مقدمه
مهرماه 1396 با بلاک شدن حساب کاربران ایرانی در صرافی بیترکس و از دست رفتن سرمایه شان ، صرافی های ارانی به صورت جزیره ای بوجود آمدند. از این رو انتخاب یک صرافی متبر و مطمئن کاری سخت و دشوار خواهد بود.
سوالاتی که امروزه زیاد مطرح می شود به این شرح است :
در چه صرافی عضو شوم؟
کدام صرافی معتبرترین صرافی ایرانی است؟
آیا صرافی ایرانی توانسته مجوز خرید و فروش بیت کوین بگیرد؟
آیا صرافی های ایرانی امن هستند؟
که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.
صرافی ارز دیجیتال چیست
صرافی ارز دیجیتال مکانی است که در آنجا افراد میتوانند به صورت آنلاین، به خرید و فروش رمزارزهای مختلف مثل بیت کوین ، اتریوم و سایر آلت کوین ها بپردازند و درآمد حاصل از ترید ارزهای دیجیتال را به واحد پول رایج کشور خود مثل ریال و دلار تبدیل و به حساب بانکی شخصی وارد نمایند. این نکته را در نظر داشته باشید که فعالیت در حوزه ارزهای دیجیتال در کشور ما، ایران، هنوز به رسمیت شناخته نشده است و قوانین واضحی برای آن وجود ندارد.
صرافی های زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که معروف ترین آنها صرافیBinance بوده و خدمات خود را به کاربران سراسر دنیا ارائه می‌دهد؛ اما از آنجایی که سیستم های مالی و بانکی کشور ما طوری تعبیه شده اند که ایرانیان به طور مستقیم امکان اتصال به سیستم های بانکی جهانی ندارد، بنابراین کاربران ایرانی برای تبدیل پول خود به ریال و تومان نمی‌توانند از صرافی های خارجی استفاده کنند و مجبور به استفاده از خدمات صرافی های ارز دیجیتال ایرانی هستند تا از خدمات واسط آنها برای نقد کردن سرمایه خود استفاده کنند.
انواع فعالیت صرافی های ارز دیجیتال
برای آشنایی و انتخاب یک صرافی مناسب بهتر است انواع آن ها را بشناسید تا راحتر تصمیم بگیرید:
1. صرافی های متمرکز (Centralized Exchange): اولین و رایج‌ترین صرافی ارز دیجیتال، صرافی هایی هستند که متمرکز عمل می کنند.
یک سری از صرافی های آنلاین و معتبر در این دسته عبارت اند از Coinbase، Binance، Kraken این صرافی‌ها شرکت‌های خصوصی هستند که پلتفرم‌هایی را برای معامله ارزهای دیجیتال رمزنگاری شده ارائه می‌دهند و شما برای استفاده از آنها لازم است که ثبت نام و احراز هویت شوید.
صرافی های متمرکز بر روی سرور های اخنصاصی عمل می کنند که می توانند مورد حمله فشینگ قرار گیرند. اگر این سرور ها به خطر بیافتند کل این سیستم بزرگ برای مدتی خاموش می شود . اگر سروری مورد حمله فشینگ قرار بگیرد، اطلاعات محرمانه کاربران فاش می شود آن هم به راحتی. برای کاربران تازه وارد هر چه این صرافی های آنلاین بزرگ تر و معتبر تر باشد قابل اعتماد تر است. زمانی که شما ارز دیجیتال خریداری میکنید بر روی کیف پول‌های نظارتی صرافی ذخیره میشوند نه بر روی کیف پول اختصاصی شما که تحت کنترل خود شما است. پس حتما زمانی که اندوخته کیف پول شما به حد رسید که قابل برداشت بود آن زمان این کار را انجام داده و پول را در کیف پول ذخیره کنید.
2. صرافی های غیر متمرکز (Decentralized Exchange): صرافی‌های متمرکز هیچ کنترل مرکزی ندارند؛ بنابراین می‌توان گفت که با قوانین بیت کوین کار میکنند. آن را سروری در نظر بگیرید که کامپیوترهای آن هر کدام در نقاط مختلفی از جهان پراکنده شده‌اند و هر کامپیوتری یک بخشی را می‌سازد که توسط افراد کنترل می‌شود. اگر یکی از این کامپیوترها خاموش شود تاثیری روی شبکه کلی ندارد؛ زیرا تعداد بسیار زیادی کامپیوتر دیگر وجود دارد که موجب ادامه کار شبکه میشوند.
این وضعیت کاملاً با وضعیتی که در آن یک شرکت در مکانی مشخص کنترل را به عهده دارد، فرق می‌کند. صرافی‌های غیر متمرکز نیازی ندارند تا از قانون خاصی پیروی کنند، چرا که ارگان یا افراد خاصی برای آن قانون وضع نمی کنند. افراد پس از انجام دادن معاملات خود در این دسته از صرافی‌ها در آن نمی‌مانند و مسئولیتی هم برای احراز هویت آنها نیست، بنابراین هیچ فرد و یا گروهی وجود ندارد که دولت بتواند شناسایی کند چرا که این پلتفرم آزادانه عمل می کند.
صرافی ها به صورت کلی به دو مدل متمرکز و غیر متمرکز تقسیم میشوند. در مدل متمرکز شما با شارژ حساب خود و ثبت سفارش به صورت اتوماتیک میتوانید یک ارز دیجیتال بخرید. اما در حالت غیر متمرکز بعد از ارسال سفارش، یک اپراتور به صورت دستی موجودی شما را دریافت و به شما بیت کوین می دهد. در ایران بیشتر از حالت غیر متمرکز استفاده شده ، اما صرافی های معتبر تر از شیوع اتوماتیک و آنلاین بهره میبرند.
نکته مهمی که در این بخش لازم است بدانید این است که صرافی های ایرانی برای داشتن اجازه و کارکردن در فضای کشور، باید برای ثبت نام تمام کاربران خود احراز هویت دو مرحله ای انجام دهند، به علاوه همگی به صورت متمرکز کار کرده و نیروی انسانی در خرید و فروش ارزها نظارت دارد.
به بیانی دیگر، پشت صرافی متمرکز، نهاد یا شرکتی وجود دارد که کنترل دارایی ها دست آن هاست؛ اما در صرافی های غیر متمرکز، صاحبان صرافی فقط حق نظارت بر دارایی ها را دارند و کنترلی روی آن ندارند.
صرافی ارزهای دیجیتال ایرانی
به منظور اعتبار سنجی صرافی های مختلف لازم است تا ویژگی های مختلفی مانند میزان اعتبار تیم فنی، پشتیبانی قوی، مقدار حق کمیسیون، تعداد رمز ارز های قابل معامله و ... آن مورد بررسی و مقایسه با دیگر صرافی ها قرار گیرد. با توجه به ویژگی های ذکر شده در ادامه به بررسی تعدادی از بهترین صرافی های آنلاین ایرانی پرداخته شده است :
صرافی ایرانی یا خارجی (مقایسه صرافی های ایرانی و خارجی)
تا این قسمت از مقاله با مفهوم صرافی های ارز دجیتال و انواع آن آشنا شدیم. در ادامه لیست معیارهایی که در مقایسه صرافی های ایرانی و خارجی باید به آن توجه کرد را معرفی میکنیم. البته در پاسخ به این سوال که صرافی ایرانی بهتر است یا خارجی؟ باید گفت، این موضوع تا حد زیادی به سلیقه شخصی افراد بستگی دارد.
برای برخی کار کردن با صرافی های ایرانی که به زبان فارسی نوشته شده ایده آل است و برای برخی دیگر کار کردن با صرافی های برتر دنیا گزینه بهتری است. معیار های لازم برای سنجش را در ادامه مشاهده میکنید:
· زبان سایت صرافی : یکی از مهم ترین ملاک های انتخاب یک صرافی زبان و کشور های قابل پذیرش است. اگر در زبان انگلیسی ضعف دارید بهتر است از صرافی های ایرانی استفاده کنید. زیرا در موقع خطرات و ریسک مسدود شدن حساب ممکن است زمان کافی برای ترجمه و ارتباط مستقیم پیدا نکنید.
· پشتیبانی از ریال : در این صرافی ها شما می توانید با استفاده از کارت بانکی تحت شتاب پول پرداخت کنید و ارز دیجیتال مورد نظر خود را بخرید. حال آنکه در صرافی های بین المللی نیاز به استفاده از سرویس هایی مثل پی پل و وبمانی خواهید داشت که با وجود تحریم ها مشکلاتی خواهید داشت.
· نظرات کاربران در شبکه های اجتماعی : این معیار کاملا سلیقه ای و شخصی و حاصل تجربه شخصی کار کردن با صرافی های مختلف است.
· میزان کارمزد : اگر حجم معاملات شما به‌مرور بیشتر شود، نرخ کارمزد به یکی از مهم‌ترین معیارها در انتخاب یک صرافی ایده‌آل ارز دیجیتال تبدیل خواهد شد. بعضی از این صرافی‌ها کارمزدهای بالا و پایینی در معامله با ارزهای دیجیتال یا ریال دارند که در بلندمدت می‌تواند روی مقدار دارایی‌های شما تأثیرگذار باشد.
· حداقل مبلغ سفارش : حداقل مبلغی که شما می توانید خرید یا فروش کنید گاهی آنقدر بالاست که از مبلغ سرمایه گذاری شما بیشتر است! در نتیجه باید سعی کنید صرافی انتخاب کنید که حداقل مبلغ سفارش آن کمتر باشد.
با توجه به کاهش ارزش ریال، گاهی ممکن است حداقل مبلغ تعیین‌شده برای انجام سفارش در صرافی‌های ایرانی، از کل مبلغ اولیه شما برای شروع معامله بیشتر باشد! درنتیجه باید تلاش کنید صرافی‌ای را انتخاب کنید که حداقل مبلغ سفارش آن کمتر از بقیه باشد.
· قابلیت پیگیری و شکایت : بزرگترین مزیت صرافی های معتبر ایرانی قابل پیگیری بودن آن است، اگر در تراکنش های خود به اختلاف خوردید و پشتیبانی سایت به شما پاسخ مناسبی نداد، شما می توانید طبق قانون از آنها شکایت کنید.
بااینکه هیچ قانون شفافی در این مورد تدوین‌نشده است، اما امکان پیگیری تراکنش‌ها مزیت اصلی صرافی‌های معتبر ارز دیجیتال ایرانی است.
· رتبه الکسای سایت : گرچه رتبه الکسا معیار کامل و خوبی برای سنجش اعتبار سایت‌های صرافی آنلاین نیست، اما با بررسی رتبه‌ی الکسا سایت‌ها می‌توان میزان اعتبار و تعداد کاربرهای صرافی‌ها را پیش‌بینی کرد. هرچقدر رتبه به سمت عدد یک، نزدیک‌تر باشد، تعداد کاربرها و بازدیدها بیشتر خواهد بود.
· تجربه کاربری : سرعت در ثبت و انجام سفارشات، یکی از اصلی‌ترین موارد برای تبدیل به یک معامله‌گر حرفه‌ای است. تجربه کاربری تأثیر زیادی در این موضوع دارد. بسیاری از صرافی‌ها مدام در حال به‌روزرسانی سیستم خود برای بهینه‌‌سازی رابط کاربری هستند. اما در سوی دیگر بعضی از صرافی‌ها ممکن است سال‌ها رابط کاربری خود را تغییر ندهند.
· کیفیت محتواهای تولیدی : محتوای موجود در سایت برای راهنمایی و پشتیبانی کاربران از اهمیت بالایی برخوردار است.
· پشتیبانی : یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های فعالین بازار رمزارزها، راهنمایی‌های به موقع و رفع سریع مشکلاتی است که در فرآیند معاملات اتفاق می‌افتد. گاهی ممکن است که در مورد امکانات یا خریدوفروش سوالی داشته باشید و نیاز دارید که این سؤال شما در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخ داده شود. پشتیبانی صرافی ارزهای دیجیتال یکی از معیارهای اصلی است که باید حتماً بررسی کنید
اگر حرفه ای هستید و یا هیچ وقت به صرافی‌های ایرانی نمی توانید اعتماد کنید بهتر است از صرافی بایننس ، بیتمکس یا کوکوین استفاده کنید. این صرافی ها با وجود تحریم و مشکلاتی که برای کاربران ایرانی به وجود آورده اند، باز هم در برخی موارد قوانین شفاف تری دارند و قابل اطمینان تر از صرافی های ایرانی هستند. در غیر این صورت کافیست ادامه این مقاله را بخوانید تا با بهترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی آشنا شوید.
قوانین حاکم بر ارزهای دیجیتال
طبق ماده ۲ قانون مجازات عمومی:
«هر فعل یا ترک فعل که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تامینی یا تربیتی باشد جرم محسوب است و هیچ امری را نمی توان جرم دانست مگر آنکه به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تامینی یا تربیتی تعیین شده باشد.»[منبع]
قبل از معرفی صرافی های معتبر باید بدانید طبق آخرین قوانین ، ایران هنوز خرید و فروش بیت کوین را به رسمیت نشناخته است و برای آن قوانین شفافی وضع نکرده. طبق اظهارات پلیس فتا:
درحال حاضر برای این مبحث جرم انگاری انجام نشده است ولی هنوز هم ورود به حوزه و بازار ارز های دیجیتال برای بانک ها ، موسسات مالی و صرافی ها غیر مجاز است.[منبع: پلیس فتا]
یک هشدار :
دیده شده که برخی از صرافی ها تصویر کارت بانکی شما را طلب میکنند مراقب باشید که CVV2 و تاریخ انقضای کارت را به هیچ وجه به آنها ندهید و یا این قسمتها را بپوشانید اگر بعدا این اطلاعات موجبات بروز مشکلی بشوند نمیتوانید به راحتی چیزی را ثابت کنید.
همانطور که گفتیم هنوز در این زمینه خلا قانونی وجود دارد و بسیاری از صرافی ها مثل کریپتولند و … اقدام به بلاکه کردن حساب های کاربران کرده‌اند. لذا توصیه میکنیم اگر قصد خرید و فروش در صرافی های ایرانی دارید، قبل از ثبت نام در هر صرافی حتما قوانین آن را به طور کامل ملاحظه نمایید که دچار مشکل نشوید
در صرافی‌های ارز دیجیتال میتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
1. خرید ارز دیجیتال به دو صورت بدون واسطه و یا از صرافی
2. فروش ارز دیجیتال به دو صورت بدون واسطه و یا از صرافی
3. تبدیل ارزهای دیجیتال به یکدیگر (معامله جفت ارز دیجیتال مانند تبدیل بیت کوین به تتر)
4. امکان نگهداری ارز دیجیتال در کیف پول داخلی صرافی (این موضوع فقط در چند صرافی خوب ایرانی لحاظ شده است.)
چگونه تشخیص دهیم که یک صرافی معتبر و امن است؟
قبل از اینکه معامله یا ترید ارز دیجیتال را در صرافی موردنظر شروع کنید، بررسی‌های لازم را در مورد معتبر بودن آن صرافی انجام دهید. توصیه میکنیم از صرافی ناشناخته استفاده نکنید.
قبل از انتخاب صرافی ارز دیجیتال برای انجام معامله، موارد زیر را در نظر بگیرید:
1. دامنه صرافی موردنظر را بررسی کرده و آدرس صرافی را در مرورگر خود بوکمارک کنید.
2. بررسی کنید آدرس صرافی در لیست اسکم نباشد (scam یعنی کلاهبردار و متقلب.)
3. در زمان بررسی صرافی ارز دیجیتال از کلیک کردن روی لینک‌های آنلاین خودداری کنید.
4. از سرمایه‌گذاران و کاربران صرافی موردنظر در مورد صرافی سوال کنید و بررسی کنید که صرافی سابقه معتبری دارد یا خیر.
5. بررسی کنید که صرافی موردنظر چقدر در بازار اعتبار دارد.
6. تحقیق کنید که چه تیمی پشت این صرافی وجود دارد و وضعیت استفاده از تکنولوژی توسط صرافی چگونه است.
7. سرمایه‌گذاران صرافی چه کسانی هستند و چقدر سرمایه در حال گردش است.
8. صرافی موردنظر چه تعداد کاربر دارد و حجم معاملات آن چقدر است.
9. کارمزدها و نحوه قیمت گذاری‌ها در صرافی موردنظر چگونه است.
10. پشتیبانی صرافی موردنظر به چه صورت است.
سایت، بلاگ و شبکه‌های اجتماعی صرافی را بررسی کنید؛ مطمئن شوید که این صرافی فعال است و برای کسب و کار خود هزینه می‌کند
روش های خرید و فروش بیت کوین و رمزارزها در ایران
۱) معامله با اشخاص حقیقی بصورت مستقیم: دراین روش افراد میتوانند بدون واسطه با افرادی که به آنها اطمینان دارند، معامله کنند، اما این روش گزینه‌های بسیار کمی را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد و حجم معاملات آنها را نیز محدود می‌کند.
۲) استفاده از صرافی‌های آنلاین ارز دیجیتال، در این روش اشخاص میتوانند از صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی برای انجام خرید و فروش بیت کوین‌های خود بهره ببرند. صرافی‌های ارز دیجیتال مختلفی در ایران وجود دارند که این خدمات را به کاربران ارائه می‌دهند.
گفته شده در ایران بیش از 30 صرافی ارز دیجیتال با تعداد معاملات قابل‌توجه وجود دارد که فعلا هیچ‌کدام از بانک مرکزی مجوز ندارند، اما با احراز هویت و تعیین سقف معاملات از طریق درگاه‌های بانکی دریافت و پرداخت ریال، معاملات ارزهای دیجیتال انجام می‌گیرد. البته با نهایی شدن دستورالعمل استخراج کنندگان رسمی رمز ارزها و صرافی‌های مجاز در بانک مرکزی نام صرافی‌های مجاز در اختیار استخراج کنندگان رسمی رمز ارزها قرار می‌گیرد تا کسانی که به طور رسمی رمزارز استخراج میکنند، بتوانند براساس مصوبه هیئت وزیران با انجام اصلاحاتی در غیر مجاز بودن مبادلات رمز ارزها برای واردات کالا و مواد اولیه صنایع و صادرات کالا، از آن استفاده کنند.
چند پیشنهاد برای خرید و فروش ارز دیجیتال در ایران
1. مطمئن شوید که از سایت درستی برای خرید و فروش ارز دیجیتال استفاده میکنید. بعضی از سایت‌ها آدرسی مشابه با یک سایت معتبر می‌سازند و از این طریق از مردم کلاهبرداری میکنند. برای مثال، در یکی دو سال گذشته، کلاهبرداران از طریق آدرس سایت‌های مشابه صرافی بایننس که به صورت Binancẹ نوشته شده بود، توانسته بودند به اطلاعات محرمانه افراد در سایت بایننس دسترسی پیدا کنند. شاید بار اولی که خودتان هم این کلمه را مشاهده کردید، متوجه جایگزینی”e” با”ẹ“ نشده باشید. افراد مالباخته هم متوجه این تفاوت نشدند! بنابراین فقط به قفل سبز رنگ https کنار آدرس سایت اکتفا نکنید و کل آدرس را چک کنید.
2. خودتان را به یک صرافی ارز دیجیتال محدود نکنید. تعداد ارزها و کیفیت خدمات ارائه شده در صرافی‌ها مختلف است. میتوانید از هر تعداد صرافی که می‌خواهید استفاده کنید اما قبل از استفاده، حتماً از معتبر بودن صرافی مطمئن شوید.
3. زبان صرافی موردنظر را در نظر بگیرید. اگر به زبان انگلیسی مسلط نیستید، بهتر است از صرافی‌های ارز دیجیتال ایرانی استفاده کنید تا تجربه بهتری در دنیای ارز دیجیتال داشته باشید (تصور کنید بخواهید مقاله انگلیسی آموزش کیف پول یک صرافی خارجی را بخوانید؛ در صورتی که با زبان انگلیسی میانه‌ای خوبی ندارید!)
4. نیم نگاهی هم به تحریم‌ها داشته باشید. میتوانید از صرافی معتبر ارز دیجیتال خارجی مانند بایننس استفاده کنید اما این سایت‌ها کاربران ایرانی را تحریم کرده‌اند و حتماً برای استفاده باید آی پی خودتان را تغییر دهید تا متوجه هویت ایرانی شما نشوند (متاسفانه). پس برای استفاده از صرافی‌های خارجی باید انتظار اینگونه دردسرها را هم داشته باشید. توصیه میکنیم تا جایی که امکان دارد از صرافی‌های معتبر داخلی استفاده کنید تا سرمایه شما با مشکل مواجه نشود.
سخن پایانی
با افزایش ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر و آینده، بسیار مهم است که معامله‌گران ارز دیجیتال (تریدرها) بتوانند پلتفرم‌های جعلی و معتبر را از هم تشخیص دهند. درست است که هیچ فرمولی وجود ندارد که از طریق آن بفهمیم یک صرافی ارز دیجیتال واقعی است یا جعلی، اما با استفاده از معیارهایی که در این مقاله گفته شد، شانس بیشتری برای محافظت از دارایی خودتان در برابر کلاهبرداری خواهید داشت.
