ایمپلنت دقیقا همانند دندانهای طبیعی عمل میکند، بهطوریکه فرد تفاوت آن را با دندانهای طبیعی احساس نمیکند. بهطور کلی میتوان گفت که عمل ایمپلنت دندان توسط متخصص ایمپلنت، بهترین روش برای جایگزین کردن دندانهای معیوب و از دست رفته است.
یکی از نکات مثبت و قابل توجه ایمپلنت دندان ثابت بودن آن است و دیگر نیازی نیست مانند دندانهای مصنوعی آن را در بیاورید. در گذشته که از روشهای دیگری برای پر کردن جای دندانهای خالی استفاده میکردند، افراد در هنگام غذا خوردن به مشکل برمیخوردند ولی امروزه با انجام ایمپلنت دندان افراد هیچگونه مشکلی در غذا خوردن ندارند و احساس مصنوعی بودن دندانها را ندارند.
کاشت دندان یا ایمپلنت دندان چیست؟
کاشت دندان یا ایمپلنت دندان جایگزین مناسبی برای دندانهای از دست رفته هستند. تا چند دهه پیش استفاده از دندانهای مصنوعی رایج بود اما با پیدایش تکنولوژی ایمپلنتولوژی، استفاده از دندانهای مصنوعی، رفته رفته کاهش پیدا کرده است. کارکرد آن همچون یک دندان واقعی است و از نظر زیبایی، تفاوتی با دندان های طبیعی شما نخواهد داشت.
در چه مواردی کاشت دندان انجام میشود؟
زمانیکه یک یا چند دندان بر اثر عوامل گوناگونی از دست رفته باشند، برای جایگزینی دندان از دست رفته، از ایمپلنت استفاده میشود.
گاهی بهصورت مادرزاد برخی از دندانها، رویش نمیکنند. برای پر کردن فضای خالی این دندانها، از کاشت دندان استفاده میشود.
زمانیکه یک یا چند دندان از دست میرود، ممکن است جابجایی دندانهای مجاور، فضای خالی نامناسبی ایجاد کند که در این صورت، کاشت دندان انجام میگیرد.
زمانیکه دندانهای از دست رفته، تاثیر نامناسبی روی ظاهر فرد بگذارند، باید کاشت دندان انجام گیرد تا زیبایی لبخند، مجددا به صورت فرد بازگردد.
ایمپلنت برای چه کسانی مناسب نیست؟
در صورتیکه سابقهی انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی را دارید یا اینکه در حال حاضر این درمانها را انجام میدهید، باید بدانید که احتمال موفقیت درمان کمتری دارید.
موارد خاص پزشکی مانند ابتلا به پوکی استخوان و بیماریهای مانند آن هنوز اطمینانی حاصل نشده است و تاثیر آن در کارکرد و ماندگاری آن مشخص نیست.
برای انجام این جراحی سلامت لثه فرد مراجعهکننده بسیار مهم است و علاوه بر آن باید استخوانهای فک، قدرت و انسجام کافی برای نگهداری آن را داشته باشند.
در بسیاری از موارد اگر متقاضی از دخانیاتی مانند سیگار استفاده کند، دندانپزشک از درمان خودداری میکند، زیرا استفاده از این مواد حتی سیگار باعث کاهش امکان موفقیت درمان میشود.
در صورتیکه بخواهید تمام دندانها را به روش کاشت دندان جایگزین کنید، در فک بالا به شش تا هشت و در فک پایین به چهار تا شش ایمپلنت نیاز خواهید داشت.
در صورت استفاده از داروهایی که در آنها از مشتقات فسفونات استفاده شده است، توصیه میشود که از این درمان استفاده نکنید.
مراحل مراقبت و انجام ایمپلنت دندان
پیش از انجام عمل باید پوسیدگی دندان ها بررسی و رفع شود.
برای قرارگیری ایمپلنت در دهان انجام حداقل یک جراحی ضروری است. در این جراحی که به کاشت دندان نیز شهرت دارد، ایمپلنت در استخوان فک گذاشته میشود.
در چند ماه بعد از انجام جراحی پین تیتانیومی با استخوان فک ادغام میشود.
پس از مدتی و با مطمئن بودن از ادغام مناسب ایمپلنت و استخوان دندان، متخصص معالج میتواند از ایمپلنتها بهعنوان پایه استفاده کند و پروتز دندان را روی آنها نصب کند.
پیش از اقدام به کاشت دندان جلو حتما از متخصص معالج خود سوال کنید که آیا این روش از جایگزینی دندان برای شما مناسب است یا خیر؟ پیش از هر چیز اطمینان حاص کنید که دندانپزشک فرآیند درمان جا گذاری ایمپلنت دندان را به طور کامل طی میکند.
متخصصی که برای این کار انتخاب میکنید، باید از استانداردهایی پیروی کند که هم توسط مراجع علمی و هم مراجع قانونی تایید شده باشد.
قبل از جراحی ایمپلنت دندان
دندانپزشک معالج پیش از انجام هر کاری به مراجعه کننده توضیح میدهد که چگونه برای درمان آماده شود.
قبل از انجام هر درمانی پرسشنامهای راجع به شرایط پزشکی خاص در اختیار شما قرار خواهد گرفت، لطفا آن را کامل و دقیق پر کنید و اگر مطلب مهمی وجود دارد که در پرسشنامه نیست، حتما آن را با دندانپزشک در میان بگذارید. میزان موفقیت آن با در نظر گرفتن و انجام دقیق همهی این مراحل درمان برای بسیاری از افراد بدون خطر خاصی، بالا خواهد بود.
قبل از انجام عمل نیاز به معاینه لثهها و اطمینان یافتن از سلامتی کامل آنها وجود دارد. همچنین هر گونه عفونت یا پوسیدگی در لثه و دندانهای مجاور محل قرارگیری ایمپلنت نیز باید بهطور کامل درمان شود.
بعد از اطمینان از سلامت کامل بافتهای دهانی ناحیه جراحی و اطراف آن، نیاز به تهیهی یک اسکن رادیوگرافی مخصوص ایمپلنت (اصطلاحا CBCT یا DVT نامیده میشود) از محل وجود دارد.
دندانپزشک به کمک آنها ارتفاع و ضخامت استخوان و نیز سایر موارد مهم مانند محل عبور اعصاب مهم، سینوسها و … را بررسی میکند و بهترین سایز و محل قرارگیری ایمپلنت دندان را مشخص میکند.
آخرین مسئلهای که قبل از جراحی ایمپلنت دندان باید مورد توجه قرار گیرد، این است که در شرایط پزشکی خاص (فشار خون بالا، سابقهی سکته قلبی یا مغزی، سابقه پیوند عضو و …) گاهی نیاز به دریافت داروی خاص یا تغییر در دوز داروهای دریافتی فعلی بیمار وجود دارد و در مواردی که شخص بهدلیل بیماری زمینه ای (مثل مشکلات قلبی) تحت نظر پزشک دیگری قرار دارد، نیاز به مشورت با پزشک مربوطه نیز وجود دارد.
مراحل مراقبت و انجام ایمپلنت دندان
مدت زمان انجام عمل به تعداد و همچنین پیچیدگی شرایط عمل بستگی دارد. ممکن است چند ایمپلنت دندان در یک عمل جراحی قرار داده شود در این حالت زمان عمل، طولانیتر خواهد شد.
این جراحی معمولا تحت بیحسی موضعی انجام میشود. در این حالت درد کاملا در دهان شما ازبین میرود و میتوانید در حین عمل بیدار بمانید. ممکن است از یک آرامبخش استفاده کنید تا در طول عمل اضطرابتان ازبین برود و یه شما کمک میکند آرام باشید.
بعد از اینکه لثه کاملا بیحس شد، دندانپزشک یک برش در لثهی شما زده و یک سوراخ کوچک در استخوان فکتان ایجاد میکند و پایه در این سوراخ قرار داده میشود.
در شرایط خاصی میتوان کشیدن دندان آسیب دیده و جایگذاری ایمپلنت را طی یک جلسه جراحی انجام داد که این روش ایمپلنت فوری یک جلسهای نامیده میشود و همیشه قابل انجام نیست و همانطور که پیشتر ذکر شد در «شرایط خاصی» قابل انجام است.
اگر این حالت قابل انجام نباشد، دندانپزشک ایمپلنت چند ماه (فک بالا ٣ الی ۶ ماه و فک پایین ٢ الی ۴ ماه) بعد از کشیدن دندان قرار میدهد تا استخوان فک زمان کافی برای ترمیم خود داشته باشد. به این حالت «ایمپلنت تاخیری» گفته میشود.
در موارد نادر ممکن است نیاز باشد که عمل تحت بیهوشی انجام شود که در اینصورت عمل باید در مراکز خاص با تجهیزات خاص برای شما انجام شود که بیمار بهطور کامل بیهوش میشوید و در طول عمل خواب خواهد بود.
ایمپلنت دندان فوری و تاخیری میتواند طی یک یا دو مرحله قرار داده شود.
در روش یک مرحلهای، میله و اتصالاتی که بین پروتز و ایمپلنت متصل میشوند، همزمان قرار داده میشوند و بعد از پایان جراحی ضمائم آن در دهان قابل مشاهده است.
در روش دو مرحلهای، ابتدا میلهی آن زیر لثه جایگذاری میشود (شما آن را در دهان خود نمیبینید) و مدتی (حدودا ۲ تا ۳ ماه) برای بهبود کامل لثه و استخوان صبر میکنیم. بعد از گذشت، زمان طی یک جراحی دیگر که جراحی بسیار سبکتری خواهد بود، اتصالات به آن متصل خواهد شد.
در هر دو شیوه پس از گذشت ۲ تا ۴ ماه از جراحی اولیه، پروتز نهایی آماده و تحویل خواهد شد. در طول این زمان امکان ساخت انواع پروتز شامل موقت، ثابت یا متحرک بسته به شرایط وجود دارد که میتواند طی این دوران گذار مشکلاتی همانند جویدن غذا و زیبایی که در اثر از دست رفتن دندان ایجاد شده را تا حدودی بهبود بخشد.
مراقبتهای بعد از جراحی ایمپلنت دندان
بعد از انجام ایمپلنت شما ممکن است به استراحت نیاز داشته باشید تا اثر بیحسی کاملا خاتمه یابد، بعد از یک بیحسی موضعی چند ساعت طول میکشد تا دهان و دندانتان به حالت اول خود برگردد. شما ممکن است به مسکن نیاز داشته باشید تا اثر ناراحتی حاصل از بیحسی را برطرف کند.
معمولا بعد از عمل میتوانید به خانه برگردید اما اگر بیهوشی عمومی داشتید به یک همراه نیاز دارید تا شمارا برای رسیدن به خانه همراهی کند و تا ۲۴ ساعت اول بهتر است دوست یا یکی از اشنایان مراقب شما باشد.
خیلی مهم است که در چند روز بعد از ایمپلنت که به استراحت میگذرانید، از غذاهای نرم استفاده کنید. مراقب باشید تا زمانی که بیحسی کاملا از ناحیه دهانتان برطرف نشده، از غذاها و نوشیدنیهای داغ استفاده نکنید. در غیر این صورت ممکن است بدون اینکه متوجه شوید، خودتان را بسوزانید.
خیلی مهم است که دهان خود را مثل همیشه با مسواک و نخ دندان تمیز نگه دارید. ممکن است برای اینکه تمیز کردن راحت تر بین دندانها، به مسواک ویژهای نیاز داشته باشید.
خطرات و عوارض ایمپلنت دندان
قرار دادن و جراحی مربوط به آن مانند هر فرآیند دیگری خطرات خاص خود را دارد. پیش از انجام جراحی و کارهای مرتبط به ایمپلنت، از دندانپزشک بخواهید که خطرات کار را به طور کامل برایتان توضیح دهد.
ممکن است پس از انجام عمل دچار عوارض جانبی خفیف و موقتی شوید. این عوارض جانبی میتواند شامل تورم و احساس ناخوشایند در اطراف آن باشد. اگر قادر به تحمل درد نبودید، میتوانید از مسکنهایی مانند پاراستامول یا ایبوبروفن استفاده کنید که دارای دوز بالایی هستند.
عوارض جانبی مشکلاتی هستند که در طی یا بعد از جراحی اتفاق میافتند. بیشترین عارضهای که پس از هر جراحی احتمال وقوع آن میرود، خونریزی زیاد و واکنش به بیحسی یا بیهوشی باشد. عصبهایی که به صورت، عصبدهی میکنند، رشتههای عصبی فک پایین را نیز ساپورت میکنند. این رشتههای عصبی دندانها، لثه و لب پایین شما را تحت پوشش قرار میدهند. اگر این اعصاب آسیب ببینند، ممکن است در این نواحی احساس سوزن سوزن شدن، بیحسی موقت و یا گاهی بیحسی دائمی داشته باشید.
احتمال احساس درد شدید در این نواحی نیز وجود دارد. عکسهای رادیوگرافی و سیتیاسکن میتواند به دندانپزشک کمک کند تا جایگاه رشتههای عصبی در استخوان فک را دیده و خطرات احتمالی را به حداقل برساند.
در صورتی که به درستی با استخوان فک ادغام نشود، ممکن است که ایمپلنت شل شود. این اتفاق معمولا درد ندارد، اما مشکل بزرگ این خواهد بود که ایمپلنت نمیتواند پروتزها را ساپورت کند. در این صورت باید دوباره عمل انجام شود.
دندانپزشک توصیه میکند که بهطور منظم ایمپلنت خود را چک کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید. از عوارض مهم دیگر آن باید به صدمه دیدن رشته های عصبی اشاره کرد.
این اتفاق خیلی نادر است اما ممکن است دندانپزشک در مواردی هنگام ایجاد حفره در استخوان به اعصاب آسیب برساند و به این ترتیب بیمار دچار بیحسی شود. در اغلب اوقات این بیحسی پس از چند ماه از بین میرود. مواردی وجود داشتهاند که بیحسی بهصورت دائم باقی مانده است، اما این موارد بسیار نادرند!
هزینه ایمپلنت دندان
این که هزینه کاشت دندان چقدر است، سوالیست که تنها با ویزیت پزشک پاسخ داده میشود. در نتیجه در ابتدای کار پاسخ به این سوال بسیار پیچیده خواهد بود. دندانپزشک برای پاسخ به این سوال باید نیاز واقعی بیمار را ارزیابی کند و تنها در این صورت قادر به برآورد هزینهی حقیقی خواهد بود. اما بهطور کلی بسته به نوع ایمپلنت و کمپانی سازنده از ۳/۵ میلیون تا ۷ میلیون هزینه متغیر است.
قیمت ایمپلنت بستگی به عوامل بسیاری دارد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کیفیت، مقدار و محل استخوان: در صورتیکه عرض و ارتفاع استخوان در محلی که قرار میگیرد کافی باشد، نیازی به هزینهی اضافی نیست اما در صورتی که استخوان تحلیل رفته باشد و یا شکل و اندازهی آن کافی نباشد، نیاز به پیوند استخوان خواهد بود. این مسئله میتواند هزینهی درمان را افزایش دهد.
تعداد دندانهای جایگزین شده و نوع پروتز: روکش، بریج ثابت، و پروتز متحرک مبتنی بر ایمپلنت (که اصطلاحا به نام Over Denture نامیده میشود) از مواردی هستند که میتوانند برای جایگزینی دندانها ساخته شوند. بسته به اینکه کدامیک از این پروتزها ساخته شود، قیمت آن متفاوت خواهد بود. پروتز متحرک از نوع ثابت کمهزینهتر است.
نوعی که مناسب خواهد بود: ایمپلنتهای استاندارد بین ۳ تا ۶ میلیمتر قطر و ۶ تا ۱۴ میلیمتر طول دارند انواعی از مینی ایمپلنت وجود دارند که حدود ٢ میلیمتر قطر دارند و گاهی اوقات برای جایگزینی دندان بسیار کوچک یا در ترکیب با یک گروه برای حمایت از پروتز متحرک، میتوانتد مورداستفاده قرار بگیرند.