نوجوانی یک مرحله مهم در زندگی انسان‌هاست که با تغییرات جسمی، عاطفی و اجتماعی همراه است. در این دوره، نوجوانان در حال کشف هویت خود، ایجاد روابط اجتماعی و تجربه‌ی احساسات مختلف هستند. این مرحله از زندگی نقطه‌ای است که ارتباط بین نوجوانان و والدین به چالش کشیده می‌شود.
ارتباط نوجوانان با والدین معمولاً در این مرحله دچار تغییرات قابل مشاهده‌ای است. نوجوانان تمایل دارند استقلال بیشتری را تجربه کنند و کمتر به مسن‌ترها وابسته باشند. این ممکن است باعث بروز تنش‌ها و مشکلات در ارتباطات خانوادگی شود.
به دلیل تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و فردی، هر خانواده تجربه‌های خاص خود را با ارتباط با نوجوانان خود دارد. از یک سو، نوجوانان به دنبال استقلال و خودمختاری هستند و ممکن است احساس کنند که والدین بر آنها مسلط هستند. از سوی دیگر، والدین نیز نگرانی‌های خود را درباره‌ی ایمنی و آینده‌ی فرزندانشان دارند.
ارتباط بین این دو گروه اساسی و پیچیده است و نیاز به درک، احترام و ارتقاء آن دارد. همچنین، مهم است که والدین به نقش مثبت و حمایت‌کننده خود در این دوران از زندگی فرزندانشان توجه داشته باشند تا این ارتباط به‌طور مثبت و سالم تقویت شود.
ارتباط موثر و سالم با نوجوانان مهارتی است که نیاز به فهم و توجه به نیازها و احساسات نوجوانان دارد. والدین می‌توانند با مراعات برخی اصول و روش‌ها، ارتباط خود با نوجوان را بهبود دهند. در ادامه چند راهکار مهم برای بهبود ارتباط با نوجوانان آورده شده است:
1. گوش دادن فعال: به نظرات و احساسات نوجوان گوش کنید و از او بپرسید که درباره مسائل و مشکلاتش چه فکر می‌کند. این کمک می‌کند که احساس ارتباط و پذیرفته شدن داشته باشد.
2. نشان دادن علاقه: نشان دهید که به زندگی و علایق نوجوان علاقه‌مندید. از او بپرسید درباره موضوعاتی که به آنها علاقه دارد، صحبت کنید و به فعالیت‌های او توجه کنید.
3. ارزش‌گذاری و تشویق:ارزش‌گذاری و تشویق به تلاش‌ها و انجام کارهای مثبت نوجوان، اعتماد به نفس او را افزایش می‌دهد و ارتباط مثبت‌تری را به وجود می‌آورد.
4. احترام به خصوصیت:احترام به خصوصیت نوجوان و حفظ حریم شخصی او، ارتباط را قوی‌تر می‌کند. به او فضا بدهید که بتواند در مواردی که می‌خواهد تنها باشد یا نیاز به اندیشیدن دارد، خود را آزاد کند.
5. برقراری ارتباط بدون انتظار از او: گاهی اوقات بهبود ارتباط نیازمند برقراری ارتباط بدون انتظار از نوجوان است. این به معنای سوالات ساده درباره روزهای او، حال و هوای او و مسائل مهم زندگی او می‌باشد.
6. کاهش انتقادها: سعی کنید تا حد ممکن از انتقادهای مکرر و سخت‌گیری‌ها در مورد رفتارها و تصمیم‌های نوجوان خود خودداری کنید و به جای آن، با او در مورد دلایل و تصمیم‌هایش صحبت کنید.
7. افزایش اطلاعات و آگاهی: اطلاعات بیشتر درباره مراحل نوجوانی و تغییرات فیزیکی و روانی آنها می‌تواند به والدین کمک کند تا بهتر با این مرحله زندگی فرزند خود سازگار شوند.
با اجرای این راهکارها و توجه به نیازها و احساسات نوجوان، والدین می‌توانند ارتباط خود با نوجوانان را بهبود دهند. در هر حال این فرایند می‌تواند برای والدین و فرزندانشان به اندازه کافی دشوار باشد. به همین دلیل بهتر است والدین با یک روانشناس که در زمینه نوجوانان فعالیت می‌کند، ارتباط بگیرند و از راهنمایی‌های آنها بهره ببرند. اگر والدین هستید، به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما برای حل مشکلات و چالش‌های خود با یک فرد متخصص صحبت کنید و به مطالعه‌ی کتاب‌های آموزشی بپردازید. به عنوان مثال مجموعه پناه سبز با برگزاری دوره‌های آموزشی برای والدین یک همراه خوب برای آنها به حساب می‌آید.
