سولماز کبودوند
سولماز کبودوند
خواندن ۱۳ دقیقه·۵ ماه پیش

نظریه مثلث عشق استرنبرگ | نمای کلی و انواع عشق


سوالات متداول

سه بعد عشق کدامند؟

سه بعد عشق عبارتند از:

  • صمیمیت و نزدیکی (Intimacy)
  • شور و شوق (Passion)
  • تصمیم و تعهد (Decision / Commitment)

هفت نوع عشق استرنبرگ کدامند؟

استرنبرگ در نظریه خود در مورد عشق، انواع مختلفی از عشق را توصیف کرد، مانند: فقدان عشق، دوست داشتن، دلباختگی، عشق پوچ، عاشقانه، همراهی، عشق ابلهانه و عشق کامل. این انواع عشق بر اساس سه مؤلفه شور، صمیمیت و تعهد شکل گرفته اند.

مقدمه

در طول تاریخ، انسان ها عاشق شده اند. عشق به گفته هلن فیشر، انسان شناس و دکترای فلسفه، “بزرگترین هدیه زندگی” است و موضوعی است که توسط شاعران، موسیقی دانان و هنرمندان از هر نوع برای تعریف، توضیح یا حداقل عقلانی کردن آن تلاش کرده اند – در اکثر موارد، بی نتیجه بوده است.

عشق احساس مست کننده ای است که مردم بسیاری بخاطر آن به زندان رفته اند، تاج و تخت را رها کرده اند و کارهای عجیب و غریب دیگری انجام داده اند. چیزی است که برای آن افراد بسیاری، نه فقط در شخصیت های داستانی مانند رومئو و ژولیت، در واقعیت نیز جان خود را از دست داده اند.

تأثیر عشق بر انسان ها در طول تاریخ انکارناپذیر است و قرن هاست که فیلسوفان و روانشناسان به طور یکسان سعی کرده اند “چرا” و “چگونگی” عشق را کشف کنند، هر کدام با دیدگاهی متفاوت نسبت به این موضوع – و نظریه مثلثی عشق نیز از این قاعده مستثنی نیست.

اگرچه اکثر افراد در زندگی خود عشق را تجربه کرده اند، تعریف آن دشوار است. تعداد کمی از محققان نظریه قابل قبولی در مورد مفهوم عشق ارائه کرده اند. یک استثنا، نظریه مثلث عشق استرنبرگ است که در اواخر دهه ۱۹۸۰ توسط رابرت استرنبرگ، روانشناس، توسعه یافت.

این نظریه پیشنهاد می کند که افراد در هر لحظه از زمان می توانند درجات مختلفی از صمیمیت، شور و تعهد قرار داشته باشند.

رابرت استرنبرگ نظریه خود در مورد عشق را در مقاله ای با عنوان “نظریه مثلثی عشق” در سال ۱۹۸۶ ارائه کرد (استرنبرگ، ۱۹۸۶). این مقاله به بیان ایده های بنیادی نظریه او که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است، می پردازد.

این مقاله به بیان ایده های بنیادی نظریه او که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است، می پردازد.

نظریه مثلثی عشق استرنبرگ

در سال ۱۹۸۶، رابرت جی. استرنبرگ، روانشناس و دکترای فلسفه، با نظریه مثلثی عشق خود وارد عرصه فرضیه های عشق شد. بر اساس این نظریه، عشق بر سه اصل استوار است: صمیمیت، شور و تعهد. این سه مفهوم به نظر واضح هستند، اما ارزش دارد که کمی بیشتر آنها را تجزیه کنیم.

نظریه مثلث عشق استرنبرگ
نظریه مثلث عشق استرنبرگ

صمیمیت

استرنبرگ، روانشناس مشهور، صمیمیت را به عنوان یکی از سه مولفه اصلی عشق معرفی می‌کند. او صمیمیت را “احساس نزدیکی، ارتباط و پیوند عمیق در روابط عاشقانه” تعریف می‌کند. این حس شامل احساسات گرمی، درک متقابل، و تعلق خاطر به یکدیگر است.

ویژگی های صمیمیت:

  • تداوم: صمیمیت به طور معمول در طول زمان پایدار می‌ماند، اما ممکن است در مقاطعی از رابطه نوساناتی داشته باشد.
  • کنترل: تا حدی قابل کنترل است، و افراد می‌توانند با تلاش و اعتماد به همدیگر، سطح صمیمیت در رابطه را افزایش دهند.
  • آگاهی: افراد ممکن است همیشه از احساسات صمیمانه خود آگاه نباشند، اما با گذشت زمان و تعاملات عمیق تر، این آگاهی افزایش می یابد.

نقش صمیمیت در روابط:

  • روابط کوتاه مدت: در روابط کوتاه مدت، صمیمیت نقش متوسطی ایفا می کند.
  • روابط بلند مدت: در روابط بلند مدت، صمیمیت نقشی کلیدی و حیاتی دارد و به حفظ و پایداری رابطه کمک می کند.
  • واکنش های روانشناختی: صمیمیت می تواند باعث ایجاد واکنش های روانشناختی مثبت و احساسات خوشایند در افراد شود.

عوامل موثر بر صمیمیت:

  • ارتباطات عمیق: گفتگوهای صمیمی و صادقانه، ابراز احساسات و نیازها، و گوش دادن فعال به یکدیگر
  • اعتماد: اعتماد به نفس و اعتماد به شریک زندگی
  • همدلی: درک و همدلی با احساسات و نیازهای شریک زندگی
  • حمایت: حمایت عاطفی و عملی از یکدیگر

افزایش صمیمیت در رابطه:

  • وقت گذاشتن برای یکدیگر: اختصاص زمان با کیفیت برای گفتگو، فعالیت های مشترک و ابراز محبت
  • گوش دادن فعال: به طور کامل و بدون قضاوت به صحبت های شریک زندگی تان گوش دهید.
  • ابراز احساسات: احساسات و نیازهای خود را به طور واضح و صادقانه بیان کنید.
  • احترام گذاشتن: به عقاید، ارزش ها و احساسات شریک زندگی تان احترام بگذارید.
  • حل تعارضات: به طور سازنده و با احترام به حل اختلافات بپردازید.

صمیمیت عنصری اساسی برای ایجاد و حفظ روابط عاشقانه پایدار و رضایت بخش است. با تلاش برای افزایش صمیمیت در رابطه تان، می توانید به یک پیوند عمیق و عاطفی با شریک زندگی تان دست پیدا کنید.

صمیمیت به احساس نزدیکی و پیوندی که در رابطه احساس می کنید اشاره دارد. این مولفه مسئول، به گفته استرنبرگ، “تجربه گرما در یک رابطه عاشقانه” است.

شور و شوق (هوس/ شهوت)

مولفه‌ای پرشور اما ناپایدار

شور عشق، یکی از سه مولفه اصلی عشق در نظریه استرنبرگ، به عنوان نیروی محرکی که منجر به عشق‌ورزی، جاذبه فیزیکی، و برآوردن نیاز جنسی می‌شود، تعریف می‌شود. این مولفه شامل انگیزه‌ها و برانگیختگی‌هایی است که تجربه شور و اشتیاق را در یک رابطه عاشقانه به وجود می‌آورند.

ویژگی‌های شور عشق:

  • ناپایداری: شور عشق به طور معمول ناپایدار است و به مرور زمان تغییر می‌کند.
  • غیرقابل کنترل: افراد به طور کلی قادر به کنترل وجود یا عدم وجود این احساسات در یک رابطه نیستند.
  • آگاهی: افراد از وجود یا عدم وجود شور عشق نسبت به شخص دیگر آگاه هستند.
  • نقش در روابط: شور عشق در روابط کوتاه‌مدت نقش پررنگ‌تری دارد و در روابط بلندمدت نقش متوسطی ایفا می‌کند.
  • واکنش روان‌فیزیولوژیکی: شور عشق باعث ایجاد یک واکنش روان‌فیزیولوژیکی بالا در افراد می‌شود، مانند افزایش ضربان قلب، تعریق، و سرخ شدن صورت.
  • کوتاه‌مدت بودن: واکنش روان‌فیزیولوژیکی ناشی از شور عشق به طور کلی کوتاه‌مدت است، زیرا بدن انسان قادر به حفظ این حالت برای مدت طولانی نیست.

نکاتی در مورد شور عشق:

  • شور و شهوت، عنصری جذاب و هیجان‌انگیز در روابط عاشقانه است، اما به تنهایی برای حفظ یک رابطه پایدار کافی نیست.
  • تعهد و صمیمیت دو مولفه دیگر عشق هستند که در کنار شور عشق، برای ایجاد یک رابطه پایدار و رضایت‌بخش ضروری هستند.
  • افراد می‌توانند با گذشت زمان و با تلاش برای شناخت عمیق‌تر یکدیگر، شور و اشتیاق را در رابطه خود حفظ و تقویت کنند.
شور نشان دهنده احساسات کشش و برانگیختگی بین شما و شریک زندگی تان، و همچنین انگیزه برای عمل به آن ها است.

تصمیم/تعهد

تصمیم/تعهد: عنصری پایدار و قابل کنترل در عشق

تعریف تصمیم/تعهد:

استرنبرگ مولفه تصمیم/تعهد عشق را به عنوان “تصمیم فرد به دوست داشتن فرد دیگری در کوتاه مدت و تعهد به حفظ آن عشق در بلندمدت” تعریف می‌کند. این مولفه شامل عناصر شناختی است که در تصمیم‌گیری برای وجود و تعهد بلندمدت به یک رابطه عاشقانه نقش دارند.

ویژگی‌ها تصمیم/تعهد:

  • پایداری: تعهد به طور معمول در طول زمان پایدار می‌ماند.
  • آگاهی: آگاهی افراد از تعهدشان به رابطه ممکن است نوسان داشته باشد.
  • قابلیت کنترل: کنترل تعهد از صمیمیت آسان‌تر است.
  • نقش در روابط: تعهد در روابط کوتاه‌مدت نقش کمی دارد، اما در روابط بلندمدت نقشی اساسی ایفا می‌کند.

اهمیت تصمیم/تعهد::

تعهد عنصری حیاتی در روابط بلندمدت است. بدون تعهد، ادامه دادن یک رابطه برای مدت طولانی دشوار خواهد بود.

راه‌های تقویت تعهد:

  • ارتباط شفاف: گفتگو با شریک زندگی در مورد نیازها، خواسته‌ها و انتظاراتتان از رابطه.
  • گذراندن وقت باکیفیت با هم: اختصاص زمان برای فعالیت‌های مشترک و لذت بردن از همراهی یکدیگر.
  • ابراز محبت و قدردانی: به طور شفاهی و غیرشفاهی به شریک زندگی خود نشان دهید که چقدر برایتان ارزشمند است.
  • حل تعارضات به طور سازنده: یادگیری نحوه حل اختلافات به طور سالم و بدون آسیب به رابطه.
  • حمایت از یکدیگر: در مواقع سختی و چالش‌ها در کنار یکدیگر باشید و از هم پشتیبانی کنید.
تعهد انتخاب آگاهانه برای عشق ورزیدن به فرد مورد نظرتان و با گذشت زمان، حفظ این عشق است.

هفت نوع عشق بر اساس نظریه استرنبرگ

سه مؤلفه عشق به صورت سیستمی با هم در ارتباط هستند. وجود یک مؤلفه یا ترکیبی از دو یا چند مؤلفه، هفت نوع تجربه عشق را ایجاد می کند.

این انواع عشق ممکن است در طول یک رابطه نیز تغییر کنند. برای مثال، یک رابطه می تواند به عنوان عشق پرشور شروع شود، به عشق رمانتیک پیشرفت کند و سپس در نهایت به عشق همراهی برسد.

دوستی

  • مؤلفه ها: دوست داشتن

این نوع عشق زمانی اتفاق می افتد که مؤلفه صمیمیت یا دوست داشتن وجود داشته باشد، اما احساسات شور یا تعهد به معنای عاشقانه وجود نداشته باشد. عشق به دوستی می تواند ریشه سایر اشکال عشق باشد.

  • حس: صمیمیت و دوست داشتن
  • ویژگی: مانند یک دوستی عمیق، بدون شور و تعهد عاشقانه
  • مثال: عشق به یک دوست صمیمی

دلباختگی یا شیفتگی

  • مؤلفه ها: شور

دلباختگی با احساسات شهوت و شور فیزیکی بدون دوست داشتن و تعهد مشخص می شود. در این مولفه زمان کافی برای ایجاد حس عمیق‌تر صمیمیت، عشق رمانتیک یا عشق کامل وجود ندارد. این احساسات ممکن است در نهایت پس از مرحله دلباختگی ظاهر شوند. دلباختگی اولیه اغلب بسیار قدرتمند است.

  • حس: شور و شهوت
  • ویژگی: کشش و میل فیزیکی بدون صمیمیت و تعهد عمیق
  • مثال: عشق در نگاه اول

عشق پوچ یا توخالی

  • مؤلفه ها: تعهد

عشق پوچ بدون شور و صمیمیت و تنها با تعهد مشخص می شود. گاهی اوقات، عشق قوی به عشق پوچ تبدیل می شود. برعکس آن نیز ممکن است رخ دهد. برای مثال، یک ازدواج سنتی ممکن است در ابتدا پوچ باشد، اما به مرور زمان به شکل دیگری از عشق تبدیل شود.

  • حس: تعهد
  • ویژگی: تعهد بدون شور و صمیمیت
  • مثال: ازدواجی که از روی مصلحت یا سنت شکل گرفته است

عشق رمانتیک

  • مؤلفه ها: صمیمیت و شور

عشق رمانتیک افراد را از طریق صمیمیت و شور فیزیکی به هم پیوند می دهد. شرکای این نوع رابطه گفتگوهای عمیقی دارند که به آنها کمک می کند جزئیات صمیمانه ای در مورد یکدیگر بدانند. آنها از شور و محبت جنسی لذت می برند. این زوجین ممکن است در مرحله ای باشند که تعهد بلندمدت یا برنامه های آینده هنوز مشخص نشده باشد.

  • حس: صمیمیت و شور
  • ویژگی: پیوند عمیق عاطفی و فیزیکی
  • مثال: زوجی که عاشق و دلباخته یکدیگر هستند

عشق مشفقانه (همراهی)

  • مؤلفه ها: دوست داشتن و صمیمیت

عشق مشفقانه نوعی عشق صمیمی اما بدون شور است. این نوع شامل مؤلفه صمیمیت یا دوست داشتن و مؤلفه تعهد در مثلث عشق است. همچنین میتوان گفت این نوع عشق از دوستی قوی‌تر است، زیرا تعهد بلندمدت وجود دارد، اما میل جنسی کم یا اصلا وجود ندارد.

این نوع عشق اغلب در ازدواج‌هایی دیده می‌شود که شور و جاذبه فیزیکی (منبع اصلی شور جنسی) از بین رفته است، اما زوجین همچنان علاقه عمیق یا پیوند محکمی دارند. این نوع عشق را همچنین می توان به عنوان عشق بین دوستان بسیار صمیمی و اعضای خانواده در نظر گرفت.

  • حس: صمیمیت و دوست داشتن
  • ویژگی: تعهد بلندمدت بدون شور و اشتیاق
  • مثال: عشقی که بعد از سال ها زندگی مشترک باقی می ماند

عشق فریبنده یا بیهوده

  • مؤلفه ها: تعهد و شور

در این نوع عشق، تعهد و شور وجود دارد در حالی که صمیمیت یا دوست داشتن وجود ندارد. عشق بیهوده با خواستگاری پرشور و هیجانی مشخص می شود که در آن شور بدون وجود ثبات ناشی از صمیمیت، فرد را به تعهد سوق می دهد.

اغلب، مشاهده چنین ازدواجی باعث سردرگمی دیگران در مورد چرایی این همه عجله زوجین می شود. متأسفانه، چنین ازدواج هایی اغلب نتیجه خوبی ندارند. در صورت موفقیت آمیز بودن، بسیاری آن را به شانس نسبت می دهند.

  • حس: تعهد و شور
  • ویژگی: تعهد بدون صمیمیت و دوست داشتن
  • مثال: ازدواج عجولانه و بدون شناخت کافی

عشق کامل یا آرمانی

  • مؤلفه ها: صمیمیت، شور و تعهد

عشق کامل از هر سه مؤلفه تشکیل شده است و شکل کامل عشق است. این نوع عشق نشان دهنده یک رابطه ایده آل است. زوج هایی که این نوع عشق را تجربه می کنند، حتی پس از چند سال رابطه، همچنان صمیمیت جنسی خوبی دارند. آنها نمی توانند خود را با شخص دیگری تصور کنند. آنها همچنین نمی توانند خود را بدون شریک زندگی شان واقعا شاد ببینند. آنها موفق به غلبه بر اختلافات و روبرو شدن با استرس ها با هم می شوند.

  • حس: صمیمیت، شور و تعهد
  • ویژگی: ترکیبی ایده آل از تمام عناصر عشق
  • مثال: عشقی نادر و آرمانی
 مثلث عشق استرنبرگ
مثلث عشق استرنبرگ

عشق، فقط یک احساس نیست، بلکه یک فعل است

استرنبرگ، روانشناس مشهور، معتقد است که عشق فقط یک احساس گذرا نیست، بلکه فعلی است که نیاز به تلاش و تعهد دارد.

عشق کامل زمانی اتفاق می‌افتد که هر سه عنصر صمیمیت، شور و تعهد در یک رابطه وجود داشته باشند. اما به گفته استرنبرگ، حفظ این نوع عشق دشوارتر از رسیدن به آن است. چرا که برای حفظ عشق، باید این سه عنصر را در عمل نشان داد.استرنبرگ

چرا نظریه مثلثی عشق استرنبرگ مهم است؟

بر اساس نظریه استرنبرگ، اهمیت هر مؤلفه عشق ممکن است از فردی به فرد دیگر و از زوجی به زوج دیگر متفاوت باشد. هر سه مؤلفه برای یک رابطه عاشقانه ایده آل ضروری هستند، اما میزان مورد نیاز هر مؤلفه از یک رابطه به رابطه دیگر یا حتی در طول زمان در یک رابطه متفاوت خواهد بود.

دانستن اینکه چگونه این مؤلفه ها با هم در ارتباط هستند، می تواند به برجسته کردن مناطقی که ممکن است نیاز به بهبود داشته باشند کمک کند. به عنوان مثال، تشخیص اینکه شور رابطه شما از بین رفته است، می تواند به شما کمک کند به دنبال راه هایی برای دوباره شعله ور کردن آن باشید.

فکت جالب:

آیا می دانستید که نظریه مثلث عشق استرنبرگ در ابتدا برای توضیح عشق بین زوج های عاشقانه طراحی شده بود، اما از آن زمان برای بررسی انواع دیگر عشق، مانند عشق به خانواده، دوستان و حتی حیوانات خانگی نیز استفاده شده است؟

مطالعات نشان داده است که افراد در فرهنگ های مختلف تعاریف متفاوتی از عشق دارند، اما صمیمیت، شور و تعهد در همه فرهنگ ها به عنوان مؤلفه های کلیدی عشق در نظر گرفته می شوند.

تحقیقات اخیر نشان داده است که ممکن است مؤلفه چهارم عشق به نام “همدلی” وجود داشته باشد. همدلی به معنای توانایی درک و به اشتراک گذاشتن احساسات شریک زندگی است.

مثلث عشق استرنبرگ ابزاری قدرتمند برای درک عشق است، اما مهم است که به یاد داشته باشیم که عشق یک تجربه پیچیده و منحصر به فرد برای هر فرد است.

در اینجا چند مطلب جالب دیگر

  • استرنبرگ معتقد بود که عشق کامل یک حالت ایده آل است که به ندرت به دست می آید.
  • برخی از روانشناسان معتقدند که مؤلفه های دیگری مانند اعتماد و احترام نیز برای عشق ضروری هستند.
  • نظریه مثلث عشق استرنبرگ مورد انتقاداتی نیز قرار گرفته است، از جمله اینکه بیش از حد ساده است و تنوع تجربه عشق را در نظر نمی گیرد.

با وجود این انتقادات، نظریه مثلث عشق استرنبرگ همچنان یک چارچوب مفید برای درک و مطالعه عشق است.

سخن آخر

مثلث عشق استرنبرگ، ابزاری ارزشمند برای درک و تحلیل انواع مختلف عشق است. با شناخت سه مؤلفه اصلی عشق (صمیمیت، شور و تعهد) و نحوه تعامل آنها با یکدیگر، می توانیم به درک عمیق تری از روابط خود دست پیدا کنیم.

این نظریه به ما نشان می دهد که عشق یک مفهوم پیچیده و چندوجهی است و هیچ نوع “صحیح” عشقی وجود ندارد. هر رابطه ای منحصر به فرد است و ترکیب خاص خود را از این سه مؤلفه خواهد داشت.

اهمیت هر مؤلفه عشق ممکن است از فردی به فرد دیگر و از زوجی به زوج دیگر متفاوت باشد.

در نهایت، هدف از نظریه مثلث عشق استرنبرگ، ارائه یک چارچوب برای درک عشق و کمک به ما برای ایجاد و حفظ روابط سالم و رضایت بخش است.

نکاتی برای استفاده از مثلث عشق استرنبرگ:

  • از مثلث عشق به عنوان ابزاری برای گفتگو با شریک زندگی خود در مورد نیازها و انتظاراتتان از رابطه استفاده کنید.
  • از مثلث عشق برای شناسایی نقاط قوت و ضعف رابطه خود استفاده کنید.
  • از مثلث عشق برای تعیین اهدافی برای بهبود رابطه خود استفاده کنید.

به یاد داشته باشید:

  • عشق یک فرایند پویا است و در طول زمان تغییر می کند.
  • هر دو طرف رابطه باید برای حفظ عشق تلاش کنند.
  • هیچ رابطه ای کامل نیست، اما با تلاش و تعهد می توان به یک رابطه رضایت بخش دست یافت.

منبع: ندارد چون تبلیغ میشه!

مثلث عشقشریک زندگیعشق استرنبرگ
سلام من سولماز کبودوند هستم. فوق لیسانس روانشناس بالینی . علاقه مند به موضوعات روانشناسی. Ravanerooz.com
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید