سابقه کیفری یا سوء پیشینه

در حقوق کیفری ایران و فرانسه

دکتر ارش رسا

سابقه کیفری یا سوء پیشینه دارای دو اثر می‌باشد:

اول اینکه حسب درجه مجازات اصلی بین ۲ تا ۷ سال فرد را از حقوق اجتماعی مانند تاسیس شرکت، استخدام در ادارات و دستگاه‌های دولتی و شغل‌های خاصی مثل وکالت و سردفتری و… محروم میکند. دومین اثر داشتن سابقه کیفری، تشدید مجازات در صورت تکرار جرم و عدم امکان استفاده از مزایایی مثل تعلیق مجازات، تخفیف و… هست. اما نکته‌ای که غالب افراد از آن بی اطلاع هستند، مربوط به شرایط درج سابقه یا رفع اثر از آن هست: 1. بازداشت موقت، حبس بدلیل عدم پرداخت بدهی، احضار به دادسرا به عنوان متهم، شکایت حقوقی یا کیفری تحت هر عنوانی، تشکیل پرونده در کلانتری و… در پیشینه کیفری افراد درج نمی‌شوند. ۲. تنها در جرایم عمدی در صورت محکومیت قطعی به مجازات بیش از ۲سال حبس جزو سوابق کیفری محسوب می‌شود. نکته!؟! جرایم عمدی با مجازات بیش از ۶ ماه تا ۲ سال موجب محرومیت از حقوق اجتماعی نیست لیکن از موارد تشدید مجازات در صورت تکرار جرم هستند. ۳. در جرایم قابل گذشت در صورت اخذ رضایت شاکی، دیگر در سابقه کیفری درج نمی‌شوند. ۴. پس از آزادی از زندان یا پایان مدت محکومیت با گذشت مواعد زیر سابقه کیفری از بین میرود: الف. حبس بیش از ۲ سال تا ۵ سال با گذشت ۲سال از اجرای مجازات سابقه بی اثر می‌شود. ب. حبس بیش از ۵ تا ۱۰ سال با گذشت ۳ سال ج. مجازات‌های قطع عضو و اعدام و حبس های بیش از ۱۰ سال با گذشت ۷ سال نکته!؟! پس از گذشت مدت زمان‌های پیش گفته در هیچ یک از استعلامات مربوط به گواهی عدم سوء پیشینه چیزی مبنی بر وجود سابقه درج نخواهد شد؛ لیکن در استعلاماتی که از طریق مراجع قضایی اخذ می‌شود سابقه درج شده است لیکن آثار خود را در محرومیت متهم جهت استفاده از مزایای قانونی همچون تعلیق مجازات و… را از دست داده است.