تابلوخوانی دانش پایه و ضروری برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس است. به عبارت ساده‌تر تابلوخوانی الفبای بورس است که بدون آن نمی‌توانید درکی از اطلاعات و وقایع این بازار داشته باشید. در حقیقت تابلوخوانیبرای سرمایه‌گذاری در بورس لازم است اما کافی نیست. زیرا این اطلاعات زمانی مفید خواهد بود که شما بتوانید تحلیلی از اثرات آنها بر بازار داشته باشید. تابلوخوانی با شناسایی بازار، احتمال موفقیت پیش‌بینی شما را افزایش می‌دهد ولی یک پیش‌بینی دقیق بدون ابزارهای تحلیلی مناسب امکان‌پذیر نخواهد بود. برای روشن شدن موضوع ما در ادامه اطلاعات مفیدی که حاصل تابلوخوانی است را مرور می‌کنیم.
تابلوخوانی چه اطلاعاتی در اختیار شما قرار می‌دهد؟
- تعداد و قیمت سهام
نکات کاربردی:
1- اطلاعات مربوط به قیمت سهام اعم از روند قیمت در فواصل زمانی روزانه، هفتگی، ماهانه و سالانه نقش مهمی در ارزیابی وضعیت سهام دارند.
2- تعداد سهام شرکت که همیشه حاصل تقسیم سرمایه شرکت بر قیمت اسمی هر سهم (هزار ریال) می‌باشد، می‌تواند نشاندهنده وسعت یا محدودیت امکانات و قدرت شرکت باشد.
- تعداد سهامی که مورد معامله قرار می‌گیرند اعم از سهام شناور و حجم مبنا اهمیت زیادی دارد. سهام شناور کل سهامی است که در اختیار سهامداران خرد قرار دارد و مورد معامله قرار می‌گیرد.
- ارزیابی فعالیت حقیقی و حقوقی
در بخش خرید و فروش، اطلاعات مربوط به کدهای حقیقی و حقوقی به تفکیک نمایش داده می‌شود که معیار مناسبی برای ارزیابی فعالیت آنهاست. زیرا عموماً کدهای حقوقی می‌توانند با استفاده از قدرت خود در بازار جریان‌سازی کنند. ولی شناسایی علت واقعی حضور حقوقی‌ها بسیار دشوار است. در مقابل، فعالیت حقیقی‌ها از شفافیت بیشتری برخوردار است. زیرا سهامدار حقیقی برای کسب سود و پیشگیری از ضرر خرید و فروش می‌کند. بنابراین تحلیل رفتار حقیقی‌ها در بازار بورس ساده‌تر است.
نکات کاربردی:
1- سهام با خرید حقوقی رشد می‌کند و با فروش حقیقی سقوط می‌کند. البته بیان قطعی این جمله فقط در صورتی امکان پذیر است که اطلاعات کافی درباره سهم و شرکت داشته باشیم.
2- افزایش غیرمعمول خریدار حقوقی، سیگنالی مثبت و افزایش غیرمعمول فروشنده حقوقی سیگنالی منفی محسوب می‌شود.
3- معاملات کد به کد زمانی اثبات می‌شود که بیش از 50 درصد حجم معاملات را به خود اختصاص دهد. یعنی در بیش از 50 درصد حجم معاملات کدهای حقیقی خریدار و کدهای حقوقی فروشنده باشند و یا برعکس.
4- متوسط خرید یا فروش از تقسیم حجم سهام مورد معامله بر تعداد خریداران یا فروشندگان حاصل می‌شود. یکی از معیارهای شناسایی ورود پول نسبت خریدار به فروشنده است. اگر متوسط خرید را بر متوسط فروش تقسیم کنیم و پاسخ بیشتر از یک باشد به معنای آن است که قدرت خریدار بیشتر است و و با ورود پول به سهام صورت گرفته است. اگر پاسخ کمتر از یک باشد به معنای آن است که قدرت فروشنده بیشتر است و خروج پول از سهام صورت گرفته است.
5- افزایش غیرمعمول خریداران حقوقی، کد به کد حقوقی به حقیقی و افزایش قدرت خریدار حقیقی هریک می‌توانند نشانه یک سیگنال مثبت باشند ولی وقوع هم‌زمان آنها نشان دهنده یک سیگنال مثبت بسیار قوی برای آن نماد است که به معنای ورود پول حقیقی به سهام است.
6- ورود پول حقیقی، افزایش حجم معاملات بیش از متوسط ماهانه، پیشی گرفتن قیمت آخرین معامله از قیمت پایانی و قرارگیری قیمت آخرین معامله در بازه مثبت قیمت روزانه نیز هریک می‌توانند نشانه ورود پول هوشمند باشند.
7- افزایش غیرمعمول فروشندگان حقوقی، کد به کد حقیقی به حقوقی و افزایش قدرت فروشنده حقیقی هریک می‌توانند نشانه یک سیگنال منفی باشند. ولی وقوع هم‌زمان آنها نشان دهنده یک سیگنال منفی بسیار قوی برای آن نماد است که به معنای خروج پول حقیقی از سهام است.
8- خروج پول حقیقی، افزایش حجم معاملات بیش از متوسط ماهانه، عقب ماندن قیمت آخرین معامله از قیمت پایانی و قرارگیری قیمت آخرین معامله در بازه منفی قیمت روزانه نیز هریک می‌توانند نشانه خروج پول هوشمند باشند.
- تعداد و حجم معاملات
یکی از ابزارهای شناسایی سهام، تعداد و حجم معاملات است که از تابلوخوانی حاصل می‌شود.
نکات کاربردی:
1- افزایش غیرعادی حجم معاملات (چندین برابر متوسط ماهانه) نشان از سقوط یا صعود احتمالی سهام دارد.
2- در روند صعودی بازار، افزایش قیمت سهام باید با افزایش حجم معاملات همراه شود در غیر این صورت نشانه آغاز روند اصلاحی یا همان کاهش قیمت مقطعی سهام است. در هنگام اصلاح روند صعودی اگر کاهش قیمت با افزایش حجم معاملات همراه شود نشانه آغاز روند نزولی سهام است. معکوس همین شرایط در روند نزولی بازار صدق می‌کند.
- سود سهام
ارقامی در قالب EPS و نسبت P/E منتشر می‌شود که اطلاعاتی در مورد سود گذشته و فعلی شرکت و برآورد سود شرکت در آینده ارائه می‌دهد.
نکات:
1- 1- نکته اول P/E گروه است. مثلاً گروه پتروشیمی میانگین P/E در نمادهای آن گروه را نشان می‌دهد که معمولاً P/Eشرکت‌ها به P/E گروه میل می‌کند.
2- اگر P/E نمادی بیشتر از گروه آن باشد، با افزایش EPS یا کاهش قیمت سهم به سمت P/E گروه حرکت می‌کند.
3- اگر P/E نمادی کمتر از گروه آن باشد، با کاهش EPS یا افزایش قیمت سهم به سمت P/E گروه حرکت می‌کند.
4- اگر P/E نمادی بیشتر از گروه آن باشد، ولی کاهش EPS یا افزایش قیمت سهم رخ دهد حباب مثبت شکل می‌گیرد.
5- اگر P/E نمادی کمتر از گروه آن باشد، ولی افزایش EPS یا کاهش قیمت سهم رخ دهد حباب منفی شکل می‌گیرد.
نتیجه‌گیری
اگر دانش و مهارت خود را محدود به تکنیک‌های تابلوخوانی کنید می‌توانید در بورس سرمایه‌گذاری نسبتاً موفقی داشته باشید ولی به یک معامله‌گر حرفه‌ای تبدیل نخواهید شد. زیرا روشهای تحلیلی تخصصی و پیشرفته‌ای وجود دارد که به کار گیری آنها قدرت و سرعت معامله‌گران حرفه‌ای را افزایش می‌دهد. این روشهای تحلیلی اعم از تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی ابزارهای خاصی برای پیش‌بینی روند سهام در اختیار معامله‌گران قرارمی‌دهد. بدیهی است به همان اندازه که روشهای تحلیلی برآوردها و پیش‌بینی‌های دقیق‌تری ارائه می‌دهند به کار گیری آنها نیز پیچیدگی بیشتری دارد. حال انتخاب با شماست که تنها با تابلوخوانی یک معامله‌گر ساده باقی بمانید و یا با یادگیری روشهای تحلیلی به یک معامله‌گر حرفه‌ای تبدیل شوید.
