گزارش «جامجم» از جزئیات جلسات تعیین دستمزد کارگران
در شرایطی که هر سال یکی ازفاکتورهای تعیین دستمزد کارگران، سبد معیشت خانواده است، امسال در اقدامی عجیب، اقلام و موارد سبد معیشت کارگران از سوی وزارت بهداشت تغییر کرده تا رقم این سبد کمتر شود! تعیین دستمزد کارگران در واپسین روزهای سال همواره حاشیههای زیادی را بهدنبال دارد اما شاید دستمزد کارگران برای سال ۱۴۰۳ را باید پرحاشیهترین دستمزد بدانیم.
ابتدای سال با توجه به افزایش تورم و هزینههای معیشتی کارگران، دولت وعده ترمیم دستمزد را داد اما با گذشت چندین ماه، این وعده محقق نشد. در ادامه نماینده دولت در شورای عالی کار پیشنهاد افزایش قدرت خرید کارگران با ارائه سبد کالا را داد که این وعده هم بهطور اختصاصی برای کارگران عملیاتی نشد.کشمکشهای تعیین دستمزد کارگران به اینجا ختم نشد و در میانه زمستان مباحثی همچون تعیین مزد منطقهای از سوی دولت و نمایندگان کارفرمایان مطرح شد تا براساس تورم هر منطقه از کشور، حقوق و دستمزد کارگران تعیین شود؛ اما پیگیری نمایندگان کارگری در جلسات شورایعالی کار درنهایت مانع از اجرای این طرح شد چراکه در صورت اجرای آن، رقم دستمزدها در برخی از مناطق کشور کاهش پیدا میکرد. در ادامه تعلل در تشکیل جلسه برای تعیین مزد و واگذارکردن این مسأله مهم به واپسین روزهای سال بازهم صدای نمایندگان کارگری در شورای عالی کار را درآورد که با اعتراض آنها درنهایت در هفته گذشته دو بار جلسه کمیته مزد ذیل شورایعالی کار و یکبار جلسه شورایعالی کار تشکیل شد. ازیکسورقم تورم درسال گذشته حدود۴۳درصد اعلام شده است وازسوی دیگربه اذعان کارشناسان اقتصادی و نمایندگان کارگران در شورای عالی کار، رقم سبد معیشت کارگران به نسبت سال گذشته بسیاربیشترشده است.درهمین راستا خواسته نمایندگان کارگران در این شورا افزایش دستمزد تا حدی است که بتواند معیشت کارگران را در سال جدید تأمین کرده و از سوی دیگر جبران عقبماندگی دستمزد ۱۴۰۲ از تورم جامعه نیز باشد.
نرخ سبد معیشت
محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار در گفتوگو با «جامجم» گفت: سال گذشته نرخ سبد معیشت حدود ۱۴میلیون تومان تعیین شد که اگر بخواهیم با توجه به تورم اعلامی از سوی رسانهها یعنی ۴۳ درصد برای سال ۱۴۰۲، هزینه سبد معیشت یک خانواده کارگری را محاسبه کنیم به رقمی حدود ۲۰میلیون تومان میرسیم. این رقم برای تأمین معیشت کارگران در سال ۱۴۰۲ است و طبیعتا در سال ۱۴۰۳ نرخ سبد معیشت بیشتر از قبل خواهد بود.درحالیکه نمایندگان کارگران بهدنبال تعیین سبد معیشت براساس تورم سال آتی بودند، وزارت بهداشت از سوی دولت، در یک اقدام عجیب سبدی را تعیین کرده که با سالهای گذشته تفاوت بسیار زیادی دارد. طبق گفته محسن باقری، نماینده کارگران در شورای عالی کار، وزارت بهداشت در اقدامی کاملا یکطرفه و غیرقانونی، بدون حضور شرکای اجتماعی، سبدی را معرفی کرده که در این سبد تعداد قابلتوجهی از اقلام سبد، کاهش گرمی داشته است. ظاهرا در جلسه ۱۶ اسفندماه، وزارت بهداشت از سبد غذایی جدید خود رونمایی کرده که میزان کالری مورد نیاز هر فرد در این سبد کاهش پیدا کرده و همین مسأله به کمشدن رقم سبد معیشت انجامیده است. البته به گفته باقری، در این جلسه همچنین به موضوع سبد معیشت منطقهای به شکل محدود پرداخته شده، اما این موضوع جدی نبوده، چراکه سبد معیشت متفاوت برای مناطق مختلف عملا وجود ندارد.تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار در گفتوگو با جامجم هم از برگزاری جلسه دیگری در خصوص تعیین نرخ سبد معیشت در روز۱۹اسفند خبر دادوگفت: با توجه به اختلافنظر گروه کارگری با کارشناسان انستیتو تغذیه درخصوص سبد ارائهشده و کاهش حجم و کالری این سبد، این جلسه هم خروجی نداشته و به توافق نرسیدیم و قرار است جلسه بعدی ۲۱ اسفندماه برگزار شود.
تاجیک درباره جزئیات این سبد ارائهشده از سوی وزارت بهداشت گفت: سبدی که از سوی وزارت بهداشت ارائه شده است، مورد تأیید ما نیست. این سبد غیرکارشناسی است و به نظر میرسد صرفا برای کاهش هزینه معیشت کارگران است. عضو کمیته دستمزد شورای عالی کار با تأکید بر اینکه امسال افزایش درصدی مزد ملاک تعیین دستمزد کارگران نخواهد بود عنوان کرد: مبلغ فعلی دستمزد پنجمیلیون و ۳۰۰هزار تومان است که با توجه به عقبماندگی این مزد از تورم عمومی جامعه، حتی اگر حقوق صددرصد هم افزایش یابد، بازهم مخارج زندگی معمولی کارگران را تأمین نمیکند. با رسیدن به هفته آخر سال، تنشها برای تعیین دستمزد کارگران بیشتر از قبل شده و همین مسأله باعث بهتعویقافتادن تعیین دستمزد کارگران تا ساعات پایانی سال میشود؛ اما چالشهای زیاد مانند سالهای قبل در بحث ورود به دستمزد باعث گلایهمندی کارگران شده است.
سیدهراضیه طاهریان - گروه اقتصاد