در این مقاله، سعی می کنیم به این سوال پاسخ دهیم که مینیسک چیست ؟ با ما همراه باشید.
جایگاه مینیسک در زانو خیلی حیاتی است، طوری که باعث ثبات و حفظ محدوده حرکتی مفصل زانو می شود. به همین دلیل، مراقبت از آسیب دیدگی های مینیسک، بسیار حائز اهمیت است.
در این مقاله، مینیسک و موارد مربوط به آن را مورد ارزیابی قرار می دهیم. در این راستا، می توانید از تجربیات متخصصین بیمارستان خصوصی ایرانشهر بهره مند شوید.
بیمارستان ایرانشهر، از معتبرترین مراکز درمانی در این زمینه شناخته می شود که در شهر تهران قرار دارد. با ما بمانید.
عناوین مقاله:
مینیسک چیست؟
علل آسیب دیدگی مینیسک چیست؟
علائم پارگی مینیسک چیست؟
نحوه تشخیص پارگی مینیسک را بیان نمایید.
روش های بدون جراحی برای التیام مینیسک
جراحی بازسازی مینیسک چیست؟
افراد کاندید عمل مینیسک
مراقبت های بعد از عمل جراحی ترمیمی مینیسک
سخن آخر
چرخیدن زانو به قسمت داخلی و خارجی و دولا شدن آن و همچنین محدودیت حرکات زانو را مینیسک ها بر عهده دارند. جالب این که نقش و حفظ حالت لیزی مفصل زانو را مینیسک انجام می دهد.
هر زانو دو مینیسک دارد؛ یکی مینیسک داخلی و دیگری مینیسک خارجی. به بیان دیگر، مینیسک ها ساختار بافتی غضروف ها هستند که در میان دو استخوان مفصل زانو قرار گرفته اند و دارای حالت ارتجاعی و محکم هستند.
در واقع مینیسک در میان استخوان ران و ساق پا قرار دارد و نقش آن کاستن از فشاری است که به زانو اعمال می شود.
فرض کنید یک جسم با وزن بالا را از زمین بلند کردید و یا هنگام دویدن، پا با شدت بسیار به زمین اصابت می کند، در این حال نقش مینیسک ها کاستن از شدت ضربه وارده می باشد.
این ضربه ها باعث می شود تا زانو در معرض یک استرس جسمی شدید قرار بگیرد. مینیسک ها با کم کردن ضربات وارده به زانو، مفصل زانو را در برابر آسیب های وارده حفظ می کند.
یکی از رایج ترین صدمات وارده به زانو، پاره شدن مینیسک است. در هر وضعیت و با هر کار و جنبشی، این احتمال وجود دارد که پارگی مینیسک روی دهد.
قشر ورزشی و اشخاص کهنسال بیشتر در معرض پارگی مینیسک قرار می گیرند. پارگی مینیسک وقتی اتفاق می افتد که وزن شخص، روی پایش می افتد.
موقع انجام تمرینات سخت فیزیکی یا وقتی که زانو به طور کامل می چرخد و وزن شخص روی پا می افتد، پاره شدن مینیسک روی می دهد.
همچنین به خاطر چمباتمه زدن های زیاد و برداشتن جسم های با وزن زیاد، احتمال پاره شدن مینیسک دور از انتظار نیست.
از دلایل مهم پاره شدن مینیسک، آسیب هایی است که غالبا در هنگام ورزش کردن برای افراد ورزشکار رخ می دهد. در ورزش فوتبال و تنیس، چون زانو بیشتر در معرض چرخیدن قرار می گیرد، پاره شدن مینیسک روی می دهد.
زانوی اشخاص کهنسال بر اثر کهولت سن دچار تغییر زیادی می شود که شکسته شدن غضروف را در پی خواهد داشت. عارضه آرتروز یکی از مواردی هست که در آن استقامت استخوان زانو کم می شود و صدمه پذیری آن زیاد است.
از علل دیگری که ریسک پاره شدن مینیسک زانو را بالا می برد، چاق بودن و داشتن وزن زیاد است. مینیسک همانند یک واشر درون مفصل جا گرفته است که از ساییده شدن استخوان ها به همدیگر ممانعت می کند.
معمولا پاره شدن مینیسک با صدمه دیدن دیگر قسمت های داخلی زانو همراه است. این آسیب ها باعث صدمه دیدن رباط صلیبی نیز می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر، به بیمارستان ایرانشهر مراجعه نمایید.
حس درد و ورم از علامت های مهم پاره شدن مینیسک است که بیشتر اشخاص دچار می شوند. از کار افتادن و عدم حرکت زانو و عدم توانایی در راست نگه داشتن مفصل، از دیگر علائم این بیماری است که مانع حرکات معمولی زانو می شود.
لحظه صدمه دیدن می توانید ادامه فعالیت خود را از سر بگیرید ولی بعد از ملتهب شدن و لطمه شدید، زانو آسیب زیادی خواهد دید. در کوتاهترین زمان با رجوع به متخصصی ارتوپدی بیمارستان ایرانشهر، می توان از شدت درد کم کرد.
از دیگر علائم پاره شدن مینیسک، می توان به موارد زیر اشاره نمود:
شنیدن صدای تق از زانو موقع دولا شدن
حس درد در قسمت زانو به خصوص موقع چرخش زانو
ورم زانو و به اصطلاح آب آوردن زانو
حساس شدن به لمس کردن زانو
سفت شدن و حس بی ثباتی و خالی شدن زانو
راست کردن زانو به دشواری
عدم حرکت زانو در محدوده حرکتی خود
تشخیص مینیسکی که دچار پارگی شده است، غالبا به صورت معاینه فیزیکی رخ می دهد. با گام برداشتن و وصف شدت درد توسط بیمار، دکتر متخصص می تواند پاره شدن مینیسک را حدس بزند.
علاوه بر این، با انجام 2 تست رایج تصویربرداری با اشعه ایکس و ام آی آر، متخصصین فیزیوتراپی می توانند به شدت صدمه دیدگی مینیسک پی ببرند.
صدمه دیدگی خفیف مینیسک مثل دیگر صدمات بافت، حالت نرم داشته و درمان نیز بر همین پایه صورت می گیرد. استراحت کردن و استفاده از یخ و ... جزئی از این درمان هستند.
در طی 24 تا 72 ساعت پس از صدمه دیدگی، از گذاشتن کمپرس گرم روی قسمت لطمه دیده ممانعت شود.
از جابجا شدن و مالش دادن قسمت صدمه دیده پرهیز شود.
مصرف مشروبات الکلی ممنوع است.
همه این موارد باعث خونریزی و ملتهب شدن و حس درد می شوند.
به شیوه صحیح گرم کردن بدن
اجتناب از کارهایی که باعث بروز درد می شوند.
ریلکس و ریکاوری کردن هنگام ورزش
ایجاد تعادل بین حرکات ورزشی
حرکت های کششی
مقاوم سازی عضلات
کفش استاندارد
باند پیچی کردن
در صورت بروز علایم پاره شدن مینیسک زانو تا هنگام مراجعه به بیمارستان ایرانشهر، کارهای زیر را انجام دهید:
کارهایی که منجر به صدمه دیدن مینیسک شده است را کنار بگذارید. از اعمال فشار اضافی و وزن بدن به زانوی صدمه دیده پرهیز کنید.
استفاده از پک های سرما و کیسه آب سرد برای چند بار در روز طی 20 دقیقه توصیه می شود. در نظر داشته باشید که یخ را مستقیما روی زانو قرار ندهید و آن را داخل حوله پیچیده و سپس روی زانو قرار دهید. در غیر این صورت، پوست دچار آسیب و سوختگی خواهد شد.
برای جلوگیری از ورم کردن و ملتهب شدن بیشتر، بهتر است از باند کشی استفاده کنید. این روش از کاهش حجم خون بدن نیز جلوگیری می کند.
اولویت پاها را رعایت کنید. برای کاستن از التهاب و ورم، پاها را از سطح قلب بالاتر قرار دهید.
استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مثل نوروبن و ناپروکسن در مواقعی که فرد در معرض بروز خونریزی داخلی و زخم قرار می گیرد، در کاستن درد و ورم، کمک کننده می باشد.
وقتی درد در قسمت زانو حس می شود، وزن بدن نباید روی زانوی صدمه دیده بیفتد. متخصصین فیزیوتراپی بیمارستان ایرانشهر، درمان با ورزش و فعالیت هایی که سبب قوی شدن عضلات کنار زانو می شوند را توصیه می کنند. این کار باعث کم شدن درد در قسمت زانو و بالا رفتن توانایی حرکت و ثبات زانو می شود.
الکتروتراپی حاوی موج های اولتراسوند، شاک ویو تراپی، تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست و تحریک مغناطیسی؛ در کم کردن التهابات موثر است.
درمان با لیزر، بخش مهمی از پروسه درمان است. این روش درمانی؛ یک روش بی ریسک و ایمن، تاثیرگذار، غیر تهاجمی و بی درد را در زانو دردی که علت آن پاره شدن مینیسک است، ایجاد می کند.
پاسخ دهی بیماران به این روش درمانی، خیلی خوب بوده و معمولا بعد از سپری شدن تعداد اندکی از جلسات درمانی، رهایی از درد را اظهار می کنند.
اوزون تراپی با استفاده از اکسیژن در اطراف ناحیه صدمه دیده بافت همبند وارد عمل می شود و نهایتا برگشت کارکرد زانو به قبل از صدمه دیدن، مجددا برقرار می شود.
در این پروسیجر؛ مواد مغذی تسکین دهنده اوزون در درون و یا پیرامون رباط ها، تاندون ها و غضروف ها در محل اتصال به استخوان تزریق می شود.
با تزریق اوزون، گردش خون و گردش مواد قندی در این نواحی زیاد شده و اندام ها هر آنچه که برای بهتر عمل کردن به آن نیاز دارند را به دست می آورند.
روش درمان با پلاسمایی که سرشار از پلاکت است، روند خوب شدن را با ایجاد غلظت زیاد از پلاکت ها سبب می شود.
در این روش، با قرار دادن نمومه کمی از خون در سانتریفیوژ، پلاکت ها را از دیگر اجزای تشکیل دهنده خون مجزا می کنند.
پی آر پی که به غلظت رسیده را به درون و پیرامون قسمت صدمه دیده تزریق می کنند که این کار باعث بهبودی در روند درمان می شود.
به وسیله ثابت نگهدارنده های زانو که فنرهای انعطاف پذیری در دو طرف دارد، می توان جلوی صدمه دیدگی زیاد مفصل زانو را گرفت.
در صدمه دیدگی های با شدت بیشتر، از زانوبندهای لولایی با داربست فلزی سفت و محکمی که به وسیله یک لولا به آن اتصال دارد، در مقابل حرکت های جانبی حفاظت می شود.
روش غیر تهاجمی که به طور موقت حس درد و ملتهب بودن مفصل زانو را کم می کند، تزریق کورتیکواستروئید است. علاوه بر تزریق، از فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی برای به دست آوردن نتیجه مطلوب استفاده می شود.
این روش، درمان به حساب نمی آید فقط یک راه موقت برای کاهش درد است و عوارضی ندارد. در صورت تزریق، کورتیزون در تمام بدن اثر می کند و فقط مختص محل تزریق شده نیست.
نفوذ سیستماتیک وار کورتیزون داخل جریان خون، عارضه هایی دارد:
بالا رفتن قند خون
سرخ شدن رنگ پوست
عوض شدن رنگدانه های پوست
تحلیل رفتن بافت چربی
در تزریق کردن های زیاد، پاره شدن تاندون
با توجه به اهمیت استفاده از تزریق کورتیزون، انجام این روش بایستی با نظر پزشک معالج و تحت نطر متخصصین بیمارستان ایرانشهر انجام گیرد.
در اکثر مواقع، ضرورتی برای جراحی پاره شدن مینیسک وجود ندارد. در بعضی مواقع، شخص صدمه دیده بدون انجام عمل، قادر به ادامه زندگی خود می باشد.
در حالتی که نیاز به عمل باشد، دو انتخاب وجود دارد: بازسازی مینیسک یا مینیسکتومی.
تا حد امکان استفاده از عصا به مدت 21 روز الزامی است. طی یک برنامه توانبخشی کامل، بازگشت به روال عادی 3 تا 4 ماه طول می کشد و افراد ورزشکار 6 تا 8 ماه بعد به عرصه فعالیت حرفه ای خود بر می گردند.
در حالت کلی، تشخیص دادن این موضوع که جوانانی که دچار پاره شدن مینیسک زانو شده اند، آیا نیازمند جراحی مینیسک زانو هستند یا نه؛ کار راحتی است:
وجود درد همیشگی در پی پاره شدن مینیسک، سفتی و عدم انعطاف پذیری زانو، پاره شدن فیلپ در مینیسک، صدمه دیدن مینیسک قسمت داخلی (میانی)
درمان کردن مینیسک پاره شده در کهنسالان، پیچیدگی های بیشتری دارد. با توجه به بالا بودن سن آن ها به ایجاد سایش و فرسودگی مینیسک و مفصل زانو، سختی های اقدام به جراحی خاصی وجود دارد.
در این مواقع، با در نظر گرفتن نشانه ها و محدودیت های دامنه حرکتی، استفاده از سایر گزینه های جایگزین به جای عمل جراحی توصیه می شود.
در اکثر موارد، مانعی برای انجام جراحی مطرح نیست، اما انتخاب درست برای انجام جراحی، جوانانی هستند که فعلا دچار آرتروز زانو یا ساییدگی مفصل زانو نشده اند.
انجام جراحی در سالمندان با توجه به داشتن بیماری زمینه ای، بایستی با ملاحظات بیشتری انجام گیرد. سالمندانی که دچار آرتروز هستند و همچنین سنشان زیاد است و اضافه وزن دارند، کاندید مناسبی برای جراحی نیستند.
با توجه به پیچیدگی های عمل جراحی و مراقبت های بعد از آن، استفاده از درمان های رایج غیر جراحی در این افراد ارجحیت دارد.
شما گزینه مناسبی برای عمل جراحی مینیسک هستید درصورتی که:
سن شما زیر 55 سال باشد.
غضروف مفصل زانو صدمه خفیفی دیده باشد.
احساس درد یا عدم ثبات در قسمت زانو دارید.
جواب آزمایش ها با صدمه دیدن مینیسک زانو تناسب دارد.
زانو به کمک یک زانوبند خاص در هفته اول بعد از بازسازی مینیسک، ثابت نگه داشته می شود. استفاده از عصا در طی یک و نیم ماه بعد از عمل به منظور کاستن از فشار وارده به زانو بایستی به کار گرفته شود.
پس از انجام جراحی، زانو فورا در زانوبند مخصوص قرار می گیرد تا جلوی تکان خوردن زانو گرفته شود.
در هفته های اول پس از انجام جراحی هنگام حرکت، بایستی عصاهای خاصی به کار گرفته شود. مقدار حرکت زانو به جلو و عقب و فشاری که زانو می تواند تحمل کند را پزشک معالج تعیین می کند.
بعد از طی کردن یک ماه بعد از عمل موعد آن رسیده است که حرکات زانو و دولا کردن آن شروع شود استفاده از رانو بند در این بازه زمانی ممنوعیت دارد.
در طی 3 تا 4 ماه بعد از انجام جراحی، پزشک معالج مجوز برگشت بیمار به روال عادی زندگی و فعالیت حرکتی بدون عصا را می دهد. در این بازه زمانی، شخص مجاز است تمرینات ورزشی سبک را شروع کند.
با همه این موارد، ویژگی های دوره ی توانبخشی، بستگی به وضعیت بیمار و پزشک دارد. واضح است که هر چه ملاحظات بهداشتی به بهترین نحو ممکن انجام شود، پاسخ دهی بیمار به نتیجه جراحی نیز بهتر خواهد بود.
پاره شدن مینیسک زانو یک رویداد تکراری و شایع در ورزش می باسد که اقسام گوناگونی دارد. برای درمان پارگی بایستی روش درستی برگزیده شود.
در اکثر مواقع، این مساله به کمک درمان های خانگی قابل حل می باشد اما در صورتی که صدمه دیدگی زیاد باشد، عمل جراحی، چاره کار است. در این راستا می توانید به بیمارستان ایرانشهر به عنوان معتبرترین مرکز درمانی در این حوزه مراجعه نمایید.
