تاب آوری کودکان میتواند ثمره تربیت و تاثیر خانواده باشد
تاب آوری کودکان به معنای شکست نخوردن نیست اما بایستی در نظر داشته باشیم که آنها را برای صرفا برای شکست آماده نکنیم کودکان تاب آور اهل موفقیت و پشتکار هستند بدین معنی که تاب آوری کودکان به شکل مستقیم با میزان موفقیت و پیشرفت آنها در ارتباط است.
شکست باعث تاب آوری است این باوری بی اساس است
تاب آوری کودکان از الزامات رشد و تکامل آنهاست چرا که کودکان در معرض انواع تهدیدات و چالش هایی هستند
به طور مثال، کودکان تاب آور احتمالا از سلامت جسمی و روانی بهتری برخوردار خواهند بود.
تاب آوری در کودکان به چه معناست؟
خاطره اکبری در ادامه این اضافه میکند که تاب آوری کودک باعث میشود تا کمتر از مشکلات اجتناب کند و کمتر به روشهای ناسالم مانند حالت تدافعی یا تهاجمی یا آسیب رساندن عمدی به خود با مشکلات برخورد کند.
در تاب آوری کودکان این نکته را بایستی در نظر داشت که آنها را برای شکست آماده نکنیم شکست بهر شکل میتواند بخشی از سناریوی ویرانی کودکان باشد و یا در مواردی منجر به تروما شود.
بررسی ادبیات تحقیق در تاب آوری کودکان نشان میدهد که بخش عمده ای این توانایی و تاب آوری کودکان به شیوه های تربیتی و سبک های فرزند پروری وابستگی دارد اما علی رغم اینکه تاب آوری کودکان میتواند ثمره تربیت و تاثیر خانواده باشد بایستی به تاثیر مدارس و آموزش های رسمی و همچنین تاثیرات گروه همسال و رسانه در تاب آوری کودکان نیز توجه شود.
علاوه بر تاثیرات خانواده و مدرسه و گروه همسال بر تاب اوری کودکان آنچه که بیش از اینها بایستی مورد توجه باشد ظرفیت های ارثی و ژنتیکی است که در قلمرو علوم انسانی و رفتاری کمتر به آن توجه شده است.
تاب آوریرا می توان آن را از سنین پایین آموخت و پرورش داد.
مهمتر اینکه بدانیم برخی از ویژگی های کلیدی کودکان تاب آور شامل شایستگی، اعتماد به نفس، مهارت های مقابله، کنترل، مشارکت و ارتباط است.
نکات ویژه ای همیشه در تعریف و تقویت تاب آوری کودکان مد نظر بوده اند که میتوان در این میان به بعضی از آنها اشاره کرد :
آموزش تاب آوری به کودکان شامل ترکیبی از الگوسازی رفتارهای تاب آوری، اجازه دادن به آنها برای اشتباه کردن، تمجید از تلاش و بهبود، آموزش مدیریت احساسات و تقویت استقلال در حل مسئله است. در اینجا چند نکته از منابع ارائه شده آورده شده است:
1. کودکان از بزرگسالان اطراف خود یاد می گیرند ، آرام و منعطف بودن ما بعنوان پدر یا مادر یا معلم و مربی بهترین کلاس و فضای آموزشی برای تاب آوری است
2. اجازه دهید کودکان اشتباه کنند: دادن فرصت به کودکان برای یادگیری از اشتباهات خود برای ایجاد انعطاف پذیری بسیار مهم است. این به معنای حل نکردن فوری مشکلات برای آنها و اجازه دادن به آنها برای تجربه آزمون و خطا است.
3. تلاش و پیشرفت را تشویق کنید: کودکان را به خاطر تلاش و پیشرفتشان تحسین کنید، نه فقط دستاوردهایشان، تا آنها را تشویق کنید تا چالش ها را بپذیرند و از آنها بیاموزند ، تلاش را تشویق کنید نه فقط نتیجه را .
4. مدیریت احساسات و تنظیم هیجانات را به کودکان بیاموزید: به کودکان کمک کنید تا احساسات خود را شناسایی کرده و نام ببرند و این احساسات را به مهارت های مقابله ای خاص مرتبط کنید. برای کمک به آنها در تنظیم احساسات خود، حل مسئله را تشویق کنید و مهارت های آرامش بخش را پرورش دهید بازیهای فراوانی هم در مهد کودک و هم در مدارس برای توسعه مهارت حل مساله و تاب آوری شناخته شده و مورد استفاده قرار میگیرند.
5. اجازه دهید کودکان تصمیم بگیرند و مشکلات را خودشان حل کنند، حتی اگر به معنای اشتباه کردن باشد. این به آنها کمک می کند تا یاد بگیرند که به تنهایی محکم بایستند و به توانایی های خود اعتماد کننداین مسیر هم میتواند به توسعه عزت نفس و تقویت خود کارآمدی باشد.
6. آموزش تمرکز بر نکات مثبت و ناظر بودن به دارایی و توانایی ها برای کودکان می تواند به آنها در مدیریت لحظات منفی و ایجاد تاب آوری کمک کند.
7. الگوهای تفکر سالم را تشویق کنید: به کودکان کمک کنید تا عدم اطمینان را بپذیرند و به جای مبارزه با تغییر، روی آنچه می توانند کنترل کنند تمرکز کنند حتی هیجانات هم میتوانند به دو دسته سالم و مفید و ناسالم و غیر مفید تقسیم شوند لذا شناسایی افکار مفید و تفکرات مخرب بسیار بر تاب آوری کودکان موثر است .
8. آموزش سبک های مقابله و توانایی انتخاب و تفکیک الگوی عادات مقابله ای سالم و کار آمدعامل بسیار مهم دیگری در تاب آوری کودکان است که زندگی سراسر حل مساله و مقابله با چالش های مختلف است.
9. منظم بودن و برنامه روزانه داشتن بچه هارا از اسحسا سر گشتگی و بلا تکلیفی دور میکند منظم بودن احساس اطمینان است ، روشن بودن قوانین و انتظارات وظایف و مسئولیتها را روش میکند و ابهام و اضطراب را خاموش میکند
10. روابط مثبت با بزرگسالان و همسالان و همتایان هم می تواند به رشد تاب آوری کودکان کمک کند
این نکات را می توان در محیط های مختلف مانند خانه، کلاس درس یا برنامه های اجتماعی به کار برد تا به کودکان در یادگیری و تمرین مهارت های تاب آوری کمک کند.