«جام‌جم» از تعویق جلسات ترمیم مزد کارگران گزارش میدهد
در واپسین روزهای سال۱۴۰۱ سیدصولت مرتضوی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت سیزدهم در جلسه شورای عالی کار وعده ترمیم دستمزد کارگران در میانه سال۱۴۰۲ را داد؛ اما با گذشت یک ماه از نیمه سال، هنوز جلسه مهرماه شورای عالی کار برای این مسأله تشکیل نشده است.
نویسنده سیده‌راضیه طاهریان - گروه اقتصاد
وعده وزیر کار در اسفند۱۴۰۱ باعث شد تا نمایندگان کارگری در شورای عالی کار به دستمزد غیرمتناسب با تورم به‌صورت موقت برای کارگران رضایت دهند، اما مشکلات معیشتی و متناسب‌نبودن میزان دخل‌وخرج باعث شد تا نمایندگان کارگری از همان ماه‌های نخست سال به‌دنبال ترمیم دستمزد کارگران باشند؛ حتی زمانی که در اواخر خردادماه نمایندگان کارگران در شورای عالی کار طی یک نامه مکتوب درخواست برگزاری جلسه برای ترمیم دستمزد کارگران را به وزیر کار ارائه دادند، جلسات این شورا دو ماه به تعویق افتاد.
نوسانات اقتصادی در شش‌ماهه اول امسال به کمترین حد خود رسید. دلار که یکی از عوامل قیمت‌گذاری کالاها در ایران است بین ۴۹ تا ۵۳ هزار تومان در شش‌ماه ابتدایی سال نوسان داشت که با توجه به تکانه‌های قبلی در زمستان سال گذشته این وضعیت مطلوب است. درواقع اکنون افرادی وارد بازار می‌شوند که متقاضی واقعی هستند درحالی‌که قبلا انتظارات تورمی نشان‌دهنده قیمت کالاها بود. نمایندگان کارگری در شورای عالی کار این روزها بیشتر از همه به دنبال تشکیل جلسه این شورا هستند، اما به گفته هادی ابوی، دبیرکل کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران، آخرین جلسه شورای عالی کار در شهریورماه بوده و با تشکیل‌نشدن جلسه مهرماه، تقریبا دو ماه است که شورای عالی کار جلسه‌ای نداشته است.
درهمین راستا سمیه گلپور، رئیس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگری از متناسب‌نبودن دستمزد کارگران با نرخ تورم اعلامی از سوی بانک‌مرکزی انتقاد کرده و می‌گوید: «از آنجا که از اساس دستمزد در سال ۱۴۰۲ با تورم مطابقت نداشته و همچنان هم نرخ تورم رو به رشد است، مطالبه تشکل‌های کارگری همسان‌شدن نرخ تورم با دستمزد این قشر است و این اتفاق در قدم اول با برگزاری جلسه شورای عالی کار رخ میدهد.»
شکاف معنادار میان دستمزد کارگری و تورم
اگرچه هفته گذشته صولت مرتضوی، وزیر تعاون،کارورفاه اجتماعی وعده ترمیم مزد کارگران را دوباره مطرح کرده و گفته بود که وزارت کار در حال بررسی این موضوع است، اما چندی پیش علی‌حسین رعیتی‌فرد، معاون روابط کار این وزارتخانه این ترمیم مزد را تقریبا منتفی دانسته و گفته بود دولت سعی دارد با پرداخت یارانه و کالابرگ به دهک‌های یک تا ۵، سفره کوچک نه‌فقط کارگران بلکه همه اقشار را بزرگ‌تر کند. رعیتی‌فرد معتقد است که افزایش حقوق سال قبل ۵۷ درصد ولی افزایش تورم حدود ۴۱ درصد بوده و اگر امسال این رقم به ۲۷ درصد رسیده، نتیجه رأی و نظر مثبت همه نمایندگان در جلسه شورای عالی کار بوده است!در دهه‌های گذشته همواره میزان افزایش حقوق کارگران کمتر از افزایش تورم جامعه بوده و سال ۱۴۰۱ یکی از معدود سال‌هایی است که حقوق این قشر ۱۶ درصد بیشتر از نرخ تورم سالانه افزایش داشته است؛ بااین‌حال همچنان شکاف میان تورم و دستمزد کارگران زیاد است.اگرچه در سال‌های اخیر تورم تا حدی کنترل شده است، اما افزایش قیمت اقلام خوراکی، مسکن و درمان بیشتر از توان معیشتی مردم به‌ویژه قشر کارگر، موضوعی غیرقابل‌انکار است.
استفاده از نیروهای خارجی
افزایش دستمزد کارگران این روزها یک ضرورت تلقی می‌شود، چراکه پایین‌بودن نرخ دستمزدها درنهایت به کاهش نیروی کار منجر شده است و برخی کارفرمایان این مشکل خود را از طریق به‌کارگیری نیروی کار غیرمجاز و اتباع خارجی حل‌وفصل کرده‌اند. با این‌که سهم دستمزد در قیمت تمام‌شده پایین بوده و شاید درصد کمی از هزینه‌های کارفرمایان بخش‌های تولیدی را شامل شود، اما برخی کارفرمایان به‌دنبال جذب نیروهای اتباع هستند.
گلپور این معضل را هم یکی از مشکلاتی دانست که باید در جلسه شورای عالی کار پیگیری شود. وی می‌گوید: «عملا در حوزه اشتغال، ورود اتباع را داریم، حتی مشاغل ساده را دیگر برای کارگران ایرانی نداریم، زیرا اتباع بیمه نمی‌شوند و حق مسکن، حق عائله‌مندی، شیردهی و زایمان و ... را ندارند و حقوق‌شان هم کاملا توافقی است.»
رابطه مستقیم دستمزد کارگران و رونق بازار
مسئولان باید این نکته را در نظر بگیرند که قدرت خرید این قشر تأثیر‌مستقیمی بر خروج از رکود و رونق بازار و تولید دارد؛ هرچه توان خرید مردم بالاتر برود، اقلام و کالاهای بیشتری خریداری می‌شود که خود باعث خروج بازار از رکود خواهد شد و طبیعتا انگیزه نیروی کار هم افزایش چشمگیری خواهد داشت. با وجود همه تلاش‌ها برای توجیه دولت اما علی‌رغم این‌که مهرماه به پایان رسیده و هفته اول آبان‌ماه هم در حال اتمام است، اما همچنان جلسه‌ای برای ترمیم دستمزد کارگران تشکیل نشده است؛ بااین‌حال هنوز کارگران امیدوارند افزایش دستمزدی که وزیر کار چندین بار وعده آن را داده است عملی شود تا شاید در نیمه دوم سال بتوانند پابه‌پای تورم معیشت خود را سپری کنند.
