چه تفاوتی میان باتری خودروهای الکتریکی و هیبریدی وجود دارد؟
باتری ماشین یکی از بخشهای مهم هر خودرویی محسوب میشود که وظیفه تامین برق خودرو برای روشن شدن و همچنین روشن شدن چراغها و دستگاه پخش خودرو را برعهده دارد.
ما در این مطلب ضمن بررسی چگونگی عملکرد باطری ماشین، به این پرسش پاسخ خواهیم داد که تفاوت بین باتری خودروی الکتریکی و همچنین خودروی هیبریدی چیست؟
باتری ماشین چه عملکردی دارد؟
پیش از آن که به تفاوت های میان باتری خودرو های برقی و هیبریدی بپردازیم، لازم است ببینیم باتری خودرو چه وظیفهای را برعهده دارد؟ باطری ماشین با توجه به طراحی و ساختاری که دارد، میتواند برق مورد نیاز ماشین برای استارت خوردن و روشن شدن و همچنین بخشهای درونی آن اعم از چراغها و دستگاه ضبط و پخش و غیره را تامین نماید؛ بنابراین اگر عمر باتری به پایان برسد و یا مشکلی در عملکرد آن به وجود آید، نیاز است نسبت به تعویض آن اقدام شود.
پیش از آن که به سوال اصلی این مطلب پاسخ دهیم، باید به این مورد بپردازیم که خودروی الکتریکی یا ماشین برقی چیست و چه عملکردی دارد؟ خودروی برقی یا الکتریکی Electric Car به خودروهایی اطلاق میشوند که دارای یک یا چند موتور الکتریکی باشند. خودرو الکتریکی مانند خودروهای بنزینی و معمولی، از اجزای زیادی تشکیل شدهاند که البته این اجزا توسط سیم به یکدیگر اتصال پیدا کردهاند. خودروهای تمام برقی برخلاف خودروهای بنزینی که دارای موتور احتراقی هستند، از یک موتور برقی بهرهمند هستند. باتری این خودروها که نقش عظیمی در حرکت کردن خودرو دارند به صورت کششی و بسیار بزرگ طراحی شدهاند که منبع تغذیه موتور الکتریکی خودروهای برقی به شمار میآیند.
خودروی الکتریکی به ماشینی گفته میشود که از یک یا چند پیشرانه الکتریکی نیرو میگیرد. این پیشرانه به کمک باتریهای قابل شارژ شروع به کار میکند که معمولا زیر خودرو جاسازی شدهاند. این باتریها از نوع لیتیوم-یونی هستند که نمونههای مختلف آن را در ابعاد گوناگون در گوشیهای تلفنهمراه و یا انواع دستگاههای شارژی دیدهاید. ولی به دلیل آن که وزن زیادی دارند، در قسمت زیرین کف خودرو نصب میشوند.
برای ارائه تعریف درستی از عملکرد باتری ماشین هیبریدی، لازم است ببینیم خودروهای هیبریدی به چه نوع خودروهایی گفته میشوند؟ این محصول به گونهای طراحی شده است که برای کارکرد آن همزمان در کنار یک موتور بنزینی، یک موتور الکتریکی و یک باتری جای گرفته است. این نوع خودروها از آنجا که دوگانهسوز هستند، به آنها خودروهای سبز و یا برقی میگویند. این نکته لازم به ذکر است که تفاوت ماشینهای بنزینی و هیبریدی در نحوه عملکرد آنهاست. بهعنوان مثال موتورهای بنزینی زمانی میتوانند بیشتر قدرت را تولید نمایند که موتور در بالاترین حد چرخش باشد.
در حال حاضر انواع بسیاری از خودروی هیبریدی به بازار عرضه شده؛ اما در گذشته که این نوع خودروها تازه معرفی شده بودند، همواره برای کاربران و مشتریان این نگرانی وجود داشت که ممکن است با جایگزینی باتریهای هیبریدی بهجای باتریهای معمولی، نیاز به متحمل شدن هزینه بالایی باشد؛ اما واقعا اینطور نبود و در حال حاضر مشخص شده است که وجود احتراق داخلی در باتریهای هیبریدی باعث میشود که آنها از عمر مفید و بالاتری بهرهمند باشند.
هدف طراحی باتری ماشین الکتریکی، ذخیره انرژی برای مسافتهای طولانی است، به همین دلیل اندازه باتری در ابعاد بزرگی در نظر گرفته میشود. در حالی که برای خودروی هیبریدی نیاز به باتری در ابعاد بزرگ نیست بهدلیل آن که احتراق در موتور داخلی این ماشینها رخ میدهد. همانطور که متوجه شدهاید، این باتریها هستند که توان مورد نیاز خودروی الکتریکی و هیبریدی را تامین میکنند؛ بنابراین هر یک از آنها ویژگی خاصی دارند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
باتری ماشین الکتریکی علاوه بر اینکه بهعنوان منبع انرژی به شمار میآید، نقش پمپ سوخترسانی را نیز ایفا میکند. دیگر آنکه این باتری است که میتواند توان و میزان حرکت خودرو را تامین نماید؛ اما در ماشینهای هیبریدی با اینکه توان مورد نیاز به ماشین برقی شباهت دارد، اما باتری آن ها امکان ذخیره شارژ کمتری دارد؛ بنابراین از دیگر تفاوتهای باتری ماشین الکتریکی و ماشین هیبریدی میتوان به این مورد اشاره کرد که هر سلول از باتری خودروی هیبریدی بهگونهای طراحی شده که میتواند در هر لحظه توان قابل توجهی را آزاد کند، درحالیکه سلولهای مورد استفاده در باتری خودروی الکتریکی بهگونهای بهینهسازی شده که میتواند انرژی را برای مدت طولانیتری حفظ نماید و شعاع حرکتی بیشتری را به کاربر ارائه نماید.
همانطور که پیشتر هم گفتیم، خودروهای هیبریدی دارای یک سیستم ترکیبی از موتور بنزینی، موتور الکتریکی و همچنین باتری ساخته شدهاند که میتواند نیروی لازم برای حرکت اتومبیل را تامین نماید؛ اما در انواع ماشین الکتریکی اینگونه نیست و حرکت خودرو از طریق نیروی یک موتور برقی تامین میشود که این مورد را میتوان یکی از اصلیترین تفاوت های ماشین هیبریدی با برقی دانست. از دیگر تفاوتهای ماشین هیبریدی با برقی در نوع شارژ شدن باتری آنهاست به گونهای که باتری ماشین برقی را میتوان در خانه و یا ایستگاههای مخصوص شارژ کرد. نکته مهم دیگر این است که قدرت ماشین برقی به توان باتری ماشین بستگی دارد؛ اما در خصوص خودروی هیبریدی باید به این نکته اشاره کرد که توان ماشین به ارتباطی که بین موتور الکتریکی و بنزینی برقرار میشود، بستگی دارد.