در این مقاله، به بررسی انواع پروتز زانو می پردازیم.
جراحی پروتز زانو از آن عمل هایی است که فقط در صورتی انجام می شود که هیچ روش درمانی موثری برای مفصل زانوی آسیب دیده وجود نداشته باشد.
در این مقاله، هر اطلاعاتی که به پروتز زانو مرتبط باشد را به شما ارائه می دهیم. در این راستا، می توانید از مشاوره های متخصصین ارتوپدی بیمارستان خصوصی ایرانشهر در تهران بهره مند شوید.
بیمارستان ایرانشهر، از معتبرترین مراکز درمانی در این رشته پزشکی به شمار می آید. با ما باشید.
عناوین مقاله:
پروتز زانو یا تعویض مفصل زانو چیست؟
انواع پروتز زانو را نام ببرید.
چه کسانی کاندیدای مناسب تعویض مفصل زانو هستند؟
قبل از عمل پروتز زانو، چه اقداماتی لازم است؟
انواع مختلف جراحی تعویض مفصل زانو
تا چه سنی می توان عمل پروتز زانو را انجام داد؟
عوارض عمل تعویض مفصل زانو و راه های پیشگیری از آن را بیان نمایید.
مزیت های عمل تعویض مفصل زانو چیست؟
مراقبت های عمل تعویض مفصل زانو را ذکر نمایید.
یادگیری زندگی با زانوی جدید
زمانی که مفصل زانو تخریب شده و صدمه جدی دیده باشد و قابل درمان نباشد، این عمل صورت می گیرد. در این عمل، بسته به میزان صدمه دیدگی، مفصل جایگزین می شود.
جنس پروتز مصنوعی زانو، فلزی و یک نوع مخصوصی از پلاستیک است و جایگزین زانویی می شود که دچار صدمه دیدگی شده است.
اگر مفصل زانو به خاطر آرتروز صدمه دیده باشد طوری که درد ناشی از آن زندگی روزمره را مختل کرده باشد، ارتوپد، پروتز زانو را پیشنهاد خواهد داد.
مفصلی که مشکلی ندارد و سالم است، در منتهی الیه استخوان ها غضروفی دارد که از ساییدگی استخوان ها به همدیگر حفاظت می کند و سبب حرکت آزاد آن ها در سوی مخالف هم می شود.
آرتروز، این غضروف را دچار فرسودگی می کند و به تدریج از بین می برد که این امر سبب ساییده شدن استخوان ها روی هم می شود.
ساییده شدن استخوان ها غالبا با زانو درد و ورم و خشکی همراه خواهد بود. در جراحی پروتز زانو، غضروف صدمه دیده و میزان کمی از استخوان زیری را برداشته و با فلز و نوعی پلاستیک مخصوص تعویض می گردد. پلاستیک، کار غضروف را انجام می دهد و سبب می شود مفصل به طور آزاد جابجا شود.
زانو مهم ترین عضو و بزرگترین مفصلی است که در بدن وجود دارد که دچار صدمات زیادی می شود. هر صدمه دیدگی در این ناحیه منجر می شود که کارهای روزانه مختل شود و حرکت دادن این اندام را دشوار سازد.
از علت های دیگر تعویض مفصل زانو، خوردن ضربات به این قسمت و شکسته شدن و پارگی رباط زانو است که طی این ضربات، مفضل زانو از بین می رود و مفصل باید جایگزین و تعویض شود.
از پروتز زانو در صورتی که درد زانو با درمان های ابتدایی مداوا نشود و صدمات جدی باشد، استفاده می شود.
جراحی تعویض مفصل زانو از شایع ترین شیوه های درمانی مشکل زانو می باشد.
تنوع گوناگونی از پروتزها و یا مفصل مصنوعی موجود است که ارتوپدهای مجرب بیمارستان ایرانشهر بسته به وضعیت بیمار، یکی از پروتزها را برای جراحی انتخاب می کنند.
نوع پروتزی که استفاده می شود بستگی به موارد زیر دارد:
- مقدار و شدت صدمه دیدگی زانو
- سن و زمینه فعالیتی بیمار
- وزنی که بیمار دارد.
-.شرایط جسمی و عمومی بیمار
جراحی آرتروپلاستی به شیوه نیمه یا یک طرفه، برای آن دسته از بیمارانی که فقط یک قسمت از مفصل دچار صدمه دیدگی شده باشد، انجام می شود.
این نوع پروتز در افراد 50 یا 60 ساله ای که به کلسیفیکاسیون از نوع پیشرفته در بخش کوچکی از زانو دچارند، این امکان را می دهد تا به شرایط نرمال، همراه با تحرک و بدون حس درد بازگردند.
در بیمارانی که نقصی در مینیسک، رباط های صلیبی خلفی و رباط های کناری درونی و بیرونی نداشته باشند، پروتز جزئی زانو، گزینه انتخابی جراح خواهد بود.
اساس نامگذاری که برای این پروتز برمی گزینند، بستگی به قسمتی دارد که این پروتز قرار می گیرد. مانند پروتز ناحیه استخوان ران، پروتز استخوان ساق پا و پروتز استخوان کشکک زانو
از پروتز کندیلار زانو برای درمان صدمات وارده به کندل درونی و بیرونی زانو با هدف مصونیت از کارکرد زانو استفاده می شود. پروتز کندیلار به دو شکل پروتز اونی کندیلار و پروتز توتال کندیلار وجود دارد.
پروتزهای اونی کندیلار در مقایسه با پروتزهای توتال کندیلار، صدمات بافتی اندکی را متوجه بیمار می سازند، به همین دلیل صدمه کمی به زانو وارد می شود و سبب کارکرد طبیعی زانو می شود.
پروتز مفصل، به خصوص مفصل های ناحیه لگن و زانو از موفق ترین و رضایتمندترین عمل های جراحی در سرتاسر جهان می باشند.
متخصصین ارتوپدی بیمارستان ایرانشهر، درمان هایی مانند فیزیوتراپی و درمان های دارویی که نیاز به جراحی ندارند را در اولویت کار قرار می دهند.
در صورتی که درمان های ابتدایی نتیجه بخش نباشد و کارکرد طبیعی و نرمال به زانو برنگردد و بیمار در همه احوال حتی موقع استراحت، احساس ناراحتی و درد داشته باشد، شرایط تعویض مفصل زانو را دارا می باشد.
_ افرادی که دچار دردهای شدید و مزمنی در ناحیه زانو می باشند.
_ افرادی که دامنه حرکتی محدودی دارند.
_ افرادی که شکل زانوهایشان تغییر کرده و بد فرم شده است.
_افرادی که درمان های غیر جراحی نتیجه مثبتی نداشته باشند.
_افرادی که درد ای همیشگی در ناحیه زانو دارند حتی موقع استراحت.
پیش از عمل، جراح شیوه کار را شرح می دهد و این فرصت را به شما می دهد که در صورت داشتن پرسش، آن را مطرح کنید.
از شما در خواست می شود برگه رضایتنامه را امضا کنید که اجازه جراحی به پزشک داده شود.
افزون بر بررسی سوابق پزشکی شما به طور کامل، جراح پیش از عمل برای مطمئن شدن از وضعیت سلامتی، معاینه فیزیکی انجام می دهد. همچنین امکان دارد درخواست تست خون یا تست های دیگر دهد.
چنانچه نسبت به دارو یا ماده بیهوشی حساسیتی دارید، جراح را مطلع سازید.
در صورت استفاده از داروهای گیاهی یا شیمیایی، پزشک را مطلع سازید.
اگر دچار اختلال خونی هستید یا از داروهای منعقد کننده خون اسفاده می کنید و یا داروهایی که مرتبط با لختگی خون هستند، حتما به پزشک اطلاع دهید. امکان دارد پیش از عمل، منع مصرف این داروها ضروری باشد.
در صورت باردار بودن و یا تردید داشتن درباره بارداری، پزشک را آگاه سازید.
8 ساعت پیش از عمل نباید چیزی بخورید.
هدف از جراحی پروتز مفصل زانو، استفاده دوباره از ناحیه آسیب دیده در محل مفصل زانو و کاهش ناراحتی و آزردگی حاصل از درد زانو می باشد.
ارتوپد با بررسی وضعیت مفصل زانوی آسیب دیده در 3 قسمت مهم زانو که شامل: قسمت میانی یا وسط، جانبی یا کناری و کاسه زانو است؛ یکی از این موارد را برای بهتر شدن وضعیت بیمار و پروتز مفصل زانو برمی گزیند.
این روش در سنین گوناگون قابل اجراست و با توجه به مراحل سلامتی، بخش هایی از مفصل مثل رباط ها و شدت صدمه دیدگی نواحی دیگر زانو به وسیله جراح انجام می شود.
در این نوع جراحی، با عوض کردن کامل قسمت های انتهایی استخوان ران، استخوان ساق پا و یا جایگزینی قسمت تحتانی کاسه زانو، جراحی پروتز مفصل زانو انجام می شود.
از پراهمیت ترین عوامل جراحی تعویض مفصل زانو، سن بیمار می باشد.
متخصصان برای افراد کمتر از 50 سال، جراحی را پیشنهاد نمی کنند، اما وضعیت بیمار، عدم توانایی و شدت درد و ناراحتی نشات گرفته از عارضه های درد در قسمت زانو، در نظر پزشک تاثیرگذار خواهد بود.
قطعا الزامی است که قبل از جراحی، از سالم بودن دندان ها مطمئن شد تا از انتقال عفونت به نواحی جراحی جلوگیری کرد.
عمل پروتز زانو همانند دیگر عمل های جراحی عوارضی دارد، از قبیل سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، لرز و درد.
یکی دیگر از عوارض عمل که جدی بوده و در موارد نادر رخ می دهد، عفونت است که تنها 2 درصد بیماران دچار آن می شوند. لخته شدن خون عامل خطرناک دیگری است که بیشتر در عمل های ارتوپدی مشاهده می شود. در صورت روانه شدن این لخته خونی به سوی ریه، فرد را با خطرات جدی روبرو خواهد کرد.
برای جلوگیری از عارضه هایی که ممکن است روی دهد، از خوردن خود سرانه دارو بدون نسخه پزشک جدا پرهیز شود. همچنین از استراحت و نشستن های طولانی که سبب لختگی خون می شوند، دوری شود.
تسکین یافتن درد
اصلاح شدن فرم زانو در افراد مبتلا به پای پرانتزی و ضربدری
رفع مشکلات زانو و از بین رفتن آن ها موقع گام برداشتن
از بین رفتن صدای تق تق زانو موقع قدم زدن
بهبود شرایط فیزیکی بیمار که باعث می شود کارهای روزمره را به راحتی انجام دهد.
بالا رفتن روحیه و میزان رضایت بیمار
پس از جراحی پروتز زانو و جایگزینی مفصل آن برای رسیدن به سلامتی و برگشت به روال قبل از بیماری، پیشگیری هایی لازم است انجام شود:
مراقبت کردن از ناحیه زخم با عوض کردن به موقع پانسمان ها و خشک نگه داشتن محل زخم
جلوگیری از ایجاد نیرو و فشار روی زانو
کمک خواستن از اطرافیان به منظور انجام کارهای روزانه، مثل استحمام . عوض
کردن لباس در اولین روزهای پس از جراحی
استفاده دقیق و کامل و مرتب داروهای تجویز شده و مصرف آن ها سر ساعت
فیزیوتراپی و انجام فعالیت ها و تمرینات پیشنهاد شده
پس از گذشت مدت زمان تعیین شده از جانب متخصص، اجرای فعالیت های
اصولی و بی ریسک در راستای کمک رسانی به بهبود کامل
دقت داشته باشید موقع داشتن علائم ذیل، به متخصصین بیمارستان ایرانشهر مراجعه نمایید:
قرمز شدن و ورم داشتن مفصل زانو
داشتن تب و لرز
به مشکل خوردن هنگام گام برداشتن، دویدن و جابه جایی
احساس خارش یا دیگر مسائل پوستی در ناحیه زانو
صدمه دیدن پروتز زانو
حس نداشتن و گزگز کردن پا
مشکل تنفسی پیدا کردن
پروتز مفصل زانو سبب کاهش درد در بیشتر از 90 درصد افرادی می شود که این جراحی را انجام می دهند. امکان دارد تا کنار آمدن با زانوی جدید به زمان نیاز داشته باشید.
این نکته را در نظر داشته باشید که داشتن یک پروتز مصنوعی بر روند زندگی روزانه شما چگونه می تواند اثرگذار باشد.
آشنایی با مسائلی که ممکن است رخ بدهد و داشتن پیش زمینه و آگاهی هنگام بروز مشکل، باعث بالا رفتن سطح کیفی زندگی شما می شود.
پروتز مصنوعی زانو ممکن است صداهایی از قبیل صدای تق، کلیک یا دنگ به خصوص هنگام خم و راست کردن یا باز کردن داشته باشد که این امری طبیعی است و جای نگرانی نیست.
بعد از پروتز مفصل زانو، حالات و حس های تازه ای در کنار زانو احساس می کنید. در بخش بیرونی زانو امکان دارد پوست دچار بی حسی شود یا محل برش دچار خواب رفتگی شود. در برخی موارد نیز احتمال دارد برآمدگی هایی کنار پوست محل برش دیده شود که عادی است.
تورم و گرم بودن زانوی تازه دور از انتظار نیست. در بعضی از بیماران این گرم بودن به شکل "داغ شدن" است. با گذشت چند ماه از شدت داغ شدن کاسته می شود.
در برخی از افراد با گذشت چند سال، هنوز هم بعد از فعالیت های ورزشی، گرمای اندکی حس می شود. با قرار دادن کمپرس یخ می توان این گرمی را کم کرد.
بیماران زیادی بعد از جراحی، درد و ناتوانی دارند. به خاطر داشته باشید که عضله ها و مفصل های شما برای قوی سازی خود به زمان نیاز دارند.
وجود بعضی از کبودی ها و خون مردگی ها بعد از جراحی عادی است و با گذشت تقریبا 14 روز برطرف می شوند. احتمال دارد متخصص پس از جراحی برای ممانعت از لختگی خون در قسمت ساق پا، رقیق کننده خون تزریق کند. رقیق کننده ها این قابلیت را دارند که ریسک کبودی و خونریزی را بالا ببرند.
سفت بودن جزئی پس از جراحی پروتز زانو، امری غیر معمول نیست که با فیزیوتراپی قابل درمان است. در صورت داشتن سفتی بیش از حد، به گونه ای که به سختی بتوان زانو را حرکت داد، با پزشک خود مشورت کنید.
پس از جراحی پروتز زانو، معمولا وزن افراد بالا می رود. با داشتن تحرک و برنامه غذایی مناسب می توان اضافه وزن را کنترل کرد. هر کیلو وزن اضافی، فشار مضاعف را روی زانوی تازه ایجاد می کند.
پروتزهای استفاده شده در این عمل، مستحکم بوده و طول عمر زیادی دارند اما با در نظر داشتن این واقعیت که هر چیزی با گذر زمان دچار فرسودگی و سستی می شود، پروتز زانو نیز به تدریج و با گذشت زمان دچار فرسودگی می شود وهمانند سال های پیشین، خوب عمل نمی کند.
با مطالعات انجام شده روی افرادی که جراحی تعویض مفصل زانو داشته اند، ثابت شده است که میانگین عمر مفید پروتز 20 سال می باشد که پس از آن باید مجددا تحت عمل جراحی قرار بگیرند. جراحی دوم همانند جراحی اول رضایت کافی را به دنبال نخواهد داشت.
وزن، سن و میزان فعالیت فرد در طول عمر و ماندگاری پروتز زانو تاثیرگذار است.
مراجعه به بهترین متخصصین در بیمارستان ایرانشهر برای تعویض مفصل زانو، تکنیک جراحی و داشتن علم و دانش و تجربه پزشک، نوع پروتز و شرکت سازنده آن از جمله عواملی هستند که برای به دست آوردن نتیجه مطلوب و ماندگاری حداکثری پروتز الزامی می باشند.
بیمارستان خصوصی ایرانشهر در تهران، با داشتن همه ویژگی های ذکر شده جزء شناخته شده ترین و پیشرفته ترین مراکز درمانی است که با داشتن پزشکان مجرب و زبردست و کاربلد، آمادگی کافی برای خدمت رسانی به بیماران را دارد.