شرم فقط در تروما نیست. در واقع همه شرم را تجربه می کنند. شما می توانید در مورد هر چیزی و همه چیز احساس شرم کنید.
ایجاد تاب آوری در برابر شرم
عصمت حیدری؛ روانشناس اجتماعی
شرم فقط در تروما نیست. به گفته برنه براون، محقق و نویسنده، در واقع همه شرم را تجربه می کنند. شما می توانید در مورد هر چیزی و همه چیز احساس شرم کنید.
در حالی که احساس میکنیم شرم در تاریکترین گوشههای ما پنهان میشود، در واقع در همه جاهای آشنا از جمله ظاهر و تصویر بدن، خانواده، والدین، پول و کار، سلامت روانی و جسمی، اعتیاد، رابطه جنسی پنهان میشود.
به طور خاص، براون شرم را اینگونه تعریف می کند:
«احساس یا تجربه شدید دردناکی از این باور که ناقص هستیم و بنابراین شایسته پذیرش و تعلق نیستیم. زنان اغلب هنگامی که در شبکه ای از انتظارات فرهنگی- اجتماعی لایه ای، متضاد و رقابتی درگیر می شوند، شرمساری را تجربه می کنند. شرم باعث ایجاد احساس ترس، سرزنش و قطع ارتباط می شود.»
گرفتم. من این احساس شدید بی لیاقتی را در طول زندگی ام حس کرده ام. من از اینکه نویسندگان، کتاب ها و سیاستمداران خاصی را که باید می شناختم، نمی شناسم، احساس شرمندگی کرده ام. وقتی جوابی نمیدانستم، وقتی نمرات کاملی نمیگرفتم یا وقتی که آهنگهای بی کلامی میخواندم، در مدرسه احساس شرم میکردم.
از بدنم احساس شرم می کنم و به اندازه کافی لاغر یا زیبا نیستم. من از مضطرب بودن و داشتن یک یا دو حمله پانیک احساس شرم کرده ام. در مدرسه ابتدایی و راهنمایی، از لهجه غلیظ روسی پدرم احساس شرمندگی می کردم. وقتی حدود هشت ساله بودم، وقتی مادربزرگم شروع به شمردن سکهها و ربعهایش کرد تا پول دوبل براونی من در باسکین رابینز را بپردازد، احساس شرمندگی کردم و به سختی سیر شد.
من هنوز برای نوشتن این جملات هول می کنم (مخصوصاً که هم پدر و هم مادربزرگم دیگر اینجا نیستند). اما، همانطور که براون می نویسد، آنها نشان می دهند که شرم در زندگی ما حرف اول را می زند.
حتی اگر نمیتوانیم شرم را از بین ببریم، میتوانیم در برابر آن تاب آورتر شویم. براون این شرم را تاب آوری می نامد. و از تاب آوری، منظور او «آن توانایی برای تشخیص شرم در زمانی که آن را تجربه میکنیم، و از طریق آن به روشی سازنده حرکت میکنیم که به ما این امکان را میدهد که اصالت خود را حفظ کنیم و با تجربیات خود رشد کنیم».
در طول هفت سال، براون صدها مصاحبه با زنان در مورد شرم انجام داد. زنانی که سطح بالایی از تاب آوری شرم را داشتند، از این چهار ویژگی مشترک برخوردار بودند:
قبل از اینکه بتوانیم بر شرم غلبه کنیم، باید بتوانیم آن را تشخیص دهیم. براون میگوید که قبل از اینکه ذهنمان بفهمد شرم چیست، تمایل داریم ابتدا از نظر فیزیکی احساس شرم کنیم. زنان در تحقیقات خود علائم فیزیکی مختلفی مانند حالت تهوع، لرزش و گرما در صورت و سینه خود را توصیف کردند.
تاب آوری در برابر شرم
براون چندین گزاره را فهرست می کند تا به خوانندگان کمک کند واکنش های فیزیکی خود را تشخیص دهند.
منبع و مشروح مقاله: رسانه تاب آوری ایران