من رسول محمودی، مدیر مارکتینگ یکی از استارتاپ های خدمات مرتبط با خودرو هستم و میخواهم از تجربه یک هفته رانندگی در تپسی در شهریور 1398 بنویسم، من بنا به دلایلی تصمیم گرفتم که به مدت یک هفته در یکی از تاکسی های اینترنتی به عنوان راننده ثبت نام کنم و کار کنم، با تمام احترامی که به اسنپ قائل هستم فعلا به خاطر اون توییتی که اسنپ به هر دلیلی در نقد مسافر نوشته بود در اسنپ ثبت نام نکردم و در تپ سی ثبت نام کردم(البته حتما در اسنپ هم ثبت نام خواهم کرد بعدا)
ثبت نام به عنوان راننده در تپسی آنلاین بود و به راحتی انجام شد و در مورد تایید هویت هم یک ویدیو با شرایط ویژه خواستند که براشون ارسال کردم و احتمالا از طریق استعلام سوء پیشینه هم خودشون بقیه کارها را انجام میدهند.
من در طول یک هفته، از شنبه 9 شهریور، در حدود 50 سفر رفتم
در خصوص تاکسی های اینترنتی، نحوه رفتار و نگرش مسافران(با تفسیر خودم) نسبت به رانندگان، چند نکته خدمتتون عرض میکنم و در نهایت یک نکته خیلی مهم به صاحبان کسب و کارهای دیجیتال میگویم
1 - یک نکته در مورد مزیت تاکسی های اینترنتی: تپسی (و حتما بقیه تاکسی های اینترنتی مانند اسنپ و غیره) کار خوب بزرگی(ارزش پیشنهادی) که کرده اند اینه که دیگه مسافر و راننده در مورد قیمت با هم مراوده ای ندارند. قبل از تاکسی های اینترنتی، مهمترین بحث بین مسافر و راننده(مخصوا در تاکسی دربست)، چونه زدن بر سر قیمت بود و البته بعضی وقت ها از چونه زدن هم فراتر میرفت و به طعنه زدن و حتی فحش دادن هم میرسید
مثلا سناریوی زیر:
مسافر: ونک چند میگیری؟
راننده: چند میدی؟
مسافر: آقا شما بگو، شما راننده ای
راننده: 20 تومن
مسافر: چه خبره داداش؟ 10 تومن میدم
راننده: تو برو با همون اتوبوس برو، پولت به دربست نمیرسه
مسافر: برو بابا، مسافرکش هم واسه ما آدم شده ... و بقیه داستان
--- در مورد مشکلاتی که در زیر میگم، شاید برای حل برخی موارد تاکسی های اینترنتی بتوانند کاری بکنند ولی برخی دیگه رو باید خود راننده و مسافر مراعات کنند
2- چند نکته در مورد نحوه رفتار مسافرین با رانندگان
پیش نکته مهم اول: دقت شود که عموم مسافرین، رفتار محترمانه و خوبی در خوردو و با راننده دارند که در این نوشته آنها را نمینوسیم و تمرکزم بیشتر بر روی رفتارهای نسبتا ناخوب هست
پیش نکته دوم- با توجه به اینکه بشر شنیده است که اشرف مخلوقات هست خودش را اشرف تر از هر مخلوق دیگری میداند ، یعنی نه تنها خودش را اشرف بقیه جانوران و من جمله حیوانات میداند بلکه حتی خودش را اشرف تر از بقیه اشرف ها (بشر) میداند که این را در زندگی روزمره خودمون تجربه کردیم، تصور میکنیم که خودمون، اشرف تر از بقیه آدم ها هستیم، یا خانواده مون اشرف تر از بقیه اشرف ها است، کشورمون اشرف تر از کشورهای همسایه و اعراب و ... و غیره
از این رو وقتی به عنوان مسافر که اشرف هم هستیم درخواست تپسی میدیم و راننده تپسی درخواست را قبول میکند دیگه از اسب اشرفی پیاده نمیشیم، مصداق های زیر نمونه هایی از این جنس هستند:
1- نقطه ای که در آن قرار داریم را درست مشخص نمیکنیم و یا توجه کافی نداریم که کدام نقطه را میزنیم، مثلا داخل مغازه را به عنوان نقطه مبدا میزنیم که به کوچه پشتی نزدیکتر هست تا خیابان جلویی، و از این رو راننده میرود و در کوچه پشتی میفهمد که مسافر گرامی مبدا را اشتباه زده است و البته چون مسافر هم اشرف مخلوقات هست نمیپذیرد که نقطه مبدا را اشتباه زده است و خیلی مختصر میگه که: نه، من خیابون رو زدم تشریف بیارین اینجا
2- ما اصولا آنلاین شدیم که راحت تر باشیم و درست نیست که کارهای روش آنلاین را با روش های قدیمی آفلاین انجام بدیم، پس وقتی درخواست تاکسی میدیم و راننده قبول میکند و به سمت ما حرکت میکند و تپسی بر روی نقشه نمایش میدهد که راننده به سمت ما حرکت میکند، باید ما هم در زمان مقرر در نقطه مبدا حاضر شویم تا سوار شویم، نه اینکه بعد از اینکه راننده رسید و منتظر موند، بعد مجبورا تماس گرفت، تازه بهش بگیم : شما وسط کوچه فلانی هستین؟ و وقتی راننده گفت درست در نقطه مبدا هستم، با لحن طلبکارانه نگیم آقا اسم کوچه رو بگو. زیرا که تابلو کوچه جلو چشم راننده نیست و پیدا کردن اسم کوچه هم از روی نقشه موبایلی که داریم همزمان باهاش مکالمه میکنیم به راحتی امکانپذیر نیست
یا وقتی راننده تپسی سفر را قبول کرد و به سمت ما حرکت کرد لازم نیست تماس بگیریم بگیم و طلبکارانه بگیم آقا شما کجا هستین؟ بهتره از روی نقشه ببینیم راننده کجا هست و منتظر باشیم که برسد(البته اگر دیدیم که راننده در مکان دورتری نسبت به ما قرار دارد میتوانیم سفر را لغو کنیم)
میان نکته: احتمالا مسافرین نمیدانند که تپسی مکان لحظه ای راننده را در اپلیکیشن نمایش میدهد، و باید تپسی این موضوع را به مسافر شفاف تر کند
3- یا وقتی راننده به مبدا رسید و با پیام داخل اپلیکیشن تپسی، به مسافر خبر داد که من رسیدم، بهتر است مسافر خود را به خودرو برساند و سوار شود، یعنی لازم نباشد که راننده حتما تماس بگیرد و بگوید که من رسیدم و یا بدتر از آن، راننده برسد، 3 دقیقه صبر کند و بعد با مسافر تماس بگیرد، تازه مسافر بگوید که آها، شما تشریف آوردین، الان میام پایین، بعد هم با 7 دقیقه تاخیر بیاید و سوار شود
4- وقتی ما به عنوان مسافر، تپسی گرفتیم مالک خودرو نیستیم و راننده تپسی مستخدم ما نیست پس باید محترمانه رفتار کنیم، مثلا اجازه نداریم به شیوه مرسوم میان آقا و نوکر صحبت کنیم، یا اجازه نداریم با تلفن همراه خود صحبت کنیم مگر اینکه از راننده اجازه بگیریم و یا اگر هم در داخل خودرو با تلفن همراه خود صحبت کردیم بهتر است در پایان یک معذرت خواهی کنیم
فکر میکنم دو مورد بدیهی فوق برای خیلی از ماها، قابل پذیرش نیست، یعنی تصور میکنیم که میتوانیم بدون اجازه، در داخل خودرو تا آخر سفر، مکالمه تلفنی داشته باشیم و راننده هم در حدی نیست که اجازه بگیریم و یا معذرت خواهی کنیم
5- ما به عنوان مسافر نباید تقاضا کنیم که در وسط مسیر توقف داشته باشیم و تشریف ببریم مغازه و بعد از چند دقیقه بیایم و به راننده بگیم برو، زیرا که این توقف حساب میشود و باید هزینه آن را بپردازیم
6- ما به عنوان مسافر باید مقصد را عینا مشخص کنیم یعنی درست نیست از روی زرنگی و یا حتی دقت کم یک خیابان اینورتر را به عنوان مقصد بزنیم و در مقصد بگیم یه خیابون اونورتر پیاده میشم
وقتی مقصد را درست نزدیم باید یا هزینه اش رو بدیم و یا مدیون راننده و تپسی بشیم
7- باید در نظر بگیریم که عموما تعرفه های تپسی و اسنپ در حال حاضر از تاکسی های معمول ارزانتر هست و باید این را قدر بدانیم و بخشی از این قدر را در نحوه رفتار با راننده بروز دهیم
این مواردی که در بالا نوشتم بجز یکی دو مورد، بقیه موارد نادر هستن، یعنی اکثر مسافرین عزیز، خیلی محترمانه رفتار میکنن و خیلی هم احترام راننده رو دارن، من این موارد رو بعد از دیدن این مطلب آقای شهربانویی در خصوص راننده های تاکسی های اینترنتی، تصمیم گرفتم بنویسم، البته نقد های آقای شهربانویی کاملا درست هست و من خواستم این موضوع را از یک بعد دیگه هم در موردش بنویسم
ولی اصل ماجرا رو هنوز نگفتم، در واقع نکته مهم تجربه من از یک هفته در تپسی (به عنوان راننده) این است که خطاب به کارآفرینان فضای آنلاین و استارتاپ ها میگم:
از ۵۰ سفری که در یک هفته رفتم، تقریبا ۱۰ نفر به صورت اعتباری پرداخت کردن، تقریبا ۱۵ نفر بصورت کارت به کارت پرداخت کردن، و حداقل ۲۵ نفر بصورت نقدی پرداخت کردن، یعنی حداقل نصف مسافرین بصورت نقدی پرداخت کردن
اینکه ضریب نفوذ اینترنت 90 درصد شده است،
اینکه تعداد گوشی های هوشمند در ایران به 50 میلیون رسیده است،
این سوتفاهم را برای ما بوجود آورده است که ملت آنلاین شده اند و هر کسب و کاری بزنیم این تعداد مخاطب آنلاین رو مثال میزنیم
اینکه ملت آنلاین شده اند درست نیست، باید بگیم ملت در اپلیکیشن تلگرام و اینستاگرام هستند و حتی تاکسی خود را هم به صورت آنلاین میگیرند، اما...
"اما"ی بزرگ این است که ملت با پرداخت آنلاین غریبه هستند و راحت نیستند، مخصوصا پرداخت آنلاین شاپرکی، چرا؟ من جواب خودم را خواهم داد ولی فعلا کمی در این مورد بیشتر توضیح میدم
البته این موضوع را کسانی که دیتای زیاد و قابل اعتماد دارند میتوانند دقیق تر بررسی کنند ولی به نطرم هر جایی که امکان پرداخت آنلاین(شاپرکی)، کارت به کارت(توسط اپ های پرداخت مانند آپ و تاپ) و نقدی باشد، ملت اول نقدی را ترجیح میدهند ، بعد کارت به کارت و بعد از آن پرداخت آنلاین را
جواب چرا؟ به نطر من، اینکه پرداخت کارتی بعد از پرداخت نقدی مرسوم تر هست به دو دلیل هست که دلیل اول را همه می دانیم، دلیل اول اینه که یارانه ها در کارت بانکی واریز شد و همه ملت مجبور شدن کارت بانکی بگیرند و حداقل های کار با آن را یاد بگیرند، دلیل مهم دوم اینکه کارت بانکی که با خودپردازها و پوز های بانکی کار میکند بصورت پیش فرض رمز اول رو دارد و کاربر لازم نیست رمز اول رو خودش درست کند(اینکه اخیرا الزام شده که باید رمز رو همون اول تغییر بدیم یه چیز دیگه هست) به نظرم اگر کارت بدون رمز اول به ملت داده میشد و باید خودشون رمز درست میکردن، خیلی ها به مشکل میخوردن و اصطلاحا کانورت نمیشدن
پس تا اینجا احتمالا به این نتیجه می رسیم که چون برای پرداخت شاپرکی لازم هست کاربر رمز دوم رو داشته باشد و چون رمز دوم بصورت پیش فرض وجود ندارد(هر چند که اخیرا مثل اینکه کارت های بانکی رمز دوم رو هم پیش فرض دارن ) و ملت نمیخواهند و یا نمیتونند به راحتی رمز دوم رو درست کنند و عملا رمز دوم رو ندارند، پرداخت آنلاین شاپرکی کم استفاده تر هست
حالا باید بپرسیم که پس چرا برخی از ملتی که رمز دوم رو دارن ترجیح میدن که شاپرکی پرداخت نکنند و کارت به کارت میکنند؟ دلیل اول این هست که آدم ها در مقابل تغییر رفتار مقاومت دارند و به سختی تغییر رفتار میدهند، یعنی وقتی با یک اپلیکیشن پرداخت مثل آپ و تاپ(که به نظرم یو ایکس و یوای بهتری نسبت به شاپرک دارند) کار کردند و یاد گرفتند، دیگه سراغ یاد گرفتن پرداخت شاپرکی نمیروند، و حتی اگر هم بروند احتمالا یوایکس نسبتا ناخوشایند صفحات پرداخت شاپرکی، گیجشون میکنه و بیخیال میشوند، و البته اینکه صفحات پرداخت شاپرکی بعضا تراکنش ناموفق دارند و یا ممکنه با وی پی ان ها به مشکل بخورند هم مزید بر علت هست
امیدوارم دوستان گیک خفن نیان و بگن، نه بابا شاپرکی راحت تر و بهتر است، زیرا که رفتار کاربر یه چیز دیگه رو نشون میده
نکته( مرتبط با حس نوع دوستی مسافران): من از برخی مسافرین عزیز پرسیدم که چرا اعتباری پرداخت نمیکنید و کارت به کارت رو ترجیح میدهید؟ یکیشون گفت: اگه اعتباری پرداخت کنم میره تو جیب دولت! ولی کارت به کارت میاد به حساب خودت، در واقع ایشون به من نظر لطف داشتن، ولی میدونین که اصل ماجرا اینه که تپسی تسویه در لحظه داره(البته شاید همه مسافرا این رو نمیدونن)، و ضمنا حتی وقتی مسافر به کارت من بریزه هم تپسی کمیسون خودش از اون سفر رو از من میگیره
یا یکی دیگه شون گفت میخواستم اعتباری پرداخت کنم ولی تپسی قطع هست
ولی اکثرا میگفتن کارت به کارت راحت تر است و البته ما میدانیم که پشت جمله "کارت به کارت راحت تر هست"، یعنی اینکه پرداخت اعتباری سخت تر هست، من به کارت به کارت عادت کردم، و چیزهای دیگه ... وجود داره
پس نتیجه و نکته مهم کل مطلب من اینه:
اگر روش پرداخت کسب و کار دیجتال شما فقط پرداخت آنلاین از نوع شاپرکی می باشد، تعداد زیادی از مشتریان خود را از دست خواهید داد نه به خاطر سرویس و محصولتان، بلکه به خاطر همین پرداخت آنلاین شاپرکی
