو مي شويد: از چه مسائلي استفاده كرديد و چه كرديد؟ بخش روشها بايد با يك توالي منطقي شرح دهد كه يك مطالعه چگونه طر ح ريزي و اجرا شده است و داده ها چگونه تحليل گرديده اند. تمامي موارد ذكر شده در اين بخش را به تفصيل توضيح دهيد. اين بخش بايد به گونه اي نوشته شود كه اگر محقق ديگري تصميم به تكرار كار شما گرفت براحتي بتواند مطالعه را عيناً و يا به شكل ديگري انجام دهد.
بخش روش کار از چند بخش فرعي تشكيل می شود:
نوع مطالعه اي كه در اين پژوهش استفاده شده بایستی بيان شود. (از نوع آزمايشي، غیر آزمایشی، پیمایشی و همبستگی)
در اين قسمت تعداد نمونه هاي شركت كننده در پژوهش (انسان ، حيوان و …) جنس ، سن و ساير اطلاعات لازم در باره آنها و نيز نحوه شركت دادن آنان بر پژوهش نوشته مي شوند. روش نمونه گيري يا علت حذف برخي نمونه ها نيز بايستي بيان شود. معيارهاي پذيرش و عدم پذيرش نمونه ها (including, exculding criteria) باید آورده شود.
در صورتي كه از مواد يا وسايل خاصي استفاده مي شود، از قبيل مواد شيميايي و داروها، به گونه اي كه ساير پژوهشگران بتوانند شرايطي دقيقاً مشابه به شرايط شما پديد آورند را ذكر كنيد.
در صورتي كه از نام تجارتي خاصی استفاده مي كنيد بايد نام شيميايي يا ماده فعال آن را در اولين قسمتي كه نامي از آن به ميان آمده به طور كامل ذكر كنيد. بعضي مجلات از شما مي خواهند كه نام و نشاني تهيه كننده يا سازنده مواد را در مقاله بيان كنيد. همواره مقدار دقيق دوز داروها را بگوئيد، همچنين ذكر كنيد كه محلولها را با چه غلظتي و چگونه تهيه كرده ايد.
در اين جا ابزارهاي پژوهش بيان مي شود. منظور دستگاهها، ابزارآلات، آزمونها، پرسش نامه و نظاير آن مي باشند. اگر اسباب و تكنيك ها شناخته شده هستند يا در متون استاندارد وجود دارند نيازي به اطلاعات بيشتر نيست ولي براي لوازمي كه كمتر شناخته شده اند، بايد اسم ، نوع و نام توليد كننده ذكر شود.
درباره آزمون ها و پرسشنامه به ويژه درباره روايي (validity) و پایایی (reliability) آنها توضيحات لازم بايد داده شود. در معرفي پرسش ها و آزمونها، ذكر تعدادي سؤال يا ماده نمونه در متن مقاله (در بخش روشها ) ضروري است. در صورت لزوم نمونه كامل پرسشنامه يا آزمونها را در بخش پيوست بياوريد.
در اين بخش تمام مراحل اجرا پژوهش به طور خلاصه وصف مي شود. به طور مشخص در اين قسمت نحوه انتخاب گروههاي تجربي و مشاهده دستورالعمل هايي كه به آزمودني ها داده شده، طريقه اعمال متغير مستقل بر متغير وابسته، طرح پژوهش، تعاريف متغيرها و اين كه براي شركت كنندگان در آزمايش يا آزمودني ها دقيقاً چه اتفاقاتي رخ داده است، توضيح داده مي شود. در مورد روشهاي شيميايي يا آزمايشگاهي علاوه بر ذكر خصوصيات مواد و و تغييرات (Specificity) اختصاصي بودن، (Sensivity) كيت هاي به كار رفته، حساسیت (Sensivity)، اختصاصي بودن (Specificity) و تغییرات در اندازه گيري يك نمونه بايد ذكر شود.
رضايت هاي كسب شده و بخصوص بازنگري طرح تحقيق و تصويب آن توسط كميته اخلاق در پژوهش بايد ذكر شود.
روش هایی که برای تجزیه و تحلیل نتایج آماری استفاده شده باید ذکر شود اما آوردن نام نرم افزار مورد استفاده لازم نيست. اكثر آزمونها شناخته شده هستند و نيازي نيست كه آنها را توضيح دهيد در صورتي كه روشي شناخته شده نيست بايد منبع استخراج آن را ارائه كنيد .
روش تحقیق: اشاره به روش تحقیق مورد استفاده از بین روش‌های مختلف مانند روش تاریخی، توصیفی، پیمایشی یا زمینه یابی، تحلیل محتوا، میدانی، مورد پژوهی، همبستگی، آزمایش میدانی و آزمایشی.
جامعه آماری: ارائه توضیحاتی درباره جامعه آماری به تفکیک مشخصاتی مانند سن، جنس و …
نمونه و روش نمونه گیری: آوردن حجم نمونه همراه با مشخصات دموگرافیک یا جمعیت شناختی، روش نمونه گیری مورد استفاده و افت احتمالی نمونه‌ها. در این بخش می‌توان از نمودارهایی استفاده کرد که میزان افت آزمودنی‌ها در هر مرحله از پژوهش را نشان می‌دهد. قابل ذکر است که در پژوهش‌های آزمایشی مربوط به حوزه علوم پزشکی باید از فرمت کونسورت استفاده نمایید. البته این فرمت در سایر رشته‌ها نیز قابل استفاده است.
ابزارهای جمع آوری داده ها: اشاره به ابزارها همراه با مشخصات آنها از جمله روایی و پایایی، زمانی که از ابزارهای استاندارد استفاده می شود. همچنین توضیح فرایند ساخت ابزار و مشخصات آن زمانی که ابزار جدید ساخته می‌شود.
شیوه‌های جمع آوری داده‌ها: اشاره به مراحل متوالی طی شده در راستای جمع آوری اطلاعات و چگونگی انجام کار توسط پژوهشگر.
روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌ها: اشاره به عنوان آزمون یا آزمون‌های آماری مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل داده‌ها.
بخش روش خود شامل سه قسمت نسبتاً مجزا است، كه به ترتيب عبارتند از:
الف) شركت كنندگان و طرح پژوهش
در بخش شركت كنندگان و طرح پژوهش هيچ‌گونه نتيجه‌اي را بيان نكنيد.
ابتدا مشخصات شركت كنندگان را ذكر كنيد. چه كساني، چه تعدادي و با چه ويژگي‌هايي انتخاب شده‌اند.
نحوه انتخاب شركت كنندگان و داوطلب بودن يا نبودن آنها ذكر شود.
تا حد ممكن ويژگي‌هاي جمعيت شناختي شركت‌كنندگان بيان شود. براي مثال، تعداد دختر و پسر شركت كننده، ميانگين يا دامنه سني آنها، سطح تحصيلات و طبقه اقتصادي – اجتماعي آنها.
تمام كنترل‌هايي كه براي جلوگيري از اريب انتخاب افراد صورت گرفته بايد ذكر شود.
اگر پژوهش از نوع آزمايشي است، نحوه دستكاري متغير (هاي) مستقل و شيوه كنترل متغيرهاي مزاحم براي شكل گيري گروه‌ها بیان شود.
اگر غير آزمايشي است نحوه طبقه بندي صورت گرفته يا انتخاب گروههاي از قبل شكل گرفته دقيقاً تشريح شود.
براي طرح‌هاي پيمايشي و همبستگي ذكر نوع مطالعه در ابتدا يا انتهاي توصيف مشخصات شركت كنندگان كفايت مي‌كند.
ب) ابزار يا تكاليف
ابزار استفاده شده در پژوهش مي‌توانند شامل پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه، مقياس‌هاي درجه‌بندي و آزمونها باشند. در گزارش ابزار استفاده شده ابتدا اين ابزار توصيف شوند، سپس شيوه نمره‌گذاري آنها ذكر شود و در پايان ويژگي‌هاي روانسنجي (نظيراعتبار و روايي) آنها مورد اشاره قرار گيرد.
ج) شيوه گردآوري داده‌ها (براي طرح‌هاي غير آزمايشي) يا مراحل اجراي آزمايش (براي طرح‌هاي آزمايشي)
در این قسمت مراحل اجراي آزمايش يا شيوه گردآوري داده‌ها بايد هر عملي را كه قبلاً توصيف نشده و پژوهشگران ديگر براي تكرار مطالعه به دانستن آن نياز دارند توصيف شود.
نکاتی که در این بخش باید ذکر شود شامل:
ترتيب خاص گام‌هاي برداشته شده براي مطالعه
نحوه آموزش پرسشگران
زمان‌بندي پژوهش
دستورالعمل داده شده به شركت كنندگان
اطلاعات اوليه داده شده به آنها درباره هدف پژوهش و يا نحوه اجراي مطالعه (اجرا فردي بوده يا گروهي، طول مدت زمان اجرا، مكان اجرا و مواردي از اين قبيل
در نوشتن قسمت بحث و نتیجه گیری به تفسير نتايج، بحث و نتيجه‌گيري و ارتباط ميان يافته‌ها با تحقيقات و تئوري‌هاي پيشين پرداخته می‌شود. ساختار اين بخش بر عكس مقدمه است، از جزئيات نتايج پژوهش شروع و به سمت كليات حركت مي‌كنيم. در قسمت بحث و نتیجه گیری Discussion، بايد به اين سؤالات پاسخ دهيد که « نتايج به دست آمده چه كاربردهايي دارد؟»، « نتايج به دست آمده چه معنايي دارد؟». نگارش بحث و نتیجه گیری Discussion دشوارترين قسمت مقاله است و نياز به تفكر دقيق دارد. حجم اين بخش نبايد بيش از يك سوم كل نوشتار باشد.
نكاتی که در نوشتن بخش بحث و نتیجه گیری Discussion باید مد نظر گرفت:
بنابر اين لازم است در قسمت بحث شباهت ها و يا تفاوت هاي بين نتايج پژوهش با پژوهش هاي قبلي روشن شود. نقاط ضعف پژوهش بيان شود. كمك هايي را كه يافته هاي پژوهش به روشن شدن مسأله و زمينه دانش آن كرده اند نيز معلوم شود.
بايد ارتباط واضح بين پژوهش خود و كارهاي قبلي كه در اين زمينه خاص مربوط به پژوهش انجام شده و ساير زمينه ها را بیان کرده و مورد بحث قرار داد و با استفاده از نتايج حاصل از پژوهش به انجام رسيده ، پيشنهاداتي را ارائه كرد.
يافته هاي خود را به يافته هاي حاصل از پژوهشهاي قبلي مرتبط كرده و در صورتي كه اين يافته ها با يكديگر همخواني ندارد علت آن را ذكر كرده و بالاخره مشكلات و نقاط ضعف پژوهش، همراه با پيشنهادهايي براي پژوهشگران كه مي خواهند در آينده در زمينه پژوهش فوق كار كنند، ذكر شود. در قسمت انتهاي مقاله مي توان از همكاران، تكنسين ها، منشي و ساير افرادي كه در تهيه مقاله كمك كرده اند، سپاسگزاري نمود .
1. این بخش را می توان با ذکر دوباره هدف پژوهش شروع کرد.
مثال: پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط بین گرم شدن هوای کرده زمین و تغییرات اقلیمی در دشت‌های شمال غربی ایران انجام گرفت.
۲. یافته‌ها به صورت خلاصه و به شکل جداگانه آورده می‌شود.
مثال: اولین یافته‌ای که از پژوهش حاضر به دست آمد، این بود که گرمایش زمین سبب کاهش آب‌های سطحی شده است.
۳. نتیجه به دست آمده را با نتایج پژوهش‌های پیشین مقایسه کنید و ذکر کنید که آیا این یافته با پژوهش‌های دیگر همسو بوده است یا خیر.
۴. یافته به دست آمده را تبیین کنید. چرا چنین نتیجه‌ای به دست آمده است. برای این کار می‌توانید از مدل‌ها یا نظریات مختلف استفاده کنید.
۵. تمام یافته‌های به دست آمده را در بخش نتیجه‌گیری خلاصه کنید.
۶. محدودیت‌های پژوهش را ذکر کنید و پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آینده ارائه دهید.
۱. ابتدا با بياني كلي راجع به ماهيت نتايج بدست آمده، بحث را شروع كنيد. مي‌توان قبل از آن نيز يك بار ديگر هدف اصلي پژوهش را ذكر كرد
۲. ساختار اين بخش فني‌تر از ساير بخش‌ها است. از بحث در خصوص نتايج و تعبير و تفسير آنها شروع مي‌شود، سپس يك نتيجه‌گيري از يافته‌هاي به عمل مي‌آيد.
۳. در قسمت نتيجه‌گيري سعي مي‌شود نتايج مطالعه حاضر در بدنه دانش موجود قرار گيرد. تلویحات نظري، عملي، تجربي و روش‌شناختي يافته‌ها بيان مي‌شود. در پايان محدوديت‌ها مطالعه حاضر و پيشنهادهايي براي مطالعات آتي مورد بحث قرار مي‌گيرد.
۴. اگر ساختار نگارش مقدمه را به مثابه قيفي در نظر بگيريم كه از كليات يعني زمينه بحث شروع مي‌شود و به جاي باريك قيف يعني فرضیات ختم مي‌شود؛ ساختار نگارش بحث مشابه يك قيف بر عكس است كه از جاي باريك يعني بحث و تفسير در خصوص تك تك نتايج شروع مي‌شود و به بالاي قيف يعني نتيجه گيري و بسترسازي براي ارائه نظريه و بسط دانش ختم مي‌شود.
۵. تبيين‌هاي ارائه شده را به نكاتي كه در مقدمه مقاله به آن اشاره كرديد ربط دهيد.
۶. نتايج را با كلمات متفاوت دوباره در اين قسمت تكرار نكنيد.
۷. يافته‌هاي جديد را در مقايسه با يافته‌هاي ديگران تفسير كنيد.
۸. تبيين‌هاي احتمالي همسويي و ناهمسويي نتايج مطالعه خود را با مطالعات ديگران بيان كنيد.
۹. به محدوديت‌هاي مطالعه خود اشاره كنيد. به مواردي اشاره کنید كه در ارتباط با يافته‌هاي پژوهش است و تعميم پذيري آنها را با اشكال مواجه مي‌سازد. گرفتاري‌هاي پژوهشگر در اين قسمت جايگاهي ندارد.
۱۰. پيشنهادهاي ارائه شده در راستاي حل محدوديت‌ها و قابل اجرا باشد.
۱۱. ذکر کمک هایی که این یافته به گسترش دانش نظری نموده است.
۱۲. مشخص کنید که یافته‌های شما در چه بخش‌هایی کاربرد دارد.
۱۳. احاطه یافتن بر نظریه‌ها و ادبیات پژوهش قبل از اقدام به تدوین این قسمت.
۱۴. خودداری از ارائه قضاوت‌های شخصی و آوردن تفسیرهای ورای داده‌ها.
۱۵. خودداری از ارائه تعمیم‌های فاقد شواهد و تعمیم‌های با شواهد اندک.
اين بخش ، بخش ساده و توصيفي مقاله است كه به بيان نتايج حاصل از آزمايشها مي پردازد. مهمترين هدف اين بخش گزارش يافته‌هاي مقاله است. معمولاً دو فرآیند اصلی در بیان بخش «نتایج» وجود دارد. ابتدا اینکه شما باید نوعی توصیف کلی از آزمایش ها و در واقع تصویری بزرگ یا کلی از آنها البته بدون تکرار جزئیات آزمایش ها در بخش «مواد و روش ها» ارائه کنید. دوم اینکه باید داده ها را ارائه کنید. نتایج شما باید به صورت جملات زمان گذشته ارائه شوند.
البته این کار زیاد هم آسان نیست. داده ها چگونه باید ارائه شوند؟ انتقال داده ها از یادداشت های آزمایشگاهی به بخش «نتایج» مقاله باید به درستی و با دقت انجام شود.
مهم تر اینکه در مقاله، شما باید داده های نمونه و انبوهی از داده های تکراری را ارائه کنید. این امر که شما می توانید همان آزمایش را بدون تفاوت معنادار در نتایج، 100 بار تکرار کنید، ممکن است برای یک پرفسور رشته ی تخصصی شما بسیار جالب و جذاب باشد، اما سردبیران و همچنین خوانندگان بیشتر موضوعات خلاصه و زود هضم را ترجیح می دهند.
لازم نيست تمام اطلاعات به دست آمده در بخش نتایج ارائه شوند، اين بخش بايد فقط حاوي اطلاعات مرتبط با عنوان باشد. در ضمن گزارش نتايج آزمون هاي آماري، ذكر اين نكته مهم كه چه فرضيه هايي تأييد شده و كدام يك تأييد نشده است نيز ضرورت دارد.
اگر قرار است تنها یک یا چند داده ارائه شوند آنها باید به طور توصیفی در متن ارائه و داده های تکراری باید در جداول یا گراف ها ارائه شوند.
داده، مکرر یا به هر صورت دیگر، باید معنادار وواضح باشد. فرض کنید که در گروه خاصی از آزمایش ها، شماری از متغیرها آزمایش شدند. آن متغیرهایی که قطعاً برواکنش تاثیر می گذارند، جزء داده ها محسوب می شوند. اگر داده های فوق گسترده باشند جدول بندی یا نمودار بندی شوند. آن متغیرهایی که به نظر می رسد بر واکنش تاثیر گذار باشند، نباید جدول بندی شوند. به هر حال تعریف حتی جنبه های منفی آزمایش های شما می تواند مهم باشد. غالباً بیان آنچه که شما تحت شرایط آزمایش های خود پیدا نکرده اید، بیمه خوبی می باشد زیرا احتمال فراوانی وجوددارد که شخص دیگری نتایج متفاوتی را تحت شرایط متفاوت بدست آورد. در صورت استفاده از آمار برای توصیف نتایج، آنها باید آمار معنادار باشند.
نتایج باید کوتاه و خوشایند باشند. هرچند بخش «نتایج» مهم ترین بخش است، اما اغلب کوتاهترین بخش نیز می باشد. به خصوص اگر قبل از آن، بخش «مواد وروش ها» و پس از آن هم بخش «بحث» به خوبی نوشته شده باشد.
نتایج باید به طور مشخص و ساده بیان شوند زیرا این نتایج هستند که دانش و اطلاعات جدیدی را که شما به جهان ارائه می کنید تشکیل می دهند. بخش های نخست مقاله (مقدمه، مواد و روش ها) برای گفتن چرایی و چگونگی نتایج حاصل شما طراحی می شوند : بخش آخر مقاله (بحث) برای گفتن انچه که انها معنی می دهند، طراحی می شود؛ بنابراین کل مقاله مشخصاً باید بر مبنای نتایج پابرجا و معتبر بماند یا حتی ممکن است سقوط کند. بنابراین، نتایج باید با وضوح و شفافیت کامل ارائه شوند.
سعی نکنید که نتایج شما دارای موارد تکراری و زواید (افزودگی) باشند. رایج ترین اشتباه، تکرار آن دسته از وتژگانی است که قبلاً برای خواننده از طریق بررسی تصاویر و جداول مشخص می باشد. حتی بدتر از آن، تکرار دوباره تمام یا بسیاری از داده های نشان داده شده در جداول یا تصاویر، در خود متن است. در نشان دادن تصاویر و جداول، درازگویی نکنید.
بخش نتیجه‌گیری خلاصه‌ای از نتایج و بحث ارائه می‌کند، اما باید بیشتر از یک خلاصه باشد. پس از نشان دادن چگونگی پرداختن به هر سؤال پژوهشی که در مقدمه مطرح شده است، باید بر مفاهیم و یافته ها تأکید کرد و توضیح داد که چگونه کآر انجام شده است و به چه مواردی توجه شده است. هدف در اینجا ارائه کلی ترین ادعاهایی است که می تواند توسط شواهد پشتیبانی شود. این بخش باید بر خواننده متمرکز باشد و از فهرستی از تمام کارهایی که «من» یا «ما» انجام داده‌ایم اجتناب شود. بخش نتیجه گیری باید امکان خواندن و فهمیدن هدف کلی مقاله را برای خواننده فراهم کند. هنگام نوشتن این بخش، خواننده ای را تصور کنید که مقدمه را می خواند، شکل ها را مرور می کند، سپس به نتیجه می رسد. نتیجه باید به طور خلاصه پیام(های) کلیدی را که نویسنده می خواهد منتقل کند ارائه کند. نباید استدلال های مطرح شده در نتایج و بحث را تکرار کرد، فقط باید نتیجه گیری نهایی و کلی را تکرار کرد. در حالی که بخش نتایج و بحث اغلب بسیار طولانی است، بخش نتیجه گیری به طور کلی کوتاه است. هدف دوم نتیجه گیری، ارائه دیدگاه در مورد تحقیق های بعدی است. این می تواند توصیه هایی به مخاطب یا نقشه راه کارهای آینده باشد. مقدار کمی از حدس و گمان در موارد مرتبط می تواند در اینجا مناسب باشد.
برخی از مشکلات رایج هنگام نوشتن نتیجه گیری عبارتند از: تکرار چکیده، تکرار اطلاعات پیشینه از مقدمه، ارائه شواهد جدید یا استدلال های جدیدی که در نتایج و بحث یافت نشده است، تکرار استدلال های ارائه شده در نتایج و بحث، یا عدم پرداختن به همه موارد سوالات تحقیق در مقدمه.
