سیم لاکی از جمله انواع سیم و کابل هایی است که به واسطه ی حجم عایق نازکی که دارند در سیم پیچی های ترانس ها و موتور ها به کار گرفته می شوند. در این مقاله در مورد این نوع سیم ها اطلاعاتی را ارائه می کنیم.
سیم لاکی و کاربرد آن
سیم لاکی از مجموعه ای از یک رشته سیم تشکیل شده است از جمله ویژگی های آن می توان به اینکه بر روی آن، لایه ای ظریف و نازک از عایق قرار گرفته است اشاره نمود. سیم لاکی از مس یا آلومینومساخته می شود. از جمله ویژگی دیگر این نوع سیم ها می توان به کمتر اشغال کردن فضا اشاره نمود.
کاربرد سیم لاکی با توجه به جنس مسی و آلومینیومی آن، این است که این نوع سیم بواسطه ی حجم عایق ظریف و نازکی که روی آن دارد، در سیم پیچی های موتور یا در سیم پیچی های ترانسفورماتور بسیار استفاده می شود، به همین دلیل این نوع سیم به سیم ترانس نیز معروف است. سیم های لاکی بواسطه ی سطح مقطع شان تقسیم بندی و شناخته می شوند که نمونه های آن در بازار ضخامت هایی در حدود ۰٫۰۵ تا ۶ میلی متر اندازه دارند که با توجه به میزان جریان عبوری از آن، می توان ضخامت سیم را مشخص کرد.
اگر بخواهیم تقریبی برای چگالی جریان حداکثر سیم لاکی ارائه کنیم، با یک تقریب مهندسی می توان به عدد ۴ A/mm2 رسید.
نکاتی در مورد سیم لاکی
اگر بخواهیم در مورد سیم لاکی که از انواع سیم و کابل ها به شمار می آید، نکاتی را بگوییم، می توان گفت:
این نوع سیم ها در مقایسه با سیم های معمولی که با گرما، پلاستیک آن ذوب می شود، قدرت تحمل گرمای بالاتری را دارد.
این نوع سیم ها را می توان همچنین در دسته بندی های حرارتی مختلف نیز طبقه بندی نمود.
عایق بکار رفته در سیم لاکی لحیم پذیر به آسودگی ذوب شده و یک لایه لحیم بر روی هادی قرار می گیرد.
بر روی سیم های لاکی می توان ۱-۳ نوع لاک کشید که با توجه به کاربرد و طراحی ماشین الکتریکی تعیین می شود. برای نمونه می توان از لاک های AI+PEI برای افزایش استحکام مکانیکی استفاده نمود.
از هادی هایی با سطح مقطع های گرد یا تخت و یا جنس های آلومینیومی و مسی می توان به عنوان هادی برای سیم های لاکی استفاده نمود.
برای شبیه سازی شرایط کاربردی این نوع سیم ها ۵ نوع آزمون مندرج در استاندارد ها وجود دارند که عبارتند از:
آزمون های حرارتی و برودتی
آزمون های شیمیایی
آزمون های مکانیکی
آزمون های الکتریکی
آزمون های ابعادی
ملاک نرم و خشک بودن سیم لاکی با توجه به نتایج آزمون های درصد افزایش طول، زاویه برگشت فنری و استقامت کششی تعیین می شود.
نگهداری از سیم لاکی
از جمله نکاتی که در رابطه با نگهداری این نوع سیم ها می توان بیان کرد، عبارتند از :
ایده آل شرایط نگهداری این نوع سیم ها داخل فضایی سربسته و کارتن است که از هوای خیلی گرم، تابش مستقیم نور خورشید، هوای سرد و فضای بیرونی ایزوله باشد.
همینطور برای نگهداری قرقره سیم لاکی باید آنها را از رطوبت زیاد و گرد و غبار جلوگیری نمود.
در هنگام حمل یا استفاده از این نوع سیم ها، برای جلوگیری از ایجاد خراش روی آن، سیم لاکی را از اشیاء تیز دور نمایید.
لازم است بدانید که سیم نباید در هنگام استفاده دچار تنش بسیاری شود.
پس از اینکه هر بوبین کارش تمام شد و سرعت آن کاهش یافت، لازم است دستگاه سیم سفت کن یا ترمز از سرعت بالای قرقره چلوگیری کرده و از ریزش لایه های بالایی سیم و به وجود آمدن گره خودداری نماید.