اشتباهات والدین در تاب آوری کودکان در دنیای کنونی ،هیچ کودکی در محیط های پرشتاب و پر استرس زندگی کنونی ما از فشار مصون نیست.
محیط ها یی که ما برای آماده کردن کودکانمان برای ورود به بزرگسالی ایجاد میکنیم ،باعث میشود که کودکان تحت فشار، استرس یا اضطراب در درجات متفاوت قرار بگیرند .حتی کودکانی که با ناملایمات یا آسیب های جدی مواجه نمی شوند نیز قطعا فشارهای اطراف خود و انتظاراتی که جامعه از آنها دارد را تجربه می کنند.
دکتر نازنین شفیعی فر مترجم و نویسنده خانه تاب آوری ایران در ادامه اضافه میکند مفهوم تاب آوری در کودکان همین جاست که معنی پیدا میکند ،به این صورت که هر کودکی که قادر به ایجاد یک ذهنیت انعطاف پذیر باشد می تواند به طور موثرتری با استرس و فشار کنار بیاید ، با چالش های روزمره از پا نیفتد و با نا امیدی از ناملایمات و آسیب ها عقب نشینی نکند .
در ضمن بتواند اهداف روشن و واقع بینا نه ای را ایجاد کند و برای حل مشگلا ت و برقراری ارتباط را حت و محترمانه با دیگران برنامه داشته باشد .در اینجا ذکر این نکته اهمیت دارد که تاب آوری یکی از شاخصه های سلامت روان کودک می باشد ،در نتیجه ارایه فرصت هایی به کودکان برای توسعه مهارت های لازم برای موفقیت در مواجهه با ناملایماتی که ممکن است در مسیر بزرگسالی برای آن فرد قرار گیرد پیشنهاد میشود.
در حقیقت چهارچوبی برای تعامل کودک در محیط خانوادگی و تحصیلی و درارتباط با بزرگسالان خارج ار خانه و نیز همسالان به کودک اموزش داده می شود و این تعامل در نهایت ،قدرت انعطاف پذیری کودک در مواجهه با ناملایمات را بالا میبرد.
اشتباهات والدین در تاب آوری کودکان کدامست و اما تاب آوری چیست؟
• در علم مواد به عنوان توانایی یک ماده برای از سرگیری شکل یا موقعیت اصلی خود پس از کشیده شدن یا فشرده شدن تعریف میشود و در بسط به تعریف بالینی میتوان به انعطاف پذیربودن در برابر مشگلات برای رسیدن به بهبودی پس از قرار گرفتن در معرض استرس اشاره کرد .
• با توجه به اینکه تاب آوری یک مهارت آموختنی در روند رشد از کودکی تا بزرگسالی است انواع روشهای فرزند پروری در افزایش و کاهش آن تاثیر دارد و با توجه به اینکه افزایش تاب آوری با تجربه های کودکی رابطه مستقیم دارند می توان گفت که والدینی که اجازه حل مشگلات را به کودک نمی دهند ویا به عبارتی نمی گذارند آب در دل کودک تکان بخورد و قبل از بروز چالش و سختی موانع را از سر راه کودک برمیدارند ، اولین پلکانها در رسیدن به مهارت تاب آوری در کودک را تخریب می کنند متاسفانه این محبت بیش از حد به معنی وابسته شدن کودک و عدم مهارت تصمیم گیری و کاهش اعتماد به نفس میشود ،در حالیکه در ذات انسان مراحل رشد تا کسب استقلال نهاده شده است این هم اشتباهات والدین در تاب آوری کودکان بشمار می آید .
گاهی این والدین فکر می کنند که از کودک خود محافظت می کنند اما همین کودکان در اولین گامهای جدایی برای ورود به مدرسه اضطراب شدیدی را تجربه میکنند و همین مانع شکوفایی توانایی ها و استعدادهای کودک می شود و در بزرگسالی از برخورد با سختی ها اجتناب میکنند .
• گاهی والدین چالشهای کودک را کمرنگ و بی ارزش تلقی می کنند و با دادن راه حل های سریع در حل مشگل ،فرصت فکر کردن را از کودک خود میگیرند در صورتی که برای یک کودک تجربیاتی چون ورود یک خواهر و برادر به خانواده یا ورود به مدرسه یا خراب شدن یک اسبا ب بازی دغدغه بزرگی است و افزایش مهارت تاب آوری در مسایل شخصی کودکی برای نهادینه شدن تفکر مقاومت در برابر تجارب جدی تر ،شامل مقابله با قلدری ،فروپاشی خانواده و مرگ عزیزان کمک می کند .
• گاهی به انسانهای بزرگسالی برخورد کرده ایم که از مشگلات و چالش ها اجتناب می کنند و در واقع بسیاری از فرصت ها را برای ترقی در شغل و یا بهبود کیفیت زندگی خود از دست می دهند. اینگونه از افراد به جای حل مسیله به پاک کردن صورت مسیله میپردازند و از مشگلات اجتناب می کنند ،زیرا ظرفیت احساس اضطراب و استرس پایینی دارند.
با افزایش مهارت تاب آوری از کودکی به افراد می آموزیم مشگلات دایمی نیستند ،احساسات ناراحت کننده دوام ندارند و به جای اجتناب از حل مسیله ،با تحمل ، اعتماد به نفس و آرام آرام در گذر زمان به دنبال راه حل برای مشگل خود باشند .و اگر در تلاش اول با شکست مواجه شدند بتوانند احساس ترس ناامیدی غمگینی و اضطراب خود را مدیریت کنند و به تلاش مجدد بپردازند.
• ما به عنوان والد میتوانبم از کودکمان حمایت کنیم اما هر مشگل جزیی را حل نکنیم و بهتر است برای رفع نیازهای کودک با توجه به نوع نیاز و سن کودک با کمی تاخیر در پاسخ به درخواست کودک ،صبوری را در کودک را افزایش دهیم .
• با پیش بینی و پیشگیری نکردن از اشتباهات فرزندمان اجازه اشتباه کردن و بالطبع آن تجربه کردن عواقب اشتبا هش را به کودکمان بدهیم البته در صورتیکه آسیب جانی برای کودک نداشته باشد .
• به کودکمان یاد بدهیم خود را بایت اشتباهاتش ببخشد و دوباره تلاش کند خود سرزنشی و کمال گرایی افراطی مانع رشد کودک می شود .
به فرزند مان بیاموزیم گاهی ممکن است همه چیز خوب پیش نرود اما ما میتوانیم به تلاش ادامه دهیم در حقیقت شکست ها ،تجربه های جدیدی را برای ما به ارمغان می آورند .
• به کودکان کمک کنیم احساساتش را بشناسد و انها را مدیریت کند
• به جرات می توان گفت تاب آوری جز مهارت های اساسی زندگی بشر در عصر حاضر است و با آموزش تاب آوری در کودکانمان دنیای زیباتری را در بزرگسالی به انها هدیه می کنیم .