به کارآفرینی که کسب‌وکار یا استارتاپی را آغاز میکند، مؤسس یا بنیانگذار گفته میشود. درصورتی‌که کارآفرینان متعددی در ایجاد یک استارتاپ دخالت داشته باشند، آنها را هم بنیانگذار آن کسب‌وکار می‌نامند. معمولا بنیانگذار یا فاندر ، یک فرد معمولی مثل من و شماست که ایده ای دارد که میخواهد به کسب و کاری آن را تبدیل کند . مثلا یک برنامه نویس است که ایده هایی برای تبدیل به کسب و کار به ذهنش میرسد و تیمی تشکیل میدهد و کارها را تقسیم میکند . و اگر هم به نقطه ای برسد که او نیاز به فرد یا افرادی داشته باشد که مسولیت های زیادی را برای آنها در نظر بگیرد در آن صورت میتواند با واگذار کردن بخشی از سهام استارتاپ خود آنها را شریک کند . به شرکای جدید، هم بنیانگذار گفته میشود .
در راستای حرفه ای عمل کردن، هم بنیانگذاران قراردادی را با هم تنظیم میکنند که خیلی از مواردی که باید شفاف سازی شود در آن تنظیم و به توافق طرفین میرسد . برای حقوقی شدن کار و رسمی کردن روابط باید از مشاوره حقوقی در جهت تنظیم یک قرار داد فی مابین استفاده کرد . مواردی که باید در نظر گرفت از این قرار هستند :
1- میزان مشارکت طرفین در کسب و کار
2- وظایف طرفین در کسب و کار و آورده طرفین
3- میزان سرمایه گذاری ( در صورت لزوم)
4- محرمانگی و جزییات فنی
5- مدت زمان همکاری و نحوه استعفا و واگذاری سهام بنیانگذاران
6- حقوق مالکیت فکری
7- شرط حل و فصل اختلافات
یک سوم از استارتاپ‌ها قبل از اینکه بتوانند سرمایه جذب کنند به دلیل مشکلات تیمی از هم می‌پاشند. پس این موضوع که هم بنیانگذاران چگونه با هم میتوانند استارتاپ خود را نجات دهند و در مسیر پیشرفت قرار دهند فقط به این بر میگردد که آیا فرد مناسبی را از لحاظ روحیات و بعد هم از لحاظ فنی انتخاب کرده ایم ؟ یا اینکه این شخص چگونه با مشکلات مبارزه میکند و چگونه اختلافات را حل میکند؟
چقدر تلاش می کند و کار میکند؟ آیا به اندازه‌ی شما کار میکند ؟
پیشنهاد من این است که یک دوره آزمایشی 3 تا 4 هفته ای را باهم توافق کنید تا ببینید چگونه میتوانید موضوعات را با یکدیگر به نتیجه برسانید . دوستی هایی که بین شما و دیگر هم بنیانگذاران قرار دارد میتواند به رشد کارتان کمک کند به شرط آنکه مرز کاری بین شما مشخص باشد و یک موضوع را هم درنظر بگیرید که اگر با فامیل و یا دوست نزدیک خود قرار است بنیانگذاری یک استارتاپ را داشته باشید خطر جدایی فامیلی و رفاقتی در صورت بروز هرگونه اختلاف ممکن است وجود داشته باشد .
جدی گرفتن کسب و کار بسیار مهمتر از راه اندازی کسب و کار با دوستان نزدیک خود است هر چند فواید خاص خودش را دارد . افرادی که قبلا به هر شکلی مدیریت بخشی را در استارتاپی به عهده داشتند و یا تجربیاتی دارند به شدت میتواند از افرادی که این تجربیات را ندارد بهتر باشد.
آیا به هم بنیانگذار نیاز داریم ؟
قبل از پاسخ به این سوال باید بدانید که پروژه استارتاپی شما در کدام مرحله قرار دارد و این که آیا کمبودی از بابت نیروی انسانی توانمند در حوزه استراتژی و یا اجراییات احساس میشود یا خیر . برای این موضوع که به چه کسانی نیاز دارید یک نگاهی به نوع کسب و کار و نیازمندیهای خود بکنید . برای کارهایی که احتمالا میتوانید به صورت برون سپاری یا Outsource عمل کنید بهتر است که این کار را انجام دهید و به سمت هزینه کردن برای انجام آن بروید . اما بعضی کارها و نیازهای استارتاپ شما حیاتی تر از آنچه که فکر میکنید . به نوعی DNA استارتاپ شما و یا شاهرگ کارهایی که بنیادین میباشد در آن قرار دارد . طبیعی هست که این مدل موضوعات باید توسط افراد خودی و دایمی کسب و کار شما پیش برود . این جا آن بخشی خواهد بود که شما نیازمند یک فاندر دیگر هستید .
هر تیمی معمولا باید قطبهای کاری 4 جهتی درون خود داشته باشد . مثلا برای راه اندازی یک استارتاپ نباید افراد همه برنامه نویس و یا فنی باشند ، بلکه بهتر است افرادی با جهت فکری متفاوت هم در تیم حضور داشته باشند تا به نوعی تمامی استراتژی ها یک سویه دنبال نشود . این موضوع هم بر عکس آن مصداق دارد . افرادی که همگی غیر فنی هستند به هم بنیانگذاران فنی و تکنیکال هم نیاز دارند .
برای مسیری که در پیش دارید احتمالا به تخصص و پست های کلیدی بیشتری نسبت به روزهای اول راه‌اندازی کار نیاز پیدا میکنید . هر چه به جلو حرکت کنید میتوانید ساختار فعلی را بیشتر تغییر و تحول در آن ایجاد نمایید . نیازی نیست که در ابتدای همه افرادی که بودنشان حساس و کلیدی میباشد را در چارت اجرایی و مدیریتی خود پیش بینی کنید .
ممکن است با گذشت زمان تجربه کاری بیشتری پیدا کنید و یا با چالشهای بیشتری رو به رو شوید. عجله نکنید و هر کسی را در زمانی که لازم است به بدنه استارتاپ خود اضافه کنید چرا که یک هم بنیانگذار باید مجموعه شما را بالا ببرد و وزن بیشتری نسبت به وضعیت فعلی به شما بدهد.
چه نکاتی را در نظر بگیرم ؟!
قبل از اضافه کردن هر شخصی به رویای فردی خود ، احتمالا خیلی مسایل رو باید توی ذهنتان شبیه سازی کنید . درست مثل انتخاب همسر !
باید به نکاتی توجه کنید و در این مسیر سوالات خوبی را از خودتان بپرسید :
1- با چه افرادی نمیتوانید کار کنید ؟
2- اگر این فرد را انتخاب نکنم چه چیزی را از دست میدهم ؟
3- ریس جدید چه کسی میشود ؟
4- آیا او از من بهتر است ؟
5- آیا منظم، خلاق، پیگیر، متفاوت و ... میباشد ؟
6- آیا تجربه کار مشابه را دارد ؟
7- آیا از لحاظ مالی سربار کسب و کار نمیشود ؟
8- آیا به وی اعتماد لازم را دارید ؟
9- آیا از لحاظ اجتماعی درگیر مسایل وقت گیر مثل مشکلات خانوادگی، مهاجرت ، ازدواج، سربازی ، مسایل مالی یا موارد عاطفی نیست ؟
10-چشم انداز مشترک به هدف نهایی استارتاپ دارید ؟
11-گرایشات دینی ، سیاسی و اجتماعی هم راستا دارید ؟
مواردی که را مطرح کردم حتما از خودتان بپرسید و باید جواب کامل آن را بدانید . این حداقل مواردی است که در جهت شفافیت برای همکاری و شراکت در کسب و کار لازم است با آن طرف شوید .
مخلصیم ...
