هزینه‌های نگهداری از اطلاعات به شدت زیاد است، اما چرا تلگرام در حال سرویس دهی رایگان به بیش از نیمی از جمعیت ایران بوده و هزینه‌ای بابت نگهداری سرورهای خود دریافت نمی‌کند.
به گزارش خبرنگار شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ همه شبکه های اجتماعی در دنیا شاید در بدو تأسیس محل مشخصی نداشتند اما به مرور یک کمپانی بزرگ را تشکیل داده و ساختمان بزرگی را به عنوان پایگاه اصلی خود که محلی برای سازماندهی، مدیریت و نگهداری از دیتاسنترهای خود داشته اند.
ساختمان بیرونی مراکز بزرگ داده در جهان
کمپانی فیس بوک و سهامداران آن
فیسبوک (Facebook) یک سرویس شبکه اجتماعی برخط است که در ۴ فوریه سال ۲۰۰۴ میلادی توسط مارک زاکربرگ و دوستانش ادواردو سورین، اندرو مک‌کالم، داستین موسکوویتز و کریس هیوز در دانشگاه هاروارد به وجود آمد.
وبگاه فیسبوک سالیانه ۱۸۰ پتابایت (معادل نیم پتابایت در روز) اطلاعات در سرورهای خود ذخیره می‌کند. این وبگاه به ۱۴۰ زبان دنیا قابل دسترس بوده و ۷۰ درصد از کاربران آن در خارج از ایالات متحده هستند. فیسبوک در حال حاضر بزرگترین شبکه اجتماعی دنیا با ۲ میلیارد کاربر فعال است.
در ماه می سال ۲۰۱۲ میلادی این شبکه اجتماعی سهام خود را برای فروش در بازار نزدک قرار داد و به یک شرکت سهامی عام تبدیل شد. فیسبوک در ۸ ماه می سال ۲۰۱۲ میلادی شروع به فروش سهام خود در نزدک کرد و به یک شرکت عمومی تبدیل شد. این وبگاه با درآمد ۵/۱ میلیارد دلاری در سال ۲۰۱۲ وارد لیست فرچون ۵۰۰ شد و در سال ۲۰۱۳ در رده ۴۲۶ام قرار گرفت.
کمپانی فیس بوک در آمریکا در مرکز Luleå بخشی از زیر ساخت های جهانی را تشکیل می دهد که بیش از ۱.۳ میلیارد کاربر فیس بوک را بهم متصل می کند. علاوه بر 4 بنیانگذار فیسبوک، این شرکت پرسود سهامداران دیگری نیز دارد. سهامداران فیسبوک به ترتیب عبارتند از: مارک زاکربرگ، 24 درصد به ارزش 3/5 میلیارد دلار، شرکت سرمایه گذاری آکسل پارتنرز Accel Partners، 10 درصد به ارزش 2/2 میلیارد دلار، شرکت سرمایه گذاری اسکای تکنولوجیز Digital Sky Technologies، 10 درصد به ارزش 2/2 میلیارد دلار، داستین موسکوویتز، 6 درصد به ارزش 3/1 میلیارد دلار. وی با 28 سال سن جوان ترین میلیاردر جهان بوده و همانند زاکربرگ در خانواده ای یهودی متولد شده و تحصیل کرده هاروارد است.
سایر سهام داران فیس بوک عبارتند از ادوارد ساورین، 5 درصد به ارزش 1/1 میلیارد دلار. ساوارین نیز متولد یک خانواده ثروتمند یهودی است؛ شان پارکر، 4 درصد به ارزش 880 میلیون دلار: پارکر 33 ساله نخستین رئیس فیسبوک بوده است؛ پیتر تییلPeter Thiel 3 درصد به ارزش 660 میلیون دلار، گریلاک پارتنرزGreylock Partners 5/1 درصد به ارزش 330 میلیون دلار. گریلاک شرکت پشتیبانی نرم افزاری و زیرساختی است که عمده فعالیت های آن در اسرائیل است؛ مریتک کپیتال پارتنرز Meritech Capital Partners5/1 درصد به ارزش 330 میلیون دلار؛ مایکروسافت 3/1 درصد به ارزش 286 میلیون دلار؛ لی کا شینگ Li Ka-Shing75/0 درصد به ارزش 165 میلیون دلار. این مرد چینی صاحب چندین شرکت تجاری بوده و نهمین فرد ثروتمند جهان است.
?
مرکز اطلاعات مایکروسافت در واشنگتن
نیویورک تایمز تصاویری از این مرکز بزرگ داده ها در واشنگتن به نمایش گذاشته است که این تصاویر بیان گر اهمیت این تکنولوژی و تأثیر آن بر زندگی ماست.
بر اساس این گزارش همانطور که سرورها قوی تر می شوند، لازم است که کیلووات بیشتری برای اجرا و خنک نگه داشتن آنها استفاده شود. در حال حاضر مراکز داده در سراسر جهان انرژی بیشتری از سوئد مصرف می کنند.
?
مرکز داده مایکروسافت در واشنگتن می تواند تا 6.75 تریلیون عکس را ذخیره کند
محل مرکز داده گوگل کجاست؟
در اکتبر سال 2008 مدل مرکز داده گوگل به عنوان یک مدل جدید و نوعی اختراع به ثبت رسید؛ امکانات و حالت مرکز داده گوگل به شکل ظرف های آویزانی است که در هر کدام از آنها 45 کانتینر جا دارد که در هر کانتینر بیش از 1160 سرور قرار گرفته است.
هر کدام از این مراکز داده حدود 250 کیلو وات برق مصرف می کنند و هزینه نگهداری و خنک کردن آنها بسیار بالاست؛ به عنوان مثال تنها یک مرکز داده طولی بالغ بر 75 هزار فوت مربع و ظرفیت برق آن 10 مگا وات است!
?
همه شبکه های اجتماعی و مراکز داده در جهان ناگزیر به داشتن یک محیط بیرونی جهت نگهداری از سرورها هستند و از همین رو تلگرام نیز بایستی دارای یک مرکز داده باشد اما نکته قابل توجه این است که تا کنون هیچ مرکز داده ای برای تلگرام به ثبت نرسیده است.
پیام‌رسان تلگرام در سال ۲۰۱۳ توسط برادران نیکلای و پاول دوروف بنیانگذاری شد که پیش از آن شبکه اجتماعی Vk.com را تأسیس کرده بودند و در روسیه کاربران بسیاری داشت.
تلگرام هم اکنون از سوی یک شرکت غیرانتفاعی با عنوان "Telegram Messenger LLP" اداره می‌شود که از الگوی حقوقی بریتانیایی - آمریکایی پیروی می‌کند و هیچ‌گونه ارتباطی با شبکه اجتماعی Vk.com یا کشور روسیه ندارد.
گفته می‌شود این شرکت در برلین، پایتخت آلمان مستقر است؛ اما در پایگاه اینترنتی تلگرام در بخش شناسه هیچ آدرسی در برلین ذکر نشده و تاکنون عکسی از نمای بیرونی یا داخلی آن در جایی منتشر نشده است.
این در حالی است که تلگرام تنها 40 میلیون کاربر ایرانی دارد و هنوز آمار دقیقی از تعداد کاربران غیر ایرانی در این شبکه اجتماعی وجود ندارد.
پنهان سازی ساختار سهامداری، فن آوری، مدیرتی، منابع مالی و ثبت شرکتی در تلگرام
تلگرام حجم عظیمی از داده های کاربران را نگهداری می کند اما موقعیت دقیقی از مراکز داده آن هنوز کاملا مشخص نیست و بر خلاف شرکت‌های بزرگی که شبکه‌های اجتماعی راه اندازی کرده و دیتاسنترهای خود را تبلیغ و معماری خویش را محل قوت و نمایش میدانند، چرا تلگرام درباره تیم فنی، مراکز داده و سایر موارد خود هیچ مطلب جدی و کاملی منتشر نمی کند.
از طرف دیگر در چنین شرایطی که هزینه های نگهداری از اطلاعات به شدت زیاد است، چرا تلگرام در حال سرویس دهی رایگان به بیش از نیمی از جمعیت ایران بوده و هزینه ای بابت نگهداری سرورهای خود دریافت نمی کند.
از طرف دیگر کدام سرویس مالی پشت تلگرام بوده که برنامه نویسان تلگرام تاکنون بدون هیچ کمک مالی و یا سرمایه گذاری شرکت جانبی این مقدار از اطلاعات را نگهداری می‌کنند؟ این در حالی است که ایران حاضر شد تا با توجه به اینکه از 200 میلیون کاربر جهانی تلگرام، 45 میلیون کاربر آن ایرانی است، سرورهای مربوط به خود را در ایران نگهداری کند اما تلگرام هرگز زیر بار چنین کاری نرفت و ایران تنها توانست CDN هایی برای افزایش سرعت تلگرام در ایران تهیه کند.
سیده راضیه طاهریان
انتهای پیام/ط 28 فروردین 1397
